ÜSÜYÜNE GRÝZ MEKDUBU...
Gýymatlý ve bek muhterem gardaþým Üsüyün,
Bu grizde tasarruf etmenin gýrh altýn yöntemi baþlýhlý yazýný okudum. Doorusunu demem gerekirse ilk önceleri bek ciddiye alýp derinnemesine ohuyamadým.
Çünkü; her gafadan bi ses çýhýyo, kimi var, kimi yoh diyo, kimi bu griz sadece mali piyasada, real sekdörü etgilemez, hatda bu bi fýrsat bile olabilir diyodu.
Amma ne zamanki baþbahan RTE Amerigaya getdi geldi, griz var demiye baþladý, haaa dedim demekgi iþ ciddi boyutlara varmýþ...
Ýþde o zaman ben de bu gýrh altýn oneriyi yeniden diggatlice, ciddiyetinen bi daha ohudum ve sana bi mekdup yazýyým, halýmý, durumumu arzuhal ediyim dedim.
Baþbahan RTE en böyük paturonlara bile horuzlanýp! güya milletin moralý bozulmasýn diyi griz - miriz yoh diyodu emme, millet grizi zaten çarþý - bazarda çekiyo, bu da yetmiyomuþ gibi, bi de RTEnin milleti avanah yerine goymasýnýn grizini çekiyodu.
Gayrý hepimiz hergün grizinen yatar - galhar olduk, çökdük televizyonun baþýna. Bu seferde televizyonda, gazatelerde bu haberleri dinnedikce bi iyice griz derinneþmiye ve biz de eyice uyuzlanmýya baþladýk.
Þindi gara gara düþünüyoh, yav bu griz de nireden çýhdý ve bundan sona noreciik.
‘’Noorek heri yapacak bek biþeyimiz yoh’’ deme devri geçdi, gayrý herkeþin paçasý dutuþdu, hepimiz diyok ki; yapabilecaam bi þeyler varmý acep...
Vardýr, vardýr amma bizim elimizde ne var, ne yapabilirik derken senin önerileriyin bazýlarý belki derdimize bi çare olur, yardým edebilir diyi yeniden ohuduk...
Senin yazýnda deðindiiðin gonulara geçmeden evvela, geçengün bi dosdumunan bu gonuyu gonuþurken bana annaddýðý guzel bi hikaye var, musadeninen onu annadýyým.
‘’Bi gun bi ayý bi ormanda yürüyomuþ, yoharý bi bahmýþ, bi dene lalek bi uçuyo, bi uçuyo, ganatlarýný öyle çýrpýyo ki, niredeyse ganatlarý hem altdan, hemi üstden birbirine daðiyo.
Bu telaþý goren ayý, laleðe derki;
A-     Hayrola lalek gardaþ bu telaþýn ney böyle, neriye böyle aceleynen...
L- Senin habarýn yoh mu, ormana maliyeciler geldi,
A-     Eyi, geldiyse gelsin, sen niye gaçýyon, bundan sana ne lan...
L- Sana ne olurmu ayý gardaþ; benim yazlýh var, garýmýn yazlýðý var, çocuhlarýn yazlýðý var, benim gýþlýðým var, garýmýn gýþlýðý var, çocuhlarýn gýþlýðý var, yazýn þu ülküye gidiyok, gýþýn baþga ülküye gidiyok, biz gaçmýyah da kim gaçsýn...
Demiye galmaz bu sefer ayý tabanlarý yaðlar... Yolda maymununan garþýlaþýr, ayýnýn bu telaþlý halýný goren maymun;
M- Hayrola ayý gardaþ, nedir bu talaþýn, neriye gaçýyon böyle...
A- Senin habarýn yoh mu, ormana maliyeciler gelmiþ,
M- Eyi, geldiyse gelsin, sen niye gaçýyon, bundan sana ne ayý, demiþ...
A-     Sana ne olurmu maymun gardaþ, benim kurküm var, garýmýn kurkü var, çocuhlarýn kurkü var, hepimizin yazlýðý var, gýðlýþý var, sepet sepet armýdýmýz, külek külek balýmýz var...
Demiye galmaz maymun tabanlarý yaðlar, amma ne yaðlama, bi gaçýyo, bi gaçýyo peþinden aslaný yolla dutamaz. Gan ter içinde galýr, ayahlarýnýn dermaný kesilir, nefesi tukenir, dil bi garýþ dýþarýda...
