Bilgisayarla ilgili konularý içeren dergilerde, kitaplarda, kurslarda Ýngilizce terimlerin karþýlýklarý olan Türkçe terimler kullanýlmalýdýr. Sýk sýk kullandýðýmýz CD kýsaltmasýný düþünelim. Bu kýsaltma Ýngilizce “Compact Disk” kelime grubundan kýsaltýlmýþtýr. Bu kelime öbeðinin Türkçe karþýlýðý “Küçük Teker” þeklinde olabilir. Ancak dillerdeki “iktisadilik” kuralýný da göz önüne alýrsak, bu kelimenin “Tekercik” þeklinde kullanýlmasýný uygun buluyoruz. Bildiðimiz gibi Türkçe’de küçültme eki olan –cik eki “teker” kelimesinin önüne getireceðimiz “Küçük” kelimesinin görevini yapabilir. Bu durumda “Küçük” kelimesine gerek kalmamakta, kelimemiz Tekercik olarak belirginleþmektedir. CD(Okunuþu:Sidi) yerine Tekercik kelimesini kullanmamýz daha uygun olmaktadýr. Bu kelimeler gibi daha pek çok kelimenin Türkçe karþýlýðýný kullanmamýz elbette mümkündür. Bilgisayar ve sanalbað sistemimizi inþa ederken, bu terim çevirilerini yapmamýz da zorunlu olmaktadýr. Yeri gelmiþken bir mevzuya daha deðinmek istiyorum. Bazý Ýngilizce kökenli markalarýn, kanal isimlerinin kýsaltmalarýnýn ya da kelimelerin Ýngilizce kurallara göre telaffuz edildiðini müþahade etmekteyiz. Örneðin C kelimesi Ýngilizce’de bazý durumlarda “S” bazen de “K” þeklinde telaffuz edilir. Ancak Türkçe’mizde “C” yazýldýðý þekilde yani “c” þeklinden baþka bir þekilde okunmaz. Örneðin biz CIA kelimesini (Siayey) þeklinde telaffuz edemeyiz. Çünkü bu kýsaltmanýn harflerini biz Ýngilizler gibi telaffuz edemeyiz. Bu kýsaltmayý “cia” þeklinde telaffuz etmekten baþka çaremiz yok. Eðer Ýngilizce konuþuyorsak tabii ki o zaman (siayey) deriz. Türkçe konuþurken bu kelimeyi Türkçe telaffuz etmeliyiz. Yine N sesini ele alalým. Bu harfin okunuþu bizde “ne” þeklindedir. Ayný harf Arapça’da “nun” Ýngilizce’de “en” þeklinde telaffuz edilir. Elbette Arapça ya da Ýngilizce konuþurken bu harfleri o dillerdeki telaffuz þekillerini göre okuyacaðýz. Ancak Türkçe konuþurken bu “ne” sesine “en” demeyeceðiz. Bu dilimizin deðiþimine kadar gidecek bir yanlýþ yolun baþlangýç noktasý olabilir. Bütün diðer harfleri Türkçe telaffuzlarýna göre seslendirmeliyiz. Yoksa “þurasý istisna, bu bundan dolayý böyle olmalý” gibi kiþisel ya da þirketsel mazeretlere cevaz verecek olursak, dilimiz de,kültürümüz de yabancýlaþmaya baþlar. Daha doðrusu biz, dilimize ve kültürümüze karþý yabancýlaþýveririz.

