Shakespeare’in yazdýðý ve günümüzde Okan Bayülgen’in baþrolünü oynadýðý III. Richard oyununa gitmeden önce hakkýnda þöyle bir araþtýrma yaptým. Çoðu kimse oyunu anlamamýþ, oyunun 15 dakikasýnda oyunu terk etmiþ ve tamamen israf diyerek beðenmemiþ… Haliyle daha da ilgimi çekti.

Dedim ki ben bu oyunu anlarým aga. Gittim, ben de anlamadým. Þaka þaka… Öncelikle zamanýn akýþýna çomak sokulmuþ. En sevdiðim… Gösterilerde dahi olsa zamaný kontrol edebilme ve farklý anlarý farklý zamanlarda görebilmek kadar güzel bir þey var mý? Bence yok.

Baþlayalým oyuna. Oyun; önce ‘’gerçek’’ diye bildiðimiz ve sadece ‘’okuduklarýmýzdan ötürü’’ gerçek diye kabul ettiðimiz III. Richard’ýn haberleriyle ve beraberinde kendisini anlatmasýyla baþlýyor. Kimim ben sizlere göre, bu okuduðunuz þeylerden ibaret miyim diye inceden sitemle baþlýyor. Tam Okan’lýk bir rol olmuþ.

Derken farklý bir yerde, farklý bir zamanda bir tiyatroda buluyoruz kendimizi. Tiyatroda avize düþmüþ, Richard diye biri yaralanmýþ ve hastaneye kaldýrýlmýþ. Tiyatrodakiler veryansýn ederken, polisler geliyor. Richard’ýn katil olduðunu bildiklerini ve nerede olduðunu soruyorlar. Tiyatrodaki oyuncular da katil olduðunu kabul ediyor ve burada olmadýðýný, hastaneye kaldýrýldýðýný söylüyorlar. Derken zaman ve oyun geriye doðru akýyor ve Richard diye bahsedilenin kim olduðunu anlamaya çalýþýyoruz. Sonunda anlýyoruz ki Richard, Richard’týr.

Nasýl oluyor bu? Farklý bir ülkede, yani Ýngiltere’de, kimliði ve pasaportu dahi olmayan bir adam; her þeye yeniden baþlýyor. Bir þekilde bir tiyatro sahnesinde sýðýntý gibi olsa da yaþama þansý elde ediyor. Derken tiyatronun kütüphanesinde çokça zaman geçirmeye baþlýyor. Okuyor, okuyor ve tiyatroda gösterilecek olan III. Richard’dan çok etkileniyor. Çok fazla benzerlik fark ediyor. Hem kendi, hem de III. Richard arasýnda… Bu yüzden de kendine Richard diye hitap edilmesini istiyor. Oyundaki III. Richard rolünü alabilmek için de yapmadýðý ”Richard’lýk” kalmýyor. Gerekirse katil bile oluyor. Richard artýk O oluyor.

Yine de ‘’kötü’’ diye bilinenlerin aslýnda neden ‘’kötü’’ olduðunu ve onlar açýsýndan da bakýlmasý gerektiðine inceden bir selam çakýlýyor. Ýyi olduðunu iddia edenlerin gerçekten iyi mi yoksa sistemi kabullenmiþ korkaklar olduðu konusunda da düþündürüyor. Özetle koca Shakespeare tabi, güzel yazýlmýþ fakat günümüze göre mükemmel uyarlanmýþ. Medeni diye kabul ettirilmeye çalýþýlan kah aptal, kah ahlaksýz düþüncelerden biraz uzaklaþmak isteyenler için kesinlikle öneririm.

Dipnot: Kalabalýk Ric-hard suç-lu diye baðýrsa da Richard suçlu deðil. Richard, sadece Richard.