On yýl direnebildim, tarýmda üst üste uðradýðým zararlara. Sonunda pes ettim. Ýki yýldan beri, emeklilik hayatýnýn monotonluðuna alýþmaya çalýþýyorum. Emekli ne yapar? Olanaklarý elverdiði oranda, birkaç gazete okuyarak zaman öldürür. Gazetelerde en çok üzerinde durduðum konular, tarým ile ilgili olanlardýr.     
Bu yýl tarýmcýlar için çok büyük kayýplarýn olduðu bir yýl oldu. Menemen’de yüzlerce üretecinin traktörlerini, borçlarýna karþý elden çýkarttýklarý beni þaþýrtmadý. Traktörlerini elden çýkaran üreticiler, tarlalarýný da elden çýkarmanýn çabasý içindeler. Görülen o ki, iþsizler ordusuna yeni iþsizler katýlacak, iþsiz oraný sayýsý giderek artacaktýr. Kendi kendine yetebilen sayýlý ülkeler arasýndayken, giderek tarým ürünlerini dýþ alýmlarla karþýlayan ülkeler arasýndaki yerimizi almaktayýz.
Tarýmcý neden zarar ediyor? Devlet tarýmý yeterince desteklemediði için mi, yoksa yanlýþ destekler yüzünden mi zarar ediyor. Devlet yapay gübrede ve yüksek faizli kredilerde çok bonkör. Yüksek destekli gübre yüzünden üreteci neler kaybettiðinin farkýnda bile deðil. Doðallýktan uzak üretim, önce dýþ pazarlarýn kaybedilmesine, daha sonra da iç tüketimin azalmasýna neden olmuþtur.
Çocukluðumuzda yediðimiz karpuzlarýn bacaklarýmýza damlayan ve kollarýmýza sýzan sularý, yapýþkan çizgiler oluþtururdu. Dipleri çatlayan kavunlardan aðda gibi koyu akýntýlar olurdu. Tadý ve kokusu nefis olurdu. Her türlü meyvenin tadý doyumsuzdu. Þimdilerde ise hepsinin tadý yavan kuyu suyu gibi. Bol ürün almak için bilinçsizce kullanýlan yapay gübreler, hem ürünlerin tadýný bozmuþ, hem de insan saðlýðý için risk faktörleri oluþturmuþ. Dýþ pazarlar, ürünlerimize kapýlarýný, aþýrý yapay gübreler ve aþýrý kullanýlan tarým ilaçlarýnýn insan saðlýðý üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle kapatmýþlardýr.
Bir gübre fabrikasýnýn üreticilerin yararlanmasý için daðýttýðý bir kitapçýkta, bir dekar araziye on iki kilo üre verilmesini öneriyor. Üretici ise bir dekara yüz elli kilo vermekle öðünüyor. Gübre fabrikasýnýn önerdiði rakamýn üstüne çýkmak, saðlýk yönündeki sakýncalarýn dýþýnda, yetiþtirilen ürünlerin dayanýksýz ve tatsýz olmasýna neden olmaktadýr.
Ülkemizde yeterli tarým eðitimi olmamasý, üretimdeki verimsizliðin baþlýca nedeni. Üretici Ýlçe Tarým Müdürlüklerinden hiçbir zaman gerektiðince yararlanamamaktadýrlar. Toprak – Su Müdürlüðünce, toprak tahlilleri ücretsiz yapýlmasýna raðmen, bilgisizlik yüzünden ölçüm yaptýrýlmamakta, yapýlan ölçümlere de itibar edilmemektedir. Ölçümlerde elde edilen verilere göre gübre kullanýlmasý gerekirken, eski usullere göre gübre kullanýmý devam etmektedir. Oysa tarlanýn gereksinimi kadar gübre kullanýlmasýnýn saðlanmasý, yetiþtirilen ürünlerin daha saðlýklý ve daha lezzetli olmalarýný saðlayacaktýr. Fazla gübre kullanýmýný önlemek için, gübre tahsisinin dekara göre deðil, ölçüm sonuçlarýna göre yapýlmasý gerekir.
