..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ýnsanlarýn arasýnda yaþadýðýmýz sürece, onlarý sevelim. -Andre Gide
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Dilbilim > Oðuz Düzgün




14 Kasým 2009
Biliþimin Türkçesi - 1  
Oðuz Düzgün
2003-2004 yýllarý arasýnda gerçekleþtirdiðim bu çalýþma, bilgisayarýmýn tozlu bölümlerinde bekliyordu. Ancak tashihe ihtiyaç var, zamansa yok. Bölüm bölüm yayýmlanacak.


:BCJE:
Cemil MERÝÇ; “Ruh, yazýnýn icadýndan beri ölümsüz. Kaya homurdanýr,mermer gülümser,konuþan yalnýz kitap” der “Bu Ülke” adlý kitabýnda. Biliþim alanýndaki onca geliþme, “Kitaplarý” dünyamýzdan söküp atmayý baþaramamýþtýr çok þükür. Biz de susacaðýz bir gün. Ancak ardýmýzda iyi kötü býraktýðýmýz eserler konuþacak. Baþka hiçbir þey kitap gibi geçmiþi ve geleceði bir anda kucaklayamaz.Hiçbir bilimsel geliþme kitabýn sýcaklýðýný tutamayacaktýr. Allah bile kullarýyla kitaplar vasýtasýyla konuþmuþtur. Ýþte Tevrat, iþte Ýncil ve iþte Kur’an… Ýnsanlýk bilimde ne kadar ileri seviyelere ulaþmýþ olsa da kitaplarýn ýþýklý dünyasý, bizleri aydýnlatmaya devam edeceðe benziyor. Biliþim alanýnda her gün yeni bir program ya da teknolojik bir araç geliþtiriliyor. Eskiler çöpe atýlýyor. Binlerce yýldýr baþ ucumuzda duran yüzlerce,binlerce kitap ise hala deðerlerini koruyor. Biz de biliþim ne kadar geliþse de, bu kitabýmýzdaki bilgilerin eskimeyeceðini, “Türkçe’nin Þifresi” adlý kitabýn bilimsel alanda çalýþma yapan insanýmýza ilham vermeye devam edeceðine inanýyoruz. Biz bu çalýþmayla ölümsüz olmak gibi , belki de haddimizi aþan yüksek bir gayeyi hedeflemedik. Amacýmýz, ölümsüz medeniyetimize, dilimize, dinimize ve alimlerimizin ölümsüz eserlerine, birkaç kiþinin daha ulaþabilmesini saðlamak.Yani kendimizi ve çalýþmamýzý “gaye” göstermek gibi bir amacýmýz asla yok. Hedefte Mevlanalar, Hacý Bektaþi Veliler, Yunus Emrelerle nice büyüklerimiz ve onlarýn büyük eserleri olmalý. Bizler sadece o büyüklerin eserlerinden bizim o küçücük kalp ve zihin aynalarýmýza yansýyan bilgileri,duygularý sizlere ulaþtýrmaya çalýþýyoruz. Vaktiyle bu gibi büyük insanlarýn baþlattýklarý “insanlaþma” faaliyetinin, yeniden, pek çok alanda devam etmesi gerektiðini dile getirmek istiyoruz. Biz bu çalýþmayla sizlerin önünüze yepyeni bir dünya koymayý amaçlýyoruz.

