BENÝM SEVGÝLÝ DERVÝÞÝM: ALÝOSMAN EMMÝM

Hakiki bir derviþ idi. Yatakta oturur yorganý baþýnýn üzerine bürükler, habire ibadet ederdi. Yürürken, otururken, çalýþýrken, yaðmurda, güneþte, dudaklarýnda dua, elinde tesbih… Onu ya çalýþýrken veya ibadet ederken görürdük.
Esasýnda adý, Osman’dýr. Ali, ön adý nasýl verilmiþ, araþtýrýlmaya deðer bir konudur. Çünkü bizim sülalede “Ali” ismi hiç yoktur. Ali Osman adý da çok bulunan bir isim deðildir. Ben rahmetli amcamý pirinç tarlasýna, giderken ya da dönerken omzunda ki küreðiyle hatýrlarým. Az konuþur, öz konuþurdu. Birde þu var, hanýmý Fýtnet gelinabu, Ali Osman emmimin gölgesi gibi, hep yanýndaydý. Hatta nadiren tek baþlarýna görebilirdik. Nüfus kaydýnda, Ali Osman emmimin doðum tarihi 1920 yýlý yazýlý. 1992 ‘da vefat yýlý. 1946 yýlýnda 1923 doðumlu, Yaras köyünden Fýtnet hanýmla ile evlenirler. Sülalede iki Yaraslý gelin vardý. Biri Annem, diðeri Fitnet gelinabudur. Gelinler, hangi köyden geldilerse, öyle ünlenirlerdi. Yaraslý gelinabu, 1996’de Bafra’da vefat etti. Mekanlarý cennet olsun. Ali Osman Emmimin çocuklarýnýn isimleri þöyledir:
Necati(1939), Necip( 1942), Sündüz(1943- 1960), Güllü(1945), Ahmet(1948), Kemal(1950-1965!), Ýbrahim(1953), Salih(1956) Doðum tarihlerinin ne kadar gerçeði yansýttýðý kuþkuludur. Çünkü doðumdan çok sonralarý nüfusa kayýtlar yapýlmýþtýr. Rahmetli Kemal Aðbi, uzun süre hasta yattý. Ýkimizin adýnýn da Kemal olduðunu çok sonra öðrendik. Ben Ýlkokul beþinci sýnýfa kadar adýmýn Kemal olduðunu bilmiyordum. Rahmetli, “Günaydýn gazetesi”nde yayýnlanan “Kara Murat” isimli çizgi romaný takip ederdi. Tabi o yýllarda televizyon falan yoktu. Birde radyo tiyatrolarýný can kulaðýyla dinlerdi. “Nur içinde yat Kemal Aðbeyciðim.” O dünyanýn en iyi insanýydý. Bu sülale çok yoksulluk çekmiþtir. Aybastý’dan Bafra’ya göç olayýnýn en önemli nedeni de budur. Karamanlý’da iken, akþamlarý çocuklar yattýktan sonra kaygana yapar ve yerlermiþ. Gündüz yapsalar yiyemiyorlar, çünkü çocuklar fýrsat vermiyormuþ.Bafra’da evlerinin bir köþesinde koca koca küplerde fasulye turþusu olurdu.. Sadece ev halký deðil, eline bir sahan alan turþu küpünün baþýna geçip, tabak tabak turþu yerdi. Kim olursa olsun acýkan turþu ile karnýný doyururdu. Onlardan biri de bendim.
Ali Osman amca, sülalenin tek sporcusudur. Gençliðinde yaylada panayýrda, iyi güreþ tutarmýþ. Ayrýca iyi bir kasaptýr. Kurbanlarýmýzý hep o keserdi. Ayný zamanda hastalanan hayvanlarý, tedavi ederdi. Hayvaný rahatsýzlanan o’na gelir, yardýmýný isterlerdi. Mesela hayvana tuz yedirmek, kuyruðundan kan almak gibi… Havanýn durumunu bulut veya yýldýzlarýn durumundan çýkarýrdý. Çünkü havanýn durumu çok önemliydi, çiftçinin bir gözü topraktaki mahsuldeyse, diðer gözü gökyüzündeydi. Yaðmur mu yaðacak, güneþ mi olacak hep takip edilmeliydi. Ali Osman emmim, sadece veteriner gibi hayvanlarý deðil, ayný zamanda insanýn baþýna gelen hastalýklarý da, bir “þaman” gibi tedavi ederdi. Bir cilt hastalýðý vardý ki, onu mutlaka tedavi ederdi. Siðil(temro) olarak bilinen; insanýn elinde, ayaðýnda, yüzünde çýkan bu hastalýðý tedavi etmede bir numaraydý… Cebinde her zaman hazýr ve nazýr olan kopya kalemini eline alýr, dudaklarýna götürür, ýslatýr. Diyelim kolunuzda siðil çýktý. Siðilin(temro) etrafýna bir daire çizer, sonra, ortasýna bir cim harfi yazar, iþte bu dairenin içine yýldýz biçimli ay biçimli bazý dualar yazar ve þekiller çizerdi. Bu iþlemleri yaparken dualarda okurdu. Bu iþlemi her zaman yapmazdý, haftanýn belli günleri ve belli bir saate yapardý. Oysa okuryazarlýðý da yoktu. Hatta iyileþeceði zamaný da söylerdi. .Üç gün sonra bir þey kalmaz derdi. Tamda dediði zamanda, iyileþir, siðil miðil kalmazdý. Bir kaç defa da benim siðillerimi tedavi etmiþti. Köyde mahallede kimin siðili çýksa gelirdi, derviþ emmim, hiçbir zaman bu hizmeti karþýlýðýnda kimseden kuruþ para talep etmemiþtir. Hatta býrakýn talep etmeyi, aklýnýn ucundan geçirmezdi. Ayrýca, cebinde çaký býçaðý taþýrdý. Esasýnda çaký býçaðý taþýmak bizim sülalede bir gelenekti. O býçakla aðaçlara aþý yapardý.