Ülkemizde yeterli tohum üretimi yapýlamamaktadýr. Genelde tohumlar dýþ alýmlarla saðlanýr. Pahalý ithal tohumu alamayan üreticiler, rast gele elde ettikleri saðlýksýz tohumlarý kullanmak zorunda kalmaktadýrlar. Bu da verimsizliðe neden olmaktadýr. Dört yýl önce ÇERÝ domatesinin on gram tohumuna tam on beþ milyon lira ödemiþtim. Ayný yýl bir kamyon dolusu karpuz, bir romörk dolusu domates on milyon liraya bile zor alýcý buluyordu.
Ýlçe Tarým Müdürlüklerinin üreticiye gerekli eðitimi, üreticinin tarlasýnda yapmasý saðlanýlmalýdýr. Tarla nasýl iþlenir. Doðal ürün nasýl yetiþtirilir, fazla yapay gübrenin, fazla suyun ve derin sürmenin zararlarý nelerdir. Bunlarý deneyerek, sonuçlarý üretici ile birlikte gözlemleyerek yapmak, üreticilerin tarým mühendislerine güven duymalarýný saðlayacaktýr.
Ne yazýk ki tarým ülkesi Türkiye’mizin belirli bir tarým politikasý yok. Yýllýk tüketim ne kadar? Dýþ ülkelere satabileceðimiz ürün ne kadar? Bunu kimse bilmemektedir. Bu yýl bol olan ürün ertesi yýl bulunmaz olmakta, o yýl iyi para eden az ürün yüzünden, ertesi yýl tüketileceðin çok üzerinde ekim ve dikim yapýlmaktadýr. Satýlamayan ürün tarlada çürürken üretici periþan olmaktadýr.
Bir zamanlarýn yöneticileri bize plan deðil pilav gerekli diye plan taraftarlarýyla alay ediyorlardý. Yýllardýr pilavlarla deðil, beþ yýllýk kalkýnma planlarýyla yaþýyoruz. Nedense planlý bir tarýma halen geçemedik.Bol güneþli ülkemizde, kýþ aylarýnda dahi nefis yaz sebzeleri yetiþtirilmektedir. Seracýlýðýn ülke geneline yayýlmasý saðlanýrken, dýþ pazarlarda ürünlerimizin pazarlanmasý için gereken çalýþmalar yapýlmalýdýr.
Bizde tarým doðal ve yapay akarsularla iç içe yapýlmaktadýr. Genelde artezyen sularý sekiz on metre derinlikten saðlanmaktadýr. Ýsrailliler ise yüzlerce metre derinliklerden elde ettikleri sularla sulu tarým yapmaktadýrlar. Ýsrail’de su pahalý, biz de ise ucuzdur. Ýsrailliler tüm olumsuzluklara raðmen tarýmdan çok iyi para kazanmakta, bizler ise tarýmdan para kazanamamaktayýz.
Çin yeni bir pamuk türünün peþinde. Þimdilerde yetiþtirdikleri pamuktan lifleri yüzde atmýþ oranýnda daha uzun ve bir özelliði de daha iyi ýsýtmasý. Dünyanýn en uzun lifli pamuðunu yetiþtirmekle kývançlanýyorduk. Görünen o ki, bu kývancýmýzdan da yoksun kalacaðýz. Hileli satýþlarla zeytinyaðý ve kuru üzüm pazarlarýný kaybetmiþtik. Pamukta da ayný durumda kalmamýz, tarýmýmýzýn sonu olur.
Ýsrail’de devlet üreticisine sahip çýkmýþ. Bizde ise üretici kaderiyle baþ baþa býrakýlmýþ. Devletimizin tarýmcýmýzý sahiplenmesi gerekir. Aksi halde, her türlü gýda gereksinimimizi dýþ ülkelerden saðlamak gibi hiç te benimsenmeyecek bir durumla karþýlaþmamýz kaçýnýlmaz olacaktýr.
Özcan NEVRES