’’Ýslam milleti insani vazifenin gereði, kardeþliðin akli ve Ýslami vazifenin gereði olarak, bu emperyalizm uþaðýnýn köklerini yok etmek konusunda hiçbir fedakarlýktan kaçýnmamakla yükümlüdür’’ (Ýmam Humeyni)

Bugün, özelde Ýslam dünyasýnda, genelde yeryüzünde yaþananlar, evrensel ve kadim insanlýk tarihinin gerçek misyonunu üstlenmek için, bir kez daha düþünce gücünün tekrar ilahi öðretilerle birleþtiriciliðin zorunluluðunu gösterdiði gündür.

Tarihe geri dönüþün, zamansal ve mekansal olarak muhal oluþu, bizi tarihin farklý çehrelerine bakan saha araþtýrmalarýna dayalý, yeni ve farklý çýkýþlarla zihinlerdeki projeleri toplumlara indirgeme gayretlerini gütmekten alý koyamaz.

Ýslam Ýnkilabý; oluþtuðu güne kadar, tarihsel baðýný ve perspektifini elden býrakmamýþ ve böylece bize bugün kü yerleþik beþeri sistemlerin ortaya çýkýþýndaki nedenlerin çok boyutlu bir resmini de sunumuþ oluyor.

Ýslam Peygamberinden sonra, inkýlabýn oluþum sürecindeki tarihi seyri, yapýsal açýdan ’’özne’’sinden ödün vermeden, çok (tarihi, siyasi, insani ve sair) boyutlu yönünü ve sürecin uzama hakkýný vererek, analiz etmemizi zorunlu kýlar.

Bindörtyüz yýllýk Ýslam süreci, Ýslami mücadeleler ve nihayet 1979’da baþarýya ulaþan iktidar ýsrarcýlýðý. Ýnsanýn, beþeri sunumlar yerine ilahi deðerler arayýþýndaki ýsrarcýlýðý ve kusursuz bir þekilde devreye giren Kerbela felsefesi.

Bu açýdan bakýlýnca, Kerbela kýyamý ve bu kýyamýn verdiði derslerin yeni kullaným biçimlerini, kendi zamanýna uyarlayabilen ve olanaklý kýlan öncüdeki yetenekleri ve ilahi þahsiyeti tanýmayý da zorunlu kýlar. Bu kiþilik Ýnkilabýn öncüsü olan Ýmam Humeyni’de tecelli eder. Ve kuþkusuz tarihin yetiþtirdiði ender öncülerden biridir, Ýmam.

Dinin siyasi boyutu, yeni birikimler ve çeþitli izm’lerin süreçleri ve bu izm’lerin dimaðlarda býraktýðý derin izlerden arýndýrma metodunu, Kerbela’ki ’’öz’’ ile yeniden inþa edebilecek çýkýþlarý, öncü’nün ilhamýný aldýðý tarihi olayý ve kendi zamaný arasýndaki sürecin kopuksuzluðunu yakalama yeteneði, ortaya çýkarýlan yeni (Velayet-i Fakih) olgu ve aynýlýklar, inkýlabý analizin temel taþlarý haline de geliyor.

Velayet-i Fakih olgusu; ki, bir anlamda Kerbela’da öncüye olan sadakat felsefesi ile özdeþtir. Ve bu yaklaþýmýn en önemli katkýsý, çeþitli ekollerde kesrete dönüþen ümmet algýsýný yeniden Vahdete dönüþtürme ideali ve ýsrarcýlýðý dýr.

Bu ideal ýsrarcýlýðýn diðer önemli katkýsý ise, edilgen Ýslamlarý kategorileþtirmeden, çýkartýp tek gerçeklik üzerinden ortaya koyarak, ayný zamanda yeni sýnýfsal oluþumlara ve bu sýnýflarýn sosyo-kültürel özelliklerine dair imkanlar oluþturmasýna engel olmayý sunmasýdýr.

Bu anlamda, liderlik (velayet-i Fakih), sunduðu yeni perspektifle; sadece Batý’lý felsefeye sahip zümrelerin deðil. Ýslamý, belli mekanlara sýkýþtýrmak isteyen yerli alimlere de, eski yaþam tarz ve zihniyetlerine dair, önemli veriler sunmuþ. Onlara yeniden

’’öze dönüþ’’ün ’’özeleþtiri’’lerini yapma zorunluluðunu anlatabilmiþtir.

Liderliðin kendine has özellikleri ve taþýdýðý deðerlerden sýfýr töleransla Ýslam dýþý deðerler karþýsýnda durmasý, ona ayrý bir farklýlýk ve haklýlýk kazandýrmýþtýr. Gençliðin daha fazla teveccühü ve karþýnýn endiþesindeki asýl kaynak da liderkilkteki üstün vasýflarý manipüle edemeyiþi ve...!

