Eli Öpülecek Analar
Geçtiðimiz gece Flaþ TV de, Bergama’daki siyanür kavgasýnýn özverili savaþçýlarý Bergamalý eli öpülecek analarý vardý. Altýn madenini iþleyecek olan þirketin parayla tutulmuþ, kendi çýkarlarýndan gerisini düþünmeyen adamlarý ise, Bergamalý analarýn o toplantýda bulunacaklarýný öðrendiklerinde, utançlarýndan deðil, o eli öpülmesi gereken analardan korktuklarý için, toplantýya gelmek için bindikleri otobüsten Akhisar’da inerek geri dönmüþlerdi. Patronlarýnýn emriyle kahramanlýklarýný 600 kilometre uzaktan kirli yüzlerini gizleyerek sürdürmüþlerdi.
Bergamalý bir ana, bizim topraðýn altýndaki madene gereksinimiz yok. Bizim topraðýmýzýn üstü tümüyle altýn kadar deðerlidir. Baþýmdaki þu yazmadan ayaðýmdaki þalvarýma kadar ne varsa bizim ovamýzýn pamuðundan dokunmuþ. O ovada zeytininden domatese kadar her türlü ürün yetiþmektedir. Biz yetiþtirdiðimiz ürünlerden zaten devletimize vergimizi ödüyoruz. O halde bizim devletimiz bizi neden öldürmek istiyor.
Bir diðeri ise benim arazim maden ile sýnýr. Tütünlerimizi kýramadýk. Zira tütünleri kýrarken çocuklarýmýn elleri, ayaklarý ve aðýzlarý yaralarla doldu. Ürünümüzü hasat etmeden tarlada býraktýk. Benim zararýmý kim ödeyecek. Bizim üç yüz elli yýllýk, atalarýmýzdan kalan topraklarýmýzý iþlemeye hakkýmýz yok mu? Diyor.
Yine bir ana feryat edercesine, onlar madende kullanýlan zehirin zararsýz olduðunu söylüyorlar. O halde neden içtikleri suyu kamyonetlerle þaþaldan getiriyorlar. Neden bizi içmeye mahkum ettiði sularýmýzdan kendileri de içmiyorlar. Köyümüz üç yüz haneydi. Kala kal seksen hane kaldýk. Biz yaþlandýk. Bizim için ölmek önemli deðil. Biz çocuklarýmýzýn, atalarýmýzýn bize býraktýklarý topraklarda yaþamalarýný istiyoruz. Biz köyde doðduk. Köyde büyüdük. Bizim her þeyimiz topraðýmýzdýr. Biz þehirlerde ne yaparýz. Bizim topraksýz yaþamamýz mümkün deðil. Biz topraklarýmýzda ölmek istiyoruz diyor.
Satýlmýþ bir sendika baþkaný Soma’dan telefon açýp, madende çalýþan iþçilerin o analarýn karþý çýkmalarý yüzünden iþsiz kalmalarýna razý olamam diyor. Analardan biri baðýrýyor. “O zaman sen de gel, bizim köyümüzde yaþa. Gel sen de bizim içmeye mahkum edildiðimiz sudan iç” diyor. Sendika baþkaný “siz yalan söylüyorsunuz. Ben yarýn gelip sizin zehirli dediðiniz suda yüzeceðim” diyor. Olasý mý o havuza girip yüzmesi. Arsenik bu. Arsenik af eder mi?
Altýn þirketin satýn alýnmýþ profesörü, masanýn üzerinde duran bir taþý göstererek, köylülerin haklý davalarýna destek veren jeoloji mühendisinin adýný vererek, “bu taþý arkadaþýmýza gösterdim. Bu taþýn Bergama’daki altýn madeni sahasýndan alýndýðýný bilemedi. Zira o yöreye tanýmýyor, bu nedenle bu taþýn oradan getirildiðini bilemiyor” diyor. Köylülerden biri hýþýmla yerinden kalkýp profesörün gösterdiði taþý alýp bakýyor ve “sen yalan söylüyorsun. Bu taþ benim köyümün taþý deðil. Bu taþýn köyümün taþý olmadýðýna þerefim üzerine, çocuklarýmýn üzerine yemin ederim. Utanmýyor musun? Yalan söylemeye” diyor. Piþkin profesörse “beni konuþturmuyorsunuz, çekip giderim” diye karþýlýk veriyor.
