..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ýste, sana verilecektir; Ara, bulacaksýndýr; Çal ve kapý sana açýlacaktýr -Ýncil
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




18 Mart 2020
Mantýðýný Oluþma 10  
Bayram Kaya
Yani uyum üslü deðiþken baðýntýlar belirmesi ile var oluyor üslü deðiþken baðýntýlar standartsýzlýðý nedenle ölüyordunuz. Örneklersek oksijensiz çevreye göre uyum tepkileriyle oluþan seçme ayýklamanýn yalýtýlan ben bilinci, oksijenli ortamda boðulur. Ölür. Eþleyiþle oksijensiz çevreye uyum tam bir felakete dönüþür.


:FJB:
Yani uyum üslü deðiþken baðýntýlar belirmesi ile var oluyor üslü deðiþken baðýntýlar standartsýzlýðý nedenle ölüyordunuz.

Örneklersek oksijensiz çevreye göre uyum tepkileriyle oluþan seçme ayýklamanýn yalýtýlan ben bilinci, oksijenli ortamda boðulur. Ölür. Eþleyiþle oksijensiz çevreye uyum tam bir felakete dönüþür.

Yalýtýmýn çevresiyle uyumlu olma zorunluluðu, beraberinde uyumsuz olmayý getiren bir belirmedir. Uyum ve uyumsuzluk, yaþam ile süreçleyken dinamik durumlardýr. Uyum olan durum þimdiki oluþla belirliliktir. Uyumsuzluk olan diðeri de zýt yanla belirememektir. Daha doðrusu bizim algýmýza konu olamamaktadýr. Geleceði belirler.

Diyebiliriz ki þimdimiz uyumla, geleceðim uyumsuzlukla olasýdýr. Bu baðlamla bakýnca gelecek uyumsuzun uyumudur. Uyumun karþýtý uyumsuzluktur. Ya da uyumsuzluðun karþýtý uyumdur. Üst üste durumlar ya da en yalýn söylemle ikili düalistinin diyalektiði gereði uyum uyumsuzluk karþýtý ile varken, uyumsuzluk ta uyum karþýtýyla vardýr.

Geleceði belirleyen durum; hem belli süre boyunca uyumladýr. Uyum bu durumda bir korunumdur. Uyum kendisini tekrarlayan çoðalma ile ölçmedir. Belirsizle olma veya belirsizini taþýmak demek yok olan zýt durumla olandýr.

Uyum dediðimiz dinginlik, en az direnç tepkilerle korunum ve belirli çöktürmenin bize göre bir duygu algýsý vardýr. Uyumun duygu algýsý hazdýr. Yaklaþma, katýlýma ve çekilimedir. Uyumsuzun duygu algýsý elem olmakla bir kaçýnma bir arýza, bir hata ad edilmedir. Uyuma göre uyumsuzluk dediðimiz beliren hastalýktýr. Hastalýðýn belirmesidir. Burada hastalýk söz gelimi beþ parmaklý duruma göre altýparmakla oluþtur.

Eðer deðiþen çevreye göre altýparmakla oluþ bir önceki uyuma göre bir hastalýk bir seçilim olacaksa; altýparmakla olmak bu seçilmeyle süren ve sürecek olan yeni bir durumdur. Bu kes hayat bu hastalýða uyumla olan altýparmaðý tekrarlayan çoðaltmalarla yeðleyecektir.

Veya altýparmaðýn yeni çevreye uyumdan ötürü altýparmak çoðalan eylem olacak. Beþparmak yeni çevrede uyumsuz oluþla gerileyecektir. Ýstisna durumla en az durumda olacak, görülmeyen duruma düþecektir.

Hayat evrim yasasýyla istisnayý seçip yoluna devam edecektir. Ýstisna durum birbirinin zýddý olup bir biri ile var olan birbirini, birbirine belirli oluþ iliþkinine göre var ve yok kýlan üstel durumlu baðýntýlardý. Yeni olan zaten uyum olanýn zýt durumuyla olasýydý. Zýt olan yeni duruma cevap olan seçilisiyle ayakta kalýr.

Varlýk geleceði bilmekle deðil, çevrede var olan duruma uyumun zýttýysa vardýr. Doðru bir örnekse yokuþu, yuvarlanmayý iniþ kýlmak, iniþi de yokuþ yapmaktýr. Ýþte hayat yuvarlanma olaný yokuþ yapan iniþe göre en çok enerji harcayan masraflý durumdur.

Zýttý olan þey zaten var olan karþýsýnda deðiþecek olana uyumlu olan çekinik bulunmadýr. Kapanmadýr ama açýlacaðýný bilmekle kapanma deðildir. Sýnýrlarýyla kendini bilmenin ben ve özne bilincidir.

Her þey az da olsa, çok da olsa; hem bir belirmedirler hem zýddýyla vardýr. Ve zýddýyla ayakta durup sürer. Belirli olan bize göre ölçme deðerlendirmesi yapýlan çöktürmelerdir. Oysa çöktürmesini veya ölçmesini yapamadýklarýmýz da belirsizle bir belirme olarak vardýr.

