Ýnþa ya da bina edilen yapýnýz, tarihseldir. Evrimseldir. Çevre basýnçlý seçilimledir. Tarihselliðin insanla olan baþlangýç içindeki kiþinin; kendi içinde ve kiþi dýþýndan kaynaklý iç-dýþ basýncýnýn seçiliþiyle yönelen eylemsel oluþumlarý vardý.

Evren inþa ile baþlar. Evren inþa demektir. Doðaya yönelme eyleminize karþý doðanýn gösterdiði zorluklar nedeniyle sizin de bu zorluklara karþý mota mot olmasa bile belli bir tutum alýþ ve davranýþ tekrarlarýnýz vardýr. Çevre basýnçlý bu baskýlar nedenle kiþinin doðada bulduklarýyla yetindiði dönemler vardý.

Kiþi bu dönemler içinde tekil durumlaydý. Veya grup ileydi. Ya da sürü davranýþý içinde olmakla düzensiz enerji salýnýmlarý yapmanýn türlü biçimi içinde türlü saðlama yapmanýn dönem aþamalarý vardýr.

Bu dönemlerin niceliksi birikimler bir geçiþ dönemiyle; totem grup çevrimli, özyineleme veren, kolektif saðlama olmasýyla, kolektif yardýmlaþma ve kolektif karþýlama yaptýrmasýyla ortamýnýn enerji düzenli, kesikli süreklisiydiler.

Enerji düzenli “kolektif birim zaman” daha çok oyun, eðlence birikimliydi. Bu oyun eðlence birikimli yaþantý kiþiye kolektif yansýmalý bir deney ve uygulama yapmanýn etkisi ve dönüþmesi olacaktý.

Kolektif alan zorunlu olarak kiþilere kolektif bir yansýmadýr. Kiþiye göre olan kolektif yansýmalý boþ zaman etkinliklerine konu olan tekil eylemlerin imgesi, kolektif deneyimle kolektif yansýmadan kaynaklýydý.

Bu kolektif alan içindeki kolektif yansýmadan ötürü üreten yalýn eylemleriniz bile artýk kolektifti. Üretim yapan kiþi emeði kolektif alanýn taþý kuþu olmasýndan doðan kolektif zaman nedenle; üretim yapmaya matuf biliþe, buluþa, araç gerece dair hiçbir þey sizin deðildi.

Dere sizin inþanýz deðil sizden önce hazýr edilmiþ bir kullaným ve bir mirastý. Ne öncesi olan ön hazýrlýk veya depo enerji sizindi, özel baðýntýlý durum sahipliðiniz dýþýnda ne de pert olduðunuz yerde sonrasý olan akýþ sizindi.

Sizin dýþýnýzda sizinle, sizin de yararlanmanýza amade kesikli bir durumla sürekliliktiniz. Bu süreç kolektif alan giriþmeliydi. Bu giriþme kolektif bir etkinlikle ortama kolektif bir keyfi boþ zaman oluþturmaydý. Bu tür kiþisi boþ zaman eylemleri yine kolektif etki nedenle amaçlý uygulamaya dönüþüyordu.

Kolektif alan keyfi etkinlikle olan boþ zaman içindeki eðitim, biliþ, buluþ, araç, teknik ve teknolojik kiþisi uygulamalarý kolektif sürecin içine kattý. Zaman kolektif artýmlý zamandý. Davranýþ kolektif birikimle kolektife doðru kiþisi akýl ve uygulamaydý.

Beyin sizin de olsa; beyni iþletme iþi eylem, sizin de olsa; beyinde iþlenen bilgi ile beyni besleyici akýþa geri baðlaným ile olan veriler, kolektif enformasyondu (bilgiydi). Kiþinin kendi kapasitesinin üstünde eyleme olanak veren ortam, ön hazýrlýk ve donaným da; kolektifindi.

Kiþisi us kolektif donanýmlý, kolektif zamanlý, bilgi-bulgu olmakla; yapýlan eylemli biliþ buluþ ta kolektifti. Dolaysýyla bilgi, buluþ kolektif miraslý; kolektif aktarýmlý bir biliþ buluþtu.

Yani doðal mekâna açýlan kolektif alan içindeki akýþýyla akýþ yapan dere kolektifti. Akýþýn ya da derenin veya akan çay içinde avlanan balýk ta kolektifindi.

Çünkü akýþý yaptýran, kolektif kuvvetti. Yine ayný minval üzerine derenin veya çayýn yahut ta akýþ yapan sürecin avlanan kuþu da kolektifti.

Kuþa atýlan taþ, balýða saplanan ucu sivriltilmiþ deðnek olan zýpkýn da derenin ortamý olmakla, derenin taþý da derenin aðacý da kolektifti.

Kolektif süreç; saðlatan tekil süreçli mekânýn içine, yeni bir kolektif eylem alaný açmýþtý. Ýþte üreten iliþkilerle üretim hareketi, ön ittifaklar; bu kolektif zamanlý, kolektif donanýmlý, kolektif birikimli, kolektif eylem alanýnýn eseriydiler.

Kolektif zaman olmasa üreten iliþki de olmazdý. Tekil eylemli zaman içinde tesadüfen belirip kaybolan bir üretim olsa da bu üretim süreklilik kazanamazdý. Kolektif kapasite sürekliliðe devam ettirici depo enerjidir.

Biten bir þeyle oluþan yeni þey, geri baðlanýmla soyut depo enerji nedenledir. Sürekli oluþun, garanti oluþun sýrrý, kolektif kapasite ve kolektif depo enerjili geri beslenmedir. Geri beslenme soyut depo enerjidir.

Mekân sal bir doðal ortam içine açýlan kolektif birim zaman hareketi ilk biçimiyle doðada saðlama olan eylemlerdi. Doðada saðlama olan bu öncül zaman; her bir kiþisi karþýlanma olan temel süreçlere, bir güvence olan garanti saðladý. Bir sürekli oluþ ya da devamlýlýk saðladý. Kolektif alan yapýlan ve yapýlacak olan eylem ve düþünmelere, biliþ ve buluþa ivme ve kolektifi oluþ damgasýný kazandýrdý.

Nasýl su hidrojen ve oksijen bileþimiyle ama özellikleri yönüyle su, hidrojen ve oksijenden baðýmsýz bir yansýmaysa; toplumlar da kiþilerle kiþilerin korunan yasasýyla bileþimli olup; kiþilerden ve kiþiler bilinçli eylemden baðýmsýz bir yansýmadýr. Kolektif damga böyle bir þeydir.

Bu nedenle sizin uzvunuz yerinde olsa da toplumlar sizin kiþisi istemli bilincinizden baðýmsýz olarak, sizin iradeniz dýþýnda protez yapar. Bunu yaptýran irade kolektif irade olup, þimdiki üretken toplumlardýr.

2