Bizler kendi sanal dünyamýzý inþa edeceðiz. Kendi web sitelerimizi, kendi dilimizin harflerini kullanarak oluþturacaðýz. Elbette her þeyi batýdan almaya alýþmýþ, batýlý ve batýcý aydýnlarýmýz bizim çalýþmamýzý eleþtirebilirler. Fakat biz kendi gerçekliðimizden,kendi tarihimizden yani kýsacasý kendimizden ilham alýyoruz, bu giriþimimizde. Hilmi YAVUZ “Modernleþme, Oryantalizm ve Ýslam” adlý eserinde tam da bizim görüþlerimizle örtüþen þu tespiti yapýyor: “Modernleþmeyi Batý’nýn rasyonalitesine (akýlcýlýlýðýna) dayalý olarak zihinsel planda inþa edemediðimizi anlamanýn zamaný gelmedi mi? Bize þimdi, modernleþmeyi týpký Japonya’da yapýldýðý gibi, kendi geleneklerimizden yola çýkarak nasýl inþa edebileceðimizi düþünmek düþüyor; hem de vakit geçirmeden!” Sayýn Hilmi YAVUZ’un da ifade ettiði gibi “kendi geleneklerimizden yola çýkarak, kendi modernleþmemizi inþa etmek” hedefine yönelmekten baþka da çaremiz yok. Neden kendi “insan haklarý beyannamemizi” yayýnlamayalým? Neden kendi “hürriyet esaslarýmýzý” ortaya koymayalým? Bizlerden mantýki bakýmdan, tarihi ve kültürel bakýmlardan oldukça farklý olan “Avrupa” örneðini, ulaþýlmasý gereken tek “gaye” olarak görmemiz nereden kaynaklanýyor? Biz öyle bir medeniyet inþa edelim ki, Avrupa bizi taklide mecbur kalsýn. Ama önce bir zihniyet inþasý gerekiyor. Zihniyetlerin de bu inþaya açýk olmasý zorunlu. Hâlâ hem Ýngilizce aþkýyla yanýp tutuþan, hem de “Türk’üm, doðruyum” nutuklarý atan insanlarla karþýlaþabiliyoruz. Türksen ve doðruysan, Ýngiliz’in kültürüne, medeniyetine ve diline ne ihtiyacýn var? Elbette yabancý dil öðrenme ihtiyacýný burada vurguladýðým “ihtiyaç” kavramýndan farklý tutuyorum. Ýngilizce de, Almanca da yabancý dil olarak öðrenilebilir ve öðrenilmelidir de ama onlarý neredeyse Anadil yerine koymaktýr bizim karþý çýktýðýmýz.

Eðer yanlýþsan düzelmek, ya da doðrulaþmak için elbette kendince “doðru yol” kabul ettiðin yollara girebilirsin. Ancak madem biz doðruyuz. O halde kendi yolumuzu “doðru” bir þekilde, kendimiz çizebiliriz. Biz de gerek dil, gerek din, gerekse kültürümüz bakýmýndan doðru olduðumuzu kabul edenlerdeniz. O halde kendilerinden baþka herkesi yanlýþ olarak kabul eden tekelci bir felsefeyle ya da medeniyetle ne iþimiz olabilir? Elbette Avrupa’dan da, her yerden olduðu gibi, öðreneceðimiz çok þeyler var. Þu Avrupa birliðine giriþ sürecinde zaten pek çok olumlu kazanýmlar da elde ettik. Ama bize, “geleneklerinizi, dilinizi, dininizi ve medeniyetinizi fýrlatýp atýn” dediklerinde onlara ne diyeceðiz? Ýþte bizim þu anda okumakta olduðunuz çalýþmamýz da böyle bir olumsuz yaklaþýma, bilhassa biliþim açýsýndan verilen bir cevap niteliði taþýmaktadýr. Tamam, kazanýmlarýmýzý alalým ve cebimize koyalým, ancak kendimize yetmesini de öðrenelim. Býrakalým, onlar bizim kuracaðýmýz medeniyete girmeye çalýþsýnlar. Aslýnda bizim medeniyetimiz zihinlerimizde, gönlümüzde ve anýlarýmýzda halen yaþamaktadýr. Yapýlacak tek iþ, bu medeniyeti, zamanýn þartlarýna uygun bir þekilde yeniden canlandýrmaktýr.

