Ben bir dünya yurttaþýyým. -Sokrates |
|
||||||||||
|
Kiþinin dýþ dünyaya ile ölçüþmesinde ortaya konan eksik oluþ; dýþtan içe alýnan organik ve inorganik enerjilerle tamamlanýyordu. Girdiler seçme ayýklamaya tabii tutuluyordu. Kiþinin dýþ dünya ile yaptýðý ölçüþme arasýndaki fazlalýk ta kiþideki yaþama sevinciydi. Bu yaþama sevinci nedenle kiþi dýþ dünyayý kendisine ilginç ve eðlenceli kýlacaktý. Çevre etkisiyleydi, kiþi tepkiyleydi. Buna karþýn kiþinin de çevreye karþý etkisi vardý. Kiþilerden gelen bu etkiye karþý çevrenin cevap tepkisi de tükenen bir çevreyleydi. Yok, olan bir çevreydi. Kirlenen bir çevreydi. Dýþ dünya süreçleri iç tepkimeli ve dýþ etkilenmeliydi. Kiþi dýþ dünya süreçlerini, kendisine doðru baþlatamýyordu. Ýlk seller bu engeli oyunla, kendilerini maskelemekle dýþ dünyayý yanýltan seremonilerle aþmaya çalýþacaktý. Oyun ve maskeleme dýþ dünya süreçleriyle kendi arasýnda sütre olan bir aracý baðlamdý. Bunun nedeni kolektif bir etki yokluðuydu. Kolektif bir zaman yokluðuydu. Kolektif bir amaç yokluðuydu. Kolektif güç çevrenin iç tepkimelerini toplum kapasitesi üzerine yumuþatarak kiþinin kendisine doðru baþlatýyordu. Kolektif güç yokluðu nedenle kiþi dýþ dünya iliþkilerinin pek çoðunu baþlatamýyordu. Kiþinin çevresinden kiþinin kendine doðru gelen alan etkilerine karþý kiþi, alan etkilerine uygun eylem koyamýyordu. Uçma isteðine karþý planör yapamamasý, bastýran karanlýða karþý ýþýkla tepki verememesi bu baðlamda ilk sellerin alan etkilerine uygun amaçlý eylem koyamamasýydý. Ýþte buna kiþinin çevre etkilerini kendisine doðru baþlatamamasý diyorduk. Ýlk seller, çevrenin iç tepkimeli dýþ etkilere baðlý eylem koyamamalarý; dýþ dünya ile ilk sellerin arasýnda boþluk alan oluþturuyordu. Bu nedenle ilk seller boþluk alaný kiþinin kendisine göre olan groteski tepki anlamasýna dönüþüyordular. Süreci dýþ dünya eylemli baþlatmak demek dýþ dünya yasalarýný anlamakla dýþ dünya yasalarýna göre özne amaçlý eylem ve düzenlemelerin ortaya konmasý önemliydi. Böylece bir hareketin, bir düþüncenin, bir mana anlayýþýnýn "bir iç ve bir de dýþ iþleyiþinin" nesnel bir geri baðlanýmý olacaktý. Ýç ve dýþ nedenler bir oto kontrolle, otomatik (tekrarlý) süreçleri baþlatýlabilecekti. Oysa kiþinin kendi içinde baþlayan süreç, kiþinin kendi iç tepkimesiyleydi. Özne katýlýmý kýsýtlýydý. Kiþinin kendisinde baþlattýðý süreçler bilgi yokluðu nedenle bir anlamda, "çevrenin iç tepkimelerini yok sayan " anlama olmakla kiþinin kendisinde baþlattýðý süreci kendisine geri baðlaným olarak almasý da önemliydi. Burada kiþinin, besin saðlamak için çevreye yönelmesinin kiþide bir anlamý vardý da besin kýtlýðý nedeninin bir anlamý yoktu. Ýlk sel atalarýn doðanýn kýt kaynaklarýndan ötür besin bulamamalarý kiþinin zorunlu bir açlýða tahammül etme ve açlýða sabýr gösterme dirençleri vardý. Gösterilen bu sabýr bam baþka bir þeydi. Ýlk sel atalarýn zorunlu olan bu sabýrlarýna karþý, köleci sistemin de yoksulluða karþý sabretme ERDEMÝ! Vardý. Oysaki köleci sistem içindeki atalar üreten sistem içinde doðanýn kýtlýðýna karþý kolektif birim zaman nedenle yiyecekleri bol bol üretip depoluyorlardý. Yiyeceklerin bol bol ve birkaç yýllýk sürelerle depolanýyor olmasý; býrakýn kiþilerin yoksulluða sabretmelerini, ortada aç insan bile býrakmýyordu. Kolektif güç ile üretilip depolanan buðday bolluðu; doðaya karþý özgürlüðü ortaya koymuþtu. Ýyi de yoksulluða karþý sabretme köleliði nereden geliyordu? Ýþte bu söylem köleci sistemle birlikte, teolojiden ileri geliyordu. ÜRETÝLENÝ ORTAKLAÞMA VE ÜRETÝLENLERÝ HERKESLE TÜKETECEK OLAN BÝR PAYLAÞIM, KOLEKTÝF OLUÞUMUN GERÝ BAÐLANIM YASASIYDI. GERÝ BAÐLANIM YASASI DA KOLEKTÝF BÝRÝM ZAMANLAYDI. KOLEKTÝF ÜRETÝM GÜCÜYLEYDÝ. Kolektif birim zaman ve kolektif üretim gücü de içinde yokluklara sabretmeye yer vermeyen, bolluk ve özgürlüktü. El mana süreci kolektif geri baðlaným yasasý içinde oluþan bu bolluðu; "bana var sana yok" sürecine çevirmiþti. Köleci teolojiye göre kiþi bana var dediði sürece de sabredecekti. "Sana yok" denen sürece de tahammül edip sabýr gösterecekti! Sabretme söylemi köleci bir mana dilidir. Yani köleci sabretmenin geri baðlanýmla olan köleci bilinci içinde; yokluða, yoksulluða sefalete sabýr gösterme vardý. Ölüsüne aðlayan birine sabret arkadaþým bu da geçer demenizle; kolektif birim zaman ve kolektif üretim gücünün size yok sayýlmasýyla, "sabret kardeþim" denmesi arasýnda daðlar kadar fark vardý. Yasýný tutan birine "sabret kardeþim" demenize kimsenin bir diyeceði yoktu. El bile yasý için sabýr gösterene ecir vaat etmiyordu. Öyleyse El hangi sabretmeye vaat te bulunuyordu? Ýþte zurna burada zýrtlamýyordu... El, yasý tutan sabretmeye DEÐÝL, baþýnýza gelen hayra (size verilen zenginliðe) sabretmenize ve baþa gelen yoksulluða (þerre) sabretmenize karþý size altýnda ýrmaklar akan cennet vaat ediyordu! Ýnsan düþüncesi kadere rýza gösteren sabretme öðrenmesi içinde "Eyüp’ün yaralar içinde kalmasýna sabretmeyi" gösterecek metanetlere varacaktý. Ýþte teoloji bizlere "sabredin" derken ilk sel dönem içinde deðil, kolektif mülkü özelleþtiren El takdiri içinde "bana var sana yok" lafzýyla diyecekti. Yokluða katlanýcý tutumla El bize köleci bir ahidin geri baðlaným yasasýný vaz ediyordu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |