..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Yaþam kýsa, sanat uzun, fýrsat aceleci, deney aldatýcýdýr. -Hippokrates
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




31 Ekim 2020
Bileþim ve Bileþimin Kolektif Özelliði 3  
Bayram Kaya
Þimdiki zamanýn geriye etkimesi içindeki paylaþým El ‘in takdirine yönelme ve El ‘in takdirini anlama oluyordu (iç sel duyuþ). Baþlangýcýn ileriye etkisi de El ‘in takdirine boyun eðen tevekküldü (imandý).


:EIA:
Ava giden kiþilerin veya meyve, kök toplamaya giden kiþilerin saðýnda solunda gözcü korucularýn da olmasý demek, ayný anda tek boyutlu alan kullanýmýný geniþletmek demekti. Böylece kolektif organize oluþ iki boyutlu alanda iki boyutlu yararlanmayý ortaya koymaktý.

Ortam iki boyutlu alan da olsa siz kolektif bileþimi ortaya koymadýðýnýz sürece, tek boyut içinde kolektif inþa görülemez olmakla yeterince iyi bir iki boyut yararlanmasý ortaya koyamazsýnýz.

Ýçine kolektif bileþimler girmeyen tekil ve tek boyutlu (tek kiþilik) yönelimlerde; kolektif birim zaman oluþamayacaðý için pek pek iki boyut geniþlemesi ortaya konamazdý.

Tekil kiþinin saða, sola; öne geriye olan iki boyutlu eylemleri hep, “tek yön boyut eylemine dâhil tek boyut eylemlerini oluþan eðilip bükülen, geri dönen, zikzaklý veya daire çizen, tek yön yöneylemidir”.

Ýçinde kolektif saðlamasý olmayan süredurumdaki bölge iki boyutlu olsa da tekil kiþi saða sola bükülse de iki boyutlu kolektif eylem içinde deðildir. Kiþiler, tek yönelimli eylemi içine ayný anda ve paralelinde baþka eylemleri katýp eþgüdüm ediyorsa iki boyutlu eylem içindedir.

Kiþi, tek hat üzerinde olmayan saðdan solda olan hatlarda katýlan bileþimleri; eþgüdüm hareketli plan ile ayný yönelim içine katýyorsa kiþiler bölge alanýn iki boyutunu da tek boyutla yönelen bileþik eylemli süreç içine katýyorlar demektir.

Ya da bir çember hareketi olan tek kiþilik tek yöneylemli kuþatma hareketi içine ayný anda çemberin çýkýþ noktasýnýn saðýna, soluna ve çemberin daire alaný içine yönelen kiþiler eylemleriyle kiþiler sürece baþlýyorsa, bu süreç iki boyut yararlanmasýný ortaya koyan kolektif harekettir.

Kültür, dil, etniklik, totem alan, tabu, özgecilik gibi birçok tutum kolektif bileþim veren katýlým içinde kolektif bileþime ait olan iki boyutlu özelliklerdir. Bu özellikler kolektif bileþimli devinme içinde üs sel durumla varsalar da hemen kullaným olukla birden beliremezler. Zamanla bileþen evrimsel süreçlerle kullanýma (tedavüle) sokulurlar.

Bileþim gerçekleþtikten sonra alan; totem alan, tabu, paylaþým, kolektif birim zaman, özgecilik gibi üs sel durumla, o bileþimin toplamýndan fazlasý olan "bileþimin özellikleriyle" ortaya çýkmýþtý.

Alan açma konusu içinde yazdýðým; “Sömürü”; kolektif alana derinlik veren veya kolektif alana hacim veren üçüncü boyut denen “üreten boyutun içine El tarafýnda açýlan alanlardý. El ‘in köleci sistem için üreten sistem içine alan açmasý ve açýlan alaný baþlangýcýn içine götüren kurt deliðiydi. El üç boyutun üçüne de, anlam yükleyici sahiplenme atfeden kiþi benci sahipliðin enfeksiyonuydu.

Kurt deliði bir kullanýmsa da ilk varlýðýn ve kolektif var oluþun bir inþa enstrümaný deðildi. Üçüncü boyuta, zamaný da ekleyebilen dört boyutlu toplumun enstrümanýydý. Kurt deliði söylemini burada bileþim ve bileþimin özellikleri olukla da biraz açmalýyým

Üreten kolektif yapý içinde El; üretilen deðerlere dayanakla "mülkün sahibi benim. Mülkümü dilediðim gibi tasarruf ederim. Yöneten, kararlar sahibi olan iradeyim. Mülkümden size de bir pay var" diyordu.