Ben burada “geriye” dönüþten bahsetmiyorum. “Geçmiþten ilham alarak ileriye gitmekten” bahsediyorum. Tüm deðerlerimiz þu ana geçmiþten gelmiþtir. Bu nedenle geçmiþimizin ilhamlarýna açýk ama, bir o kadar da yenilikçi, aydýnlanmacý olmalýyýz. Avrupa birliðine girmiþ de olsak, bunu yapmak zorundayýz. Kendi kültürüyle, deðerleriyle öðünen Fransa’yý düþünelim. O, ülkesinde yaþayan hangi “maðripli” yi tam manasýyla “Avrupalýlaþtýrabilmiþtir” ya da “asimle” etmesini baþarabilmiþtir. Dinimiz, dilimiz ve kültürümüz “batýlýlaþmanýn” en güzel panzehiri olmaktadýr. Bu panzehirleri kullandýðýmýz ölçüde, yine kendimiz kalabileceðiz, hatta Avrupa’yý da kendimize dönüþtürebileceðiz. Bu çalýþmamýz da kendimiz olarak kalabilmenin yollarýný aramaktadýr. Bilhassa “biliþim alanýnda kendimiz olarak kalabilme” bu kitapta sorguladýðýmýz temel bir konudur. Elbette bu konu pek çok konuyla da alakalý olduðu için baþka mevzulara da ara sýra deðinme gereðini duyacaðýz. Þimdi isterseniz, Ýnternet ve bilgisayar alanýnda “kendimiz olma” amacýna nasýl ulaþabileceðimizi sorgulamaya baþlayalým.

Ýnternete girdiðimizde web sitelerine ulaþmamýzý saðlayan bazý harfler, karakterler çýkar karþýmýza. Örneðin; www yani “World Wide Web” sözcük öbeðinin kýsaltýlýþý gibi. Bu sözcükler “Dünya Çapýnda Að” anlamýna geliyor. “WWW” harfleri de “World Wide Web” kelimeler grubunun baþ harfleri. Bu harfler internetteki eriþimin bir numaralý anahtarý durumunda. Ýnternet dili Ýngilizce olarak bütün dünya insanlarýnca kabul edilmiþtir. Ya da bütün dünya insanlarý internet ve bilgisayar dili olarak Ýngilizce’yi kabule bu þekilde zorlanmýþtýr. Þimdi biz burada belki de bazýlarýnýn gerçekleþmesi imkansýz olarak kabul edecekleri bir dizi hayalimizi sizlerle paylaþacaðýz. Bu çalýþmamýzda internet ve bilgisayar dilini Türkçeleþtirme denemesine giriþeceðiz. Evet bu çalýþmaya bir çeþit deneme yazýsý olarak da bakabilirsiniz. Yeni bir yaþam tarzýnýn inþa denemesi. Biz internet yani “sanalbað” dilinin de ileride Türkçe olacaðýný, en azýndan bizim yani Türkler için bunun böyle olacaðýný söylemek istiyoruz. Bazý milliyetçilerimiz yepyeni ve özgün iþletim sistemi yazýlýmlarý ortaya koymak yerine, Microsoft Word’a rakip olarak Linux benzeri anonim yazýlýmlarý tercih ediyorlar. Bununla milli duygularýmýzý bir dereceye kadar tatmin ediyoruz. Yalnýz bu Linux benzeri yazýlýmlarýn dilleri de ya Ýngilizce, ya da yine Anglo Sakson dilleri sýnýfýna giren baþka bir dille oluþturulmuþ.

