Ve Bir Uçak Düþer


Büyüyoruz, güçleniyoruz, Ortadoðu’nun hâkimi olacaðýz hayalleri Türkiye’nin orta doðuda aktif söylemelere ve koþuþturmalara itti. Bu aktif söylemin ve koþuþturmanýn alt yapýsý hazýr mýydý? Ya da neye nasýl bir zemin hazýrlanmýþtý bilemiyoruz. Bilenlerin sayýsýný da merak ediyorum. Hâkim olmak, söz sahibi olmak güçlü ve net bir söylemin yanýnda saðlam ve geçerliliði olan projeler gerektirir. Peki, Türkiye’nin Ortadoðu kendi adýna sunduðu genel geçer bir projesi var mý? Hayýr, seslerin altýnda dýþ kaynaklý projelerin varlýðýna dair sesler de çoðunlukta. Peki, dýþ kaynaklý projelerde Türkiye’nin misyonu ne?

Sorularý çoðaltmak mümkün. Ama soru sormak ve var olan geliþmeler üzerine konuþmak ve yazmak kolay deðil mi? Bize lazým olan geliþmelerin altýnda yatan cevabý olmayan ya da netliði bir türlü kesinleþemeyecek sorular sormak deðildir. Çünkü ne soruyu soran ne de soruyu yönettiði okurlar da bir cevap vardýr? Cevabý beklenen otoriteler ve siyasetçiler her zaman iþi bulandýrarak iþin içinden çýkma yoluna giderler.

Güçlü olmak, öncelikle kitlelerin bilinçli bir hareket oluþturmasýyladýr. Güçlü ordularý oluþturan da bilinçli kitlelerin varlýðý ve desteðidir. Bilinçli olmak gidiþatýn yönünü duygularla deðil, saðduyu ve mantýkla yaklaþýlmasýdýr. Maalesef bulunduðumuz nokta ise duygusal argümanlar üzerinde siyaset ve tepkiler oluþturulmaya çalýþýlýyor. Bilinçli kitleler içinde barýndýrdýðý farklýlýklara raðmen devletin, hükümetler üstü bir anlayýþla iç ve dýþ politikasýnýn çizgilerini çizip, bunu topluma sunmasýdýr. Böylece kitleler, devletin ne isteyip, istemediðini bilecektir. Böylece kitlelerin yaklaþým tarzý da belirlenmiþ olacaktýr. Ayaðý yere basmayan söylemlerin, slogan varý yaklaþýmlarýn, söylediklerini nereye vardýðýný bilmeyen, caný sýkýlanýn atýp tutmasýnýn önüne geçileceði gibi nitelikli söylemler ortaya çýkacaktýr. Ayrýca yýkýcý, kan dökmeye aç zihniyetlilerin pervasýzca söylemlerinin de önüne geçilmiþ olacaktýr.

Her devletin hayalidir; bulunduðu bölgeye ve dünyaya hâkim olmak. Diðer halklarýn ve devletlerin gidiþatýný ve yönetimlerini beðenmeyen ve kendi daha iyi lanse eden anlayýþýn sonucu olan bu durum ayný zaman da ilelebet devletin varlýðýný koruma güdüsü de taþýmaktadýr. Komþularýný kontrol altýnda tutma ve örnek olma anlayýþýnýn, karþýdan nasýl göründüðü ya da karþýlandýðýnýn pek hesaba alýndýðýný sanmýyorum.

Türkiye’nin politik duruþu güçlü ve bölgeye söz geçirmek ve barýþçýl olmaktýr. Birbirinin tersi anlayýþý bir arada tutmaya çalýþmak ya da hayal etmek Türkiye’nin yanýldýðý bir anlayýþtýr. Hem orta doðuya lafýný geçirtmek isteyeceksin hem de barýþçýl yaklaþýmlara sarýlacaksýn bu imkânsýz bir hayal ürünüdür.

Þimdiye kadar müttefik ABD, dünyaya sözü geçiyorsa bunun bir kýsmýný uyguladýðý þiddet ve iþgallere borçludur. Çünkü hiçbir devlet beylik laflara boyun eðmez. Üstün bir tarafýnýn olmasýna bakar. Öyleyse Türkiye’nin Ortadoðu devletlerine karþý müttefiki dýþýnda üstün yönleri nedir ki? Güçlü olmak için elinizde sizi üstün kýlan argümanlar olmalýdýr. Bence þimdilik bu Türkiye’de bulunmamaktadýr. Suriye’nin rahatlýkla bir Türk uçaðýný düþüyorsa bu da demektir ki Türkiye’nin komþularýna üstünlüðü, politikacýlarýn çýkardýðý yaygaradan baþka bir þey deðildir.

Barýþçýl olmak, korkmak anlamýnda deðildir. Ama bir devlet sizden ürkmüyorsa, saygý duymuyorsa ve en önemlisi sizi hesaba almýyorsa bu demektir ki, ülkenin stratejisinde sorun vardýr. Sürekli iþi uluslar arasý arenaya taþýmak, NATO’ya sýrtýný dayamak devleti güçlü yapmýyor. Haklý gibi gözükse de zedelenen bir imaj vardýr. Avrupa’dan medet ummak þimdiye kadar gösterdi ki sorunlarý çözmeye yetmiyor.

Bir devlet kendi ayaklarý üzerinde kalmayý bilmelidir. Bu kervanla yalnýz yürümekle olur. Ýran bu konuda örnek alýnabilir. Dünyaya meydan okuyan Ýran saygý ve korkuyla karýþýk bir ilgi görmektedir. Suriye, Rusya, Ýsrail, Yunanistan tutumlarýnda rahatlarsa devletin defalarca düþünmesi gerekir. Üstün ve güçlü olmak neyle olmalýdýr?

Osman Tatlý
osmantatli@gmail.com
www.osmantatli.com.tr