Eðer bu akþam’da Rýza’nýn karþýsýnda oturursam büyük bir ihtimal yine aç kalacaðýz. Afganistan’a asker gönderme iþini bizimkiler gazeteden okumuþlardýr. Muziplik olsun diye konuyu kesinlikle açarlar. Bu nedenle ne yapýp edip Rýza’nýn yanýna oturmalýyým, karþýsýna deðil, fakat o kadar zor ki bu. Eðer bu akþam Rýza’nýn yanýna bir oturabilsem bu sefer konuyu ben açacaðým. Zevkle soracaðým ikinci bardaktan sonra; “duydun mu Rýza Afganistan’a asker gönderiyormuþuz” diyeceðim.
Acaba “yahu, biz Ruslar burayý iþgal ettiði zaman onlara emperyalist komünistler diyorduk” diye bir hatýrlatma yapsam mý? Gerçi Rýza’nýn ilgileneceði bir konu deðil.
***
Lübnan’a asker gönderme kararýnýn alýndýðý günlerdi. Dört kiþiydik. Her zaman ki gibi garsondan müzik sesinin en az geldiði yerde bir masa rica ettik. Masa yanýna gelindiðinde her kes Rýza’nýn oturmasýný bekledi. Rýza kendisine gösterildiðini sandýðý saygýdan olacak herhalde, burnundan derin bir nefes çekerek baþýný hafifçe saða eðdi. Sol gözünü biraz daha fazla açmýþ ve sol kaþýný biraz da yukarý kaldýrarak çevresine baktý. Sonra kendine en yakýn sandalyeye yaklaþtý ve garsonun da yardýmýyla oturdu. Esas mücadele iþte bundan sonra baþladý. Diðer iki arkadaþ ve bendeniz arasýnda sandalyeyi kapma savaþý hafif omuz darbeleri küçük vücut kývýrtma hareketleri ile tamamlandý.
Þansým yine yaver gitmemiþ ve Rýzanýn karþýsýnda oturmak zorunda kalmýþtým. Ýç geçirerek Rýza ya ve diðer arkadaþlarýma baktým. Bu bakýþýmdan ne demek istediðimi anlamýþtý çocukluk arkadaþlarým. Onlarda mesajý almýþ olacaklar ki, ifadelerini bakýþlarýna yansýttýlar. Ýkisi de hafif boyun hareketleriyle fakat sinir edici bir tebessümle karþýlýk verdiler. Hýyarlar! Desem az olacak. Fazlasý da bana yakýþmaz, ama bakalým akþamýn ilerleyen saatlerinde belki ‘kusura bakmayýn aðzýmdan kaçtý’ ifadesiyle birkaç þey söyleyebilirim muhteremlere.
***
Rýzanýn karþýsýna oturana muziplik olsun diye içlerinden biri “yahu Rýza, ne olacak bu memleketin hali” diyordu. Rýza da yýllarca yaptýðý gibi önce bu soruyu sorana görülebilecek en donuk bakýþý ile bir müddet baktýktan sonra bardaðýný bitirip konuþmaya baþladý. Konuþmanýn volümü ses fýrlatan hoparlör tipleri gibi gittikçe artýyordu. O akþamda soðuk mezelerin tadýna ancak bakabilmiþtim ki arkadaþlar yine yapacaðýný yapmýþ sýcak yemeði ve meyve yiyememiþtim. Ýlk bardaðýnýn tamamýný ama ikincisinin ancak yarýsýný içmiþti ki korktuðum olay saðanak gibi baþlamýþtý.
***
Olay þu Rýza birinci bardaktan sonra ne olacak memleketin hali diye biri sorunca yarýsý küfür yarýsý tükürük olan ama pek anlaþýlamayan bir þeyler aðzýndan çýkýyordu. En kötüsü de aðzýnda bir þey varken sinirlenip konuþmasýydý.
Fakat þimdiki konu karþýsýnda gösterdiði tepki tam rekorluktu. Gündemin en rahatsýz edici haberi masada açýlmýþtý. Lübnan’a Asker gönderilmeli miydi? Bir iki cümle sarf etmiþtik ki gök gürültüsünü andýran bir ses ve kaçýnýlmaz olan saðanaklar baþlamýþtý.