Ýçinizden bazýlarý iþletim sistemi de ne ola ki diye sorabilir. Öncelikle iþletim sisteminin ne olduðunu sizlere kýsaca açýklamaya çalýþalým. Bilindiði gibi bilgisayarda çeþitli iþlemler yapabilmek için farklý programlara ihtiyacýmýz vardýr. Bu programlarý düzenleyecek ve bütün programlarýn birbiriyle uyumlu bir biçimde çalýþmasýný saðlayacak düzenleyici programlara iþletim sistemi denir. Microsoft Word XP, Linux benzeri programlar iþletim sistemi örnekleridirler. Bazýlarý Linux iþletim sistemini duymamýþ olabilir. Linux bir að iþletim sistemi olarak geliþtirilmiþ olan UNÝX iþletim sisteminin daha da geliþtirilmiþ þekli gibi gözükmektedir. Finlandiya’da bir üniversite öðrencisi olan Linus tarafýndan geliþtirilen Linux iþletim sistemi, her geçen gün gönüllü yazýlýmcýlarýn katkýlarýyla daha da geliþmektedir. Linus, Minix adlý iþletim sisteminden daha üstün bir iþletim sistemi oluþturma hayaliyle bu Linux iþletim sisteminin ilk çekirdek programlarýný geliþtirmiþtir. Daha sonra gönüllü yazýlýmcýlarýn da katkýlarýyla günümüz Linux iþletim sistemi oluþmuþtur. Bu sistem geliþmeye devam etmektedir. Finlandiya’dan böyle bir baþarýlý iþletim sistemi çýktýðýna göre, Türkiye’nin de kendi yazýlým sistemlerini geliþtirme zamaný artýk gelmiþtir. Bunun için bütün yazýlýmcýlarýmýzýn birlik halinde hiçbir maddi kaygý beklemeksizin çalýþmalarý gerekmektedir. Daha önceleri DOS iþletim sistemi kullanýlýyordu ki bu sistem günümüz iþletim sistemlerinin anasý olmaktadýr. Bugünkü iþletim sistemleri daha kolay ve daha anlaþýlýr bir görünüm arz etmektedir. Geliþtireceðimiz Türk iþletim sistemi ise bütün iþletim sistemlerine benzer, fakat milli vasfý yüksek bir iþletim sistemi olacaktýr. Öncelikle bilgisayar ve internet sahasýnda kullanýlan bazý terimleri Türkçeleþtirmemiz gerekiyor. Mesela; internet kelimesini karþýlayacak, Türkçe bir baþka kelime bulmamýz gerekiyor. Bu yabancý kelimelere karþýlýk olmak üzere bulacaðýmýz kelimeler Arapça ve Farsça’dan dilimize eski dönemlerde geçmiþ, artýk Türkçeleþmiþ kelimeler de olabilir. Öncelikle Ýnternet kelimesinin kýsaca bir tanýmýný yapalým. Ýnternet kelimesi Tubitak tarafýndan; “Bir çok alt aðdan oluþan dünya çapýndaki að sistemi” olarak tarif edilmiþ. Bu að sistemine telefon hattý aracýlýðýyla ulaþmaktayýz. Ýnternet ilk olarak Amerika’da, ordunun gizli þekilde haberleþmesini saðlayabilmek için geliþtirilmiþ bir sistem. Daha sonralarý bu að sistemi bütün dünyaya yayýlmýþ. Bilgisayarýn kasasýna taktýðýmýz Fax Modem kartý yardýmýyla telefon hatlarýna girebilmekte, tuþluk(klavye) yardýmýyla yazdýðýmýz yazýlar ve fare vasýtasýyla, tüm dünyayla çok süratli bir þekilde iletiþim kurabilmekteyiz. Güneþ nasýl bir anda binlerce cam parçasý üzerinde ayný þekliyle parýldar, bunun gibi sanalbaðda da binlerce, milyonlarca insan ayný anda ayný kentçiklere girebilir, ya da sýnýrsýz bir þekilde istediði sitede dolaþabilir. Elbette bugünkü sanalbað sistemini geliþtiren batýlýlar, kendi kültür ve dillerini de dünyaya yaymayý ihmal etmemiþler. Ýnternet yani sanalbað sistemini ilk olarak Türk’lerin bulduðunu düþünün. Bu durumda Ýnternetle ilgili bütün terim ve kelimeler dünyaya Türkçe olarak yayýlacaktý. Fakat her alanda olduðu gibi bu alanda da bayaðý geride kalmýþýz. Yani tabiri caizse sollanmýþýz. Sporda gösterdiðimiz baþarýlarýn benzerlerini umarým bilim ve teknoloji alanýnda da gösteririz. Bilimsel alanda baþarýlarýmýz yok deðil. Her yýl onlarca gencimiz bilim olimpiyatlarýnda ya da proje yarýþmalarýnda dünya çapýnda dereceler alýyorlar. Fakat bu gençlerimizin baþarýlarý Futbol karþýlaþmalarý kadar ilgi görmüyor halkýmýzdan. Pek çok baþarýlý bilim adamýmýzý da ABD gibi büyük ve güçlü ülkelere kaptýrýyoruz. Çünkü bu bilim adamlarýmýzýn bilimsel çalýþmalarýný gereði gibi desteklemiyoruz. Bunun da nedeni Türkiye’nin içinde bulunduðu maddi sorunlar olarak gösteriliyor.

