“Çocuðundan daha ufak yaþta olan adam, iþini zamanýnda yapmadýðý gerekçesiyle azarladý onu. Cevap vermek istedi ama ne dese bahane olarak algýlanacaðýný düþündü. Sustu. O sustukça, karþýsýndaki laf üstüne laf söylüyordu. Adamý susturmak için bir an önce iþi yapayým diye düþündü. Önündeki arabayý tuvaletin önüne doðru sürdü.”

‘Emekli olunca bir tekne alýrým, balýðýmý tutarým, keyfime diyecek olmaz.’ diye hayal kurduðu memuriyetinin son günlerini artýk hatýrlamýyordu bile. 32 sene çalýþtýktan sonra rahat bir emeklilik istiyordu, her çalýþan emekçi gibi onun da hayalleri vardý zamanýnda. Lakin gelin görün ki, hayat her zaman her istediðinizi size sunmuyordu, takvim tutmazlýðý da olabiliyordu yer uymazlýðý da. Bazen kiþi her þey yoluna giriyor diye düþünür ama bir yerlerden o yoluna girdiði düþünülen adýmlara bir çelme illaki gelirdi. Öyle olmuþtu, 25 sene çalýþýp emekli olduktan sonra, emekliliðinde eþi hastalanmýþ, eþinin tedavi masraflarý için yeniden iþ arayýþlarýna girmiþti adam. Emekli aylýðýyla eþinin ilaç ve tedavi masraflarýný karþýlayabiliyordu ama kendi geçimlerine yetecek meblað kalmýyordu geriye. Hayallerini attý çöpe, düþünmedi hiç. Hayal çöpe atýnca ses çýkarmazdý ama insanýn içinde yanký bulurdu o sessizliðin gürültüsü. Öyle olmuþtu ama ne yapabilirdi ki emekli adamcaðýz? Eþini bir baþýna mý býrakabilir miydi? Çocuklarý desen kendi hayatlarýnýn telaþesine düþmüþ, haftada bir görür olmuþlar birbirlerini. Bazen ise telefon olmasa seslerini iþitemez olmuþlar. Birbirlerine omuz vermezlerse, nasýl ayakta durabilirlerdi ki? Eþine omzunu verdi adam. Hayalleri arkasýnda kaldý, yankýsý içinde.

Memuriyetinde öðretmendi. 32 senesinde neler görmüþ, neler yaþamýþtý. Ne çocuklar yetiþtirmiþ, ne gelecekler büyütmüþtü belki anlattýklarýyla. Gelin görün ki zaman çok vefasýzdý. Yaþý ilerledikçe, suretiyle beraber býraktýðý izler de unutulmuþtu. Öyle olmaz mýydý ki zaten, zaman bir silgi deðil miydi? Milyarlarca insanýn yaþamýný zaman silmemiþ miydi? Daha öncekiler gibi yine þu anýnýn insanýný zaman silecekti, daha öncekileri sildiði gibi. Daha sonrakileri de sileceði gibi. Herkes, hepsi zaman silgiyle silinip gidileceklerdi.

Eski dostlarýna iþ için danýþtý, bulamadý. Dershanelerde ders vermeye kalkýþsa, paralý çocuklarýn bitmek tükenmek bilmeyen problemleriyle baþ edemezdi, artýk yaþý oldukça ilerlemiþti üstelik yeni nesil çocuklar eski nesillere benzemiyordu. Çünkü teknoloji denen bir þey vardý artýk hayatlarýnda. Teknoloji geliþtikçe çocuklarýn yaratýcýlýklarý yitmiþ, odaklanmalarý azalmýþ, tüketmeleri ise çabuklaþmýþtý. Çabuk sýkýlýrdý artýk günün çocuklarý. Ýlgilerini çekmek zordu. Sürekli deðiþen ve geliþen teknoloji bu durumu yaratmýþtý. Ayak uyduramadýðý için baþ edemiyordu gençlerle. Yapamam, dedi, istemedi öðretmenliði tekrardan. Onun yerine dertsiz tasasýz olacaðýný düþündüðü, taþeron bir firmada temizlikçi olarak iþe baþlamaya karar verdi. Goncunmazdý, utanmazdý. Nihayetinde ne hýrsýzlýk yapacaktý ne de birilerinin sýrtýndan para kazanacaktý. Onuruyla çalýþýp, hanesine emeðiyle kazandýðý parayý götürecekti. Eþi ve çocuklarý istemedi bu iþi ama o çalýþmak istiyordu ve biraz da çalýþmak zorundaydý. Kimseye muhtaç olmak istemiyordu, onurunun yanýnda gururu da dimdik ayaktaydý, kendi dizleri romatizmadan sýzlasa bile.

