Memleketin yoðun ve hýzlý deðiþen gündeminden dolayý, ilgi alanýmýzýn dýþýnda kalan, ama son zamanlarda üçüncü sayfa haberleriyle daha sýk gözümüze çarpmaya baþlayan ve aslýnda toplumsal yara olan iki olgu karþýsýnda duyarsýz kalmak elde deðil. Biri, artýk münferit olarak algýlamaya baþladýðýmýz “ kan davalarý”, diðeri de, neredeyse çocuk denecek yaþtaki kýzlara yapýlan “ tecavüz” olaylarý.

Televizyon ekranýndan irkilerek izlediðim Tarsus’ taki kan davasý katliamý, beni derin bir huzursuzluða ve korkuya sürükledi. On dört yaþýndaki bir çocuðun gözleri önünde yaþanan katliamýn, (o çocuðun dünyasýnda yaratacaðý psikolojik ve patolojik tahribat bir yana ) yine o çocuðun intikam yeminiyle karþýlýk bulmasý; bu tür toplumsal sorunlarýn uzaðýnda yaþayan insanlarda ne tür bir dehþet duygusu uyandýrdýðýný tahmin etmek zor deðil. Bu tür olaylarýn sýk yaþandýðý bir coðrafyadan gelmiþ olmama ve bu travmalarý yaþayan insanlarýn duygularýna tanýklýk etmiþ olmama raðmen, kendimi de bu dehþet duygusundan uzun süre uzaklaþtýramadým.

Yaþanan bu talihsiz ve trajik olaylarýn, elbette tarihsel, sosyolojik ve psikolojik sebepleri mevcuttur. Özellikle doðu bölgelerimizde, tarih boyunca sürdürülen ve kimi politikacýlarýn ve yerel hâkim güçlerin günlük çýkarlarýyla örtüþen feodal düzenin sürdürülmesinin, kentte yaþadýðý halde kent kültürüne sahip olamamanýn bundaki payý yadsýnamaz. Bunun çözümlemesini yapmak da bu iþin uzmanlarýnýn iþi. Beni asýl kaygýlandýran “kan davasýnýn” bir çocuðun gözündeki yansýmasý ve onun yaþamýnda yarattýðý aðýr travmalardýr.

Bu çocuða hangi psikolog, hangi pedagog gerçek anlamda yardýmcý olabilir? Çocukça hayaller kurup, çocuk oyunlarý oynamasý gereken bir yaþtan; ölüme tanýk olup, hayallerinde öldürmeyi planlayan bir yaþa kontrolsüz sýçrayýþý kim nasýl açýklayacak? Okulda, arkadaþlarý ve öðretmenleriyle bir arada olmasý gereken bir saatte, evde babasý ve aðabeylerinin katledilmesine tanýk olmanýn yarattýðý tahribatý; hangi telkin, hangi ilaç ortadan kaldýrabilir? Çocukluk ve ergenlik arasýndaki bu hassas geçiþ döneminde, cehennemi yaþayan bu kiþiye, aþký ve sevgiyi göstermek kýsa vadede mümkün olabilir mi?

Acaba mahalleden sevdiði bir kýz var mýydý? Ergenliðin vermiþ olduðu fiziksel ve psikolojik deðiþimlerin de etkisi ve heyecanýyla, belki de mahalledeki arkadaþlarýna sevdiði kýzdan da söz etmiþtir. Öyle olsa bile artýk onu düþünmüyordur. Onun, þimdi aklýnda olan tek þey intikam ateþidir. O, en yakýnlarý gözlerinin önünde öldürülmüþ ve bir günde büyümüþtür ve gözleri intikam ateþiyle yanan bir katil adayýdýr.

Toplum olarak ona sevgiyi aþký veremedik. Ama o, küçücük yaþýnýn aðýr tecrübesiyle, þiddeti ve nefreti bir çýrpýda öðrendi.

Toplumsal yaralarýmýzdan bir diðeri de, gencecik kýzlarýmýzýn maruz kaldýðý, cinsel istismar ve tecavüz vakalarýdýr. Bazen; gazetelerin üçüncü sayfalarýndaki dehþet haberleri arasýnda, bazen de arka sayfalarýn önemsiz bir köþesinde gözümüze çarpar bu utanç verici haberler.