Þimdi evvel emirde, biliþim alanýnda kendi medeniyetimizi inþa etmeye çalýþacaðýz. Medeniyetimizin ortak dili “Türkçe” olacak. Öncelikle tüm bilgisayar ve sanalbað terimlerini Türkçeleþtirmeliyiz. Ardýndan yaþantýmýzý, hayallerimizi ve konuþmalarýmýzý Türkçeleþtireceðiz. Þu Ýnternet kelimesinin anlamýný karþýlayacak Türkçe bir kelimeyi ya da kelime öbeðini hemen bulalým isterseniz “Sanalbað” birleþik kelimesi bizce de uygun bir kelimedir internet kelimesinin anlamýný karþýlamak için. Ortak sanalbað ve bilgisayar dilinin oluþmasý için bir yerden baþlamak gerektiðine inanýyorum. Diðer bilim adamlarýmýz da ortak bir bilim dili oluþmasýný istiyorlarsa, çoðunluðun kullandýðý terimleri kullanarak, o terimlerin yayýlmasýný, böylelikle de birliðin oluþmasýný saðlamalýdýrlar. Herkes kendi bulduðu kelimeyi kullanmaya kalkarsa bir adým yol alamayýz. Dilcilerimiz “ille de benim bulduðum kelime kullanýlacak” gibi bir ýsrar içine girebilmektedirler. Biz, “sanalbað” kelimesini aynen kabul edeceðiz. Tabii ki bunun yerine “sanal alem” tabiri kullanýlýrsa da hayýr demeyiz. Elbette bazý alanlarda kendi bulduðumuz karþýlýklara da deðineceðiz. Ancak bu kelimelerin kullanýlmasýnda ýsrarcý olmayacaðýz. Önemli olan her alanda Ýngilizce kelimeler yerine, Türkçe kelimelerin kullanýlmasýdýr. Bu Türkçe kelimeler kimin tarafýndan bulunmuþ, bu o kadar da önemli deðildir. Yeter ki kurallara uygun ve yaþayan Türkçe olsunlar. Türkçe’nin “yapým eki” zenginliði de kelime oluþturmada muhakkak kullanýlmalýdýr.(Kitabýmýzda yapým eklerini de ayrý bir baþlýk altýnda inceledik.)Þimdi de bu “world wide web” kelime grubunu dilimize çevirelim.Görüldüðü gibi “world wide web” kelimeleri hep w (ikili v)harfiyle baþlýyor. Bizler de bulacaðýmýz kelimelerde bu özelliði aramalýyýz. Bu yazýmda da bir kolaylýk saðlayacaktýr bizim için.Dilimizde olmayan w harfini (ikili v) kullanmak zorunda deðiliz. “World wide web” yerine “Dünya Çapýnda Að” kelime grubunu kullansak olur mu?Olmaz..Çünkü bu kelimelerin baþ harfleri hiç de birbirine uygun deðil.Düþünün bir kere dça.turkcede.com bu hiç de uyumlu olmadý bence.Herhalde sizce de bu böyledir. Bulacaðýmýz kelimelerin üçünün de baþ harfleri ayný olmalý örneðin; bbb.istanbul.com gibi ya da nnn. Turkiye.com gibi…Evet ben galiba www. Yerine gelecek Türkçe harfleri buldum. Sýký durun söylüyorum. Bu söylediðim harfler karþýsýnda sakýn þaþýrýp da aaa! demeyin.Çünkü ben aaa.turks.com’daki gibi “aaa” harflerini öneriyorum.Peki nedir bu “aaa” harfleri?Bu harfler hangi kelimelerin baþ harfleridir?Evet bu harfler “Alemler Arasý Að” kelime öbeðini oluþturan kelimelerin baþ harfleridir. “Alemler” dememizin nedeni; sanalbaðýn ileride Ayda,Marsta ve belki de farklý evren boyutlarýnda kullanýlacaðýna inanmamýzdýr.Sanalbað sadece dünyada kullanýlsaydý biz de dünya kelimesini kullanýrdýk. Ancak sanalbað bütün evrende kullanýlacak, yani bütün alemlerde. Bu nedenle biz Alemler kelimesini kullanmayý uygun bulduk.”Alemler Arasý Að” ne kadar sýcak deðil mi? En azýndan bu kelimeler “World Wide Web” kelimelerinden daha yakýn gelmektedir bize. Üstelik bu kelimeler matematik ve düzen dili olan Türkçe’de kullanýlan kelimelerdir ki, bu da ayrý bir üstünlük olarak bu kelimeleri seçmemizi saðlamaya yeter bir sebeptir. Türkçe’nin bu üstünlüðünü “Türkçe’nin Matematiksel ve Felsefi Boyutu” baþlýklý bölümümüzde açýk seçik görebilirsiniz. AAA.TURKS.COM yalnýz þimdi de bir sorunumuz var bizim. Bu COM ne olacak? Bu Com’u, Net’i Edu’yu ne yapacaðýz?Madem Ýnterneti Türkçeleþtiriyoruz bu “com” da Türkçeleþmeli..Madem sanalbaðý yeniden inþa ediyoruz bu com,net gibi kýsaltma ya da kelimeleri de Türkçeleþtirmeliyiz.Net yerine “Bað” kelimesini kullanabiliriz. Bilgisayarcýk adýnda bir Kentçik olsun. Bu kentçiðe ulaþmak için þu harflere tuþlamalýyýz. AAA.BÝLGÝSAYARCIK. BAÐ Yine Education kelimesinin kýsaltýlmýþý olan ve okullarýn Kentçiklerine ulaþýmý saðlayan “Edu” yerine Eðitim kelimesinden kýsaltýlmýþ eði’yi kullanabiliriz. Örneðin; aaa.istanbul.eði.tr gibi..Ya da bu eði kýsaltmasý yerine ilm kelimesini kullanabiliriz. Aaa.istanbul.ilm. Tr gibi… Company kelimesinin kýsaltýlmýþý olan com kýsaltmasýnýn yerine de onunla ayný anlama gelen “Þirket” kelimesinden kýsaltýlmýþ olan þir. kýsaltmasýný kullanabiliriz. Örneðin; aaa.oguz.þir gibi.Bütün bu düþünceleri hayata geçirecek programcýlarýmýza ve yazýlým þirketlerimize ihtiyacýmýz var. Vestel ve Arçelik misali milli þirketlerin bu alana da eðilmeleri þart. Þu “ADSL” hizmetini ülkemize getiren “Telekom” da gerçekten biliþim sektörümüzün geliþmesine katkýsý olan ve daha da faydalý olacaðýna inandýðýmýz kurumlardan birisi. Eminim ki birileri çýkýp, bütün dünyadaki Türkleri ve hatta Asyalýlarý birleþtirecek bir “Yeni Sanalbað” sistemini inþa edecektir. Hatta bu sanalbað sistemi sadece Türkleri deðil Osmanlý idaresinde yaþamýþ bütün halklarý da birleþtirebilir. Hatta þunu da iddia ediyorum ki, tamamen tarafsýz bir þekilde Türkçe’yi kullanma nedenimizin onun matematikselliði ve düzeni olduðunu ispat edebilirsek, bütün dünyanýn Türkçe’yi Sanalbaðda ve bilimin bütün dallarýnda “Bilim Dili” olarak kullanmamasý için hiçbir sebep yok. Nasýl ki günümüzde uydu teknolojilerinin de yardýmýyla, bugünkü sanalbaða alternatif olarak “Ýnternet 2” sistemi kurulmuþtur ve faaliyettedir. Bu sistem normal sanalbaða göre oldukça hýzlý bir eriþim olanaðýný sunmaktadýr. Bunun gibi biz de kendi sanalbaðýmýzý kurduðumuzda, hýzlý bilgi paylaþýmý sayesinde tüm Asya ile birlikte kendi ülkemizin de kalkýnmasýna vesile olacaðýz.

