"Ýlk dönem içindeki atalar, dýþ dünyayý teolojik yorumladýlar", söylemi bir bilgi olmaktan çok söylenendeki anlamý sýk sýk tekrarlamakla günümüzdeki kiþiler bu anlamý kendi çýkarýmlarýna sav yapmalarýydý.

Teolojik taným ilk sel dönem içinde olmuþ bitmiþ bir taným deðildi. Günümüzde de ete kemiðe iyice bürünmüþ olsa da olmuþ bitmiþ taným deðildi.

Kiþinin erek selliði kiþiden çýkýp, dýþ dünya süreçlerini kiþinin düþünce ve eylemlerini de buna göre düzenleyip, düþünce ve eylemi geri kiþinin kendisine döndürme, iþiydi. Pek pek dýþtan kiþiler arasý paylaþýlabilir bir erek sellik deðildi.

Kiþilerin dýþ dünya süreçlerini dýþtaki çevresel nedenlerle baþlatamayýp; groteskti erek sel oluþ gibi ereksek oluþu kiþinin kendisinden nedenlerle dýþ dünya süreçlerini baþlatmasý anlayýþý genel manada teoloji içindeyse de bu taným da teoloji deðil grotesk ilikti.

O dönem erek selliði groteski canlýcý bir ben merkezli çocuksu anlamlarla her þeyi kendisinden baþlatan anlamlandýrmayla bir erk sellikti. Erek sellik teoloji içinde vardýr. Ama teoloji olarak bildiðimiz anlamlarýn hemen hemen hiç birisi o zamanlar içinde yoktu.

Doðadaki yiyeceðe yönelen kiþinin bu yönelici tutumu erk sel ve rast gele tekrarlardýr. Oysa kolektif tutum içinde bir enerji durumu (örneðin, besin bulma durumu) bir baþka enerji durumuyla (örneðin, savunmacýlarla) birlikte baþka enerji biçimine dönüþüp farklý enerji türlerini deðiþ tokuþ yapmakla daha anlaþýlýr daha sürekli tekrarlara çevirecekti.

Bu transferler nedenle ereksek tutum kolektif alan içinde düzenli sýnýrlý sonlu tekrarlar oldu. Erek sellik kiþi dýþýnda ama kiþiye dönük kiþiler üstü bir hedef tutum haline getirilmekle kolektif alan erek sel nedenle davranmaya baþlayacaktý.

Erek sellik kolektif ve toplumsal konjonktürle daha anlaþýlýrdý. Erek sellik üreten nesnel iliþkileri kolektif özneye göre düzenleme iþiydi. Böylece kolektif yapýlarýn "özne ereði" ve totem mana anlayýþlarý vardý.

Günümüz teolojisi, groteskilik gibi süreci kiþinin kendisinden baþlatmaz. Teoloji dýþ dünya süreçlerini dýþtan bir özne güçle baþlatýp; baþlatýlan söz imge fiil ve eylemleri bize doðru ereklere indirger düzenletir.

Groteski anlama kolektif alan ile kiþi öznesi olmaktan çýktý. Özelleþtiren anlamla da kiþinin kendi ve toplumu dýþýndaki doðaüstü özne hedeflere göre bir anlam içerir oldu.

Kolektif özneli senkron ile kiþisi animizdi ya da canlýcý groteskti ruh; mülkün sahibi ruha dönüþtü. Mülkün sahibi olan ruhun iradesine dönüþtü. Bu irade nereden geliyordu?

Üreten iliþki içinde olan gruplar totemdik tabuya karþý çýkmakla, gruplar arasý ittifak kararý almasý iþi bir iradeydi. Ýradede kolektif karakter vardý. Kolektif üretim ve kolektif sahipli yapabilirle tasarruf vardý.

Yani irade, üreten grup gücüyle vardý. Teolojideki irade de mülk sahibi imge olan ruh gücüyle vardý. Bu teolojiydi. Kolektif özne, teoloji içine yansýdý.