Yine bazý Ýngilizce terimlere karþýlýk gelecek yeni Türkçe terimler önermeye devam edelim. Çok kullanýlan Dijital-digital terimini ele alalým. Bu kelimenin Türkçe karþýlýðý olabilecek yegane kelimelerden birisi “sayýsal” kelimesidir. Elektronik kelimesi dilimize öyle bir yerleþmiþtir ki, artýk onu bilgisayar dilimizden atmak oldukça zorlaþmýþtýr. Fakat biz bunu yine de deneyeceðiz. Öncelikle þu elektrik kelimesini bir halletmeliyiz. Biz Türkler, doða ile içli dýþlý insanlar olmuþuz. Elektrik kelimesini karþýlayacak kelime bizim eskilerden beri kullandýðýmýz bir doða olayý olmalýdýr. Benim aklýma ilk gelen kelime “þimþek” kelimesidir. Elektrik kelimesine karþýlýk olarak “þimþeksi” kelimesini kullanabiliriz. Ya da “cereyan” -akýntý anlamýnda- kelimesini de kullanabiliriz. Elektron da “negatif elektrik atomu” olmaktadýr. O halde “eksi þimþeksi zerre” olarak açýklayabileceðimiz elektron kelimesine karþýlýk olarak Türkçe kullanýþlý bir kelime bulmalýyýz. Ben “elektron” kelimesi yerine “eksizerrecik” kelime öbeðini tavsiye ediyorum. Üstelik bu kelime öbeðinin ses yapýsý da bir elektriksellik hissettirmektedir. Bu da ayrý bir “aliterasyon” oluþturarak Türkçe’nin musiki yapýsýna uyum göstermektedir. “Elektronik” kelimesi için de “eksizerreciksel” kelime öbeðini tavsiye ediyorum. Bu tavsiyelerde bulunurken en doðru kelimeleri kendimin bulduðunu iddia etmiyorum. Anlama daha mutabýk, daha kullanýþlý terimler bulunursa, onlarý önce ben kullanmaktan çekinmeyeceðim. Önemli olan,öncelikli konumuz olan Bilgisayar dilinin Türkçeleþmesinin, her ne yolla olursa olsun saðlanmasýdýr.

Bilgisayarlarla ilgili olarak deðineceðim önemli konulardan birisi de Klavye konusudur. “Tuþluk” ya da “düðmelik” olarak ifade edebileceðimiz Klavyedeki yabancý kelimelerin, kýsaltmalarýn muhakkak Türkçeleþtirilmesi gerekmektedir. Bununla kalýnmamalý Türk tarzý yeni bir tuþluk üretilmelidir. Bu o kadar da zor bir uðraþ deðildir. Yine bu geliþtirilecek Tuþlukta “Osmanlýca”, “Özbekçe” gibi Türk lehçelerinin yazýmý için de uygun karakterler olmalýdýr. Bu tuþluktaki bazý kelimelerin Türkçe karþýlýklarýný bulmaya çalýþalým. “Lock” kelimesi tuþluklarda birkaç yerde bulunur. Bu kelimeye karþýlýk olarak yeni üretilecek tuþluklarda “kilit” kelimesi kullanýlabilir. “Num” kelimesi yerine “Sayý” kelimesi, ”page” kelimesi yerine “sayfa” kelimesi ya da “delete” kelimesi yerine “silgi” kelimesi de çok rahatlýkla kullanýlabilir. “End” tuþunun adýný “Son” olarak “Home” tuþunun adýný da “Ev”ya da “yuva” olarak deðiþtirebiliriz. ”Enter” kelimesi yerine “Baþlat” kelimesini de kullanmamýzda hiçbir sakýnca yoktur.