Sanalbaðda Türkçe konuþanlar olarak bizi zorlayan bir baþka engel de kentçik isimlerini Türkçe karakterlerle yazamayýþýmýz. Ýçinde “Türkçe” kelimesi geçen bir kentçik olduðunu düþünelim. Biz maalesef bu Türkçe kelimesini de adres bölümüne yazamamaktayýz. Onun yerine “turkce” gibi bambaþka bir kelime yazabilmekteyiz. Ýçinde þ,ç,ý,ü,ö gibi Türkçe karakterlerin geçtiði kelimeleri sanalbaðda kullanamýyoruz. Bu da dili olumsuz etkileyen sebeplerden birisi olmaktadýr. Bu þekilde Türkçe’nin o muhteþem güzelliði ve ahengi de gözlerden kaçmaktadýr. Ýngilizce bütün dilleri kendisi gibi fakirleþtirmeye çalýþmaktadýr sanki..Ancak eminim ki, birileri, bir gün buna da dur diyecektir. Bizler rahatlýkla aaa.türkçr. Ýle þeklinde kendi sanalbaðýmýzýn kendi karakterlerini kullanabileceðiz. Yalnýz bizler Latin harflerini kullanan diðer milletlerin de eriþimini kolaylaþtýrmak için onlarýn kullandýðý w,x gibi karakterleri de kullanýma açacaðýz ki, bugün Ýngilizcecilerin düþtüðü “hoþgörüsüzlüðe” yarýn biz düþmeyelim.

