Bundan, tam 60 sene önceki bu gün idi. 12 yaþýnda idim. Baba evimiz Ankara’ da idi. Cebeci Ortaokulu 1. Sýnýfýnda okuyordum. Evimiz Okula takriben 150 m. mesafede idi. Okulumuz ‘ un karþýsýnda bir cadde sonrasýnda , o zaman Cebeci Çayýrý olarak adlandýrýlan, bu gün üzerinde CEBECÝ STADYUMU’nun da bulunduðu, ancak o tarihte bina olarak sadece yazlýk BULUÞ SÝNEMASI’ nýn olduðu, , ve devamýnda ALi DAYI’ nýn tur hesabý 10, 15, 25 kuruþ karþýlýðýnda biz çocuklara kiraya verdiði bisiklet filosu vardý. Kalan boþ alanda taþ kaleler kurar, 6 ‘ þar kiþilik takýmlar halinde maçlar yapardýk. Bu alanýn hemen biþiðinde hâlen Perþembe günleri kurulan bir Pazar yeri vardý. Onun bitiþiðinde TCDD Demiryolu vardý. Bir iki sokak üzerinde de ÝÇ CEBECÝ merkezi ve birbirine bitiþik HUKUK ile SÝYASAL BÝLGÝLER fakülteleri bulunuyordu.
Okulumuzda sabah öðle saatleri kýzlar, öðlen akþam satleri arasý erkek sýnýflarý olarak öürenim görürdük. Haftanýn 6 günü okul vardý. O tarihlerde gerek kamu iþyerleri, gerekse okullar Cumartesi günleri de sabahtan öðleye kadar açýktý.
Biz de gerek okul öncesi saatlerde, gerekse okul çýkýþýnda çantamýzý eve atýp, günlük kýyafetimizi giyip, ya futbol oynamak, veya kiralýk bisiklete binmek için soluðu Cebeci Çayýrýnda alýrdýk.
1960 senesi, Nisan ayýnýn ikinci yarýsýnda, havalar oldukça sýcak geçiyor idi. Biz de okul dýþýnda hemen hemen bütün zamanýmýzý Çayýr’da geçirmeye baþlamýþtýk.
Günlerden muhtemelen 28 Nisan idi. Birkaç arkadaþ her halde o gün okula gitmemiþ ve Çayýr’ da futbol topu ile oynuyorduk ki; Fakülrelerin olduðu kesimden slogan sesleri, koþuþmalar, polis düdükleri ve siren sesleri geliyordu. Birkaç saniye oyunumuza ara verdik , birbirimize anlamsýz gözlerle baktýk, sonra hibir þey olmamýþ gibi oyunumuza devam ettik.
O günden önce bir huzur þehri olan Ankara, sonraki günlerde bir daha asla ayný sükutu yaþamayacaktý.
Zaman zaman arkadaþlar ile, yürüyerek, Dikimevi, Cebeci, Kurtuluþ, Kolej güzergâhý ile Kýzýlay’ a dolaþmak amacýyla gidiyorduk. Özellikle , Hukuk ve Siyasal Fakültesi önleri ile, Kýzýlay Güven Park civarýnda, hiç daðýlmayan hareketli bir kalabalýk vardý.
26 Mayýs gecesi evde, her zamanki gibi belli vakitte yataklarýmýza çekildik. Sabaha karþý 05 sularýnda, Cebeci taraflarýndan gelen silah sesiile uyandým. Yattýðým odada, ikinci dünya savaþý yýllarýnda alýnmýþ, çeyiz sandýðý büyüklüðünde ORÝON marka bir lambalý radyo vardý. Hemen onu açtým; spiker sürekli olarak : “ Dikkat dikkat ! Muhterem Vatandaþlar; radyolarýnýzýn baþýna geçiniz…Güvendiðiniz Silahlý Kuvvetlerimüizin sesi bir dakika sonra sizlere itab edecektir.” Diye anons yapýyodu.
Hemen annem ile babamýn yatak odalarýnýn kapýsýný çaldým. Annem ve babam da hemen radyo baþýna geldiler.
