Dua; sonsuz güce sahip Rabb’imize çaðrýda bulunmak, yardým dilemek ve tüm benliðimizle O’na yönelmektir. Hiçbir þeye ihtiyacý olmayan Yüce Yaratýcýnýn, ihtiyaç içindeki, güçsüz ve sonlu bir varlýk olan ihtiyaç sahibi kullarýnýn çaðrýsýna icabetidir.

Dua, hayatýn ayrýlmaz bir parçasý olmalýdýr. Ancak kimileri için dua, yalnýzca zor zamanlarda; korku duyduklarý ya da tehlikelerle karþý karþýya kaldýklarýnda hatýrladýklarý bir ibadettir. Ýnsan Rabb’i karþýsýndaki aczinin bilincinde olarak hem kolaylýkta, hem de zorlukta O’ndan yardým istemelidir.

Ýnsanlarýn bir kesimi hatalý bir dua anlayýþýna sahiptir. Bu kiþiler için dua, küçük yaþlarda genellikle ailenin yaþlý bir bireyinden öðrendiði ve anlamýný bilmediði ifadelerdir. Kur’an’daki dualarý anlamýný bilmeden ezberden okuyarak deðil, anlamýný bilerek ve ruhen yaþayarak içten dua etmek önemlidir. Önceden ezberlediði dua kalýplarýný anlamadan tekrarlayýp duran kiþi, Rabb’inden -icabet edeceðini umarak- neyi istediðini dahi bilmez. Bu þekilde dua eden birçok insan dualarýnda, Allah’ýn varlýðý, birliði, büyüklüðü, kudreti, kendisini sürekli olarak görüp-iþittiði gibi hayati konularý pek düþünmez. Kur’an’da tarif edilen dua ise bundan çok farklýdýr.

Günümüz toplumlarýnda diðer birçok ibadet gibi duanýn da terk edilmiþ bir gelenek olarak düþünülüyor olmasý ilginçtir. Gerçekte bu düþüncenin yerleþmesinin ardýnda "Allah’tan baðýmsýz, kendiliðinden iþleyen bir dünya" olabileceði telkini vardýr. Ýnsanlarýn büyük çoðunluðu yaþamlarý boyunca tüm olaylarýn, kendilerinin ve çevrelerindeki insanlarýn kontrolünde meydana geldiðini düþünürler. Bu nedenle de çok büyük bir felaketle ya da ölümle karþýlaþmadan Allah’a dua etmezler. Oysa dua, yaþamýn geneline yayýlmasý gereken çok önemli ve tek baþýna bir ibadettir.

Bütün insanlarýn duaya ihtiyacý vardýr. Yaþam koþullarý zor olan birinin zengin bir insana göre duaya daha fazla ihtiyacý olduðunu düþünmek, bu konuyu temelinden yanlýþ anlamaktýr. Yaþamýnda tüm isteklerine kavuþtuðunu düþünen insanýn dahi duaya ihtiyacý vardýr. Ýnsanýn duaya ihtiyacý olmadýðýný düþünmesi, dua etmesinin tek nedeninin dünyevi arzularýnýn tatmini olduðu anlamýna gelir. Müminler ise hem dünyadaki yaþamlarý için, hem de ahiretleri için dua ederler. Dua eden insan, zor ya da kolay her türlü durumu ve olaylarý, tüm evrenin Yaratýcýsý ve Hakimi olan Allah’ýn takdirine býrakýr, yani tevekkül eder. Bütün yollarýn evrendeki tüm kudretin sahibi olan Allah’a dayandýðýný bilmek, yalnýzca ona dua etmek, mümin için bir büyük ferahlýk ve güven kaynaðýdýr.

Peygamberimiz’in(sav) duayla ilgili bir hadisini Ebu Hureyre þöyle rivayet eder: "Bir kimse sýkýntý ve musibet zamanlarýnda kendisinin elini Allah’ýn tutmasýndan hoþlanýyorsa, bollukta Allah’a çok dua etsin.”


Allah’ýn sonsuz güç sahibi olduðunun bilincinde olarak dua etmek önemlidir. "Bence þöyle bir sonuç olur ama yine de dua edeyim; Allah belki kabul eder" diyerek sebeplere baðlý olarak dua etmek yanlýþtýr. (Rabb’imi tenzih eder, yüceltirim.) Allah, kendi öngörümüzle gerçekleþmesi imkansýz gibi görünen her þeyi sonsuz gücüyle yaratabilir. Allah sebeplerden münezzehtir ve O, dilediðini dilediði gibi ve dilerse sebepsiz yaratmaya gücü yetendir.

"Ben çok dua ettim ama Allah duamý kabul etmedi" der kimileri de. Ýbadet de kulluk da sürekli olmalýdýr. Ýnsan ,"... O’na ibadette kararlý ol ... (Meryem Suresi, 65) buyruðu gereði her ibadetinde olduðu gibi duada da kararlýlýðýný korumalýdýr.

Ayrýca insan kendince hayra dua ettiði gibi, þerre de dua edebilir. Allah, bilmeden þerre dua ediyor da olsa salih kulu için en hayýrlý olaný yaratýr.

Dua etmek, Allah’la baðlantý kurmanýn en kolay yoludur. Allah’ýn sýfatlarýný düþünürsek; O, insana þah damarýndan daha yakýn olan, insanýn içindekini bilen, iþitendir... Ýnsanýn içinde gizlediði tek bir düþünce bile Allah’tan gizli kalmaz. Ýnsanýn duasýnýn samimiyeti ve içtenliði, Allah’tan istediði þeye karþý hissettiði ihtiyacýn þiddeti ile ilgilidir. Ýnsan, þeytanýn telkin ettiði olumsuz düþüncelerle oyalanacaðý yerde dua etse, Rabb’i icabet edecek ve sorun çözülecektir.

Peygamber’imiz(sav), "Allah bir kulun dua etmesine izin vermiþse, mutlaka kabulünü de murad etmiþtir." (Ebu Nuaym, Hýlye) buyurur. O halde dua edebiliyor, Rabb’imizden dileyebiliyorsak, O da dilemiþtir. O dilememiþse biz dileyebilir miydik?..

Alemlerin Rabbi olan Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz. (Tekvir Suresi, 29)