Yüce Allah her insan için bir kader belirlemiþtir ve bu kaderi ne insanlar ne de olaylar deðiþtiremez. Ýnsanýn ne zaman, nerede, hangi ülkede, hangi ailenin bir ferdi olarak doðacaðýný belirleyen ve yaþamý boyunca hangi olaylarla karþýlaþacaðýný bilen ancak Allah’týr. Ýnsana sahip olduðu aklý, düþünceleri, görüþleri, bilgiyi ilham eden de yine Allah’týr.

O halde insanýn iman etmesi, kendinde olan herhangi bir özellikten kaynaklanmaz. Ýmaný veren yalnýzca Rabbimiz’dir. Allah Hadi’dir; hidayet verendir. Rab’dir; eðitip yetiþtirendir. Cebbar’dýr; dilediðini zorla yaptýrmaya muktedir olandýr. Rafi’dir; yukarý kaldýran, yükseltendir. Hafýd’dýr; yukarýdan aþaðýya indiren, alçaltandýr. Kaim’dir; idare edip ayakta tutandýr. Mukallib’dir; kalpleri çevirendir. Saik’dir; cehenneme sürendir. Mutahhir’dir; þirkten, kötülükten temizleyendir. Müzekki’dir; her kusur ve ayýptan, manevi kirlerden kullarýný temize çýkarandýr. Müzil’dir; zillete düþüren, hor ve hakir edendir. Latif’tir; lütuf sahibi, lütfedici olandýr. Rakýb’dýr; bütün iþleri kontrolü altýnda tutandýr. Rahman-Rahim’dir; ezelde bütün yaratýlmýþlar hakkýnda hayýr, rahmet ve irade buyurandýr.

Yüce Allah hayýr, hikmet ve irade buyurarak dilediði kulunu doðruya yöneltir. Kuran’da bu gerçek bize Hz. Musa’nýn, "Rabbimiz, herþeye yaratýlýþýný veren, sonra doðru yolunu gösterendir." (Taha Suresi, 50) sözleriyle haber verilir.

Ýman edenler, Latif olan Allah’ýn kendilerine lütufta bulunduðu insanlardýr.

"Rabbin, dilediðini yaratýr ve seçer; seçim onlara ait deðildir..." (Kasas Suresi, 68)

Hz. Yusuf kýssasýnda bu gerçeðe iþaret edilir. Hz. Yusuf, Mýsýr’da iktidar sahibi olduktan sonra kardeþleriyle karþýlaþýr. Onu önce tanýmayan kardeþleri bir süre sonra onun kim olduðunu anlarlar.

"(Yusuf) Dedi ki: "Sizler, cahiller iken Yusuf’a ve kardeþine neler yaptýðýnýzý biliyor musunuz?"

"Sen gerçekten Yusuf musun, sensin öyle mi?" dediler. "Ben Yusuf’um" dedi. "Ve bu da kardeþimdir. Doðrusu Allah bize lütufda bulundu.

Gerçek þu ki, kim sakýnýr ve sabrederse, þüphesiz Allah, iyilikte bulunanlarýn karþýlýðýný boþa çýkarmaz." Dediler ki: "Allah adýna, hayret, Allah seni gerçekten bize karþý tercih edip-seçmiþtir ve biz de gerçekten hataya düþenler idik." (Yusuf Suresi, 89-90-91)

Ayetlerden de anlaþýldýðý gibi, Hz. Yusuf’un kardeþleri, piþman olduklarýný ve hata ettiklerini belirttikten sonra, Allah’ýn Hz. Yusuf’u seçtiðini kabul ederler. Burada önemli bir gerçek vurgulanýr; seçmek, Hadi olan, dilediðini Kendi dosdoðru yoluna yönelten Yüce Rabb’imize aittir.