Bafra’da evlerimiz yan yana tarlamýz da bitiþik idi. Babamla hep sýnýr yüzünden kavga ederlerdi. Ancak ben pek kara tuttuklarýný hatýrlamýyorum. Ne zaman kavga ettiniz, ne zaman barýþtýnýz, ne zaman oturup yer sofrasýnda turþu, zeytin soðan yediniz, anlamakta hala zorlanýrdým. . Birinin elinde balta, diðerinin elinde kazma sanýrsýz ki Çanakkale savaþlarýna düþman üstüne gidiyorlar. Bu kavgayý bir gün sonlandýrdým.. Bir bahar sabahýnda, Ýki tarlanýn arasýna Ali Osman emmim ve uþaklarý hendek kazýyorlardý. Babam hiddetlenmiþti. Bu kavgayý bitirmemiz lazýmdý. Babamý ikna ettim. Ben de biliyordum, kazýlan hendek bizim tarafta olduðunu, ancak bu kavgalardan da býkmýþ usanmýþtýk. “Tamam Ali Osman emmi nasýl istiyorsan bu hendeði öyle kaz .” dedim. Hendek, on onbeþ metre uzunluðunda kazýldý. Ondan sonra da kavga bitti. Rahmetli Annem bana hep dua ederdi. Bu tarla kavgasýný bitirdin…diye. Esasýnda hiç biri kötü niyetli deðildi. Bunlarda mülkiyet kavramý yoktu. Önlerinde davar sürüleri, konar göçer bir sülalenin çocuklarýydý. Bu yüzden toprakla aralarý hiç de hoþ olmamýþtýr. Hatta Aybastý’da Dereköyoðullarý ile hep kavga ettikleri, yýllarca mahkemelerde süründüklerini anlatýrlardý. Yapýlan kavgalara raðmen, Babamla Ali Osman emmim ikiz kardeþ gibiydiler. Birlikte çarþýya giderler, birlikte çalýþmaya giderlerdi. Birlikte oturur yemek yererdi. Ýkisinin ortak özeliði hanýmlarýnýn ayný köyden olmalarý ve akraba olmalarýydý. Babam çok kavgacý biriydi. Aðzýndan küfür eksik olmazdý. Ali Osman emmim namazýnda niyazýnda biriydi, aðzýndan öyle kötü laf duyulmazdý. Ýkisi de ‘dersli’lerdi. Hemen hemen her Pazar günü, bir yerlere dua etmeye, zikir çekmeye giderlerdi. Ali Osman emmim “hacý” da oldu. Kardeþleri arasýnda tek hacý kendisidir. Babam çok istemesine raðmen bu niyetini yerine getiremedi. Bizim sülalenin büyük çoðunluðu, Bafra’dan birbir ayrýldýlar. Aybastý’dan ayrýldýklarý gibi. Yerinde duramayan bir yere baðlanamayan bir sülaledir Düzler. Emmim, her zaman tevekküle sýðýnan bir tavýr sergilerdi. Hep þükür ederdi. Olup biten olumlu, olumsuz hadiseye kaderci yaklaþýr, halinden memnun bir hali var gibiydi. Bu nedenledir ki . Baþýna olumsuz bir þey gelmemiþtir, diðer kardeþler ceberut, kavgacý, çitil davranýþlar gösterip olaylar içinde boðuþurken, Ali Osman emmi, aradan sýyrýlýp çýkmasýný bilmiþtir. Bunda Yaraslý gelinabu’nun etkisi vardýr. Mesela Babam, Annemin zerre kadar sözünü dinlemezdi. Ali Osman Emmi öyle deðildi. Belki de bize öyle geliyordu.
Benim Ali Osman emmimle çok kereler tarlalarda çalýþtýðým oldu.. Amelenin baþý(Dayý baþý veya çavuþ) olurdu. Rahat bir hali vardý, ameleyi üzmezdi. Pirinç tarlalarýnda, çok kanal yaptýk, çok çalýþtýk. Birkaç defa da Ordu’ya fýndýða gittik.
Ben Askeri okula gitmiþtim, tatillerinde yanýna uðrardým. Hep askerlik anýlarýný anlatýrdý.
En önem verdikleri de yaz olunca Johndere marka traktöre alay malay binmek, denize gitmek, kumlara belenmek, ara sýrada deniz suyuna karýþmak olurdu. Denize giderken sanki düðüne bayrama gider gibi giderlerdi. Türküler, baðrýþmalarý traktör sesine karýrdý. Dönüþte de yanlarýnda götürdükleri bidonlara, Dil denilen yerde bulunan su kuyularýnda bidonlarý doldururlardý. Çünkü köyün sularý tuzluydu ve bu çok önemli bir problemdi Her þey bir rüya oldu.Akþamlarý Salih’le eþeðin sýrtýnda sazdan mallarý getirdiðimiz zamanlar, sanki dün gibi..
Karamanlýdan yaylaya kaçtýðýmýz Ýncik Bayýrýndan Ahmet aðbi, bizi çubuklarla döve döve eve getirdiðinin üzerinden, yarým asýr geçti..hey gidi günler…15 Mayýs 2010