Ki, Ýslamýn son otuz senedir geçirdiði (Kuram’dan eyleme) dönüþümler, Ýslam dünyasý için yeni ve daha derin sosyo-politik eþitlik ve fikirsel birleþimleride beraberinde getirmiþ. Bu tespitin, Ýslamla yakýndan ilgilenen Batý’lý sosyolog ve düþünürlerin ilgi alanýnda olmasý da, yeniden dünya’ya ilahi çýkýþlý sosyal olaylarýn ilham kaynaðýný oluþturmuþ, Ýnkilabýn deðer ve önemini...

Ýslamý Kuram’sal çerçevenin dýþýna çýkaran Ýnkilabýn Þuleleri, evrenselleþerek kalýcý islami deðerlerini sunmasý, ve yeniden eylemsel çerçeveden yola çýkarak dil, ýrk, coðrafya, kültür sair farklýlýktaki toplumlara sunduðu dönüþümü; siyasi, kültürel, sosyolojik, askeri, bilimsel olarak tarihsel eleþtirel bir perspektiften analiz ettiriyor. Nitekim çeþitliliklerin sayýsallýðýndan öte, ilgili toplumlarýn ihtiyaç duyduðu deðerler manzumesinin önemidir, söz konusu arayýþ.

Latin Amerika’dan Asya’ya, Asya’dan Afrika’nýn en uç köþesine kadar yayýlan ve temelde ayný beklentileri (insani/ilahi deðerler manzumesi) olan çeþitli Milletlerin arayýþlarý, Ýslam Ýnkilabý’nýn özündeki dinamikleri görebilmeleridir.

Pekala, Avrupa’da bu konuda kendi payýna düþeni almaktan kutulamamýþ. Ýslamýn Kuram’dan eyleme dönüþü, Batý’daki birinci aþama olan Kuram’da yoðunluk kazanmasý, Kuram’sal çerçeve tartýþmasýnda kalýp kalmamalýsý, otuz yýl gibi oldukça kýsa olmasýna raðmen, okur ve benimseyenlere, Batý’lý aydýnlarýn neden eleþtirel gerçekçilik Kuram’ý, diðer yaklaþýmlara tercih ettiklerini ve bu Kuram’ýn, ontolojik, epistemolojik ve dahasý eskatolojik yöntemsel artýlarýný hissettirecek dolgunlukta olduðunu itiraf etmekten çekindiklerini göstermektedir.

Ýslam inkýlabýnýn en belirgin özelliklerinden biri olan, eleþtirel gerçeklik Kuram’ýna dair iddialarý, olaylara önyargýsýz kendi deðerlerini açmasý, ilgi duyaný bu yaklaþýmýn içine taþýmýþ, kitlesel verimliliðine dair elle tutulur veriler sunmasý da farklý bir buyut. Ýslam bunu ýpatlamýþtýr. Bu hakikate ne 1789 Fransa devrimi, ne de Ekim 1917 Rus ihtilali ulaþmýþtýr. Birincisi entellektüellerin kontolünden çýkarak gizli bir aristokrat tabakaya dünüþürken, ikincisi ise, askeri güç ve despotizmin simgesi olarak hizmette kalmasýdýr. Yine birinci devrimin kendine has monþer’lerini, dýþ dünyaya sömürü ve kültür emperyalizmi adýna ithal etmesi, ikincisinin ise çevresine saçtýðý korku imparatorluðu, bu devrimlerin analizine baþlangýç olarak yeterli giriþi sunacaktýr sanýrým.

Batý ve Batýlý düþüncelere sahip olanlar için, Ýslam Ýnkilabý’nýn yeniden gündemleþtirdiði deðerler. Ýnsanlýðý Batý’nýn Ortaçað karanlýklarýna gömecek vahim tablolar içerir vehmidir. Bu tür düþünürler çok iyi bilmiþerdir ki, Ýslam Ýnkilabý; küresel, ulusal ve yerel olarak üç ayrý zeminde, ayrýca; politik, ekonomik ve kültürel süreçler arasýnda kendisine has özelliði ile ’’að’’ dokuyarak ve bu süreçlerin iç içe geçmiþliðini özenle dikkate alarak geniþliyor olmasýdýr.

