..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ýçine koyabileceðin bir karanlýðýn olmadan, bir ýþýðýn olamaz. -Arlo Guthrie
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




22 Temmuz 2020
Toplum 3  
Bayram Kaya
Küçüklüðün dünyasýndan büyüklerin dünyasýna doðru geçiþte türlü faz hatlarý vardýr. Bu tür faz durum içinde olanlardan birisi iyon hareketidir. Ýyon hareketi bir yanýyla proton hareketiydi. Diðer yandan da bir kuark olan elektron hareketiydi.


:FFF:
Küçüklüðün dünyasýndan büyüklerin dünyasýna doðru geçiþte türlü faz hatlarý vardýr. Bu tür faz durum içinde olanlardan birisi iyon hareketidir. Ýyon hareketi bir yanýyla proton hareketiydi. Diðer yandan da bir kuark olan elektron hareketiydi.

Proton üç kuarktan meydana gelmiþti. Ama proton hareketi artýk kuark hareketi deðildi. Kuark olan elektron hareketi de proton baðýntýlý bir kimyasal durum özellikti. Ýyon hareketi bað yapan harekettir. Ýyonik baðý kimyasal baðlardan birisidir.

Ýyonik özellik, proton elektron sayýsýndaki eþleþen nötr denkliði aþan bir durumdu. Elektron düzenli kararsýzlýktan doðan, elektron eylemi proton-elektron bað etkisini de deðiþtiren bir eylemliliktir.

Ýyonik bað denk ve bire bir eþleþmiþ; nötr denen yapýlarda ortaya çýkar. Elektronlar bir baþka yasaya göre kararsýz dengesiz olurlar. Elektron düzlemli dengesizlik bir baþka yapýya elektron verir ya da bir baþka yapýda elektron alýr. Verilen ya da alýnan elektron nedenle bu kes de proton ve elektronun bire bir eþleþmesi, bozulur.

Atomlarda bire bir yük eþleþenle proton elektron nötrlüðü vardý. Elektron kararsýzlýðý nedenle azalan ya da artan elektron sayýsýyla nötr olan dengeler bozulur. Bir denge içinde proton sabit kalýr. Proton deðiþemez. Bir elektron proton nötrlüðü içinde elektron sayýsý azalýyorsa proton sayýsý artmýþ gibi olur.

Artan ya da azalan elektron sayýsýndaki yükler dengesi baðlamýndaki etkiye bozulan atom yapýlar, iyon hareketi denen özellik kazanýrlar. Þu halde kararsýz yapýlar elektron düzenli yapýlardýr. Atom içi yük dengesini bozar.

Ancak nötrlüðü bozulan atom için iyon hareketi hem elektron, hem proton eylemidir. Kýsacasý proton tekrar nötr duruma geçmek için alan etkili bir iyon hareketine dönüþür. Ýyon hareketi elektrondan kaynaklý kararsýz yapýlarda ortaya çýkar.

Ýyonik bað atomlar arasý elektron elektrik yükleri çekimi ile ortaklaþýþ yapan hisseli alýþ veriþi otaya koyar. Moleküler ise türlü türlü açý sal momentuma baðlý giriþmelerin alan etkisiyle ortaya konan elektron ortaklaþmasýný hisseli yapmanýn çekim sel var oluþudur.

Ýyi de toplumsal molekül dediðiniz bað dokunun ÇEKÝM KUVVETÝ ne elektriksel, ne renk yükleri, ne momentuma baðlý açý sal deðiþkenlik kuvveti olmamalarý nedeniyle neydiler?

Toplumsal molekülün çekim kuvveti ortaklaþmasýný hisseli yapan neden; saðlatma hareketi ve üreten iliþkiler hareketi olan kuvvetti. Buradaki dengeler de nötr oluþ bozuldu mu mülk sahipliði ve sýnýfsal oluþ kölelik ortaya çýkar.

Mal sahipliði derece derece zenginliði yoksulluðu oluþan damar katmanlardýr. Kölelik insan bile sayýlmayan mal olarak alýnýp satýlan sýnýftan bile sayýlmayan toplumsal kullanýmdý.

Toplumsal molekül; önce kritik deðerlere baðlý farklý deriþimle kolektif saðlatmanýn ortaklaþýþýný hisseli üstel bir kolektif emekler devimi yapmakla; kolektif bir alandý, kolektif bir çekim kuvvetiydi.

