Homeros, zeytinin o kapkara gözlerine aldýrmadan onu altýna benzetti, yaðýna da “Altýn sývý” dedi.

8 Kasým 2014 Cumartesi günü, Greenpeace'in çaðrýsýna uyarak Soma'nýn Yýrca Köyüne gittik.

Aylardýr, kamulaþtýrýlýp termik santral yapýmý için Kolin Þirketine peþkeþ çekilen zeytinliklerini kurtarmaya çalýþan Yýrcalýlarýn yanýna.

Þirketin özel güvenlik güçlerince kadýn erkek, yaþlý demeden yerlerde sürüklenen, demir çubuklarla dövülen, gençleri daða kaldýrýlan, Danýþtay kararý gelmeden birkaç saat önce, gecenin karanlýðýnda 6000 zeytin aðacý kesilen Yýrcalýlarýn yanýna.

Kolin Þirketi'nin, yasalarý, hukuku hiçe sayarak pür telaþ, tel örgülerle çevirip gasp ettiði atalarýndan yadigâr araziyi “Ýki kilometre ötedeki boþ araziye yapsýnlar. Ölümüne burdayýz” diyerek korumaya çalýþan o yiðit köylülerin yanýna gittik.

Varalým yanlarýna, sesimizi seslerine katalým, yiðit yüreklerinden öpelim, dedik.

Vardýk zeytinliðin önüne. Yuvarlak tel örgülerle çevrilmiþ, devrilmiþ binlerce aðacýn topraðý kapladýðý bir alan. Gümüþ yapraklý dallarýn arasýndan aðlayarak bakan kara kara gözler…

Toplantýnýn yapýldýðý küçük alana girdik. Köylülerin “En baþýndan beri yanýmýzdalar, bizi hiç yalnýz komadýlar” dedikleri Greenpeace’in yanýsýra çeþitli sivil toplum örgütlerinin dayanýþmasýný vurgulayan pankartlarý okuduk, kalabalýðýna karýþtýk.

Anadolu insaný, kendi açsa bile köyüne geleni aç komaz. Gelen Tanrý misafiridir, doyurulur ille.

Hele de konuklarý, kendilerini anlayan, seslerini duyan, uzak yakýn demeden gelenler olunca…

Yerlerde ateþler yakýlmýþ, iki koca kara tavada kýzgýn yað. Köyün yaþlý kadýnlarý ateþ baþýnda hamuru þekillendirip kýzartmakta. Gençler, getir götür iþlerinde ve servis yapma telaþýnda.

Bir ateþ daha. Üstünde kocaman derin bir kazanda aþure kaynamakta. Belki de köyün en yaþlýsý bir nine, elinde kepçe, alnýndan terler sýzarak aþureyi karýþtýrýyor.

Bir baþka köþede çay semaveri, kahvaltý sofrasý. Kýzarmýþ hamurun yanýnda zeytin, peynir, reçel…

Kâr hýrsý gözlerini bürümüþ, devlet destekli þirketin dozerleri, karagözlü zeytinlerin gözlerinin yaþýna bakar mý? Kökünden söküp birer birer devirmiþ insanlýk tarihinin en eski, kutsal ölümsüzlük aðaçlarýný… Milyonlarca kara göz serpilmiþ, hepsi topraða bakýyor, kuruyor gözpýnarlarý, yaþlarý kara topraðýn nemi þimdi. Arada bir bulutlar da gözyaþlarýný atýþtýrýyor.

Zeytinleri dinleye dinleye ilerliyoruz arazide. “Duyuyor musun bizi?” diyorlar, “Duyuyorum” diyorum, acýyla, utançla, boðazýmda yine o yumruk…

Soruyor ölümsüzlük aðacý, o “ölmez aðaç”lar* soruyor Hz. Adem’in oðlu Þit’e:

-Hani Tanrýnýn emriyle tohumumu 930 yaþýndaki baban Adem’in aðzýna vermiþtin ölmezden önce. Yasak meyveyi yemenin cezasý affolmuþtu. Onun gömüldüðü Tabor Daðýnda yeþerdim, altýn sývýlar akýttým binlerce yýllardýr, çok yaþadým, çok ürettim, nice insaný saðalttým. Hani Tanrýyla insanlar arasýnda barýþ saðlanmýþtý ve ben barýþýn timsaliydim. Þimdi nedir baþýma gelenler?... Tanrý neden bu insanlara dur demez? Neden kesip kesip betonlar dikerler benim yerime?

Soruyor, ölümsüzlük aðacý:
-Nuh Tufanýný da bilrim. Nuh’un güvercinine bir küçük dalýmý vermiþtim gagasýna. Tufandan tek sað kurtulan aðaç bendim. Böyle anlamýþtý Nuh, sularýn çekildiðini. Korkularýndan sýyrýldý, geldi yerleþti. Çamurlu topraklarda umut oldum ona, bolluðu, esenliði muþtuladým. Benim çevremde doðdu tekrar bütün canlýlar. Þimdi nasýl kýydýnýz bana?

Soruyor kadim ve kutsal aðaç:
-Mýsýr’da Tanrý Ra’ya adandýðýmý, evlilik tanrýçasý Ýsis’in aðacý olduðumu bilmez misiniz?