Zýnk diye durur yerinde ve gendi gendine; ulan lalek gaçýyo yazlýðý var, gýþlýðý var, ayý gaçýyo kürkü var, armýdý var, balý var, ulan sen ne diye gaçýyon.
Senin götün cýplak, garýnýn gotü cýplak, çocuklarýn götü cýplak... Ulan maliyeciler bohunu mu alacak... der, durur ve ferahlar.
Bunu annadý da bi eyice gulüþdük.
Biz böyleyik iþde, aalýyacak halýmýza gulerik. Sona dedim ki gendi gendime oolum sen manyahmýsýnnesin, ne gulüyon, bah, baþbahan RTE bile ciddiye aldýðýna gore sen de ciddiye al ve bi çaresi varmý onu araþdýr.
Ýþde o zaman senin yazdýhlarýný bi daha ohudum. Sadece senin yazdýhlarýnla yetinirmiyim, gazete aldým, dergi aldým, kitap aldým, ohumuya baþladým ve gunün neredeyse yirmidört saati televizyonun baþýna kilitlendim...bi ganalýndan otekine, bi tartýþmadan ötekine geçiyom, hatta tartýþan, gonuþanlara cevap bile veriyom amma beni duyan yoh.
Gusura bahma bu yapdýðým iþ senin tavsiyene bek uymuyo, gapalýyken bile iki watt alekdirik harcýyan televizyon þindi daha çoh yiyodur amma olsun, neler oðrendim neler.
Nasýl guzel annadýyollar ekonomiden; makro deðer, arýz -talep iliþgisi ( bu arýz-talep iliþgisini bi ballandýrarah annatýyollar ki, ekonomikden acicik annamasam, sanacaam ki gece yarýsý arýz-talep iliþgisi..) piyasalarda darlaþma, spekülatürde bollaþma, tahvil, hisse senedi, rant, repo, gasalarda depo, kureselleþme, fayiz vesaire... hani fayiz haramýdý...
Dinneyince diyom ki, lan ya biz kör cahilik bi þey bilmiyok, ya da bunnar çok þey biliyo. Bi boh annýyosam harab oluyum, ne lan bunnar, biz hangi dünya da yaþýyok...
Bah ne diyollar; ‘’...piyasalarda nakit sýkýntýsý ... (Lan deyyus, piyasalardaki nakiti ben mi çekip cebime goydum). ’’... finans sektörü darboðaza girinci..(hee, finans dar bi çevrenin boðazýna giriyo, bizim de...). ‘’... sermaye piyasasý sýkýntýlý dönemde...’’, ‘’...finans sektörü griz esnasýnda’’ (malý gotürüyo), ‘’... uzantýsý olarak reel sekdör’’, ( de çalýþanlar bohu yiyiyo).
Reel sekdör... töbe töbe amma, diyesim geliyo ki; hadi si...dir-in- lan.
Ulan þuna üretim ekonomisi desenizde biz de annasak nolur sanki!
Hemi madem hepisinden siz annýyodunuz, bu gadar gonuþup, her bohu biliyodunuz da bu griz nirden peydahlandý...
Hani gelmiyecaadi griz, hani ÝMeeFeye stand bey demiyecaadin, nooldu (Mee..sela yani) gasýmpaþalý, bu iþ yakýnlarýnýn gasasýna para akýtmýya benzemiyo daalmi... sayýn Unahýtan bey.
Grizi fýrsata çevirecaadiniz ya, valla bi tek o dooru çýhdý; fýrsat bu fýrsat diyip epey gasa doldurdunuz, haralde sanýrsam...
Þindide gozlerini yatak odamýza çevirdiler, yatahda iþi gücü býrahdýk... yastýk altýndaki paralarýmýzý sayýyok ya, (ya düðün, niþan ya da kefen için ayýrdýðýmýz), þindi onuda çýkarttýrak da, bi an evvel rahat ve huzura ebeddiyen gavuþsun vatandaþýmýz diyollar ve çare arýyollar...
Býravo, aferim size, gasalarýnýz eyice þiþdi daalmi, ha bi de ÝMeeFenin önünde diz çokerken dizleriniz þiþmiþdir ya, olsun, gobekleriniz de þiþdi... Þindi siz de milletin dizini þiþirin ödeþirsiniz...
Bu gidiþinen biz eyice diz çokeciik gibi geliyo.
Biz çalýþannarýn, saabit geliri olmýyannarýn dizi zaten titiriyodu, þindi bu giriz bizi eyice periþan edecek, diz çokdürecek gibi gorünüyo.