Toplum ise saðlatan ortaklaþmalý hisseli yaþamý; üreten iliþkiler içinde çevrim yapmaya baþlamýþtý. Her bir iþ mesleði ya da her bir totem mesleði üretmesi sonrasýnda geliþen, organize olan meslek türevi ortaklaþmalý üreten iliþkiler, toplumsal molekülün kendisidirler. Üreten iliþkiler toplumsal molekülü birbirine baðlayan çekimin bað enerjisidirler.

Kritik deðerler toplumsal eksenli çekim merkezli yoðunlaþmayý oluþuyordu. Bu oluþma çekim merkezinde kolektif ortaklaþma, saðlatma, iþ bölüþümü ve üretim iliþkisi ortaya kor.

Bunlarýn bire bir olan kritik deðerler eþleþmesi merkezi sürecin çevrim ve nötr etkisini ortaya korlar. Bire bir eþleþme eþitlik olmayýp herkesin ihtiyacý yetenek çalýþmasý olan hayat sal süreçlerinin mutlak kapasitesi kadar karþýlanmasýydý. Bunlarýn birindeki bir kararsýzlýk toplumu çalkantýya götürüyordu.

Elinizde iki tane yarým litre kap ile bir tane bir litrelik kap olsun. Yarým litrelik kabýn birine yarým litre su dolduralým. Diðer yarým litre kabýn içine de yarým litre ispirto dolduralým. Yarým litre suyu bir litrelik kaba boþaltalým. Üzerine de yarým litre ispirtoyu boþaltalým.

Deneyi kritik edelim. Bir litrelik bir kaba iki tane yarým litre hacimli sývý boþalttýk. Ýki yarým litre bir litre olacaðýna göre bir litrelik kabýmýz aðzýna kadar taþacak þekilde dolmuþ olmalýydý.

Sonuç: Bir litrelik kaba baktýðýmýzda kap dolmamýþtýr. Bir litrelik kabýmýzýn ancak yarým litreden fazlasý olan epey bir kýsmý dolmuþtur.

Hatta bir litrelik kabý tekrar yarým litrelik kaplara boþaltýrsak iki yarým litre sývý almamýz gerekirken biz iki yarým litre sývý alamayýz. Yarým litrenin biri yarým litre olarak dolarken diðeri yaklaþýk fikir olsun diye dörtte iki oranýnda dolacaktýr.

Çözümleme: Diðer çeyrek litrelik hacmi verecek olan sývýya ne olmuþtu? Çok az buharlaþmýþtý ama bu bizim ölçü algýmýz içine girmez. O halde çeyrek litre sývýya ne olmuþtu? Ýspirtonun boþluklu tanecikli yapýsý suyun boþluklu ve tanecikli yapýsýndan daha küçüktü.

Ýspirto suyun boþluklu tanecikli yapýsý içini doldurmuþtu. Yani su içindeki boþluklu tanecikli hacim alan biraz sýkýþtýrýlarak ispirto tarafýndan doldurulmuþtu. Kayýp olan ispirto hacim, suyun boþluklu tanecikli hacim alan yapýsý içindeydi. Yani ispirto hokus pokus yapmakla, ispirtonun çeyrek litresi yok olmuþtu.

Ayný þeyi pekiþtirmek için biraz daha görsel olan þu örnekle tamamlamak isterim. Cam bir kavanoza baþka çakýllarý almayacak þekilde çakýl doldurun. Cam kavanoz da çakýllar arasýndaki boþluklu hacmi ya da oylumu görürsünüz. Yani kavanoz dolmuþ gibiyse de su dolu bardak gibi daha boþtur.

Çakýl dolu kavanoza birkaç bardak kum ekleyebilirsiniz. Yani çakýla göre dolu olan kavanoz kum için dolu deðildir. Hala doldurulacak bir kýsým yer vardýr. Kavanoz þimdi týka basa dolmuþ gibidir. Hâlbuki bu dolu kavanoza birkaç bardak su ekleyebilirsiniz. Kavanoz iyice dolmuþ iyice aðýrlaþmýþtýr.

Lakin siz kavanoza birkaç bardak ispirto ekleyip kavanozun hala boþ olduðunu gösterip doldurmaya devam edebilirsiniz…

Su bir enerjiydi. Ýspirto da bir enerji biçimiydi. Çakýl kum da daha yoðun (masif-koyu) bir enerji biçimiydi. Demek ki enerjiler birbiri içine geçiþken olabiliyorlardý.

Enerji birbiri içine geçiþen birbiri içine ve birbiri üzerine depo edilebilen, birbiri içine geçiþmekle birbirine eklenen birbirine sürtünen bir giriþmedir.