Ankara semâlarýnda gün ýþýmaya baþlamýþtý . Daha sonra, isminin Albay Alpaslan Türkeþ olduðunu öðreneceðimiz tok bir ses, þu anosu yapmaya baþladý : "Sevgili Vatandaþlar ; Bugün demokrasimizin içine düþtüðü buhran ve son müessif hadiseler dolayýsýyla kardeþ kavgasýna meydan vermemek maksadýyla Türk Silahlý Kuvvetleri, memleketin idaresini ele almýþtýr. Bu harekâta Silahlý Kuvvetlerimiz; partileri içine düþtükleri uzlaþmaz durumdan kurtarmak ve partiler üstü tarafsýz bir idarenin nezaret ve hakemliði altýnda, en kýsa zamanda adil ve serbest seçimler yaptýrarak idareyi, hangi tarafa mensup olursa olsun, seçimi kazananlara devir ve teslim etmek üzere giriþmiþ bulunmaktadýr.
Giriþilmiþ olan bu teþebbüs, hiçbir þahsa veya zümreye karþý deðildir. Ýdaremiz, hiç kimse hakkýnda þahsiyata müteallik tecavüzkâr bir fiile müsaade etmeyeceði gibi, edilmesine de asla müsamaha etmeyecektir. Kim olursa olsun ve hangi partiye mensup bulunursa bulunsun, her vatandaþ; kanunlar ve hukuk prensipleri esaslarýna göre muamele görecektir. Bütün vatandaþlarýn, partilerin üstünde ayný milletin, ayný soydan gelmiþ evlatlarý olduklarýný hatýrlayarak ve kin gütmeden birbirlerine karþý hürmetle ve anlayýþla muamele etmeleri, ýstýraplarýmýzýn dinmesi ve milli varlýðýmýzýn selameti için zaruri görülmektedir.
Kabineye mensup þahsiyetlerin, Türk Silahlý Kuvvetleri'ne sýðýnmalarýný rica ederiz. Þahsi emniyetleri kanunun teminatý altýndadýr.
Müttefiklerimize, komþularýmýza ve bütün dünyaya hitap ediyoruz. Gayemiz, Birleþmiþ Milletler Anayasasý'na ve insan haklarý prensiplerine tamamen riayettir. Büyük Atatürk'ün 'Yurtta sulh, cihanda sulh' prensibi bayraðýmýzdýr.
Bütün ittifaklarýmýza ve taahhütlerimize sadýðýz. NATO ve CENTO'ya inanýyoruz ve baðlýyýz. Düþüncemiz 'Yurtta sulh, cihanda sulh'tur."
Bildiri bittiðinde, babam rahmetlinin bayaðý ümitsiz bir hâlet-i rûiye içine girdiðini, 1961 Haziran’ ýnda Menderes’ in daraðacýna çýkarýldýðýnda anlayacaktým.
Annem; hemen evde yeterli ekmek bulunmadýðýný söyledi. Ekmek almak için beni fýrýna yolladýlar.
Aðabeyim rahmetli, o yýllarda, 1948 model Pleymouth arabasý ile , Meþrutiyet Caddesi’nde taksicilik yapýyordu. Evli idi ve baþka bir semtte oturuyordu. Öðleden sonra aracý ile baba evine geldi ve hepimizi arabaya alýp, önce Kýzýlay, Sýhhiye, Opera, Ulus, Dýþkapý yoluyla, evli olan ve Etlik’ te oturan ablamý ziyarete götürdü.
Geçtiðimiz güzergâhlar üzerindeki birikmiþ kalabalýklar, tam anlamýyla bir zafer sarhoþluðu içinde, ilkel Afrika kabilelerinin danslarýna benzer darbe kutlamasý yapýyorlardý.
Bu darbe , ülke içindeki vesayetçi zümrenin, iþlerine gelmeyen iktidarlarý, göbekten Amerika’ ya baðlý ve oradan yönetilen satýlmýþ üniformalýlar eliyle indirmelerinin miladý olacaktý.
Yani, ortalama 10 yýlda bir , 12 Mart 1971, 12 Eylül 1980, 28 Þubat 1997 vb. müdahalelerle “Cici Demokrasilerinin” balans ayarlarýný yapacaklardý.
Adnan Menderes, Fatin Rüþtü Zorlu ve Hasan Poltkan’ ý rahmet ve muhabbet ileanarken ; bu darbenin faili müsvedde Komutanlar, Hakimler, Savcýlar ve de özellikle o dönemin bunak, haris siyaset ucubesi Moruk’ u lânetle, ALLAH’ ýn âdil hükmüne havâle ediyoruz…
Salih Zeki Çavdaroðlu
27 Mayýs 2020

https://ferahnak.wordpress.com/2020/05/27/27-mayis-1960-darbesini-oncesi-ve-sonrasinda-sicagi-sicagina-yasamistik/