Bu ülkede kýz olarak doðmak, kadýn olmak, tek baþýna bir risktir aslýnda. Þiddetin ve cinsel sömürünün birinci derece maðdurlarý ve mazlumlarýdýrlar. Evde baþlayan ikinci sýnýf muamele, hayatýn her alanýnda devam eder. Hayatýna girecek erkeði seçme özgürlüðüne sahip deðildirler. Çoðunlukla birileri tarafýndan seçilirler. Kabul etmediklerinde ya da sözde sevgilerine karþýlýk vermediklerinde kaçýrýlýrlar. En olmadý öldürülürler. Onlarýn erkeklerden beklentileri, sevgi ve þefkat þemsiyesi altýnda toplanýrken; erkeklerin beklentileri de cinsel kölelik ve itaat ile sýnýrlý kalýr.

Töre cinayetlerinin bir numaralý aktörü ve en aðýr maðdurudurlar. Tecavüze uðramalarý bile, çoðu zaman babalarý ya da aðabeylerinin merhamet duygularýný uyandýrmaz. Ailenin þerefi, erkeklerin toplumdaki yerleri, onlarýn bedenlerinde ve psikolojilerinde yaratýlan tahribattan daha önemlidir. Erkek; günlük yaþamda yediði herzeleri, söylediði yalanlarý, çevirdiði dolaplarý, baþkasýnýn karýsý veya kýzýna karþý beslediði gizli duygularý namussuzluk olarak görmezken, savunmasýz bir kýzcaðýzýn körpe bedenine iþlenen fiziki ve cinsel saldýrýyý sözüm ona onurlarýna yediremezler. Böyle bir durumda namuslarý kirlenmiþtir ve temizlenmesi gerekir. O namusun temizliðini de zavallý kýzýn bir damlacýk kanýnda ararlar. Oysa, asýl namus problemi olan, zavallý ve aciz olan buradaki erkek kimliðinin ta kendisidir.

Ne yazýk ki eðitimli kesimlerde de; türü farklý olsa bile, sonuçlarý itibarýyla bunlara benzer olaylar sýklýkla yaþanmaktadýr. Daha birkaç gün önce, Þanlýurfa’ da, týp öðrencisi olan erkek, yine týp öðrencisi olan kýzý, sözde aþkýna karþýlýk alamadýðý gerekçesiyle öldürdü. Hem de öyle bir býçak darbesi ya da bir kurþunla deðil, tam on sekiz býçak darbesiyle bu vahþeti gerçekleþtirdi.

Bu nasýl bir sevgi, bu nasýl bir barbarlýk ve asýl önemlisi bu nasýl bir aþaðýlýk kompleksi? Eðitimli olmak da, kiþinin hayattaki yerini almýþ olduðunu ve rüþtünü ispatlamýþ olduðunu göstermiyor her zaman. Arzularýna karþýlýk alamadýðý için bir kadýný öldürmek ya da tecavüz etmek, çoðunlukla, erkekteki duygu ve ruh fukaralýlýðýna iþaret ediyor. Bu davranýþlarýn; sevgi, aþk veya cinsel dürtülerle bence çok alakasý yok. Ergenliðe adým atmýþ herkeste cinsel dürtüler vardýr ama herkes bu hastalýklý davranýþlara eðilimli deðildir.

Son tahlilde þunu söylemek istiyorum. Gerek kan davalarýnýn ve gerekse de tecavüz olaylarýnýn bir numaralý faili erkektir. Bu da erkeðin, fiziksel üstünlüðünün de getirmiþ olduðu her þeye hükmetme güdüsünden kaynaklanýyor.

Tarihteki tüm savaþlarý, biz erkekler çýkardýk. En çok biz cinayet iþliyoruz, en fütursuz trafik ihlallerini ve kazalarýný biz yapýyoruz, en çok biz küfür ediyoruz, en büyük dolaplarý biz çeviriyoruz ve en büyük ekonomik deðerlere biz sahibiz. Bunun için de doðayý en çok biz kirletiyoruz ve eðer gelirse, dünyanýn sonunu da biz getireceðiz.

Kadýnlar naif ve zariftirler. Ancak çok zor durumda kaldýklarýnda kýrarlar ama çok çabuk kýrýlýrlar. O kristal yüreklerine nüfuz etmek bazen kolay olsa da, o yürekten fýrlatýp atýlmak da bazen hýzlý olabiliyor. Uðradýklarý tüm þiddet, tecavüz ve haksýzlýklara raðmen, daðýlan etrafý yine de toparlamaya çalýþýrlar. Doðanýn yok oluþunu hýzlandýran erkek barbarlýðýna karþý da tek alternatiftirler.