Depo edilen, birbiri içine geçiþen enerjiler, birbirinin yeni üstel durumlu enerji biçimiydiler de. Ýþte bu geçiþme bu giriþme nedenle bir enerji, diðeri içinde tuzaklanmakla tutulan, depo edilen, yararlanýlan bir çekim olmanýn enerji tipiydi.

Ýþte iþ bölüþümünü veren beslenme, savunma gibi farklý enerji tipleri kolektif yapýlarda ve giderek toplumsal yapýlardaki türlü üreten iliþkilerle birbiri içine geçiþen enerjilerdi. Birbirinin boþluklu tanecikli yapýlarýný dolduran iç içe geçiþmelerdi.

Bu geçiþmelerin her biri kolektif alan yönü nedenle her biri bir kritik deðerler karþýlanmasýna temsilen iþ ve meslekler uðraþýlý saðlatandýlar. Bu kritik deðerli saðlasan olucu bað hareketli toplum molekülleri birbirinin içine geçiþen, giriþen kolektif çekim kuvveti olabiliyordular.

Baþlangýç doðasý içindeki tekil kiþi kendi beslenmesini kendi savunmasýný kendi yapmakla kiþi günün belli bölümlerini bunlara ayýrýr. Bu bölümler gün içi bir arada iç içe bitiþik zamanlardýr.

Kiþimizin gün içi zamaný kaygýlar bileþimli zamandý. Kaygýlar bileþimli zaman beslenme cinsellik, uyku, savunma, barýnma, dinlenme gibi iç içe geçebilen birbirine göre ön alabilen parçalý boþluklu sýnýrlý sonlu tanecikli parça yapý zamanlara ayrýlabiliyordu.

Gün boyunca kiþisi kritik deðerleri içinde olan kiþimizin avcý toplayýcý durumla olan boþluklu tanecikli yapý enerji zamaný içine yine boþluklu tanecikli ve savunma yapý zamaný gibi türlü enerji çeþitleri sýkýþtýrabiliyordu.

Kiþilerin iç içe zamaný, kolektif tutumlu bir alan içinde kolektif alanlý boþluklu tanecikli yapý zaman içinde kiþiye göre dýþtaki kolektif alana göre, kolektifi bir içten zaman içinde birbiri ile iç çe geçen; kiþiye göre dýþtan paylaþýmlý alan zamanýn boþluklu tanecikli giriþmesinin moleküler yapýsýný ortaya koyuyordu. Kiþiye göre bir kritik deðerin içi diðer bir kritik zamanla (diðer kaygýlarla) dolmuþtu

Kolektif zaman içinde bir kýsým kiþiler ortaklaþan hisseli bir kolektif durum içinde olunca, diðer bir kýsým kiþiler salt besin bulma eylemi içinde oluyordu. Kiþi içindeki kritik deðerli kaygýlarý yerini kolektif zamanlý güven ve güvence (garanti) almýþtý.

Yani kolektif birim zaman nedenle kiþimizdeki diðer kritik deðerli iç içe geçmiþ zamanlar kiþinin gün boyu eylemli zaman içinde çýkýp kiþimiz salt gün boyu besin bulma eylemli zaman içinde olabiliyordu.

Kiþinin besin bulma eylemlisi olduðu zamaný içinde boþalan savunma, barýnma, yavru bakýmý gibi kritik deðerler boþalmasýnýn yerini þimdi soyut deðerli boþluk doldurmalý kritik deðerler almýþtý. Savunma yapan diðerleri de besin bulma yerine gün boyu; gözcü, bekçi, savaþçý durumla olabiliyorlardý.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Ölçü 4
Ölçü 2
Kendisini Kopyalama 1
Hemcinslerin Tarihi 4
Hemcinslerin Tarihi 6
Ölçü 1
Hemcinslerin Tarihi 11
Totemi Dil 24/ý
Hemcinslerin Tarihi 14
Totemi Dil 22/b

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Asuman [Þiir]
Ayrýlýk Nedir? [Þiir]
Bülbülü Öldürmek [Þiir]
Ne Devletsun Ne Devletlu [Þiir]
Bildin mi? [Þiir]
Yol Yolcudan Habersiz [Þiir]
Bildin mi? III [Þiir]
Köle 3 [Þiir]
Köle 2 [Þiir]
Kendime Sayarým [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Emekli eðitimci. 1950 Mucur / Kýrþehir doðumlu.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.