Samimi inanan insanýn yaþamýndaki en önemli amacý, Allah’ýn hoþnut olacaðý ahlak yapýsýna sahip olmak. Bunun için kendini eðitir; nefsini deðil ruhunu bebek gibi besler, geliþtirir. Samimi, dürüst, özverili, merhametli, mütevazý olmak gibi güzelliklerde bir sýnýr tanýmaz. Bu özelliklerin hiçbirinin bir ‘üst sýnýrý’ yoktur çünkü.

Ýnsanýn, "tamam, ben en güzel ahlaký kazandým, bundan daha iyisi olamaz" diyerek, çaba göstermeyi býrakmasý yerinde mi? Ýnsanýn kendini yeterli görmesi doðru mu?..

Ýnsan ancak kendini eksik görerek, daha iyiye ulaþma yollarýnýn arayýþý içindeyse manevi açýdan hýzla geliþebilir. Hatasýný gördüðünde baðýþlanma diler ve arýnmayý umut eder. Ancak kendini yeterli görüyorsa, daha iyiye ulaþmak gibi bir çabasý olmaz. Hatalarýný göremez, kendinde olaný düzeltemez. Dolayýsýyla hep ayný yerdedir, ilerleyemez. Allah, “Hayýr; gerçekten insan, azar. Kendini müstaðni gördüðünden. (Alak Suresi, 6-7) buyurur ve kendini yeterli bulmasýnýn insaný azgýnlaþtýrdýðýný haber verir.

‘Kendini müstaðni görmesi"nin kaynaðýnda insanýn, kendini Allah’tan baðýmsýz görerek benlik vermesi yani enaniyet bulunur. Azgýnlaþan kiþi, Allah’ý unutarak kibirlenir. Nefsini sakýndýrmadýðý takdirde bu özellik insaný günaha, isyana ve inkara sürükleyebilir.

Oysa herþeyin gerçek sahibi Allah’týr. Herþeyden müstaðni olan ve herkesin/herþeyin muhtaç olduðu yalnýzca O’dur.

"Bu, kendilerine apaçýk belgelerle elçiler geldiði halde "Bizi bir beþer mi hidayete ulaþtýracak?" demeleri ve bu yüzden inkar edip saparak yüz çevirmeleri nedeniyledir. Allah da (onlara karþý) müstaðni olduðunu (hiçbir þeye ihtiyacý olmadýðýný) gösterdi. Allah Ðani’dir, Hamid’dir." (Tegabün Suresi, 6)

Kendini müstaðni görmek çok tehlikelidir. Ýnsan çirkinleþir, aklý azalýr, muhakeme ve yargý yeteneði bozulur, negatif elektrik yüklenir. Eleþtirildiðinde asabileþir; kiþi itici bir görünüm alýr, katýlaþýr. Kýsacasý sevilecek durumu kalmaz.

Nefsini ezen, kendini eleþtiren insan ise eleþtirildiðinde mutlu olur. Pozitif elektrik yayar, bulunduðu ortama güzel bir hava gelir. Ona karþý kalpte bir muhabbet oluþur.
Eðer yeryüzündeki aðaçlarýn tümü kalem ve deniz de -onun ardýndan yedi deniz daha eklenerek- (mürekkep) olsa, yine de Allah’ýn kelimeleri (yazmakla) tükenmez …(Lokman Suresi, 27) buyrulur Kur’an’da. Allah, bahþettiði sayýsýz nimete sýnýr koymazken, insan neden yaptýðý iyiliklere sýnýr koyar?

Her davranýþýn, her sözün mutlaka daha güzeli, daha iyisi vardýr. Hiçbir zaman "iþte en iyisi budur" diyemeyiz. Ýnsan kendini yeterli görmeye baþladýðýnda, geliþmek bir yana, ahlakýnda ve davranýþlarýnda bozulmalar baþlar.

Rabb’inin bahþettiði aklýný ve vicdanýný kullanarak hep daha iyiyi, daha güzeli, daha üstünü, daha mükemmelini talep etmeli insan ve samimi çaba içinde olmalý.

Allah’ýn hakkýmýzdaki hükmü belli deðil. Allah’ýn rýzasýný kazandýðýmýzdan da emin deðiliz. Bunlara raðmen “dur” diyorsak bu çirkin bir cesaret olur. Allah’tan saygýyla korkmamak olur. Allah’ýn rahmetini yitirmek olur. Bütün bunlarý göze alabilir miyiz?..

Fuat Türker