Belirme baþka bir evrenden bu evrene dönüþen malzemeyleydi. Belirmeyi belirli kýlan biz öznel varlýklarýn kendilerine özgü duygu ve mana yüklemeleriyle yapýlan belirlilik ve ölçme deðerlendirme olmaktadýrlar.

Oysa sýnýrlý yalýtýmla duygu alanýmýza girdiremediðimiz belirmeler de bizim dýþýmýzda var bizim dýþýmýza göre bizden bilincimizden baðýmsýz bir belirliliktirler. Bu nedenle ilk çað filozoflarý “var olmak algýlanmaktýr” demiþler. “Var olmak duyumdur. Duymadýðým yoktur” demiþler.

Duyumcular, hazcýlar vs. hep süreci tek yanlýlýkla ele alýp sürecin biryanýný ýþýtýrken diðer yanýný karartmanýn yanlýþlýðý içine düþmüþlerdir. Var olmak algýlanmaktýr demekle var oluþu duyuma ve kendi algýlarýna indirgemekle hem bir keþif yapmýþlar; hem de Herakles gibi “bir ýrmaða iki kes girilmez. Ayný þeydir uyanýkla uyuyan, yaþayanla ölen biri deðiþerek diðeridir” vs. deyip diyalektik olamamakla; tek yanlý bir algýda seçiciliðe düþmüþlerdir.

Yalýtýmlý alan üstel durumlara kýsýtlanmýþ giriþmeler olmakla iþlev durumlara dönüþmenin belirlisidirler. Kapanmanýn zýddý açýlma olmakla Dünya gibi hem kapalý hem açýk sistem özelliðiyle olan bir çevrede kapalý olan açýlmaya dönüþür. Artýk biz bu belirliliði iþlevsellik olarak addederiz.

Kapalý çevreye göre olan yalýtým içindeki zýt tepki de uyumun tersi olan uyumsuzlukla açýlmaya denk düþen kýsýtlý ve devamlý yinelenen kendi üzerine kendi etkilerle frenlenen tepki olacaktý.

Zýtlýk durumu, bu evrene geçem baþka evren malzemesinin parçalanmasýyla ortaya çýkmýþtý. Yani zýtlýk zaten parçalý oluþun kendisiydi. Siz karþýdakini ev olarak görseniz de ev parçalýydý. Evde odalar vardý. Parçalarý oda olarak görseniz de oda tavanýyla tabanýyla, dikeyi ile yatayý ile yanal alanýyla taban alanýyla; yanýyla karþý yanýyla; köþesiyle vs. olmakla çok parçalýydý.

Var oluþ veya isterse hayat olsun çok parçalý bileþen durumlar giriþmesinden kaynaklanan bir arzdý. Ve yine bize göre nüksediþ ve hastalýktý. Parça olarak fýrlayanlar yerinde zýttý durumla bir oyuk hareketi býrakýyordu. Parça oyuk hareketine hastalanýyor veya arýzaya dönüþüyordu. Oyuk hareketi parçaya hastalanýyor veya yokluðunu arýza gösteriyordu.

Parça zýttý olan oyuk hareketi kuplajýný ve parçalanmakla bütünlük bilincinin izleðini taþýmanýn kuplajlarýyladýr. Bütünden aktarýlan kuplaj, bütünü veren parça durumlar kadar üslü sayýlarla eksikliðini ve resmi tamamlamaya devinmenin bir anda çok türlü bütün gibi olma eðilimi olan bir üç boyutlu evrene akýþtý.

Bu kuplaj bütünün kendisi deðil ama parçanýn kendisi gibi bütündendir. Parça bütünden kopmakla kendisi yalýtýmlý bir duruma sahip taneciktir. Bütün olmayan ama bütünden olan izlek görüntü veya düþünmeyle de dalgalanma salýnýmlý dalgacýktý.

Salýným bütünü veremiyor, ama ortamý bütünden kaynaklanan bir durum gibi dalgalandýrýyor olmakla onun resmini, izdüþümünü, düþündürüþünü, ýþýltýlarýný oluþuyordu.

Bu durumlar çeliþkisi sizi; ben bilincini; korunumla olaný; kendisine benzerleri çoðaltmakla, akýþta olaný sürdürmeye; seçilime; evrime zorlar.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Ölçü 4
Ölçü 2
Kendisini Kopyalama 1
Ölçü 1
Hemcinslerin Tarihi 6
Hemcinslerin Tarihi 4
Hemcinslerin Tarihi 11
Hemcinslerin Tarihi 14
Kolektif Alan 24
Totemi Dil 24/ý

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Asuman [Þiir]
Ayrýlýk Nedir? [Þiir]
Bülbülü Öldürmek [Þiir]
Ne Devletsun Ne Devletlu [Þiir]
Yol Yolcudan Habersiz [Þiir]
Bildin mi? [Þiir]
Köle 3 [Þiir]
Köle 2 [Þiir]
Bildin mi? III [Þiir]
Hata Yapmak [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Emekli eðitimci. 1950 Mucur / Kýrþehir doðumlu.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.