Edebiyat yaþamýn öncüsüdür, onu öykünmez, ona istediði biçimi verir. -Oscar Wilde |
|
||||||||||
|
Son Osmanlý’nýn cemaziyülevveli Yüzde doksan altý çoðunlukla Okur yazar deðildir mevali Cihangirlikten Çaðýn gerisine Mandacý Saltanatçý Halka celal Düþmana tabiyeci Ýstiklal ve direniþ düþmaný Kuvayý inzibatiyeci Ýstilacýdan zýlgýt yiyen "Ýþgalciye direnmeyin Halife ve hilafet ordusudur" diyen Dürrizade Mustafa Sabri Ýskilipli Atýf gibi Yobaz Din adamlarý elindeydi memleketin zevali Þafaðý Mondros mütarekesiyle doðar Agamemnon misafiri Sevir’le çocuksu Saltanatýyla þirin Eksiði görünür Etrafla ekabirin Muhteþeminden Naim Þöyle bir boy verirle azaim Hazýrdýr Kýyam dururla gerin Baþ olmakken yerin Ne kendini bildin zaim Saltanatý ve avenesi için Yanaþýrken Agamemnon’a Pirus zaferiydi Düþüncesi Görür edimini hak, Baþkasýný batýl! Bilmekle kaim Ve Var Geçmiþ Her dem Bilmezlikte Halký kýþkýrtacak Sanrýca kuruntular içinde. Cin gözlülük ayýp. Efkarý umumiyi Osmanlýca konuþur yazar sayýp Mezar taþýný bile okuyamadýk Derle hafýza kayýp Bilmeze oynayýþ danýþýklýðý vardýr her daim Cumhurun cemaziyülevveli Olmayan mülkün Dirliðine Birliðine Kulluk Biat Taat Itaat... olmak dýþýnda; Sýhhattidir Cehalet afiyeti Var mýydý geçmiþin kayýp þakulünde? Çaðýn izafiyeti... Saðý solu Eþref saatinde artýk düþmanlý Neyi kayýpla piþmanlý Kuantumu mu bilmiþti Osmanlý. Bilimden Bilgiden Bigâne tutulmayadýr reveransý Osmanlýca Bir ayrýþmayý harla Kayýp ide seti diye zarla Hala tutuþturur Bu cehennemi narla... 11.10.2022 Cemaziyelevvel: geçmiþ Mevali: Ýsteyerek bir tabiiyete katýlan kölelik. Yöneten sýnýf dýþýnda kalan mülksüz ve köle halk. Arap olmayan Müslümanlar. Padiþahlar da halkýna mevalim (kölem) derdi. Celal; Kýzgýnlýk, kaþlarý çatmak, þiddet. Cihangir: Dünyayý ele geçirme sevdasý. Dünya fatihi. Manda: “biz adam olmayýz" düþüncesinden kalkýp; baþka bir devletin yönetimini, gözetimini, boyunduruðunu isteme tabiyeciliði. Geri kalmýþlýðýn geliþmesine kadar himaye, korunma isteme Tabiyece: bir akýma tabii olmaktan; baðlý olucu, boyun eðici. Mandacý Dirlik Belli bir geliri olan toprak ve bu topraðý padiþah tarafýnda bir paþaya verilmesi. Efkarý umumi: Genel düþünce. Eþref saati: Açýlýþ yapmak, denize gemi indirmek, savaþmak gibi türlü devlet iþlerinde o iþin yapýlmasýna uygun olan vakit demektir. Bu nedenle düþünce setinden koptuðumuz Osmanlý’nýn (tüm Ýslam devletlerinin) eþref saatini sorduðu müneccimleri (falcýlarý- yýldýz falcýlarý) vardý. Zaim: Önder. Padiþah, önder olduðunun bilincinde bile deðildi demek. Naim: Bolluk bereket. Osmanlýnýn muhteþem geçmiþindeki görkemin padiþaha sirayet etmemiþ olmasýna vurgudur. Azaim: azmin çoðulu. Güçlü duygularla bir iþi yapmaya yönelme gücüne sahip olan. Kaim: Bir þeyin yerinen konan veya bir þeyin yerine geçen. Var olan. Reverans: korkuyla, itaatle diz kýrarak yapýlan saygýlama ve selamlama. Kadýnlara da reverans yapýlýr. Pirus Zaferi: Pirus Antik çaðda Epir kralý. Sonucu yýkým olan bir durum pahasýna çok küçük bir kazanç elde etmeyi ifade eder. Rivayet o ki kral Teselyadan Moraya kadar olan topraklarý kaybeder. Ancak sýkýþýp sýðýndýðý beldeyi savunmuþtur. Bunu gürültülü bir kutlamayla þaþa eder. Oysa ordusunda bile bir elin parmaklarý kadar kiþi kalmamýþtýr. Agamemnon: Truva’yý alan Anadolu kýyýlarýna gelen Miken kralýdýr. Bu isim bir Ýngiliz zýrhlýsý olan bir savaþ gemisinin de adýdýr. Agamemnon zýrhlýsý bile bile bu tarihi bilinçle, tarihsel Truva savaþýnýn galibine zihnen bir gönderidir. Agamemnon zýrhlýsý tüm hatýrasýyla, Antik çað Çanakkale’sini 20. Yüzyýlýn Çanakkale’sinde gözler önüne getirtir. Britanya bu anlam ile Agamemnon’u Limni adasýna gönderir. Sanki barýþ görüþmesi yapýlacak hiç yer yokmuþ gibi Osmanlý delegesi bu hatýralarla Agamemnon’a çaðrýlýr. Delegeler tereddüt süz giderler. Çok hazindir ki bu tarihsel baský ezenlerin ve eziklerin ruh haliyle gemi içinde barýþ gibi, uzlaþý gibi yapýldý. Agamemnon’da fiilen Osmanlýyý bitirip; Osmanlý varlýðýna son veren Mondoros Ateþkes anlaþmasý imzalanýr (30 Ekim 1918). Ýþte 29 Ekim 1923 sýrf bu anlamda da çok önemlidir. 29 Ekim Türk’ün bu mezkür talihe de müjdelemiþ bir 29 Ekimdi. Atatürk 30 Ekim’in bir gün öncesi, 29 Ekime de Cumhuriyeti ilan etmesi; tesadüf olmayýp tarihsel bir direnç ve diriliþin meydan okumasýydý.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |