YOZGAT Orman Ýþletme Müdürü, dertli mi dertli. 'Bir dokun, bin ah iþit' türünden. Orman Ýþletme Müdürlüðü'nün sorumluluk sahasýna giren 95 bin hektar ormanlýk alandan 30 bin hektarý bozuk bataklýk orman. Bu alanlarda sürdürülen ýslah çalýþmalarý sonucunda her yýl bin 500 ila 3 bin hektarlýk alan yeniden kazanýlmaya çalýþýlýyor. Sürgün verme yeteneðini kaybetmiþ kökler canlandýrýlýyor. Ama bu alanlar keçilerin tehdidi altýnda bulunmasý, Ormancýlarýn uykularýný kaçýrmaya yetiyor... Orman Ýþletme Müdürü Mehmet Erol, Türkiye'nin ilk milli parký Yozgat Çamlýðýnýn üst bölgelerinde yürütülen aðaçlandýrma çalýþmalarýný gösterip, Yozgat'ýn genel ormanlýk alanlarý hakkýnda da bilgi verirken, ''Biz çalýþma yapýyoruz, kuruyan, sürgün vermeyen aðaçlarý yeniden kazanmaya çalýþýyoruz ama bu çalýþmalarýmýz bazý vatandaþlarýmýzýn sorumsuz davranmalarý yüzünden heba oluyor'' diyerek, söze girdi. ''Yakýyorlar mý?'' diye sordum, ''Yok'' dedi, ''Yakmýyorlar ama her yýl 5-6 bin civarýndaki keçi ormanlýk alanlarýmýzý tahrip ediyor. Sahiplerine her yýl 100'ün üzerinde suç zabtý tanzim ediyoruz. Caydýramýyoruz'' diyerek, konuþmasýna devam etti... Durduk... Ýç çekti... Gözlüðünü çýkarttý. Ceketinin iç astarý ile silmeden önce aðzý ile hohlayarak, buharlaþtýrdý. Sonra elini ceketinin cebine sokup, gözlüðünün camýný sildi. Ayný þekilde diðerini de sildikten sonra gözüne iyice yerleþtirip, döndü, ''180 köy muhtarýna köyde keçi beslememesi için yazý gönderdik. Yaptýðýmýz alan çalýþmasý sonucunda Yozgat Merkez, ilçelerde ve çevre köylerde 16 binden 8 bine çekebildik'' dedi... Bir taraftan yürüyoruz. Bir taraftan da sohbet ediyoruz. Arada elimde tutuðum deftere notlar alýyorum, rakamlarý yazýyorum. Sorudan çok, sohbet havasýnda bilgileri almaya özen gösteriyorum. Arada bir göz göze geliyoruz. Ormandan söz ederken, yeni doðan bebeðinden bahseder gibi bahsediyor, gibi hissediyorum. Zaman zaman anlattýklarýndan duygulanýyor, iç çekiyor, susuyor, dalýyor, sonra kaldýðý yerden devam ediyor... Sorumluluk bölgelerine giren ormanlýk alanlara, keçilerin büyük oranda zarar verdiðini, bu hayvanlara özel tedbirlere baþvurmayý kararlaþtýrdýklarýnýn altýný çizdi. ''Öncelikle iþletme mýntýkamýzda ne kadar keçi olduðunu tespite çalýþtýk'' diyerek, tekrar anlatmaya baþladý. Yaptýklarý araþtýrma sonucunda Yozgat merkez ile birlikte Kadýþehri, Çekerek, Aydýncýk, Yerköy, Sorgun, Þefaatli ilçelerinde toplam 16 bin keçi varlýðýnýn olduðunu belirlediklerini aktardý. Durdu, tekrar gözlerini bana çevirdi, ''Keçilerin ormanlara zararý çok büyük'' derken, tekrar yürümeye baþladýk. ''Sanýldýðý gibi 50-60 santimetre boyunda hayvanlar deðil bunlar. Aðaçlarýn tepesine týrmanarak 2 metre boyundaki fidanýn sürgülerini yiyorlar. Hatta kýþ aylarýnda yiyecek sýkýntýsý çeken keçiler, aðaçlarýn tomurcuklarýný dahi yiyorlar. Ýç Anadolu Bölgesinde bilhassa Yozgat'ýn içerisinde bulunduðu mýntýkalarda ormanlarda gördüðümüz çalýlaþmýþ, bodurlaþmýþ, yarým metre, 1 metre kadar gerilemiþ aðaçlarýn tek sebebi, keçilerdir'' diyerek, konuþmasýný sürdürdü. Belli ki; keçiler kafasýný çok meþgül ediyordu. Keçilerden kurtulmanýn, ormanlýk alanlarý koruyabilmenin