HAYIRLI KRÝZ MÝ GELÝYOR?

Avrupa Birliði, son Ýlerleme Raporu’nda Türkiye’ye Kýbrýs Rum Kesimi’ne deniz ve hava sahalarýyla, limanlarýný açmasý için 15 Aralýk 2006 tarihine kadar süre tanýndý. Bu tarihe kadar, bu bizden istenilen yapýlmasý olanaksýz istem, yerine getirilmediði takdirde ‘’Müzakerelerin
Dondurulacaðý’’ þeklinde tehditkâr uyarýda bulunuldu.

Milletvekilleri genel seçimlerine bir yýldan az bir süre kaldýðý bu günlerde
Erdoðan Hükümeti’nin adeta intihar etmiþ gibi 15 Aralýk 2006’a kadar bu
Ýnsafsýz ve onursuz eylemi gerçekleþtirmesi olanaksýzdýr. Ýþte bu durumda
olmasý beklenen geliþmeler neler olabilir?

Avrupa Birliði’nin hemen müzakereleri dondurmasýyla, borsadan kaçýþ baþlayacaktýr. Bu ayný zamanda dövize hücumu doðuracak ve döviz fiyatlarý hýzla yükselmeye baþlayacaktýr. Dalgalý kur sisteminin uygulanýyor olmasý ve 60-65 milyar dolarý bulan sýcak paranýn ve de yine ayný miktarlara yakýn Merkez Bankasý döviz stokunun varlýðý daha önce geçmiþte yaþanan büyüklükte bir kriz oluþmasýný engelleyecektir. Ama, yine de döviz fiyatlarýnda önce iyi bir sýçramayý daha sonra ise hafif düþmeyi engelleyemeyecektir. Sonuçta döviz fiyatlarý %10–15 arasýnda artmýþ olacaktýr. Ekonomide ki bu istenmeyen senaryolarýn gerçekleþmesi sonucunda enflasyon, maliyet ve dýþ kaynaklý temel ürünlerde zamlara neden olacaktýr. Bu fiyat artýþlarý sýrasýnda ilk etapta bütçede ki açýk daha da artacaktýr. Toplumun özellikle sabit gelirlilerinde maaþlara zam taleplerinin artmasý ve de homurdanmalarýn oluþmasý kaçýnýlmaz olacaktýr. Bu durum daha önce zaten ‘’Ýrtica’’ korkusuyla oy oranýnda aþýnma bulunan iktidar partisinde çok hýzlý bir oy kaybýna yol açacaktýr. Seçimlere iþte bu durumda girecek iktidar partisinin tekrar tek baþýna iktidar olma þansý kalmayacaktýr. Eðer, daha önce yapýlacak cumhurbaþkanlýðý seçimlerinde de toplumla, muhalefetle uzlaþmadan ‘’ dediðim dedik’’ anlayýþýyla istediði kiþiyi seçtirmiþse bu durum toplumda ki ‘’Ýrtica’’ korkusunu çok büyük oranda arttýracaðýndan belki de meclise giriþte ikinci büyük oy oranýna sahip parti bile olabilir.
Bu arada, ilk döviz þokunu atlatan ekonomide tekrar toparlanma baþlarken yükselen döviz fiyatlarý ithalat-ihracat açýðýný yani cari açýðý azaltýcý olumlu etkiler yapacaktýr. Yükselen döviz fiyatlarý ithalatý frenlerken ihracata teþvik edici bir etken olacaktýr. Bütün bu geliþmelerin sonunda
Kýbrýs Rum Kesimi’ne limanlarýn açýlmamasýndan dolayý ortaya çýkan geliþmeler silsilesi, sonuçta daha laik ve milliyetçi bir meclisin doðmasýna neden olabilecektir. Tabii ki, ilk þok yaþandýðý sýrada yine dövizle borçlanmýþ kiþilerde panikler, iflaslar ve belki de intiharlar meydana gelebilecektir. Onlarda bu kadar yýllardýr onlarca olan döviz krizlerinden ders almamanýn bir kez daha bedelini ödeyeceklerdir.

Peki, bizim bu öngörülerimizi hükümet de görüp önlemlerini alamaz mý?
Alabilir, bu durumda da yine ülkemiz kazanacaktýr. Uzlaþma ile seçilmiþ bir cumhurbaþkaný ve laiklik sýnavýndan geçmiþ bir hükümetle yine milli davalarda daha iyi bir iþbirliðinde bulunabilecek bir meclis ülkemiz için þans olacaktýr.


Mehmet SALÝH