Sanalbaðýmýzý inþaya devam edelim isterseniz. Sanalbaða girme aracý olan Bilgisayarýmýzla ilgili kullandýðýmýz pek çok Ýngilizce terimi de kullanmamalýyýz bundan sonra. Çünkü artýk kendi Bilgisayarýmýzý ve kendi Sanalbað kültürümüzü inþa ediyoruz. Ýbn-i Sina ve Farabi gibi felsefeciler, Ýslami felsefe (Ýslam Felsefesi demiyorum. Zira ilahi bir dinin beþeri bir felsefesi olmaz. Ancak insanlar Ýslam’ý temel alan kendi felsefelerini geliþtirirler. Bunlar kesinlikle Ýslam Felsefesi olamazlar) sistemini kurarlarken bizim metodumuza benzer bir yöntem seçmiþlerdi. Bu felsefecilerimiz, Aristo, Platon gibi ünlü felsefecilerin eserlerini Ýslam dünyasýnýn ilim dili olan Arapça’ya çevirirlerken,karþýlaþtýklarý yeni felsefi terimlere karþýlýk olarak, Türkçe’nin mantýðýndan ve düzeninden de yararlanarak, yeni yeni Arapça kelimeler türetmiþlerdiBu kelimeler bugün, bütün Ýslam aleminde oldukça yaygýn olarak halen kullanýlan kelimelerdir.Mevcûdat,Kâinat,Kemiyet vb. gibi kelimeler bunlardan sadece bir kaçýdýr. Bizim bulacaðýmýz kelimeler de elbette Ýslam aleminde kullanýlabilir kelimeler olacaktýr. Nasýl ki,Müslüman Türkler Ýlim ve Edebiyat dilleri olan Arapça, Farsça gibi dilleri öðrenmiþlerdir. Bunun gibi diðer Müslüman toplumlar da yeni bilgisayar ve sanalbað dili olacak olan Türkçe’yi, seve seve öðreneceklerdir. Hatta bu bilgisayar dili oluþturulurken tüm Türk lehçelerinde ve Ýslam dillerinde ortak olarak kullanýlan terimler de kullanýlabilir.Yeni terimler üretmek ve bu terimlere tüm insanlarý alýþtýrmak yerine zaten insanlarýn kendi malý olarak benimsediði ve kendilerine oldukça yakýn gelecek olan Türkçe’de de kullanýlan ortak kelimeleri kullanacak olursak,Türkçe’nin tüm dünyada kabul edilme olasýlýðý daha da artacaktýr. Çünkü bizi o milletlerle birbirimize baðlayan,tarihi ve kültürel baðlarýmýz vardýi. Üstelik bu baðlar da oldukça kuvvetli baðlardýr. Bugün çok kullanýlan PC kýsaltmasýný ele alalým. Bu kýsaltma “Personal Computer” kelime grubunun kýsaltýlmýþ halidir. Aslýnda bu Ýngilizce’nin ekonomik ve iþlek yeni kelimeler türetmekte zorlandýðýnýn da apaçýk bir göstergesidir. Türkçe’de Kiþisel Bilgisayar anlamýna uygun gelen PC kýsaltmasý yerine biz hangi kelimeyi ya da kýsaltmayý kullanabiliriz. Ben açýkçasý bazý kolaylaþtýrma kullanýmlarýnýn dýþýnda kýsaltmalara karþýyým. Bu kýsaltmalar dili bozan unsurlardandýr bana görr. Ýngilizce gibi düzensiz diller için PC,RAM gibi kýsaltmalar kullanmak mazur olabilir. Zira bu dillerde bir kelimenin çok düzenli oluþup oluþmadýðý o kadar da önemli bir husus deðildir. Biz PC(Personal Computer) yerine “Kiþisel Bilgisayar” kelime grubunu uygun buluyoruz. Ya da az önce bahsettiðimiz yararlarýný da göze larak bütün dünya Müslümanlarýnýn dilinde ortak olarak kullanýlan “þahýs” kelimesini, yanýna bir nisbet “i” eki ekleyerek kullanabiliriz. ”Þahsi Bilgisayar” da diyebiliriz.Eðer bu kelime öbeðini illa da kýsaltmak gerekiyorsa,ya da bende olduðu gibi ilk örnekteki bu –sel eki sizde de biraz rahatsýzlýk yapýyorsa, biz sizin için “Öz Bilgisayar” sözcük öbeðini daha iktisatlý ve kullanýþlý buluyoruz. Ben þimdi “özbilgisayarýma” bu yazýlarý kaydederken bilgisayar dünyasýnda kullanýlan deðiþik terim ve kelimelere de karþýlýklar bulmaya çalýþýyorum. Zira, inþa edeceðimiz kendi sanalbaðýmýzýn ilk basamaðý bilgisayar olmaktadýr. Öncelikle Bilgisayar dilini Türkçeleþtirmeliyiz.