El bu zikri söylerken süreci doðrultmasý olmayan soyut bir geri beslenim algýsýyla, kendisini ilk baþlanýþ etkileri üzerine oturtuyordu. Baþlanýþ etkilerine þimdiki zaman içinin olup bitenler, algýsýyla bakýyordu.

Þimdiki olup bitenleri örneðin; dili, kültürü, etnikliði, tabuyu vs. baþlangýçta var olan eylem hareket ve var bulunuþlar sayýyordu. El baþlangýca dayanaksýz algý anlamlar veriyordu. Buna göre insan dünyada olduðu an birçok dil ile konuþuyordu.

Bizler geçmiþte ve þimdi çoðu alan durumlarýn adýný ve kendisini bilmeden his gibi duygular içinde kullanýrýz. Kolektif birim zamaný iki boyut içinde kullanmak gibi, iki boyutlu kolektif zamaný üç boyuta evirmek gibi kullanýmlar içindeki kiþi kendisini hakký ile yasalarýyla belirli bir alan içinde kýlmadan kimi totemdik ve tabu sal algýlarla, kolektif bir kullaným boyutlu koruyuculuðun garantisi içindeydi.

El de, bu tür koþullar içindeydi. Fakat El kiþi bencil tekil algýlar olmakla adýný sanýný bilmemekle ortaya çýkan olanaklarý, soyut anlamlarýyla kullanýyordu. El ‘in þimdiki zamaný baþlangýcýn içine koyan soyut söylemli algýsý, insan zihninde þimdiden baþlangýca hýzlý bir geçiþ yapan algýlar hayaller üretiyordu.

El; “rýzkýnýzý veren biziz” derken; El ‘in bu söylemi kiþiyi kolektif bilinçten koparan, kiþiyi kolektif bilince yabancý kýlmakla kiþi üzerine büyüsel bir etkiydi. Kiþi þimdiki hazýr durumu, hýzlý bir þekilde baþlangýca koyup þimdiki hali baþlangýç içinde El ve El ‘in rýzk vermesiyle birleþtiriyordu.

“Rýzklarý veren benim” diyen El söylemi kiþinin kolektif bilincini örtüyordu. Bu söylem kiþiyi kolektif koruyuculuktan koparýp, kolektif koruyaný El ‘in koruyuculuðu gibi bir anlayýþla kiþiye zýmnediyordu (bilinçaltý algý ediyordu).

Tekil kiþi El rýzk vermese ne olurum demiyordu. Kiþi çevresiyle vardý. Çevrede de yiyecekler vardý. Kiþinin bildiði kendisiyle bu yiyeceklerin örtüþen bir var bulunmasý vardý. Kiþi için bu böyleydi. Kiþiye de kimse bunlarý ben sana verdim demiyordu.

Kolektif koruyuculuk çevrede yoktu. Kolektif ortamdaki kiþi; balýðýn deniz basýncýný, hava basýncýný bilmemesi gibiydi. Kiþi üreten iliþki içindeki kolektif gücü ve kolektif kapasitenin anlamýný bilmeden köleci sistem içinde üreten iliþkideki kolektif anlama “El bize rýzk verdi” türünden soyut algýlý anlamla birleþtiriyordu. Bu zan üzerindeki kiþi; “El rýzk vermeseydi halim nice olurdu?” diyordu.

Böylece El karþýsýndaki kiþi tekilliðin yalnýzlýk algýlý korkularý içine düþüyordu. Ve tekil algýlý yalnýzlýk korkulu kaygýlarla kiþi; El ‘e rücu edip (sýðýnýp), teslim oluyordu. Hâlbuki kolektif yapý kiþiden sonraydý. Ve kolektif yapý kiþiyleydi. Kiþide kolektif yapýylaydý. Bu kiþi ve kiþiler arasý bir inþa baðýntýydý.

Tekil ve monarþin dönemde “rýzklarý veren benim” diyen El, oligarþin dönemi içinde El ‘ler arasý ittifak ile de oligarþinin ittifakýný ortaya koyan tevhit içinde oligarþi; “ rýzklarý veren biziz” diyordu.

