21’inci yy. devlet stratejilerinin þekillenmesinde ve savunma politikalarýnýn oluþturulmasýnda güvenlik ve tehdit algýlamalarýnda önemli deðiþmelere yol açacak parametrelerin geliþmekte olduðu bir dönemdir…

Asimetrik savaþ, simetrik olmayan diðer bir anlamýyla klasik olmayan savaþ yöntemlerini ve özellikle de düzenli olmayan ve psikolojik savaþý anlatmak için kullanýlmaktadýr.

Psikolojik savaþ, karþý ülke halkýnýn ve askeri güçlerinin direnme gücünü zayýflatmak, moralini bozmak birlik ve bütünlüðü yýpratmak abacýyla yürütülen propaganda çabalarý.

Karþý tarafýn iç sorunlarýnýn abartýlmasý, askeri baþarýsýzlýklarýnýn vurgulanmasý acýlarýnýn sergilenmesi, kültürel nüfuzla gençlerin etkilenmesi gibi yöntemler kullanýlmaktadýr.

En önemli araç, propaganda ve sansürdür…

Psikolojik harekat, savaþ ve barýþ zamanýnda, politik ve askeri hedeflere ulaþmak için, dost, düþman ve tarafsýz çevrelerde, uygun tutum ve davranýþ ortamý yaratmak amacýyla planlanan ve uygulanan, siyasal ekonomik ideolojik ve askeri faaliyetleri kapsayacak þekilde planlanan ve uygulanan her türlü psikolojik etkili faaliyetleridir.

Psikolojik savaþla elde edilmek istenen sonuç; ülke halkýnýn, aydýnlarýnýn, yöneticilerinin salim, serinkanlý muhakeme yeteneðini, idealini bozmak; mümkün olan en büyük boyutlar içinde bu insanlarý kýzgýn, kýrgýn, karamsar, ümitsiz, memnuniyetsiz, kendi deðer ve sistemlerine karþý inançsýz ve güvensiz hale getirmektir. Kendi devletine, kendi milletine, topluma karþý körü körüne yýkýcý bir tavýr açýk düþmanlýða ve umursamazlýða dönüþür…

Teknolojinin ve dünyanýn büyük bir hýzla geliþmesinin etkisiyle birlikte, toplum da yavaþ yavaþ bilgi toplumuna dönüþmeye baþladý. Bu geliþim yeni fýrsatlarý sunmasýnýn yaný sýra yeni güvenlik açýklarýný da beraberinde getirmektedir. Bu deðiþimim gelecekte pek çok ulus devleti ve milletin çeþitli yönlerden yýpratarak tarihin tozlu sayfalarýnda yer edineceði dönem olarak da hatýrlanacaktýr.

Türkiye, güvenlik ve strateji olarak Avrasya ve Afrika kavþaðýndadýr. Türkiye Transatlantik ve AB hedefli gelecek vizyonlarýna yeni stratejik ortaklýklar ve yeni coðrafyalar eklemek zorundadýr. Türkiye Asya, Avrupa, Ortadoðu, Kafkaslar arasýnda bir enerji koridoru haline gelmiþ ve gelmektedir. Ulusal sýnýrlarý aþan yeni güvenlik tehditleri karþýsýnda uluslararasý iþbirliði aðýný geniþletmelidir.

Bu nedenle yeni güvenlik stratejilerinin geliþtirilmesi gerekmektedir. Askeri, ekonomik, teknolojik, siyasal, sosyal ve çevresel tüm diðer konular genel bir bütünlük içerisinde birlikte ele alýnmalýdýr.

Günümüz dünya koþullarý içinde ülkemiz, doðrudan tehdit algýlamalarýnýn dýþýnda asimetrik bir savaþ tehdidi ile karþý karþýyadýr. Bu tehdit dýþarýdan kaynaklý olduðu kadar maalesef kendisine içeriden de destek bulmaktadýr.

Bu müdahaleler bir istikrarsýzlaþtýrma ve güvenlik bunalýmýna neden olmakta ve devletin bütününe, ulusal çýkarlara, cumhuriyet deðerlerine ve bu baðlamda Devletin ve milletin koruyucusu TSK’yý da hedef alarak sürdürülmektedir. Bu savaþ hem devletler yardýmýyla, hem de devlet dýþý aktörler tarafýndan uygulanmaktadýr.

Ülkemiz güvenlik stratejileri içerisinde tehdit olarak algýlanan oluþumlar, son zamanlarda meydanýnda desteði saðlanarak kamuoyu oluþturmak suretiyle bu tehdit algýlamalarýnýn deðiþtirilmeye çalýþýldýðý gözlemlenmektedir. Bu deðiþime de psikolojik harekatýn sihirli sözcükleri kullanýlarak “daha fazla özgürlük, demokrasi,” vb. adý altýnda psikolojik harekat uygulanmaktadýr. Hatta daha ileri gidilerek, federasyonlar bile tartýþýlmalýdýr, demek suretiyle toplumu bir sonraki aþamaya hazýrlama stratejilerinin de adým adým uygulandýðý gözlenmektedir.