TÜBÝTAK baþkaný telefonla tartýþmaya katýlýyor. Yüreði elvermiyor gelip katýlmaya. Hükümetin emri doðrultusunda bazý bilgiler vermeye çalýþýyor. Bu kez de eski bakanlardan Iþýn Çelebi tartýþmaya katýlýyor. Toplantýyý yöneten Ferhan Þayýman,
Sayýn bakaným. Siz buraya yakýn bir yerdesiniz. Lütfen buraya gelip toplantýya katýlýnýz diyor. Iþýn Çelebi de,
Hemen geliyorum diyor ve geliyor. Yaptýðý açýklamalar akýllara durgunluk verecek cinsten açýklamalar. Hele, “Avustralya’daki bir maden iþletmesinde Afrika’dan devþirtilen zenciler ayaklarýna prangalar takýlarak madende çalýþtýrdýlar. O madenlerde yirmi milyon Afrikalý siyanür yüzünden yaþamlarýný yitirdi. Üstelik madeni asimilize (soy kýrýmý) etmek istedikleri insanlarýn yaþadýklarý bölgede iþleyerek o insanlarýn soylarýný kuruttular. Bu Florida’da da, Meksika’da da aynen oldu. Balýkesir’in Balya ilçesinde ve diðer altýn madeni iþleyen yerlerde de ayný oldu. Yýllarca önce terk edilmiþ maden ocaklarý halen ölüm kusuyor ” diye yaptýðý açýklamalar, þirketin adamýnýn dýþýnda herkesi þok etti. Oturumu televizyon baþýnda seyredenlerin de þok olmamalarý olasý mý? Sayýn Iþýn Çelebi’nin yaptýðý açýklama, Bergamalý köylülerin ne denli haklý olduklarýný göstermiyor mu? Oturuma katýlanlardan bir hukukçu “yargý bu madenin kapatýlmasýna karar vermiþtir. Ya madeni kapatacaksýn, ya da mahkemeleri. Yargýnýn vermiþ olduðu kararý uygulamamak olur mu?” diyor.
Yargý bu madenin kapatýlmasýna karar verdiðine göre son noktanýn konulmasý gerekir. Maden bir daha açýlmayacak þekilde kapatýlmalýdýr. Yasal boþluklar bularak tekrar açýlmasýna kesinlikle fýrsat verilmemelidir. Bergama insanýnýn on üç yýldan beri çektiði çileye yeter artýk denilmelidir. Yaþlý bir ana “ yeter artýk çektiðimiz çile. Boðaz köprüsünde yaptýðýmýz eylemde dövüldük, horlandýk. Köprüden aþaðýya atlayýp on üç yýllýk bu dayanýlmaz çileye ölerek son verecektik” diyor.
Onlara anam diyemem. Zira neredeyse ben de onlara yakýn yaþtayým. Onlara bacým diyorum. Sakýn ola ki ölmeyi düþünmeyin. Geceki programý izleyenlerin tümü bundan böyle arkanýzda olacak ve sizlere, yarýnýný ve çocuklarýný deðil de bu gününü kurtarmaya çalýþanlara karþý yaptýðýnýz mücadeleye gereken desteði verecektir. Gerekirse Türkiye’nin tüm aydýnlarý ve vatanseverleri ayaða kalkacak, sayýn Oktay Konyar’la birlikte sürdürdüðünüz onurlu mücadelenize yürekten katýlacaklardýr.
Siyanür konusunda bu denli aydýnlanmamýz ve bir de Kalem Ýle Kelam adlý program nedeniyle Flaþ TV yi candan kutlarým
                         Özcan NEVRES 1 Nisan 2002