Eðer bilgisayar dili tamamen Türkçe olsaydý,bilgisayar öðrenmek isteyen vatandaþlarýn öncelikle Ýngilizce öðrenmek gibi bir zorunluluðu da olmazdý.Böylelikle vatandaþ þimdikiden on kat daha hýzlý bilgisayar dilini öðrenebilirdi. Bu da bizim biliþim alanýnda süratle büyümemiz anlamýna gelirdi. Bazýlarý dilleri Ýngilizce’den farklý olan Hindistan gibi ülkelerin nasýl olur da böyle hýzlý bir þekilde biliþim sektöründe týrmanýþa geçtiðini merak etmektedirler. Bunun sebebi çok açýktýr. Hindistan, vaktinde bir Ýngiliz sömürgesiydi. Hintli vatandaþlar zaten Ýngiliz dilini ana dilleri gibi bilmektedirler. Ýnternet ve bilgisayar terimlerinin anlamýný sökmekte zorlanmamaktadýrlar. Bu terimleri öðrenmek için ayrý bir zaman kaybý da yaþamamaktadýrlar. Üstelik kendi dillerinin dil bilgisi mantýðýyla Ýngiliz dilinin mantýðý aynýdýr. Zira iki dil de ayný dil ailesindendir. Bu gibi sebeplerden dolayý onlar, biliþim alanýnda büyük geliþme göstermiþlerdir. Bizim önümüzde ise öncelikle dil sorunu vardýr. Bu dil sorunu ortadan kalkmýþ olsaydý bilgisayar sektöründe bugünden çok daha ileri seviyede olacaðýmýzý bilmem söylememe gerek var mý?Bizim gayemiz de kendi bilgisayar dilimizi oluþturmak ve yeni neslin önünü açmaktýr. Bilgisayar kelimesini düþünün. Bu kelimenin Ýngilizce karþýlýðý olan “Computer” kelimesini kullansaydýk,bilgisayarýn fonksiyonlarýný bugünkünden daha zor öðrenirdik.En azýndan bilgisayar kelimesini duyduðumuzda, bilgi yüklü ve bunlarý sayan, ortaya koyan bir aletten bahsedildiðini okuma yazmasý olmayan birisi de olsak,profesör de olsak anlýyoruz. Demek ki bilgisayar ve sanalbað dilinin Türkçe olmasý çok mühim. Bu alanda genç yazýlýmcýlarýmýzýn, oldukça baþarýlý yazýlým çalýþmalarýnýn olduðundan da bahsetmeden geçemeyeceðim. Yerli yazýlýmcýlarýmýz, programcýlarýmýz devlet desteðini üzerlerinde hissetmedikleri halde ülkelerinin, insanlarýnýn ve kendi adlarýnýn diðer ülkelerde de duyulmasýný saðlayabilecek çalýþmalara imza atmaktadýrlar. Elbette dünyanýn en güzel kilimlerini dokuyan, nakýþlarýný iþleyen analarýn evlatlarý olan Türk gençleri, yine dünyanýn en güzel web tasarýmlarýný, program yazýlýmlarýný nakýþ nakýþ desenleriyle ortaya koyacaklardýr. Yeter ki bilgisayarlarla,sanalbaðla buluþmuþ gençliðimiz, kendisini kumar,oyun ve pis sitelerin bataklýðýnda kaybetmesin. Milli filtre programlar hazýrlanmalý ve bütün Türk gençliðinin top yekün gayri ahlaki sitelere girmeleri engellenmelidir. Gençliðimiz bilinçli politikalarla bilgisayar ve sanalbaðýn insanlýk için faydalý olan bölümüne yönlendirilmelidir. Bu büyük gayeye ulaþmak için de bilgisayarlardan önce gençlerimizin kalplerine birer ahlak filtresi takmamýz yerinde olacaktýr. Milli deðerlerini benimsemiþ, inançlý ve erdemli yetiþen bir Türk gencinin ahlaksýz ve zararlý kentçiklerde dolaþmasý imkansýzdýr. O halde öncelikle gençlerimizin zihinlerini ve kalplerini Türkçeleþtirmeli, ardýndan da bilgisayar ve sanalbaðý Türkçeleþtirmeye çalýþmalýyýz. Ýnsanýmýzýn ruhi yapýsý Türkçeleþmeden, dýþ alemin Türkçeleþmesi adýna yapýlacak her çalýþma akim kalacaktýr. Çünkü yaþadýðýmýz hayat da çoðunlukla bizim hayal dünyamýza ve ruhi yapýmýza göre þekillenir. Ruhi yapýmýz hastalýklý olursa dýþ dünyamýzý da kirletir ve zehirleriz. Ruhi yapýmýz saðlýklý olursa, dýþ dünyamýz da temiz ve huzurlu olur.