Bu savaþý sürdürenler klasik yöntem dýþýnda çok farklý isim, yapýlar altýnda vücut bulmaktadýr. Kah medya ön plana çýkarak, kah sivil toplum örgütleri aracýlýðý ile kah çeþitli platformlar adý altýnda faaliyetlerine devam etmektedirler. En son bir grup adý aydýn olan insanlarýn kendi ülkeleri aleyhine sürdürdükleri “Özür Diliyoruz” kampanyalarý vb. faaliyetleri ve buna yer veren medyanýn yayýn politikalarýný söyleyebiliriz. Yapýlan medya programlarýnda “tartýþýyoruz” adý altýnda toplumun bütün kutsallarýna hakarete varan suçlamalar yöneltilmektedir. Bu deðerler sýradanlaþtýrýlarak demokrasi kisvesi adý altýnda toplumda derin kutuplaþmaya çanak tutulmaktadýr.

Asimetrik tehdit ve psikolojik savaþ; demokrasi, kalkýnma, özgürlük, açýk toplum ve deðiþim modellemeleri adý altýnda; vakýflar, dernekler, enstitüler, araþtýrma merkezleri, finansal yapýlar, çok uluslu þirketler ve bazý cemaatler vb, yapýlar aracýlýðý ile ülkemizde kurumlarýmýz veya toplumumuz doðrudan veya dolaylý hedef alýnmaktadýr. Bu STK’lar üniter devlet yapýsý zayýflatýlarak yerine yeni bir egemenlik oluþturma arayýþýndalar. Ukrayna’da, Gürcistan’da vb. bazý ülkelerde meydana gelen bu uygulamalarý, çeþitli renklerle anýlan devrimler ile görme ve tecrübe etme imkanýmýz oldu.

Dýþarýdan ve içeriden destekli, ekonomik, siyasal, kültürel her türlü araç kullanýlmaktadýr. Yapýlan bu organize çalýþmalar devlet ve milleti birbirinden koparmayý amaçlamaktadýr. Toplumu istikrarsýzlaþtýrma ve güvensizlik ortamýna sürüklemekle beraber, kurumlar arasý çatýþma yaratarak toplumun kurumlarýna olan güveni de yýkýlmaya çalýþýlmaktadýr.

Asimetrik ve psikolojik savaþ, ülkemizde; ekonomik tehditler, terör tehditleri, biliþim tehditleri psikolojik harekat, organize suçlar ve çevresel tehditler olarak bazen her birinde bazen ise tümünde karþýmýza çýkmaktadýr.

Asimetrik savaþ ile sadece askeri yöntemler ile mücadele ederek baþa çýkmak mümkün deðildir. Bu savaþý Devletin pek çok kurumu ve halkýn en çok fikir önderini de içine alacak þekilde bir yapýlanmaya ihtiyaç duyulmaktadýr. Harekat alaný geniþlerken, daha donanýmlý, daha ileri teknolojiye sahip fakat bir o kadar da küçük birimler halinde örgütlenmek gerekmektedir. Ýstihbarat aðýnýn olabildiðince yaygýn ve hýzlý olmasý saðlanmalýdýr. Bilgi süreçleri, inisiyatif alabilen, yönlendirmelere izin vermelidir.

Bu yeni dönemde, düþman kavramýnýn yerini tehdit kavramýnýn aldýðý gözlenmektedir. Klasik uygulamalarýn yerini yeni yöntemler almalýdýr. Artýk daha geniþ coðrafyada, daha küçük hedefleri ortaya çýkarmak ve onlarý etkisiz hale getirmek zorundayýz.

Devletler hukukunda, terör konusunda tam olarak ortak bir görüþ ve uzlaþma saðlanamadýðý gibi, yine güçlünün sözünün geçtiði ve istediði yaptýrým kararlarýný çýkarttýrdýðý dönem yaþanmaktadýr. Bu konu sýk sýk istismar edilmektedir. Bu nedenle Türkiye yeni dönemde konumunu belirlemesi için aþaðýdaki sorulara acil cevaplar bulmalýdýr.

Türkiye bu tehditler karþýsýnda milli bütünlüðünü savunmaya devam mý etmelidir?

Yoksa önleyici ve hatta operasyonel tedbirler almalý mýdýr?

Bu tehditler zamana, mekana, konjonktüre, konseptine ve taraflara göre farklýlýk gösterilebilmektedir. Bu nedenle çok boyutlu analiz süreçlerine ihtiyaç duyulmaktadýr.

Asimetrik tehdidi tam olarak anlayabilmek ve konumlandýrabilmek için; düþman, mekan, zaman, sosyal, ekonomik, siyasal, felsefi, kültürel ve dinsel arka planlar dikkate alýnarak bir deðerlendirmeye tabi tutulmalýdýr.

Amaç, misyon, moral, liderlik gibi deðerler en yüksek seviyede tutularak, devletin deðerleri ve toplumun deðerleri sürdürülen bu savaþýn mücadelesinde göz önünde tutulmalýdýr.

Asimetrik savaþ, yeni dönemde güvenlik ve istihbarat iliþkilerinde ve de uluslararasý arenada yeni aktör, yöntem ve vasýtalar kazanmýþtýr.

DOÐAN ORMANKIRAN