(Dillerin Þifresi...)

.Eleþtiriler & Yorumlar

:: Güzel bir baþlangýç
Gönderen: Ömer Faruk Hüsmüllü / , Türkiye
9 Mayýs 2010
Baþlangýç gibi çalýþmanýn tamamýnýn da güzel olacaðýna inanýyorum.Ýlgi görür ya da görmez!Bu kaygýyý taþýmadan bir þeyler yapmak gerekir.Yaptýðýmýzý bir köþeye koyalým;kim bilir belki de bir gün birilerine ilham kaynaðý olur.Çalýþmanýzdan dolayý sizi kutluyor ve teþekkür ediyorum.Saygýlarýmla.////Ömer Bey! Boþ durmayalým bir þeyler üretelim yeter ki.Ben size teþekkür ederim...




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn dilbilim kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Fince Türkçe Benzerliði
Ýbranice - Hintçe Kardeþliði
Türkçe'nin Þifresi - Türkçe'nin Üstünlüðü - 2
Adem ve Havva Dili
Eston Dili ve Türkçe
Esperanto ve Türkçe
Türkçe'mizin Ermenice'ye Etkileri
Türkçe'nin Þifresi - Türkçe'nin Üstünlüðü - 1
Türkçe'nin Yitik Kardeþi; Kýzýlderilice!
Sümer'e Farklý Bir Bakýþ

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Atomda Dna Var mý?
Tebbet Suresindeki Mucizeler
Çoklu Hücre Modeli
Ýslam Bilim Müzesi
Nasreddin Hoca Yazar Oldu
Hangi Tanrý?

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Sen Var Ya Sen! [Þiir]
Çakkýdý Çakkýdý [Þiir]
Bâlibilen Dilinde Þiir [Þiir]
Üç Boyutlu Þiir [Þiir]
Miraciye [Þiir]
Saðanak Sen Yaðýyor [Þiir]
Bülbüller Þehri Ýstanbul [Þiir]
Türkçe Hamile Beyanlara [Þiir]
Burasý Sessiz Biraz [Þiir]
New Orleans'lý Siyahi Kirpiklerin [Þiir]


Oðuz Düzgün kimdir?

Yazar edebiyatýn her alanýnda çalýþmalar yapýyor.

Etkilendiði Yazarlar:
Bütün yazarlardan az çok etkilendi. Zaten insanoðlunun özelliði deðil midir iletiþimde bulunduðu varlýklardan etkilenmek?


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Oðuz Düzgün, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.