Bir günü 24 saatten uzun yaþamak. Ne kadar imkansýz gibi gözükürse gözüksün herkes farklý sürelerde yaþýyor her günü ve hiç kimse ayný sürelerde buluþamýyor. Ya az ya da daha çok ama ayný süreler olmasý imkânsýza yakýn gözüküyor.
Nasýl derseniz hemen anlatayým. Bir insanýn farkýna vardýðý kadar yaþadýðýna inanýyorum. Sabahtan akþama birçok insan, birçok yaþamýn kenarýndan geçerken hiçbir þeyi farketmeye biliyor. Ne bir aðacýn kurumuþ bir dalýný gören oluyor, ne kaldýrýmýn kenarýna atýlmýþ ufak bir kaðýda yazýlý yaþamlarý gören. O kadar çoktur ki gözümüzden kaçan fark edemediklerimiz, yaþamlar geçer yanýmýzdan, aþklar, acýlar, mutluluklar, hüzünler… ve o kadar çok duygu farklý þekillerde yaþanan anlardýr ki bunlar, fark etmeye baþladýðýmýzda baþýmýzýn dönmesine sebep olur. Bir an yaþadýðýmýzý hissederiz. Korkarýz bile bazen…
Soruyorum size ne kadar dikkat ederiz sabahlarý ayný evi, ayný binayý, ayný taþýtlatlarý kullandýðýmýz birçok kiþinin bir önceki günden ne kadar farklý olduklarýna? Sabahlarý binamýzýn önünde gördüðümüz kedinin, sokaktaki ilk çöp kutusunda gördüðümüz kediyle ayný kedi olup olmamasýna, karnýndaki þiþliðin yakýnda yavrularý olacaðýnýn iþareti olduðuna ne kadar dikkat edersiniz? Sadece saçýný kestirince, deðiþik, yeni bir kýyafet giyince mi nedenleri sorulmalý deðiþikliklerin? Yoksa her yeni gün bir gözlemmiþ gibi her þeyi, her aný takip etmek mi lazým? Elbette ikiside deðil. Ama önem vermek gerekli bütün söylenenlere ve yapýlanlara; yani deðiþimlere. Dünyaya önem vermek lazým. Her saniye bize bir baþka þekilde yaþamý anlatmaya çalýþan bu gizemi anlamak için dikkat etmek lazým.
Bir düþünsenize çevremizdeki insanlarýn hemen hepsi anlaþýlmadýðýndan feryat etmiyor mu? Farklý yollarý deneyerek anlatmaya çalýþtýðý halde kimsenin onu anlamadýðýna kýzmýyor mu? Hatta en büyük isyanlar bu farkedilmemekten çýkmýyor mu? Birçok evliliðin, birçok iliþkinin temelinde çýkan sarsýntýlara bakýn içinde birbirini anlamamak, anlamaya da çalýþmamýþ olmak var. Birçok intihar edenin intihara eðilimli olduðu dönelerde çevresine bunu anlayabilecekleri yüzlerce sinyal verdiklerini söylesem ne dersiniz! Ya da bütün insanlarýn farkedemediði en büyük þeyin kendi duygularý olduðunu söylesem…
Evet, en yabancý olduðumuz þey “kendimiz” iz. Yaþadýðýmýz duygular hakkýnda o kadar farklý, o kadar deðiþik anlatým yollarý keþfederiz ki biz bunu bile anlamayacak kadar farkýndalýklarýmýzdan kaçarýz. Kendi duygularýmýzýn farkýna varmamýz, o duygularý kabul etmemiz gerekliliðini ortaya koyar çünkü. Kabul edilmiþ duygular beynimizdeki düþüncelerimizi tetikler ve yaþamýmýzýn yönünü deðiþtirebilir. Bu duygular o kadar yoðundur ve o kadar içerilere gizlenmiþtir ki bazen bunlarý farketmek her duyguyu, geçmiþteki her birikintiyi harekete geçirir ve büyük çalkantýlar, ruh devinimleri ortaya çýkar. Bunlarýn altýntan kalkmak kolay deðildir elbette. Yardým almak bile gerekebilir. Bu yardýmlarýn faydasýz olmasý gibi olasýlýklarda risklerde büyüktür. Bütün bir depresyon üstünüzde kalýr, ezer sizi her baþka bir duygu farkýndalýðýnýz tetiklendiðinde. Yabancý olduðumuz kendimiz, yalanlarla kabul etmediðimiz ertlediðimiz gerçeklerimizi önümüze koyarak bize tanýmadýðýmýz bir dünyanýn kapýný açar. Bizler bu kapýlara ne kadar uzak yaþamýþsak ve kendimizi daha önceleri ne kadar iyi kandýrmýþsak, ne kadar iyi bir Pollyanna olabilmiþsek o kadar zor bir geçiþ olur o dar aralýk. Ýçerde var olan ýþýk o kadar fazla kör eder bizi, gözyaþlarýmýzý arttýrýr. Nefes almalarýmýzýn týkanýklýðý daha bir uzar daha bir ciðerlerimizi zorlar. O kapýlar geçme isteðimizi de bir o kadar törpüler, eksiltir. Ama eninde sonunda bir gün yine bu kapýnýn karþýsýnda bulucaðýmýzý bilerek terk edince o aný, dýþ çevre farkýdalýklarýmýzý geliþtirmek gereðini hissederiz. Buda büyük dýþsal farkýndalýk devrimimiz olur hayatýmýz deðiþir.
Dýþsal farkýndalýklar dediðim gibi bir kedinin hamileliðinden, ailenizdeki kiþilerin her gün farklýlaþmasýna kadar, deðiþen bir dünyanýn bütününe kadar ilerler. Bunlarý baþarmaya baþladýðýnýzda ne mi olur? Hemen söyleyeyim; insanlarýn sizden gizlemek istedikleri deðiþleri olduðunda sizden kaçmaya baþladýklarýný görürsünüz. Size yaklaþmaya baþlayanlar bellirli aralýklar ve belirli mesafeler býrakýrlar, sizin onlarýn bütününü anlamamanýz için. Ya da benim gibi olursunuz, teselli ikramiyesi olarak her kopma noktasý, her büyük kayýplarda bu deðiþimleri fark etmeniz ve paylaþmanýz için yanýnýzda olan insanlar olur. Sizin farklýlýklarýnýzý hiç göremeyecek, hiç önemsemeyecek bencil insanlarla sarýlýr çevreniz. Sizinle birþeyler paylaþanlar ve anlamaya çalýþanlarsa öyle bir deðer kazanýyor olurlar ki gözünüzde, siz bu deðeri verdiðinizde kaçýp kaybolurlar. Nedenlerini ise hiç anlamazsýnýz…
Anlayacaðýnýz farkýna varmadan geçen bir yaþam boþ anlamsýz bir yaþam olup çýkýyor. Farkýna vardýðýnýzda ise yalnýzlýklar kapýnýzda geziniyor. Bir günü ayný saatlerle yaþayabilmek, ayný farklýlýklarý ayný anda görüp, ayný önem sýrasýna sahip olmak ise imkansýz olsada bunun için yaþamak bile güzel…


Deniz Erdal Kaya