Zeytin, iktidarda kirlenmekten, insanlýða bela olmaktan korkmuþ, aðaçlarýn kralý olma önerisini reddetmiþ de kara çalý kral oluvermiþ bir zamanlar. Soruyor onurlu ve soylu aðaç:

,-Çok daha sonralarý bilge, sanatýn, bilimin koruyucusu Athena’nýn aðacý olduðumu da mý bilmezsiniz, nasýl kýyarsýnýz bana?

Sorularý duyanlar biirlikte aðlýyoruz, köyün muhtarý, erkekleri kadýnlarý, gençleri aðlýyor, aðlýyoruz.

Nasýl kýydýnýz?...

Fidanlar dikiliyor, konuþmalar yapýlýyor. Greenpeaceli Çek Jean uluslararasý dayanýþmanýn sesi oluyor. “Kolin’i tüm dünya doðaya düþmanlýðýyla tanýyacak” diyor. Alkýþlýyoruz.

Muhtar, “6000 aðacý kestiler, on bin, on altý bin zeytin dikeceðiz buralara” diyor. Kadýnlar “Ölümüne burdayýz, dikeceðiz” diye haykýrýyor hemen alkýþlar arasýnda.

Remziye ellili yaþlarda sanýrým. “Zeytinleri toplasaydýnýz hiç deðilse” diyorum. Gözleri çakmak çakmak… “Toplatmadýlar ki” diyor. Anlatýyor Remziye:

-Evvelki akþam Soma’daydýk. Sabah geldik ki aðaçlarýn hepsini devirmiþler. Deliye döndüm. Aldým taþý yerden, vurdum tel örgülere, vurdum. Ayaðýna gelir, dediler, gözüm bir þey görmüyor, vurdum, vurdum parçaladým teli, sonra herkes teli kesmeye baþladý.

Anlatýyor Remziye:
-Kaymakam geldi. Direniþten vazgeçin, þu karþýdaki tepede daha büyük arazi verelim size, dedi. Biz köylüyüz, aptalýz ya… Tepe dediði, þu santralden çýkan küllerden yapýlmýþ, sanki biz bilmiyoruz. Birinci sýnýf arazimi alacak, çalý bitmez kül yýðýnýný verecek. Karýsý þirketin doktoruymuþ. Ben bilmem, öyle diyorlar. Biri baðýrdý bizimkilerden kaymakama, karýn þimdi rahat çalýþsýn, dediydi.

“Ýki dozer duruyor arkada, gördün mü?” diyor Remziye. “Mazot deposunu açmýþlar, mazot akmýþ topraða. Niye yaptýlar kim bilir?” “Aman, fark edilmez de sigara falan atýlýr, yanar da köylüler yaktý demesinler sonra, kaldýrtýn bari onlarý” diyorum. Aklýn yolu birmiþ ya… Giderken bir gencin, jandarmaya “Þunlarý buradan aldýrýn da baþýmýza bela olmasýn” dediðini duyuyorum. Tek fesat ben deðilmiþim, diye seviniyorum.


Bugünkü ortama baktýðýmýzda, gerek basýnda gerekse köylüler arasýnda dolaþan haberler hiç de “Yok caným olmaz” denmeyecek cinsten.
Þirket sahibinin, akaryakýt kaçakçýlýðýndan tutuklandýktan sonra salýnýp birden iktidarla yakýnlaþtýðý, þirketin ortaklarý arasýnda böyyük böyyük birilerinin olduðu falan. Artýk hangi taþý kaldýrsak altýndan o böyyük mü böyyük birileri, sülaleleri çýkmýyor mu?

Artýk pekçok gerçek, herkesin bildiði sýr haline geldi ama bir de þu korkularý yensek, ölü topraðýný kaldýrsak üzerimizden. Bir avuç Yýrcalý ve benzer savaþýmý veren ateþ böcekleri gibi.
Yýrcalýlar gibi yurdun dört bir yanýnda, topraðý için, suyu için öbek öbek direnen ateþböcekleri kývýlcýmlar saçýyor. Elbet birgün tüm toplumu da tutuþturacaktýr bu kývýlcýmlar.

Çevre Etki Deðerlendirme Raporlarý'na (ÇED), Tarým Müdürlüðü'nün birinci sýnýf arazi deðerlendirmesine, var olan santralin çevreye verdiði zararlar bilinirken þipþak çýkarýlan Bakanlar Kurulu kararýna karþýn tüm yasal haklarýný "Ölümüne" kullanmaya kararlý Yýrcalýlar. Avrupa Ýnsan Haklarý Mahkemesine kadar gideriz" diyorlar. Yýrcalý kadýnlarýn dillerine iyice yerleþtirdikleri gibi söylersek "Ölümüne"

Çünkü onlar, aþlarýna, ekmeklerine, topraklarýna, sularýna el koyanlarýn kendilerini köleleþtirmek isteyen, zenginliklerine zenginlik katan zamane efendileri olduðunu biliyorlar artýk.

Belki biz de sizin gibi, zeytin gibi, soðuða sýcaða, yaðmura kara, fýrtýnaya tufana karþý direnmeyi öðreneceðiz sevgili Yýrcalýlar.

Gerekirse ölümüne...

*Ölmez aðaç: Artun Ünsal
Kaynakça : Ölmez Aðacýn Peþinde/ Artun Ünsal/ YKY
09.11.2014
Vildan Sevil