Herkes ayný notayý söylediðinde uyum elde edilmiþ olunmuyor. -Doug Floyd |
|
||||||||||
|
Kolektif alana baðlýlýk þimdi, alçak gönüllülükle El 'e baðlýlýða ve El 'e teslim olmaya dönüþmüþtü! Bu dönüþme "Verdiðim rýzký anmazlar mý?" diyen minnettarlýða, þükreder oluþçu atýflarla kiþilere üzerinde bilinmezliðin algýsýna dönüþmüþtü. Emeðine, doðaya ve toplumuna El diye þükreden insan; kendisine de yabancýlaþan insandý. Bu tür yabancýlaþmalarla, bu gibi algýlarda; neler neler çýkacaktý. Köleci zihniyetteki bu algýlarla yaþlýlarýn, çocuklarýn, hasta, sakatlarýn ve mal sahibi olamayanlarýn durumlarý; acýnmaya, merhamet edilmeye, lutfedilmeye; veli nimet bulmaya, alicenaplýklara uðramaya kadar vardýrýlmýþtý. Köleci ilkelerle alan açmanýn eylem ve söylemleri iþi; hayýr dua etmeye, hayýrseverlerin sadakasýna, yardýmýna, kurban baðýþý yapmalarýna kadar vardýrmýþtý. El ‘in rýzasýný almak adýna yapýlacak iyi bir mümin tavrýna baðlanmýþtý! "El mülkünü daðýtýrken size mi soracaktý?" dermenin bu yabancýlaþtýrma söylemi içinde ortaya konulan anlamlardan birisi de þuydu. "El korkup ta size mülk vermedi ya" deyip, El takdirinin sebep olduðu açmazlara karþýlýk maliklere "sadaka daðýt" diyordu. Köleci sistem; istese de istemese de kolektif atýflarýyla vardý. Bu kolektif atýflardan birisi þuydu. Kolektif emek çevrimi üzerinde yapýlan kolektif saðlamalar; açlýða karþý kolektif emek gücünün, kolektif garantör lügüydü. Bu durum köleci sisteme nasýl geçecekti? Köleci sistem köleyi yarýn yeniden çalýþtýrmak için ona boðaz tokluðuna da olsa bakmak zorundaydý. Bu kölenin yarýn yeniden çalýþmasýna karþýlýk, karýn tokluðunun garantisiydi! Diðer yanda bu garantiyi ana baba mirasý üzerinde yarýn güvencesine dönüþtürme iþiydi. Bu gibi köleci yaklaþýmlar zorunlu inþa kuralý olan kolektif güvenceye olan atýflardan türemiþti. Bunlar sadaka, zekât, kurban, adak hayýrseverlik, himmet gibi köleci edimlerdi. Çok yetersiz atýflardý. Yetersiz de olmak zorundaydý. Çünkü daha fazla tasadduk mülk sahiplerinin aleyhine mülk sahiplerinin hududuna girmek olurdu. Köleci sistem kolektif garantörlükten esinle, ister istemez infak etmeyi köleci sistem içine takviye etmiþti. Geri gönderili, geri atýflý bu gibi takviye baðlamlarý içinde bu tür edimler iyi bir mümin olmanýn hayýrseverlik tavrýydý. Ama bu tutum "mülk sahibi isterse yardým eder" olmaktan çýkacaktý. Ýcbarý bir söyleme dönüþecekti. Yani "zenginin malý içinde fakirin payý vardýr" demenin icbar ve tehdidine dönüþecekti. "Zenginin malý içinde fakirin payý vardýr" diyen bu türden geriye atýflý kolektif ruhlu söylemler; kolektif baðlaným yasalarýna atýf olmaktan yansýyan söylemlerdi. "Zenginin malý içinde fakirin payý vardýr" türü El söylemleri hem kendi zulmünün ömrünü uzatan pekiþtirme söylemler olurken; diðer yandan da bir zamanlar kolektif idiniz deme miydi? "Zenginin malý içinde fakirin payý vardýr" sözündeki hayýr iþi, kolektif atýflardan, neþet etmiþti. Köleci yapýnýn, kolektif atýflarý kendi içinde hayýr yapma üzerinde çevrim etmek istemesinin acaba "servetiniz size düþen emek karþýlýðý paydan çok daha fazlasý olup; þimdiki servetiniz eskiden kolektifin malýydý" demeye getirme miydi?
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |