“Nezafet”(paklýk, arýlýk, temizlik), doðal temizlik anlamý taþýr ve bütün varlýðý kuþatýcý ontolojik bir olguyu temsil eder. Bu kelime, maddi çaðrýþýmlar ile birlikte esasen maneviyatýmýzla da ilgilidir.

Hijyenik anlamý ise herkesin malumudur. Su kültürüne olan duyarlýlýk nasýl ki bir uygarlýk göstergesidir, bedenin ve yaþanýlan ortamýn, çevrenin, saðlam fýtratlarý rahatsýz edecek her türlü kirden, pastan, kerih ve çirkin kokudan arýndýrýlmasý gerekir. Ekolojik dengenin korunmasý bir zaruret olduðuna göre, tasfiyeci konumunda bulunan varlýklarýn çalýþma seyrini kesintiye uðratacak müdahaleler de bu manada büyük yanlýþ ve aðýr vebal altýna sokar kiþiyi.

Etiksel versiyonu bu sebeple “nezahet”tir. Davranýþlara akseden bütüncül saflýk, duruluk ve aklýktýr. Ýnsan ruhunun kirlenmiþlikten, kokuþmuþluktan korunabilmiþ bulunmasý ve kiþinin, kötülüklerle, çirkinliklerle arasýna nefsin aþamayacaðý yükseklikte ruhani setler çekebilmesidir.

Estetik boyutu, “nezaket”tir. Kimlik ve kiþiliðe dönüþmüþ nezih yaþama sanatýdýr. O da kabalýktan, hoyratlýktan, görgüsüzlükten uzak durabilme iradesidir. Eþanlamlýsý ise malum; edep, terbiye, kibarlýk, zarafettir…

Spritüel aþama, tezkiyedir. Kalp, ruh ve duygularýn “masiva” denilen kesret kirinden arýnarak vahdet nurunda yýkanýþýdýr. Konunun açýlýmý, tasavvufi tecrübelerin bütünü kapsar… Ýnancýn, küfür ve þirkten; amelin, riya ve gösteriþten; davranýþlarýn, nifak ve düaliteden arýnmasý da teolojik, ritüel ve dini anlamda bir “nezafet”tir. Konunun ontolojik yaný, Rabbimizin “Kuddüs” Ýsm-i Azam’ý ile irtibatlýdýr. Tüm varlýk yapýsýný koruma ve deformasyonlarý önleme adýna sürdürülen doðal aktivitelere, cebri, insiyaki ya da ihtiyari katýlým, mertebe farký saklý kalmakla birlikte, Kuddüs Ýsm-i Azam’ýnýn tecellisine mazhariyet taþýr…

Bu baðlamda temizlik, hayatla özdeþ fýtri meyil ve yaþamsal görev, demek diyebiliriz. Temizlik, karþýt kavramlarýn mevcudiyetine baðýmlý olmayan zati bir deðere sahiptir. Yine de yansýmalarý, zýt içeriklerin bulunduklarý alanla yakýndan ilintilidir. Söz konusu alan bir ahlak kirlenmesi, bir etiksel erozyonsa, ihtiyaç duyulacak temizlik bu muhtevaya cevap verecek nitelikte olmak zorundadýr. Bir siyaset, bir güç, bir hukuk, bir ekonomi ve bir bilgi kirlenmesinden bahsediliyorsa, temizlik adýna yapýlacak tavsiyeler, verilecek teklifler de yine bu muhtevalara uyum saðlamak durumundadýr.

Bilgide kirlenme malumat yýðýlmasýdýr. O, kaypak tecessüslere verilen lüzumsuz bir avanstýr. En az cehalet kadar yýkýcý, tahrip ve tahrif edicidir. Peki çare nedir?! O da ilmin mutlaka faydalýlýk esasýna dayandýrýlmasýdýr. Ýnsaný ve insana ait bütün deðerleri metalaþtýrma yöneliþi bu zaviyeden ekonomide kirlilik olarak kabul edilir. Yani, para kazanmayý kutsallaþtýrma paranoyasý tam olarak bu denklemde karþýmýza çýkar.

Her yol meþrudur. Huzurun, saadetin, mutluluðun büyüsü tüketmeye düðümlüdür. Sunilik cennetinde yaþanan bu cinnet halinde kiþinin içinde; gösteriþe, övünmeye peþkeþ çekilen koca bir ömr-ü heder eder durur. Ýnsanýn donaným ve misyonunu yüce ve yüksek gayelerle özdeþleþtirebilmek ve kiþileri, yaþanýlan hayatýn beþeri uzviyetleri tatmin ötesinde çok daha ulvi maksatlarýnýn bulunduðuna inandýrabilmek konuyla ilgili kirlenmeyi önlemeye en gerçekçi yaklaþým olsa gerektir.

Güç, hukuk ve siyaset kirlenmelerini önlemenin çaresi ise tek: Adalete öncelik vermektir… Tüm hadislerde öðretilen ölçüyle temizlik, imandan bir parça, dinin yarýsýna denktir…

Ve Kur’ani anlatýmda temizlik; maddi manevi kirli hallerden arýnarak melekleþmek, ilahi sevgiye, muhabbete, rýzaya, hoþnutluða ve türlü türlü cemali güzelliklere ermektir… (Bakýnýz: 2/222;9/108 öyle diyor…)