Büyük bir plazada iþe baþladý adam. Ýþ hayatýnýn pisliðini temizliyordu. Ýþ kýyafetlerini giymiþ, düþüncelerini ve zihinlerini ve hayallerini ücreti karþýlýðýnda kiralamýþ insanlarýn masalarýný temizliyor, kolidorlara paspas atýp, tuvaletleri yýkýyordu. Belirlenmiþ çalýþma koþullarýna uyuyor, sorumlu olduðu katý gün boyunca voltalýyordu. Sabahýn erken saatinden akþamýn mesai bitimine kadar hatta haftanýn birkaç günü toplu bina temizliði yapýldýðý için daha fazlasýnda koþturuyordu adam. Kendinden yaþça çok ufak plaza çalýþanlarýný seyrediyor, onlarýn üzerinde gördüðü ve tanýyamadýðý tavýrlarý, hareketleri, insani yaklaþýmlarý akþamlarý evinde uykuya giderken düþünüyordu. Ýnsan para kazanmak için onu insan yapan tüm varlýklarýný yok edebilir miydi gerçekten? Daha rahat yaþayabilmek için, bir baþkasýnýn emeðini gözünü kýrpmadan yok sayabilir miydi? Bu sahte ve yýlýþýk iliþkiler hiç mi midelerini bulandýrmazdý? Ýþleri olmazsa ayný ortamda bulunmalarý imkan dahilinde olmayan bir sürü insan, nasýl bu kadar ustaca yalancý memnuniyeti oynayabiliyorlardý? Her þey para mýydý? Her þey olmayan sahte varlýklara ve deðer olgularýna tapýnma mýydý?

Her gün bu sorularý düþünüp, bu senaryolarý seyredip, bu dýþarýdan seyredilmesi bile dayanýlmaz olan hayata ucundan da olsa katýlýyordu adam. Pek kafasýna takmamaya çalýþsa da gözün gördüðüne akýl kayýtsýz kalamýyordu. Ýþine odaklanýyor, kendine laf gelmesin diye çabalýyordu. Çünkü biliyordu ki, bu hayatlarda en çok lafý, en az para kazananlar iþitirdi. Bu hayatýn en bariz ve somut gerçeði buydu. En çok en altta kalanlar eziliyordu.

Bir gün eþi çok hastalandý sabahtan, iþ yerine haber vermeden hastaneye yetiþtirdi kadýný adam. Bu beklenmedik durum neticesinde iþe geç kalacaktý. Ama saðlýk problemiydi bu, anlayýþ gösterirler herhalde diye düþündü. Acilde gerekli müdahale yapýlýp da kadýn kendine gelince evine dönmek istedi, adam ýsrar etse de kadýnýn dediði oldu. Evine götürdü kadýn adam. Kadýný eve býraktýktan sonra olabildiðince çabuk iþine gitmek için yola koyuldu. Ýþe geldiðinde amirine durumu açýkladý. Yine de yarým gününü kestiler maaþýndan. Olur demekten baþka çaresi yoktu. Böyleydi çünkü iþ hayatý, senin zayýf anýný beklerdi, sen cevap veremezdin. Sadece boyun eðmek zorundaydýn. Üstünü deðiþti, bekleyen iþlerini yapmak için katýna çýkmaya baþladý.

Katýnda rutin iþini yaparken çalýþanlardan biri adamý tuvaletin pis oluþundan ötürü azarlamaya baþladý. Böyle bir rezalet görmemiþti hayatýnda. böylesine bir þirkette böylesine bir durum akla hayale sýðmazdý. Gözlerini sanki dünyanýn en aðýr suçunu iþlemiþçesine üzerine dikmiþ ve oldukça sinirli ve sert bir þeklide konuþan ve susmayan ve haklýlýðýndan zerre þüphesi olmayan gömleði ütülü, patronunun hediye ettiði kravatýný takmýþ, saçlarý taralý, yüzü týraþlý, pabuçlarý boyalý genç adamýn yüzünde dolaþtýrdý usulca. Çocuðum yaþýnda deðil diye düþündü. Bir þey söylemedi. Genç adam sinirli sinirli ofisine doðru yürümeye koyuldu. Temizlik arabasýný tuvaletlere doðru sürmeye baþladý.