Bir insanýn sahip olduðu bilginin kendisinden kaynaklandýðýný zannetmesi de yüzeysel bir bakýþ açýsýdýr. Bu þekilde düþünen kiþi, ilmin ve bilginin gerçek sahibinin Allah olduðu unutmuþ demektir. Sahip olunan her bilgi Allah’ýn öðrettiði bilgidir ve dilediði anda tümünü geri alabilir. Bunu göz ardý eden insan, kendisinin ve tüm insanlarýn Allah karþýsýndaki aczini kavrayamamýþ demektir. Oysa insanlar, “Dilediði kadarýnýn dýþýnda, O’nun ilminden hiçbir þeyi kavrayýp-kuþatamazlar.” (Bakara Suresi, 255)

Bir Kur’an ayetinde kendilerine tüm özelliklerini verenin Allah olduðunu unutan bu kiþilerden þöyle söz edilir:

Ýnsana bir zarar dokunduðu zaman, Bize dua eder; sonra tarafýmýzdan ona bir nimet ihsan ettiðimizde, der ki: "Bu, bana ancak bir bilgi(m) dolayýsýyla verildi." Hayýr; bu bir fitne (kendisini bir deneme)dir. Ancak çoðu bilmiyorlar. (Zümer Suresi, 49)

Bu yüzeysel düþünen karaktere dikkat çekici bir örnek de Kuran’da kýssasý haber verilen Karun adlý kiþidir. Karun, “Gerçek þu ki, Karun, Musa’nýn kavmindendi, ancak onlara karþý azgýnlaþtý. Biz, ona öyle hazineler vermiþtik ki, anahtarlarý, birlikte (taþýmaya) davranan güçlü bir topluluða aðýr geliyordu…” (Kasas Suresi, 76) ayetiyle bildirildiði gibi, Allah’ýn büyük bir hazineye sahip kýldýðý, ancak þükretmek yerine bundan dolayý ‘azgýnlaþan’ biridir.

Elindekileri ‘hak ettiði’ni düþünen, Allah’ýn gücünü takdir etmeyen Karun’un azgýnlýðýnýn sonu ise yýkým olmuþtur.

Dedi ki: "Bu, bende olan bir bilgi dolayýsýyla bana verilmiþtir." Bilmez mi, ki gerçekten Allah, kendisinden önceki nesillerden kuvvet bakýmýndan kendisinden daha güçlü ve insan-sayýsý bakýmýndan daha çok olan kimseleri yýkýma uðratmýþtýr. Suçlu-günahkarlardan kendi günahlarý sorulmaz. (Kasas Suresi, 78)

Cennet de cehennem de Allah’ýn adaleti gereði vardýr. Ýnsanlar, cehenneme orayý hak ederek girerler. Çünkü kendilerine can veren, sayýsýz güzellikle nimetlendiren Allah’a isyan edenler o en büyük azaba ‘müstahak’ olurlar. Sonsuz þölen yurdu olan cennete ise, ancak Allah’ýn lütfu ve baðýþlamasý sayesinde girilir. Yüce Allah, cennetine sokacaðý müminleri seçer, onlara lütufta bulunur, onlarý eðitir, günahlarýný baðýþlar ve hatalarýný örter.

Mümin, bu seçilmiþliðinin her an farkýnda olmalý, kendisine verilen bu en büyük nimet olan iman nedeniyle her zaman Allah’a þükretmelidir. Bu þereflendirilme onun tüm davranýþlarýna yansýmalý, güzel ve üstün ahlak özellikleriyle diðer insanlara örnek olmalýdýr. Mümin yeryüzünde gaflette yaþayan insanlar arasýnda, ‘ziyanda’ olmayan pek az sayýdaki insandan biridir. Kur’an’da, ‘Ýman edip salih amellerde bulunanlar, birbirlerine hakký tavsiye edenler ve birbirlerine sabrý tavsiye edenler’ hariç diðer insanlarýn ziyanda olduðu haber verilir.

Bu özellikleri taþýmayan kiþiler sonsuz azaba doðru giden bir ‘ziyan’ içindeyken, Rabb’i mümini kurtarmýþ, üstün kýlmýþtýr; kuþkusuz bu en büyük ‘kazanç’týr.

Dünyadaki milyarlarca insanýn Allah’ýn huzurunda dizildiðini düþünelim bir an. Ve Allah’ýn bazýlarýný tek tek seçtiðini… Orada seçildiðimizi… Yaþanabilecek en büyük mutluluk bu olurdu. Ýnsan bundan daha önemli baþka ne isteyebilir ki Rabb’inden…