Kolektif özneyle kendisinden baþlayan eylem kolektif güç tasýmla bir özneyle dýþta özneye doðru geldi. Doðaüstü düzenletici erek sellik iþte bu mülk sahibi imajý ile kiþiden çok çok fazla olan kiþiyi toplumuna ve kendisine yabancý kýlan kolektif güçtü.

Böylece erke sellik kolektif yapý içinde sosyolojik, saðlasan ve üreten bir taným anlamýyla sýnýrlý sonlu bir anlatýma kavuþacaktý. Groteski erke sel çýkarýmlar kolektif, saðlasan ve üreten toplumlarla, toplumlarýn bir amacý olacaktý.

Günümüz toplumu içindeki kiþiler bile köleci erekle ortaya konan bu teolojiden asla vaz geçmeyecekti. En bilgilisinden en bilmezine doðru durum aynýydý. Sürece zýmnen ve dolaylý bir çözüm bakýþý yapan düþünce ve eylem içinde olunacaktý.

Genel olarak yýðýnlar tarihsel olaný bilmediklerinden somut nesnel iliþkili çözümlere hep teolojinin gözüyle bakacaktý. Evrendeki enerji akýþlý deðiþme dönüþme ve birbirine baðlý düzenleþimleri bizler köleci düzen içinde þöyle anlayacaktýk.

"El istemeseydi acýkmazdýk. El isteseydi kýpýrdayamazdýk. El isteseydi ekip dikemezdik" türü anlayýþ boyutuna indirgedi.
Groteski ilk selin kendisinden baþlattýðý; kendi iç yalýtýmlý bencil yasalardan baþlattýðý yol haritasý, köleci insana "yaptýklarýmý ben mi yapýyorum, yoksa El mi yaptýrýyor?" dedirtmekle kiþi hem groteskti kendisine, hem de kolektif toplumuna ve kolektif toplumsal gücüne yabancýlaþtýrýlmýþtý.

Kiþiler bu yabancýlaþma içinde güdüldüler. Kiþilerin kolektif bað enerjisinden doðan baðlaným yasasý olan paydaþlýðý sosyal teolojini anlayýþla "El hak daðýtmasýna ve El paylaþtýrmasýna" dönüþtürdü.

Nasipleri, rýzklarý daðýtan El kavramý, köleci düzensizlikle olup biteni; kolektif baðlaným yasalarýna baðlamak yerine teolojik bir söylem olan "Olanýn olmayana borcu vardýr. Zekât verin. Sadaka verin, iyi olun gibi" akýl almaz, içinde çýkýlmaz TEOLOJÝK süreçlere dönüþtürmüþtü.

Ýlk selleri kýnayýp bu kýnamanýn sütresinde kendimizi görememekle hala sürece teolojik bakýyorduk. Neden olanýn olmayana borcu vardý? Borç neydi. Kolektif yapýlar olanýn olmayana borçlanmasýyla baþlamamýþtý ki böyle bir borçlanma ve süreci çözüm þekli oluþsundu.

Her durum ve çözüm sizi El 'e olan borç ve borçlanma zýmnýna götüren bir subliminal baský ve basýnç olmayý pekiþiyordu. El, Demokles’in kýlýcý gibi bir teoloji ile baþýmýzda sallandýrýlýyordu.

Ýlkseller dýþ dünyayý teolojiyle açýkladýlar diyen aldatma içinde, " olanýn olmayana borcu var. Zenginin malýnda fakirin hakký var" gibi kendi teolojik açýklamalarýmýza "ne veciz söz" diyorduk! Her dönemin teolojin söylemiyle göz kendisini görmüyordu. Bu da sömürülmeye yetiyor ve artýyordu da.

Veciz söz sarhoþluðu içinde olup bitenlerin geri baðlaným ve düzenleþim doðrultma tekrarlarýný görmüyorduk. Göremez olduðumuz toplumsal sorunlarý da "olanýn olmayana borcu var" gibisinden ne idiðü belirsiz; uyuþma, afyonlama olan özlü sözlerle; ne kadar anlamlý, ne kadar büyüleyici demeyi belirten "galatý meþhurlarla" avunuyorduk.