..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Yaþam ciddi, sanat neþelidir. -Schiller
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




30 Nisan 2021
Dört Durumla Ancak Teoloji 2  
Bayram Kaya
Çevrenin fantastik ve eðlenceli yanlarý, kiþiye göreydi. Kiþinin göreliliði de yaþama sevinci ve can korkusuydu. Bu neden ile kiþinin fantastik kurgularý, þimdilik kiþinin kendisinden baþlattýðý ikisinin arasý bir yol olan eylem alanýydý.


:DII:
Teolojiyi ele verecek parça unsurlarýn birinci hali, groteski canlýcý anlamla oluþan durumdu. Nedenini 1. bölümde belirttim. Birinci teolojik hal içindeki kiþi, çevresi ile kendisi arasýnda olan iliþkilerini, kendisiyle baþlatýr.

Kiþinin kendisiyle çevresi arasýnda baþlattýðý iliþkinin ilk dayanaklarýndan biri belki de kiþinin dünyaya fantastik eðlenceli yanýndan bakmaya çalýþmasýyla kiþinin kendisine yol, iz açýyor olmasýydý.

Açýlan yol ve iz kiþinin can korkusu ve yaþama sevinci arasýnda bir baðlanýmdý. Bu duyuþ sal tutumlar, eðlenceli yanýyla birbiri ile uyum yapýldý.

Kendi korkularýyla yüklü kiþi, mezarlýkta geçerken ýslýk çalan birisi gibi kendi can korkusunu yaþama sevincine, yaþama sevincini de can korkusuna baskýlýyordu.

Çevrenin fantastik ve eðlenceli yanlarý, kiþiye göreydi. Kiþinin göreliliði de yaþama sevinci ve can korkusuydu. Bu neden ile kiþinin fantastik kurgularý, þimdilik kiþinin kendisinden baþlattýðý ikisinin arasý bir yol olan eylem alanýydý.

Bunlar ilk sel tutum içinde bulunan kiþilerin, kendisinden baþlattýðý sýnama yanýlma süreçleri olup, kiþinin kendisine bir eylem alaný açma ve bir yol doðrultma tutumuydu.

Yine kiþilerin kendi kendisinden baþlattýðý ve kiþinin kendi kendisine göre tutum ettiði algýsal duygularý kiþinin iç dünyasýnda birbirine çatýþma olup birbiriyle baðdaþmayan duygulardý.

Birbiriyle baðdaþmazlar olan iç dünyaya ait zýt olgu ve olaylarýn duygulanmasý içinde olan kiþiler kendi duyuþ sal imgelerini þaþýrtýcý biçimde yalýn duygularla birleþtirebiliyorlardý.

Yürümeden koþamazdýnýz. Teoloji koþmaksa, groteski anlamalý canlýcýlýk ta (Animizme de) koþmayý ortaya koyacak olan 4 baðdaþýcýn unsurdan sadece birisiydi.

Kiþilerin kendilerine göre olmakla kiþilerin kendilerinden baþlattýklarý dram algý ile gülünçlük algýsý kiþilerin düþün sel, zihin ve hafýza oyunlarýydý.

Bu hafýza oyunlarý ileride kiþilerin adeta teoloji anlayýþýný oluþacak bir ön hazýrlýk gibiydi. Kiþiler bu tür alakasýz alakalý ön evrelerden geçmeden kiþi ileride teoloji diye kategorize edeceðimiz düþün sel süreçlere doðru yola çýkamazdý.

Þimdi bizlere abartýlý ve gülünç gelen ama ilk sel atalarýmýz için ölümüne ciddi olan konular, ilk sellerin özgün hayat biçimiydiler.

Yine bizim için çok ciddi bir konu olan ozon kuþaðý delinmesi ilk sel atalarýn hiç umurlarýnda olmayacak bir konuydu. Çok ciddi araþtýrýlmasý gereken meraklarý ve yaþam biçimleriydi. Ýlginç þekilde baðdaþtýrmadan teolojik çýkarýmlar yapamazdý.

Ýlksel atalarýmýz kolektif bir bilgi ve kolektif bir dünya bilinci içine doðmuyorlardý. Kolektif oluþ öyle bir þey ki, kiþinin denizde boðulmasý gibi kiþi de kolektif akýl içinde boðulur ve kolektif akla rücu eder.

Yani kiþi can korkusunu ve yaþama sevincini kolektif alana teslim eder. Kiþi özgecil oluþunu ortaya koyar. Bencilliðini ve yalnýzlýðýný en az durumla kolektif alan içinde yalýtýr.