Þimdi bazý bilgisayar ve sanalbað terimlerinin kýsaca açýklamalarýný yapmaya devam ederek, onlarý Türkçeleþtirmeye çalýþalým. Bunu bilgisayarcýlarýmýza ve dilcilerimize küçük bir örnek olmasý için yapýyoruz. Kasada bulunan ve CPU denilen merkezi iþlem birimine biz “mini iþlemci” demeyi uygun buluyoruz. ”Random Access Memory” kelime öbeðinden kýsaltýlmýþ olan RAM için de zaten kullanýlmakta olan “hafýza” kelimesi uygun bir kelimedir. “Bellek” kelimesi de RAM kelimesine karþýlýk olarak kullanýlabilecek baþka bir Türkçe kelimedir. Kasada bulunan CD sürücü olarak adlandýrýlan bölüm “tekercik sürücüsü” þeklinde adlandýrýlabilir. Bunu da “tekersür” þeklinde kýsaltabiliriz. Aslýnda þu da bir gerçek ki,bugüne kadar bilgisayar sektöründe kullanýlan pek çok terimin Türkçe karþýlýklarý da bulunmuþtur. Bu sevindirici bir geliþmedir. Ancak her gün geliþmekte olan bilgisayar sektörü, yeni yeni Türkçe terimlere ihtiyaç duymaktadýi. Ülkemizde bilgisayar ve sanalbað alanýnda uzman kiþiler, firmalar, karþýlaþtýklarý yabancý terimlere Türkçe karþýlýk bulmak zorundadýrlar. Bu iþ yapýlýrken de dilbilimcilerle iþ birliði yapýlmalýdýr. Yine halkýn beðenisinin de önemli olduðu unutulmamalýdýr.Örneðin insanýmýz, oturgaç, götürgeç gibi kulaða hoþ gelmeyen terimleri sevmemekte ve benimsememektedir. Bilgisayar alanýnda kullanýlan yabancý terimlere karþýlýk olarak bulacaðýmýz kelimeler, Türk insanýnýn beðenisine uygun olmalýdýr. Bazý insanlarýmýz aþýrý bir Ýngilizce sevgisine sahiptir. Onlar Ýngilizce’yi neden bu kadar çok sevdiklerini de bilmezler. Kimilerine göre Ýngilizce özgürlüðün dili, kimileri de Ýngilizce ne kadar konuþursa o kadar medeni olacaðýný sanýyor. Aslýnda tüm bunlar birer yanýlgýdan ibaret. Biz hiçbir millete ya da onun diline düþman deðiliz. Bir Türk elbette Ýngilizce de öðrenebilir. Bazý durumlarda diðer yabancý diller gibi Ýngilizce’nin de öðrenilmesi zorunlu olmaktadýr. Ancak bunu yaparken ana dilimizi küçümsemek,tamam gibi güzel kelimelerimizi býrakýp “okey” benzeri Ýngilizce kelimeleri kullanmak, Ýngilizce olan her þeyi güzel görmek, bir Ýngiliz gibi düþünüp yaþamaya çalýþmak bize yakýþmayan ve milli onurumuzu inciten özentilerdir. Ya da neden “çýkarindir” birleþik kelimesi yerine “asansör” kelimesi gibi Türkçe ile hiçbir alakasý olmayan bir kelimeyi kullanalým ki? Fransa kendi dilinden baþka dili kullanmaz ama bu onun gayri medeni, ilkel ya da bilimden uzak olduðunu göstermez. Bizler de dilimize gereken önemi verir ve bütün bilimsel çalýþmalarý hýzlý bir þekilde Türkçe’ye çevirebilirsek her alanda hýzlý ilerlemeler kaydedebiliriz. Ancak çocuklarýmýzýn,bilim adamýmýzýn önüne bir de Ýngilizce gibi bir gereksiz engel koyarsak, ne bilimde ne de sanatta gerektiði kadar ilerleyemeyiz. Biz bir Ýngiliz sömürgesi deðiliz. Hiç kimsenin kölesi, mandasý olmamýþ þanlý bir milletiz. Bu nedenle Ýngilizce’yi bir tabu haline getirmemiz çok anlamsýzdýr. Dil bilmek ayrý, yabancý bir dilin düþünce dünyasýný her alanda yaþamaya ve yaþatmaya çalýþmak ayrý. Biz yabancý dil öðrenmeye kesinlikle karþý deðiliz. Bilgisizlikten kaynaklanan dayanaksýz Ýngilizce hayranlýðýna karþýyýz. Ýngilizce’nin