Hayâ,Allah korkusuyla günahlardan kaçýnmaktýr.Yüce dinimiz Ýslâmiyet bu mevzuya büyük ehemmiyet vermiþtir.Dinin emirlerine uyup,nehiylerinden kaçýnmak hayânýn gereðidir.Yoksa günümüzdeki örfî hayâ ile Ýslâmî hayâ ayný þeyler deðildir.Toplumlarýn belli gelenek ve görenekleri vardýr.Bunlarýn bir kýsmý,cemiyetin yapýsýndan kaynaklanýr;dinle bir ilgisi yoktur.Yani dinî bir baðlayýcýlýðý mevzûbahis deðildir.Bu hususlarda ar etmek,ibadet hükmünde deðildir.Kiþinin büyüklerinin yanýnda ayak ayak üstüne atarak oturmamasý,onlarýn yanýnda sigara içmemesi ve kendisine söz düþmeyince konuþmamasý bu kabildendir.
     Hayâ konusunda önümüzdeki en güzel model Resulullah Efendimizdir.Sahabelerden Ebû Said-i Hudrî,Peygamberimizin hayâsýyla ilgili olarak þu teþbihi yapýyor: “Nebi sallallahu aleyhi vesellem,hayâ cihetiyle kendi köþesinde oturan bakir kýzlardan daha utangaçtý.” Bu denli ar sahibi olan Resul-i Ekrem Efendimizin hayâ ile ilgili pek çok belið sözleri vardýr:
     “Ýman altmýþ bu kadar þubedir.Hayâ da imanýn bir þubesidir.”
     “Her dinin kendine has bir ahlâký vardýr.Ýslâm’ýn ahlâký hayâdýr.”
     “Edepsizlik ve çirkin sözün girdiði þey çirkinleþir.Hayânýn girdiði þey de güzelleþir.”
     “Hayâ imandandýr.Fuhuþ(çirkin söz) söylemek cefadandýr.Ýman cennete,cefa cehenneme götürür.”
     “Allah’tan hakkýyla hayâ edin! Allah’tan hakkýyla hayâ etmek,baþý ve onun taþýdýklarýný,batný ve onun ihtiva ettiklerini muhafaza etmen,ölümü ve toprakta çürümeyi hatýrlamandýr.Kim ahireti dilerse dünya hayatýnýn ziynetini terk etmeli,ahireti bu hayata tercih etmelidir.Kim bu söylenenleri yerine getirirse,Allah’tan hakkýyla hayâ etmiþ olur.”
     “Hayâ ancak hayýr getirir.”
     “Hayânýn hepsi hayýrdýr.”
     Resulullah’ýn bu denli kýymet verdiði hayâ,imanýn bariz göstergelerinden birisidir.Bir kimsenin gerçek iman sahibi olup olmadýðýný hayâdan yola çýkarak anlayabiliriz.Günümüz insanýna bu pencereden baktýðýmýzda hiç de iyi manzaralar göremeyiz.Yirmi birinci asra girdiðimiz bu zamanda görünen manzara,Ýslâm’dan ne çok uzaklaþtýðýmýzýn delilidir ayný zamanda.Toplumsal bir cinnet geçirmekteyiz.Gençlik kimliðini kaybetmiþ durumda.Fakat bunun önüne geçebilmek için hiçbir giriþimde bulunulmuyor.Gazete ilânlarýndaki gibi “Kimliðimi kaybettim;hükümsüzdür.” deyip geçiliyor sanki.Yarýnlarýmýzýn teminatý olan gençliði,hayâ sahibi bir nesil olarak yetiþtiremezsek geleceðimizden fazla bir þey bekleyemeyiz.
     Mümin,Allah’ýn,kullarýný daima gözetlediðini bilir.Yaptýðýmýz her türlü hareket Rabbimiz tarafýndan görülüyor.Onun için insanlara karþý hayâ üzere hareket ettiðimiz gibi,Rabbimize karþý da ayný hâl üzere davranýþ göstermeliyiz.Kendimiz ar sahibi olduðumuz gibi,baþkalarýný da bu güzel harekete teþvik etmeliyiz.Çünkü cemiyet bir bütündür.Onun içinde cereyan eden çirkinliklerden bizler de sorumluyuz.Onlarýn zararý bir gün bize de sirayet eder.Müslüman: “Bana dokunmayan yýlan bin yaþasýn” düþüncesinde olamaz.Ýnancýmýz buna müsaade etmez.
     Kiþi Hakk’ý ve hakikati öðrenme hususunda utangaç olmamalýdýr.Bilmediði meseleleri sorup öðrenmelidir.Atalarýmýzýn dediði gibi: “Bilmemek ayýp deðil,öðrenmemek ayýptýr.” Ashab,bilmediði yahut tereddüt ettiði her türlü meseleyi Resulullah’a sorardý.Cinsel meseleleri ve kadýnlarla ilgili hâlleri bile Peygamberimizden öðrenirlerdi.Tabiki bunu yaparken edepli bir üslûp kullanýrlardý.Çünkü onlar cehaleti en büyük âfet ve felâket olarak görüyorlardý.Ne mutlu Allah’ýn emirlerine hakkýyla riayet eden hayâ sahibi müminlere!...

      e-mektup: mnihatmalkoc@hotmail.com