Çünkü, kureselleþdik ya, bu griz de global olduuna gore, hatda uzmanlara gore Bin dohuzyüz yirmi dohuz grizinden daha derin ve gapsamlýyýmýþ , o zaman hapý eyice yuttuh demekdir.
Bah gör, yeni Hitler bozuntularý çýharsýnlarda piyasýya, griz bi de ýsýcak savaþ piyasasýna girsin, sen halýmýzý o zaman gör, vah, vaaah...
Biliyom ki boyle durumlarda bi girince bi daha çýhmaz.. Savaþ...
Onun içinde önnemlerimizi daha ciddi almamýz lazým, devlet iþine bek garýþýlmaz amma, ev ekonomimizi yeniden bi gozden geçirmemiz lazým.
Ya biz onu gozden geçireciik, ya da o bize... kotü gunler geçirtecek.
Hoþ, bana gore yapýlacak pek bi iþ yoh, bu iþlerden hemi bek annamam, hemi benim alanýmýn dýþýnda, bu iþleri ikide bir dosyalarýný çantasýna goyup, sanki ÝMeFenin garþýsýna çýkar gibi çýkan benim garý, þey haným ekonomi bakaným yapýyo.
Yemin ederim bankacýnýn garþýsýnda duruþu baþga, benim garþýmda baþga... Ýþde o zaman diyom ki ulan þu Gasýmpaþalýynan, Unahýdan’ýn iþi bayaðý zorumuþ...
Her banga dönüþü evdekiler bi güzelce silkeleniyor, harçlýklarda azalma, buzdolabýnýn içinde ise geniþleme... Amma þunu söyleyim ve haksýzlý etmeyim gadýna, çocuhlarýn garþýsýndayken kesinti herkesden var ve eþit gibi gozüküyoda, amma bana örtülü ödenekden herzaman bi pay ayýrýmý var...
Verirkende aman gozüyün yaðýný yeyim, diggat et diyo... Diggat etmem mi, o gadar kormüyüm ben, bah, tereyaðý yerken, þindi gözyaðýna galdýh. Ýþin kotüsü gýþ, havalar soðudu deyi sineklerde çekip gitdi, yosa dutup onnarýn yaðýný bile çýkardýrdýk...
Gozünü sevdiðim Üsüyün, ozel durumumunan seni meþgul etmeyim, esas ben senin yazdýýn yazýya acicik gatgý yapmah için mekdup yazýyom.
Gýrh dene madde önnem yazmýþsýn, bek eyi, bek guzel yazmýþsýn amma ve lakin bunnarýn hem bazýlarýna gatýlmýyom, hemi de eksik yazmýþsýn. Hatta bence en önemlisi gýrkbirincisini maddesini ya dalgýnlýðýna gelmiþ, ya da þindi zamaný daal deyi mi ne, yazmamýþsýn.
Ben de onu tamamlayým, bu millete belki bi yardýmým olur, bi faydam dohunur, bi yol gosderirim diyi senin yuksek affýna sýðýnarak yazmýya çalýþýyým.
Tabi þunuda ayrýca belirtiyim. Bu gimi grizlerde herkeþe yönelik ortak reçete olmaz. Çünkü grizi çekenler var, nemalananlar, yaðlananlar var, hatta fýrsat bilenler.
Sen önnemler paketinde ‘’piyasalarý darlaþdýrýn, spekülasyonlarý younlaþdýrýn, her televizyon ganalýný aðlama duvarýna çevirin, bu yýl iki milyar kar (bu gökden yaðan kar daal) hesaplarken, ilk dokuz ayda hedefe yaklaþmýþken, tam dutmadý diyerek hemi hükümeti sýkýþdýrýp biþeyler goparmah, hem fýrsat bilerek iþci memur çýharaný, ya da bilmem gaç yüz bin liriya araba alanlarý, havada dolar saçan, amma vergiden gaçan ve gayýt dýþýndakileri gastetmiyon... Hoþ, sanki gayýtlýlar gaçýrmýyo, ossuruk gibi kohmuya baþlayýncý hoop bi vergi affý...
Biliyom ki sen grizi çekennere yönelik yazdýn, onu bildiðim içün ben de o çerçevede galacaam.
Amma bu grizi çekenneride bazý guruplandýrmalara ayýrmak lazým diyom.
Çünkü, bazý þeylerde hiçbir daniþiklik, düzelme, bozulma yoh.
