Birikim gibi kolektif bir alan etkisi ortaya çýkana kadar El; “Mülkün sahibi benim” demedi. “Ben mülkümde dilediðime dilediðim kadar veririm” demedi. Dilediðime de kýt veririm. Dilediðime de hiç vermem” demedi. Bu cümleleri söylenene kadar hemcinslerimiz ne gökte uçana ne yerde kaçana ne denizde yüzene benim demiyordu.

Fýrsatýný bulduðunda orada burada avlanýyordu. Ot, kök, meyve, kurtçuk, böcek vs. topluyordu. Ne ödünç alýp, ödünç veriyordu. Ne borç alýp, borç veriyordu. Ne de gökteki (uzaydaki) yýldýzlar groteskti yalýn düþünüþle dikkatini çekse de “yýldýzlara sahip olmakla emrine verilmesini dileyip istiyordu”.

Ýlk yaratýlýþ anlatýmý totem alan içinde “üretim iliþkisi nedenle” ortaya çýkmýþtý. Yaratýlýþ o þeyleri, o üretim iliþkisine göre olan baðýntýsýyla anlatýp adlandýrmaktý. Tasnif edip, kategorize etme iþiydi. “Daha hiçbir þeyin adý yokken/ Ne demet edilmiþti ot/ Ne biçilmiþti kamýþ…” diye baþlar “Enuma Eliþ” denen ilk yaratýlýþ destaný.

Ön ittifaklarýn ortaya çýkmasýyla ikinci bir yaratýlýþ anlatýmý daha dile getiriliyordu. Ýkinci yaratýlýþ anlatýmý da “gruplar arasý üretim hareketine baðlý” bir yer yön belirlemesi olmakla birlikte yine üretim hareketi giriþicilerini isimlendirme, üretim hareketi giriþicilerini gördükleri iþe göre isimlendirmeydi. Giriþim yaptýklarý meslek gruplarýný yer, yön ile birlikte belirtmenin tasnif ediciliði ve kategorize etme sürecini belirten yaratmaydý.

Örneðin, yerde (aþaðý Mezopotamya ve Sinear bölgesinde oturan yer ehli Ur, Uruk gibi tarýmcý Dumuzi’ler vardý. Yine yukarý topraklarda oturan sema vat ehli denen Akad, Asur gibi çoban Ýzumud’lar vardý. Ýzimud ya da Ýsumud, Dumuzi’ nin tersten söyleniþi ve yazýlýþýydý.

Üçüncü yaratýlýþ destaný kolektif alandan kopuþlarý anlatan travmalarla dolu Ut Napiþtim veya Noah ya da Nuh yahut da Zisudra gibi köleci tufan destanlarýyla ortaya konan bir köleci yaratýlýþ hikâyeleriydi.

Bu nedenle El ‘in “yerde, gökte ve ikisi arasýnda olanlarý size rýzk olarak verdim” demesi, öncelikle ikinci yaratýlýþ destanýna göre çýkarýmdý. Ýkinci yaratýlýþ destaný giriþmesi içinde gruplarýn birbirine göre totem meslek sahiplikleri vardý. El gruplarýn birer meslek sahibi olmalarýndan esinle; grup meslek sahipliðine karþý kiþisi sahipliði ifade eden ve sahibi olunanlarý kiþilere vermeyi ifade etmenin niyet deklarasyondur.

Yerde, gökte tarýmcý ve çoban Dumuzi’lerle, Ýzumud’lar vardý. Yerle gök arasýnda da yamyam olunan avcý toplayýcý dönemden beri her iki gruba da yakýn temas olan güvenliksiz bir tehdit bölgesi vardý. Burasý gruplar tarafýnda pek kullanýlmazdý. Buralar fazla ayak altý olmamakla ayný zamanda gizlen ilen “güvenli” yerlerdi.

Ara bölgeler yamyam dönemde temastan kaçýnýcý gizletilen yerlerdi. Üreten iliþkiler nedenle de temas etme bölgesi olmakla her iki durumla da güvenli yerlerdi. Yer ve gök topraklarýna dek yaþam alanlarý arasýndaki güvenli yerler ön ittifaklar sýrasýnda da “buluþma yeri ve hediyeleþmelerin yapýldýðý takas alanlarýydý”. Yerle gök bölgeler arasý güven duyulan yerler ön ittifaklý giriþmelerle birlikte tapýnak alaný adýný alýp yönetim merkezi oldular. Yer ve gök arasýný anýcý sahiplik gücü geçmiþin bu rol ve anýsýndaydý.

Ýþte yer ile gök arasýnda aslýnda hiçbir gruba ait olmamakla temas etmeye, tehditten kaçýnmaya en yakýn yer olan bu tampon ve tapýnak bölgesi alaný vardý. El ‘in söylemiyle yer gök gruplarýnýn arasýnda üretim iliþkisi ve üretim hareketi ittifakýný giriþtirecek olan güvenlikli tapýnak alanlar vardý. Bunlar da El ‘indi.

Siz çevrenize açlýk-savunma vs. yönündeki yönelimlerle bakar, çevreyi buna göre algýlarla yaþantýlarsýnýz. O ilksel aþamada Dünyaya bencil yönelimler dýþýnda bakmanýn pek bir olanaðý yoktur. Çünkü ilk sel dönem de groteski duygularla olmak dýþýnda çevreye bakýþ tarzýnýz bu tür “yalýn” anlamalarla ancak olanaklý olmaktadýr

Totem alan da kolektif alan da bu minvaldeki yalýn saðlamalar üzerinde çevresine bakarak çevresini ben merkezli yaþantýlardý. “Saðlatan kolektif iliþki, üreten iliþkiyi” ortaya koymuþtu. Kolektif baðlaným ve üreten iliþkisi kiþilerin “kolektif bilinciydi”.

Kiþiler bu kez de üreten iliþki gibi kolektif baðlaným gibi kolektif bilinçle çevrelerine baktýlar. Derken “ben merkezli-egosantrik” bakýþ yerine kolektif merkezli bakýþ ufku, ortaya konmuþu. Þimdilerde de kolektif merkezli bakýþlar üzerindeki yeni bakýþ çevre ve evren merkezli bakýþa dönüþmüþtü.

Bu diyalektik içindeki kiþiler yalýn bilincin düz mantýðý ile çevreye bakmak yerine, karmaþýk ve çok köklü analitik bir bakýþla çevreye bakýþ yapmanýn içinde oldular. Kolektif alan üreten ve saðlasan bir kolektif bað iliþkisi içinde çok köklü ve analitik bakýþýn tomurcuklanmasýný ortaya koymuþtu. Böylece kolektif alan karmaþýk bir üretim iliþkisinin düþündürmesi ile kendi çevresine karmaþýk ve analitik bakma oldu.

Nasýl ki ortak bencil çaðrýþýcýlar kiþilerin baðlaným enerjisi etrafýnda kolektif baðlaným enerjisine dönüþtü iseler; kolektif alanýn önce saðlasan, sonra üreterek saðlasan iliþkileri içinde kiþilerin çevresine çok köklü ve çok yönlü analitik bakar olmalarýna neden olmuþtu.

Üreten saðlasan iliþki “çevreyle giriþen kiþi ile kiþinin yalýn anlamasý arasýna “fark düþünce” koyan bir iliþkiydi. Fark düþünce farklý totem mesleklerinin farklý iþleyen bileþiminden ileri geliyordu. Yani karmaþýk düþünme “fark koyan enerji potansiyeliyle ortaya konacaktý”. “Üreten saðlasan fark iliþki” de ancak kolektif alanla birlikte olasýydý.