yolunu arýyordu... Keçileri yok etmeden ýslah etmenin bir yolunun bulunup, bulunmadýðýný sordum. Durdu, düþündü. ''Mutlaka vardýr'' dedi, ''Ama bu bizim iþimiz deðil, veterinerlerin, tarýmýn iþi. Onlar da bu konu üzerinde mutlaka çalýþýyorlardýr, bilemiyorum'' diye devam etti. Yozgat bölgesinde bulunan 16 bin keçinin ormandan bir defa geçmesi halinde Yozgat ormanlarýnda zarar görmeyin aðacýn kalmayacaðýný ileri süren Mehmet Erol, ''Keçiler fidan sürgünlerine, 6 yaþýna kadar zarar verebilir. 6 yýllýk süre içerisinde keçilerin bir ormandan 5-10 dakika geçtiðini düþünmek, o ormanýn geleceðinin yok olduðunu görmektir. Ormanlarýn bodurlaþarak varlýklarýný devam ettiremeyecek seviyede zayýflamasý, erozyona davetiyedir. Dolayýsýyla ormanlarýn zarar görmesiyle meydana gelen erozyonlarýn sebebi de keçilerdir'' dedi. Yüzü gerildi, kaçlarý birbirine girdi. Çakmak gibi ateþ fýþkýrýyordu sanki bakýþlarý, gülümsedi... Yozgat Orman Ýþletme Müdürlüðü sorumluluk alanýnda yer alan 95 bin hektarlýk ormanlýk alandan 30 bin hektarýnýn bozuk, bataklýk orman olduðunu tekar eden Erol, bozuk, bataklýk ormanlarýn keçiler yüzünden meydana geldiðini söyledi. Bu ormanlarýn vakit geçirilmeden boyluklarý tamamlanarak, sürgün verme yeteneðini kaybetmiþ olan köklerin canlandýrma kesiminin yapýlmasý, ýslah edilmesi gerektiðinin altýný çizdi. ''Biz her yýl bin 500 ila 3 bin hektar olmak üzere enerji ormaný tesisi çerçevesinde bu ormanlarý verimli hale getiriyoruz. Ancak keçilerini otlatmaya devam eden vatandaþlar yüzünden bu çalýþmalarýmýz nispeten boþa çýkmaktadýr. Bu otlatma devam ettiði sürece, yaptýðýmýz enerji ormaný tesisi, diðer bir ifadeyle, ormanlarýn ýslah ve imar edilmesi çalýþmalarýnýn hiçbir anlamý kalmaz'' diye konuþmasýný sürdürdü... Yozgat'ta 1999 yýlý içerisinde köylerde keçi bulunan 180 köy muhtarýna keçi beslenmemesi hususunda yazýlar gönderdiklerini aktaran Erol, ''16 bin olan keçi sayýsýný kararlý ve istikrarlý çalýþmalarýmýz neticesinde 8 bine indirdik. Hayvancýlýðý geliþtirmek devletin görevleri arasýndadýr. Ancak bir taraftan hayvancýlýðý geliþtirirken, diðer taraftan da baþka bir yeri yýkmak mümkün deðildir. Keçilerin ormanlara yaptýðý zarar, hayvancýlýk yönünden ekonomiye kazandýrdýklarýnýn yanýnda çok fazladýr. Bu sebeple Yozgat merkez ve ilçe köylerinde keçi sahiplerinin keçilerini orman içinden yada yakýnýndan geçirmemeleri gerekir. Veya satmalýdýrlar'' diyerek konuþmasýný noktaladýðýnda, Çamlýktaki Orman Evi'nin bahçesine ulaþmýþtýk çoktan... Sonraki yýllarda da ayný sorun gündeme geldi. Kýl keçilerinin ormanlýk alanlara zarar vermemesi için süt verimi yüksek, ahýrlarda yaþayabilen keçilerle takas edilmesi planlandý. Kýl keçilerini ýslah projesi geliþtirildi. Üç yýl içerisinde mevcut kýl keçilerinin suni tohumlama yöntemi ile saanen keçisi ýrkýna dönüþtürülebileceði belirtildi. Çekerek ilçesinde çalýþma baþlatýldý. Valilik makamýndaki deðiþiklik ile proje unutulup gitti. Unutulan elbette sadece proje olmadý. Orman köylerinde bulunan 16 bin kýl keçi ile birlikte il genelindeki tüm keçileri kaçýrdýk. Bugün hayvancýlýk adýna yeni adýmlar atabilmek için debelenip, duruyoruz...