Ýktidarý bir þekilde ele geçiren ve gittikçe totaliter bir þekle bürünen despotik rejimlerin yegâne emelleri; ne pahasýna olursa olsun, mevcudiyetlerini sürdürmektir.
Rejimin baþýndaki zat, ya da isterseniz ona lider deyin, bir müddet sonra kendisine kutsiyet atfeder. Gasp ettiði makam ve mevki, artýk onun için mukaddestir ve avamýn ona saygý göstermesi mecburidir…
Tarihin not ettiði despotlarýn önemli bir kýsmý; yarý cahildir ama sinsidir, kindardýr, gaddardýr, vampir gibi kan emicidir.
***
Burada bir haþiye açýp þu notu düþmek lâzým: Entelektüel bir kiþilikten asla diktatör olmaz. Bilgi birikimi onu halka hizmete sevk eder. Hükmetme marazý yoktur. Tarihte az da olsa birkaç örnek vardýr. En yakýn örnek: Çek yazar ve düþünür Vaclav Havel, devlet baþkanlýðý yaptýðý Çekoslovakya’daki ayrýlýkçý hareketi çok iyi idare ederek Çeklerle Slovaklarýn ayrýlmasýný kansýz kavgasýz sonuca ulaþtýrdý. Oysa yaný baþlarýndaki Yugoslavya’daki ayrýlýklarda kan gövdeyi götürdü.
***
Biz dönelim despotlarýmýza, ya da siz diktatörlerimize deyiniz…
Büyük çoðunluðu çok cesur gibi görünseler de korkaktýrlar…
Etraflarýna etten duvar örerler. Binlerce korumalarý vardýr ve onlarý çok iyi beslerler…
Halkla birebir temastan kaçýnýrlar. “Eriþilmez bir güç” olduklarý havasýný yayarlar…
Kara propagandanýn gücüne inanýrlar ve Adolf Hitler örneðinde olduðu gibi her birinin bir Joseph Goebbels’i vardýr…
***
Artýk çaðýna göre; basýn yayýn organlarýnýn tamamýný zapt u rapt altýna alýrlar. Stalin’in “Pravda” örneðinde olduðu gibi; bir propaganda vasýtasý meydana getirirler. Artýk zamanýna ve þartlara göre her türlü yalan allanýp pullanýp halka ulaþtýrýlacaktýr. Zaman zaman daha önceki söylemlere zýt da olsa ve tezat da teþkil etse, her söylem mutlaka alkýþlanacaktýr…
***
Çýkarýlacak kanunlar, hukuka uygun olmak gibi bir mecburiyet taþýmadan, despotizmi koruyup kollama görevi üstlenecektir. Zamanla iþlevsiz kalan kanunlar, derhal maksada uygun olarak revize edilecektir.
Talat Paþa’nýn dediði gibi: “Kanun dediðin nedir ki; ben yaptým ben bozarým” düsturu yürürlükte olacaktýr…
***
Ülkeye “Malik’in Mülkü”, halka da “Malik’in Tebaasý” gözüyle bakýlacaktýr. Yakýn tarihte bunun müþahhas örneði Irak’ta yaþandý. ABD iþgal ordusu Baðdat’a girdiðinde; Saddam Hüseyin’in enformasyon bakaný Muhammed es Sahaf, büyük bir üzüntüyle “Saddam Hüseyin’in Baðdat’ýna girdiler” demiþti… Irak’ýn deðil, Saddam’ýn Baðdat’ý… Zihniyet buydu…
***
Ülke çapýnda büyük bir istihbarat örgütü kurarlar. Uçan kuþtan haberleri olacaktýr. Ýstihbarat örgütünün baþýna da, kendilerine “bir köpek sadakatiyle” hizmet edecek en yakýn adamlarýný koyarlar. Gürcü Stalin’in, KGB’nin baþýna oturttuðu Gürcü Lavrenti Beria gibi. Bu kiþi, ölünceye kadar diktatöre hizmet edecektir…
Ancak rivayet edilir ki, Stalin daçasýnda yataktan düþüp öldüðünde; doktorlarýn “öldü” raporuna itimat etmeyen Beria, odaya girer, Stalin’in bileðini tutarak nabzýnýn atmadýðýndan emin olunca “Umer Sobaka” (geberdi köpek) der…
***
Burada, meraklýlarý için bir haþiye daha açalým: Lavrenti Beria, Stalin’in ölümünden sonra Komünist Parti sekreterliðine oynadý. Mart 1953’te ölen Stalin’den sonra, Savaþ Kahramaný Mareþal Georgi Jukov’un da desteðiyle parti sekreterliðini elde eden Nikita Xruþçov, yine Mareþal Jukov’un da yardýmýyla, “Stalin’i zehirleyerek öldürdü” iddiasý ile Beria’yý, Aralýk 1953’te, (yani Stalin’in ölümünden dokuz ay sonra) kurþuna dizdirerek idam ettirdi. Çok hazin bir sondur.