***
Çocukluk arkadaþlarýmla haftada bir akþam olan bu yemeklere yýllar sonra ilk defa son vermeyi düþündüm. Otuz iki yýldan beri her hafta buluþtuðum arkadaþlarýmla akþam yemeði sohbeti sona mý erecekti yoksa? Hayýr, bu da olmazdý.
Bir an, Ulan! þu diþçi adamýn diþlerini doðru dürüst yapsa bunlar olmayacaktý diye düþündüm. Ama diþçide belki haklýdýr. Her diþçiye nasip olmaz böyle bir çeneye sahip hasta. Normalde öyle bir aðzý ve kocaman diþleri ömründe kaç defa görebilir ki insan. Düþünün! porselen diþ yapýlacak fiyatta anlaþýlýyor, ama Rýza’nýn diþ boyutlarý normal diþ geniþliði ve yüksekliðinin iki katý kadar… Sanýyorum diþçi, maliyetinden dolayý diþlerini biraz küçülttü Rýza’nýn. Arkadaþlarda ayný fikirdeler. Onlar da; “evet diþlerinde küçülme var sanki Rýza’nýn” dediler.
“Ah Rýza kardeþim, dünyada estetikle diþlerini küçülten tek insan olmak için bardaklarýmýzý ve tabaklarýmýzý hatta kravatýmýzý tükürük yapýyorsun ya sana helal olsun”.
***
“—Yýllarca þehit torunu olmanýn gururunu yaþadým doðru, doðru ama Kore’de þehit olmuþ dedem. Hanginiz yerini tarif edebilir Kore’nin. Sonra hatýrlýyor musunuz; Babanýzý sinirlendirecek bir þey yaptýðýnýzda akþam cezadan kurtulmak için dedenize ya da büyükbabanýza kaçardýnýz. Oyun oynarken bir anda beni yalnýz býrakýp dedenizi gördüðünüzde koþar harçlýk alýr ya da onunla bakkala giderdiniz. Ya ben! dedi Rýza gözleri nemli; Ulan Kore yüzünden babam babasýz ben büyükbabasýz büyüdüm” dedi. “Þansýzlýk bir defa baþlamýþ. Tutmuþlar Kore þehitleri yakýnlarý derneði kurmuþlar zamanýnda. Babam da annemle burada tanýþýyor. Ee tabii annemin de babasý da Kore’de þehit. Yahu hikaye dinleyebileceðim bir dedem olmadý be” diye devam etti.
Biz de kaç yýllýk arkadaþtýk, ama konunun bu seviyeye gelebileceðini düþünememiþtik. Hadi bakalým arkadaþlýk öldü mü diyerek, teselli turlarýný baþlattýk.
—“Býrak oðlum sen de gelseydin bize, görürdün dedeyi evde. Yok yaramazlýk yaparsa babadan kurtulmak için kaçarmýþ, yok harçlýkmýþ, önce dedem döverdi beni oðlum. Uyuyorsun sen”.
Hakikaten öyleydi, ama bizim arkadaþýn çektiði daha çoktu belli ki;
— “Yahu babam büyükbabamdan öyle korkardý ki, bir problem varsa ya da paraya ihtiyacý varsa önce beni gönderirdi. Sonra babam gelirdi. Bir müddet sonra eli ayaðý tutmadý rahmetli büyükbabamýn, gençlik yýllarýma kadar gazete okudum, lazýmlýk taþýdým ona”.
Bilmiyoruz ne kadar faydasý oldu Rýza’ya anlattýklarýmýzýn ama hepsini rahmetle andýk, hatta keþke hayatta olsalardý dedi herkes.
***
Sonuç; Rýza tuvalete gitti. Bizlerde aramýzda konuþarak, kesinlikle buna çare bulmalýyýz, yoksa bu çekilmez dedik. Lübnan’a asker göndermeyi engelliyemeyeceðimize göre Rýza’nýn diþçisini ve diþlerini deðiþtirilmesine karar verdik. Karar verdik vermesine de bu kadar diþin sökülüp yeniden yapýlmasý için nereden para bulacaktýk? Sonra diðer mesele var; bunu ona nasýl söyleyeceðiz?
***
Þimdi aradan o kadar zaman geçti, diþçi için parayý da bulamadýk Rýza’ya da bir þey söyleyemedik. Askerlerimiz de Afganistan’a doðru yola çýkmýþ. Yine bu akþamda gök gürültülü saðanak olacak masada yani.
Ah Afganistan ah…

Gürsel ÇOLAKOÐLU- 2006