Batý ve onlarýn Ýslam dünyasýndaki yerli iþbirlikçileri, söz konusu ’’að’’ýn oluþmasýný engellemek ve bunun içinde yüzyýllar buyunca kullanýlan Þii-Sünni silahýný elden býrkmayý hiç düþünmemiþtir. Nitekim, Batý’nýn kendi Ortaçað hastalýðýný Ýslam dünyasýna yayma çabasý, onlarýn her kulvarda öncü kalmasýný saðlamýþtýr. Bundan ötürüdür ki; Ýmam Humeyni, bu tür düþünce sahiplerini, ’’Ýslam ülkelerinde, kirli eller, Þiiler ve Sünniler arasýnda ihtilaf yaratýyorlar. Bunlar ne Þii ne de Sünnidirler. Bunlar emperyalizmin elleridir. Ýslam üklelerini ellerimizden almak istiyorlar’’ Sözüyle deþifre etmiþtir.

Bütün sistemler; devlet, yerel yönetim, Ekonomi, sermaye, Kültürel oluþum, eðitim, toplumsal sýnýflar arasýndaki iliþkilerin hukukunu belirleme ve yaþamsal mekanlarýn oluþumuna, kaçýnlýmaz olan etkileri ile kalýcý ve doyurucu olduðunu iddia ettikleri hukuklarýný cebri/ihtiyari sunmak isterler.

Bugün özellikle Ortadoðu’da var olan sorunlarda, Ýslamýn sahip olmak istediði söz hakký ve ýsrarcýlýðýn haklý sebebi,( elbette Ýslam salt maddi fenomenler dünyasý deðildir) çeþitli politik çýkarlar, popülist siyasetciler, partizan ve kayýrmacý iliþkilerden uzak, aile ve kabile sermaye birikiminin sahnesi olmaktan çýkmýþ, bizatihi halka/hakka ait olan oluþumlar oluþturmak ýsrarcýlýðýdýr.
Ýslam Ýnkilabý: Ortadoðu da, despotizm ve elitizm’den kurtulmak isteyip, bölgenin asýl kültür ve inançsal deðerlerine kavuþmak istemesi, kabilesel ve partizan rantlarýn, hizmetlerin paylaþýmýnda ki eþitsizlik, yerini sosyal sýnýfsýzlýk, adalet ve Ýslam hukukuna ihtiyacý olan ýsrarcýlýðý, ulusal mekanlarda ayrýþmalarý derinleþtirerek yaygýnlaþasýný da beraberinde getriyor.

Evet, Ýslam Ýnkilabý bu yeni çýkýþlar içinde geliþmektedir. Ve belki de evrensel Ýslam diye kavramsallaþtýrýlan geliþme aþamasýndaki son yüzyýl Ýslamý! Batý’lý ülkelerin kentlerine her geçen gün biraz daha fazla nüfuz etmeye baþlamýþ olmasý, bizi ne denli ümitvar kýldýðýnýn haklýlýðýný da vermektedir. Nitekim Avrupa kentlerinde önemli potansiyele ulaþmýþ aydýnlarýn Ýslama bakýþ açýlarý, Ýslamýn Avrupa’ya sunasacýðý yaþam tarzýna, teorik, bilimsel ve ilmi refarans sunma istekleri de farklý bir çalýþma gerktirir. Esefle belirtilir ki; bu konuda ki ehillere ilgi gösterilmemektedir!

Peki bütün bunlara raðmen, gözümüzü kamaþtýran bu kutsal görüntünün arkasýnda yatan ve gözden kaçan diðer gerçeklikler nelerdir? Ýþte burada Ýslam Ýnkilabý’nýn sürekliliðinde ki kendisine has, ikili kaynak durmaktadýr. Bu kaynaklarýn zaman ve mekan üstü olma özelliði, kendi tanýmýlarý ile mucizeliðini ispatlýyor olmasý, dahasý kendilerine rakip kabul etmeyecek kadar net sunumlarýdýr.

Þehit Beheþti, Ýslam inkýlabýnýn gizemini þu cümlelerle açýklamak ister: “Eðer gençleri 1400 yýl öncesinin terbiyesiyle yetiþtirirsek, az bir topluluðun iki imparatorluðu yerle bir ettiði gibi, aynýsýný günümüz süper güçlerinin baþýna da getirirler diye korkuyorsunuz’’ Adeta Ýmam Humeyni’nin ‘’Ýslam ülkelerinde, kirli eller, Þiiler ve Sünniler arasýnda ihtilaf yaratýyorlar. Bunlar ne Þii ne de Sünnidirler. Bunlar emperyalizmin elleridir. Ýslam ülkelerini ellerimizden almak istiyorlar’’ sözünün açýlýmýný sunuþtur.

Ýmam Humeyni, sunduðu bu cümle ile Ýslam ümmetine kutsal vazifesini hatýrlatmýyor deðildi. Dehe-i Fecr’den, Fecr-i Sadýka kavuþmanýn verdiði özlem ile Kutlu öncüleri Selamlýyoruz.

mcan@hotmail.de