üstünlüðü iddiasý Anglo-Sakson tabiriyle! bir “retorik” ten yani bir “kabul”den baþka bir þey deðildir. Herkesin artýk uyanýp bu saçmalýðý anlamasý gerekmektedir. “Türkçe’nin Þifresi” adlý eserimizin diðer bölümlerinde ispatladýðýmýz gibi Türkçe, Ýngilizce gibi dillerden, bilhassa düzen bakýmýndan üstün bir dildir. Türkçe’nin üstünlüðünü ispat eden maddeleri bu kitabýmýzda “Türkçe’nin Üstünlüðü” adlý bölümde bulabilirsiniz. Þimdi insanlarýmýzýn neden bu derece Ýngilizce sevdalýsý olduðunu anlamaya çalýþalým. Düþünün bir kere.Neden Moðolca öðrenmeye çalýþmýyoruz? Ya da Çince’nin peþine düþmüyoruz? Ya da Arapça sevdasýyla yanýp tutuþmuyoruz da ille de Ýngilizce diyoruz? Bunun sebebi açýk. Kendimizi Ýngilizce konuþan toplumlardan aþaðý görüyoruz. Onlarýn her þeyini üstün görüyoruz. Doðru, Ýngilizce konuþanlar pek çok alanda bizden üstünler maddi bakýmdan. Ýnsanýmýzýn þu “izm”lere bu denli yönelmesinin sebeplerinden birisi de bu aþaðýlýk kompleksi.. Cemil Meriç bu konuda þunlarý söylüyor; “Ýzm’ler idrakimize giydirilen deli gömlekleri. Ýtibarlarý menþelerinden(çýkýþ yerlerinden) geliyor. Hepsi de Avrupalý” Bizler kendi baðrýmýzdaki güzelliklerden habersiz hala batýnýn peþinde koþuyoruz. Aslýnda insanoðlunun aradýðý gerçek üstünlük, manevi üstünlük.

Peki batý insaný, Avrupalý insan kime özeniyor? Bunu hiç düþündünüz mü? Size söyleyivereyim, batý insaný da doðuya özeniyor. Çünkü asýl üstünlük doðuda.O üstünlükse manevi üstünlük. Her gün televizyonlarda duyuyoruz, gazetelerde okuyoruz. Ya Müslüman oluyorlar, ya da Budist oluyorlar. Neden? Çünkü onlar maddi üstünlüðün en son merhalesinde olduklarý halde, manevi üstünlükte çukurlar. Manevi zenginlikler ise sadece doðunun dinler gökkuþaðýnda gizli. Onlar maddenin mutluluk getirmediðini anlamýþ durumdalar. Bizler ise hala “biz de sizin gibi periþan olmak istiyoruz” diyerek,batýnýn çürümüþ yaþam tarzýna özeniyoruz. Onlar dinlerinden,kültürlerinden uzaklaþtýkça daha da ilerleyebiliyorlar. Biz ise inancýmýza,kültürümüze sarýldýkça ilerleyebiliyoruz. Þimdi bizler kendi bilgisayar ve sanalbað sistemlerimizi kurarken manevi deðerlerimizi göz ardý etmemeliyiz. Batý özgürlük özgürlük dedi yüz yýllardýr. Baktý gördü ki, bu mutlak özgürlüðün sonu çocuklarýn fuhuþ sektöründe kullanýlmasýna, gençlerin esrar komalarýnda ölmelerine,her türlü ahlaksýzlýða çýkýyor, onlar da bu sýnýrsýz özgürlükten vaz geçmeye baþladýlar. Batýda fuhuþ sektöründe çalýþan insanlarýn %80 civarý AÝDS ve benzeri zührevi hastalýklara yakalanmýþ durumda. Bazý Avrupa ülkelerinde her yüz çocuktan 20'si evlilikteki gayr-i meþru iliþkiler sonucu dünyaya geliyor. Peki bu rezil hayatýn sonu nereye gidecek? Batýnýn felsefesi,yaþam tarzý bir gün iflas edecek. Batýnýn insanýn kendisinden iðrenecek ve doðunun ahlaki deðerlerine kaçacaklar Cemil Meriç gibi gerçek aydýnlarýmýzýn da haber verdikleri gibi.

Þimdi biz batý insanýna da, batýlýlaþmýþ doðu insanýna da Türkçeleþme ülküsünü sunuyoruz. Bilgisayarda ve sanalbaðda Türkçeleþme.

Sevgide,ahlakta Türkçeleþme. Þiirde ve romanda Türkçeleþme. Rüyalarda, hayallerde Türkçeleþme. Kýsacasý her alanda Türkçeleþme.