El ‘ler arasý bileþim içindeki tevhit te ve “rýzklarý biz verdik “ söylemli düþünce algýlatmasý içinde El ‘in ve oligarþin tevhit, kendisini kolektif yetenek yerine koydu. Kolektif yeteneði El algýsýna dönüþtü. Yine monarþinin, oligarþinin söylemlerin içinde kiþiyi ve kiþileri kendisine ve kiþiyi üreten toplumuna yabancýlaþtýrma hilesi vardý.

Monarþin El öðretisi ve oligarþin El öðretisi olan tevhit; üreten kolektif yapýnýn üs sel deðerli boþluk alanlarý içinde kendisine eylem (hareket) alaný açýyordu. Açýlan bu eylem alaný içine üç boyutlu kolektif düþünce algýsýný yerleþtiriyordu. Böylece baþlangýç koþullarý içine ref edilen kolektif kuvvet, El iradeli takdire ve El iradeli kadere dönüþüyordu.

Þimdiki zamanýn geriye etkimesi içindeki paylaþým El ‘in takdirine yönelme ve El ‘in takdirini anlama oluyordu (iç sel duyuþ). Baþlangýcýn ileriye etkisi de El ‘in takdirine boyun eðen tevekküldü (imandý).

Gerçeðe, tarihsel akýþa, kolektif oluþa, kolektif mirasa vs. ye aykýrý olan bu soyutlaþan yanýlsama ile kiþi soyutlama düþüncesi çok hýzlý hareket ediyordu. El þimdiki olanak ve þartlarý, baþlangýç içine koymasý demek örneðin baþlangýç içinde zaten kültür vardý demekti. Yani ve güya kültür hiçbir þekilde ortaya konmamýþ olukla içinde olunduðumuz þekliyle þimdiye etki ediyor demekti! Ýleride olan kültürü geriye koymakla hiçbir karþýlýðý, hiçbir dönüþü olmayan geriye etki ile boþ boþuna enerji harcamasý oluyordu.

El þimdiki olgu ve olanaklarla donatýlmýþtý. El ‘in bu haliyle geride baþlangýçta olmasýnýn bize algýlattýðý bir idrak vardý. Biz de bu idrakle “ eðer El rýzklarýmýzý vermeseydi halimiz nice olurdu?” demekle sanki biz bunlarsýz var olurmuþuz gibi bizler de kendi kendimize yabancýlaþýyorduk. Kendisine yabancýlaþan bu düþünme içindeki akla binaen El; geride olanýn ileriye olan iman etkisi içinde kendini var ediyordu.

Hâlbuki kolektif güç üretim yapmasaydý, ne mal mülk kavramý bilinecekti. Ne ortada El olacaktý. Ne de mal mülk sahipliði anlayýþý olan El ‘i ortaya koyan bir düþünce var olacaktý.

Dördüncü boyut: bir boyutun yanýna ikinci boyutun birleþtirilmesiyle. Ýkinci boyuta üçüncü boyutun bileþtirilmesiyle. Ve üçüncü boyuta zaman denen dördüncü boyutun bileþtirilmesiyle elde edilmiþti.

Bu nedenle insan, örneðin dördüncü boyut zamaný farklý bir boyut olarak bilmeden, zamaný kullana gelmiþizdir. Zihin de, kiþiler gibi örneðin iki boyutlu, üç boyutlu ve dört boyutlu düþünceler içinde olmakla boyutlarý rahatlýkla kullanýr.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Ölçü 3
Ölçü 4
Kendisini Kopyalama 2
Kendisini Kopyalama 1
Ölçü 1
Hemcinslerin Tarihi 6
Hemcinslerin Tarihi 4
Hemcinslerin Tarihi 11
Hemcinslerin Tarihi 14
Totemi Dil 24/ý

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Ne Devletsun Ne Devletlu [Þiir]
Bildin mi? [Þiir]
Bildin mi? III [Þiir]
Bülbülü Öldürmek [Þiir]
Köle 2 [Þiir]
Hata Yapmak [Þiir]
Bildin mi? II [Þiir]
Asuman [Þiir]
Ayrýlýk Nedir? [Þiir]
Yol Yolcudan Habersiz [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Emekli eðitimci. 1950 Mucur / Kýrþehir doðumlu.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.