Eskiler evlenip dünya kurarlarmýþ. Þimdilerde ise evlilikler mürekkep lekesinden ibaret.. Evlilik nedir? Evlilik, eþeyli üreme sözleþmesidir. Umma ile bulmanýn çeliþmesi, çakýþmasý, çatýþmasý ya da mantýk, mantýk derken mantý yerine makarna denilen hamur lapasýna talim… Durum bu ne yazýk ki..

Aslýna bakarsanýz (hadd-i zatýnda) cinsellik birey ve toplum açýsýndan bir ihtiyaçtýr sadece. Genel anlamda türün özelde ise soyun devamýdýr asl’olan. Ýþ uygulamaya (pratik) gelince -iþin haz boyutu bir tarafa- birey ve/veya toplum tarafýndan bolca anlamlar yüklenir. Bol masraflý niþan-düðün törenleri, bol hesap-kitap, kýrtasiye iþleri falan. Sonrasý kýt-kanaat bir yaþanmýþlýk…

Adý üstünde özel hayat… Ne kadar özel kalýnabilir, yaþanabilirse artýk.. Elde kalanla yetinmek zorunda olan kiþiler… Apartmanlara istiflenmiþ hayatlar… Her biri göz önünde olan yaþantýlar, yaþanmýþlýklar; kaçamaklar, kaçýnmalar, kavgalar… Her köþe baþýnda birer kamera; her biri bir veya birkaç vicdanýn yerini almýþ…

Toplumdaki çarpýk beklenti; kadýnýn eli ayaðý düzgün, erkeðin maaþý dolgun olacak. Ya kadýn aynalara küsmüþse… Bir kadýnýn aynalara küsmesi demek, diri diri topraða girmesi demektir. “Bakýmlý kadýn güzeldir” sözünde bir parça gerçeklik payý olduðu da bir gerçek.. Ya erkeðin cebi delikse? O zaman gökte aranan kýyamet yere iner. Samanlýðýn kül olmasý da cabasý..

Birey olmak, olabilmek… Tutucu bir çevrede zor iþ.. Ýlla sürü psikolojisine baðla(n)maya zorlamalar filan. Ele güne karþý ol olabiliyorsan. Akýntýya karþý yüz, rüzgâra karþý yürü… Tükürmek zaten olmayacak iþ..

Türkistan’ýn (ve dahi Türk Dünyasý’nýn) pîri Hoca Ahmet Yesevî’nin yadigârý olan Hacý Bektaþ Veli’ye sormuþlar: Hatun, eþiniz mi? “Eþim deðil, eþitim.” demiþ. Kýsacasý (vel’hâsýl) birey olmak, eþit olmak, saygýlý olmak ve sevmek… Evliliðin tuzu-biberi, ilâcý bunlardýr.

Sözün özü; sezgi (feraset) sahibi atalar “ev alma komþu al” demiþler ya hani.. Onlarýn bu sözünden esinlenerek biz de þunu diyoruz: Eþ almayýn, eþitlenin.

Aziz Dolu Atabey