***
Kendi istikbal ve ikballarýna rakip gördükleri muarýzlarýna karþý çok acýmasýzdýrlar. Ýnsan öldürmekten asla çekinmezler. Meselâ Arjantin’i 1976 ile 1983 yýllarý arasýnda demir yumrukla yöneten askeri cuntanýn lideri Jorge Videla, kimilerini kurþuna dizdirirken, kimilerini de kargo uçaklarýna doldurtup, on bin metre yükseklikten okyanusa attýrýyordu…
***
Kendi saltanatlarýný idame ettirmek için gerekli-gereksiz savaþ açmaktan da çekinmezler…
Örnek olarak; yakýn tarihte Ýran’a savaþ açan Saddam Hüseyin gibi… O Saddam ki, gereksiz yere açtýðý Ýran savaþýndan sonra düþtüðü psikolojik durumdan kurtulamadý ve bir zamanlar desteðini arkasýna aldýðý Amerikalýlar tarafýndan asýlarak idam edildi. Gene rivayet edilir ki, Saddam asýlýrken boynu kýrýldý…
Bir hazin son da budur…
***
Gençler bilmezler; bir anlamsýz savaþ da Ýspanyol iç savaþýdýr. Bir taraftan Adolf Hitler ve Benito Mussolini’nin, diðer taraftan Josef Stalin’in burnunu soktuðu çok kanlý bir savaþtýr. Meþhur “No Pasaran” þuarlarýyla savaþan devrimciler, karþýlarýndaki diktatör General Francisco Franco’ya yenildiler. Ýç savaþýn ardýndan tam 36 yýl Ýspanya’yý yöneten Franco, 1975 yýlýnda öldü. Cenazesi devlet mezarlýðýna gömülen Franco’nun, çok yakýn bir tarihte mezarý açýlarak kemikleri sýradan bir mezarlýða defnedildi. Bu demektir ki, ölüm bile ilâhî adaletten kaçamýyor…
***
Birçok diktatörün ölümü de hazindir…
Meselâ, tarihin en kanlý despotlarýndan biri kabul edilen Josef Stalin, daçasýnda (yazlýðýnda) bir akþam geç saatte odasýna çekilmiþ; ertesi gün geç saatlere kadar dýþarý çýkmamýþtýr. Emrinde çalýþanlar, korku belasýna uzun süre odaya girememiþler, sonunda girmeye mecbur olmuþlardýr. Girdiklerinde diktatörün yataðýndan yere düþtüðünü, boylu boyunca yatarken altýna pislediðini görmüþlerdir. Bir zamanlar on milyonlara hükmeden, en az bir buçuk milyon insaný öldürttüren bir zalim despotun, kendi pisliðinin içinde ölmesi de baþka bir hazin ve ibretamiz sondur…
***
Hukukun ve insan haklarýnýn her þeyin fevkinde olduðu, adaletin bihakkýn tesis edildiði, ülke gelirlerinin hakça ve her bir bireye eþit þekilde daðýtýldýðý bir ülkenin özlemiyle…