Kolektif akýl kiþi aklýndan çok kapsamlýdýr. Bu kapsamla, ikna edici ve teskin edicidir. Bu nedenle ilk sel atalar ilk durumla teolojik olamadýklarý nedenle (kolektif akýl teskiniyle olamadýklarý için) teolojik deðil, grotesk ilikle olacaktýlar.

Ýlk sel atalar kolektif alan yokluðunda dünyaya sýðýnýyor olsalar da; bu dünyada açlýklarýný doyuruyor olsalar da ilk sel atalar dünyaya dýþtan gelimle giriþemez olduðu yabancýlýklarýný kolektif alan içinde kocaman bir ben yapana kadar bu durum böyleydi.

Ýlksel atalarýn kendisiyle iliþkilenip yaþantý aþtýklarý dünya eksiklikti. Ama olsun. Yaþantý aþmak için bir yerden baþlamak gerekiyordu. O yer baþlangýç referans noktasý ve süreç doðrultma noktasý olacaktý.

Ýlk sel atalar kendileriyle iliþikleyim baþlattýklarý dünyaya, dýþtan da bakabildiklerinde ancak tamamlayýcý düþünceye sahip olacaklardý.

Ýlk sel atalar; bütünleyici, tamamlayýcý kolektif aklý tanýmadýkça, bütünleyici düþünceye eðilim eder olmadýkça dünya ilk sel atalarýmýza hayli yabancýydý. Aslýnda teoloji, teskin edici tamamlayýcý görünen kolektif düþüncenin, görünmeyen formatýydý.

Dünyanýn atalarýmýza yabancý gelen tarafý atalarýmýz, groteski anlamalarla ve soðuk bir animist anlamalý anlatýmlarýn içinde izole ediyordular.

Dünyanýn ilk sel atalara yuva gelen tarafý; oyun eðlence ve animist anlamanýn harmanlanýr olmasýndan doðan yeni bir sýcaklýkla, dünyanýn ölü soðukluðu kurgulanýyordu.

Dünyanýn kiþiye yuva gelen ve yabancýlaþma gelen her iki tür yorumlamasýný da kiþi kendi öznesinden çevreye doðru olan akýl oyunlarýndan düzenlemeler yapmakla ortaya koyuyordu. Hala teoloji yoktu.

Ýþin içine kolektif akýl katýlmayýnca ölüm soðukluðu olan yabancýlaþmayla, yaþama sevincine uzayan yol havalarý içinde olan kiþiye dünyanýn fantastik ve eðlenceli gelmesi bundandý.

Oysa kolektif anlama ve kolektif çevre içinde olan kiþiye vaki olacak kolektif etki, kolektif çevreden kiþiye doðruydu. Dünyanýn çevre etkisine göre kolektif çevre etkisi basit ve yalýndý. Kolektif çevre de, kiþilerden ve seçme ayýklamasý yapýlan yalýtýma etkilerden oluþuyordu.

Oysa teoloji teknik olarak kiþiler tarafýndan düzenlenmiþ olmuyordu. Yani teoloji toplumsal kapasiteli ön görü ve toplum kapasiteli olan toplumsal ufukla at baþý gidiyordu. Kolektif ufuk, groteski animist anlamayla parçalý beliriþti.

Groteski animist anlamaya göre kolektif etki teolojin inþa içinde at baþý kadar bir fark ile yabancýlaþmasýný önde kýlsa bile bu at baþý parçalý fark belirme ile bu düzlem henüz okunur deðildi.

Düðüm noktasý olarak inþa olan belirme içinde; anlatým, anlama ve imla hatalý oluþamamýþ üssel belirsizlerin eksikli boþluklarý vardý. Þimdiki modern binalardan geriye doðru baktýðýmýzda kulübedeki eksiklikleri görüyoruz.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Ölçü 4
Ölçü 2
Kendisini Kopyalama 1
Ölçü 1
Hemcinslerin Tarihi 6
Hemcinslerin Tarihi 4
Hemcinslerin Tarihi 11
Hemcinslerin Tarihi 14
Kolektif Alan 24
Totemi Dil 24/ý

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Asuman [Þiir]
Ayrýlýk Nedir? [Þiir]
Bülbülü Öldürmek [Þiir]
Ne Devletsun Ne Devletlu [Þiir]
Bildin mi? [Þiir]
Yol Yolcudan Habersiz [Þiir]
Köle 3 [Þiir]
Köle 2 [Þiir]
Bildin mi? III [Þiir]
Hata Yapmak [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Emekli eðitimci. 1950 Mucur / Kýrþehir doðumlu.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.