Meselaa; çalýþmýyan iþsizler, bi sabit ücrete tabi olmýyanlar var, bunnar daha önceden de grizdeydi, sanki heç refah gordü mü ki, onnar için ‘’ha kel Hasan, ha Hasan kel’’... deyip geçek.
Hatta bu griz onnara bi fýrsat, bah, piyasa daralýyo ya, gampanyalar alabildiðine arttý, gýþýn baþlamasý gereken ‘’þok’’ gýþ indirimleri sonbaharda baþladý... Baþbahan RTE demek ki bunu gasederek demiþ, griz bi fýrsattýr diye.
Biliyom ki sen asgari ücretlileride gastetmiyon, onarýn durumuda ortadaydý. Devletin gendi diyoki dört giþilikbi aylenin aylýk asgari geçim goþulu için þu gadar.... ytl lazým, gomisyonda ne belirliyo... ytl. Bu devletin iþine ahýl ermez valla.
Zannýmca senin paket bu kesimide bek gapsamýyo gibime geliyo.
Emekliler , fak-fuk fonlular, þalvarlý donlular, kimsesiz ve yetimler, gaziler dersen onnar da banga sýrasýnda kerizleniyodu, pardon grizleniyodu....
O zaman senin gýrh maddelik altýn tavsiyeler geriye galanlarý ilgilendiriyo. Onnarýn diggat etmesi lazým.
Hani bu kesime ne deniyo... Hadi biz diyek ki gendi yaðýynan gavrulanlar... Acicik ücretleri dolgun, gýyýda koþede üç beþ guruþu olan, iþde bi arabasý, bi dairesi, falan filan... Yannýþ annamýþmýyým...
Bak ben ne dedim, ekonomi-mekonomi den bek annamam ama bi sokak vatandaþý olarak bazý önnemler bana ters geliyo. Sadece bana daal ekonomiye ters, gozünü sevdiðim gardaþým.
Bah, isdersen içinden bazýlarýný þeçip birlikde bi goz atalým,
Madde 30- Varsa sigara ve alkol kullaným miktarýný azaltýn. Eðer býrakamýyorsanýz fiyatý daha ucuz sigaralarý tercih edin. En azýndan kriz dönemi atlatýlana kadar kullanacaðýnýz daha ucuz sigaralar bütçenize önemli katký saðlayacaktýr.
Hah burda duralým þindi.
Eee, Üsüyün gardaþým sen toplum biliminden annýyan birisin, bilmiyon mu ,bu tür dönemlerde insanlar daha çok sigara ve içgi tüketir. Bu dönemde bu insanlar bunnarý býrakýrsa, içini, hýrsýný, kinini, derdini neriye boþaltacak. Hadi diyek ki býrakdý, o zaman mazallah evdeki avradýn, çoluðun -çocuðun halýný bi düþünsene!
Gel bu maddeden vazgeçek, galsýn otuzdohuz...
Tamam, tümden býrahamýyosan diyon, ucuzunu için, eyide caným guzel gardaþým ucuz malýn saðlýða zararýný sen benden daha eyi bilirsin, sonra þurdan kýsak derken öte yandan küt küt öksürük, milleti ýrahatsýz et...Hadi milleti býrah da, bi de avrat grizi çýhmazmý; ’’ geberecaan sýracalý, az içsen...’’
Ha, en azýndan griz geçene gadar býrakýn diyon amma, kimse bilmiyoki ne zamana gadar sürecek... Bilsem ki gýsa sürecek inan cuvara yerine gurudulmuþ eþþek bohu, raký yerine isbirto bile içerim, namýssýzým. Sanki koydeyken içmedik mi...
Madde 26- Tüm harcamalardan vazgeçin ama aracýnýzýn kaskosu ve saðlýk sigortanýzdan vazgeçmeyin.
Bak yirmialtýncý madden doðru bi tespit ve bende yurekden gatýlýyom.
Bu grizde bu gadar tasarruf etmek için tüm harcamalardan vazgeçersek, ha iþde o zaman tümden takattan düþer, güçsüzleþirik, direksiyon hakimiyetimizi gaybeder, bi yere, ya da birine toslayýp çarparsak, o durumda arabamýzýn gasgosu yoðusa ve bizimde hasdalýk sigortamýz yoðusa, bohu yedik demekdir... sürün artýk acil servislerde. Onun için gasgo ve sigorta önemli.
Hadi diyelim ki acil servisden gurtulduk, ya arabanýn hasarý, ya garþý taraf... zaten griz... Bu madden galsýn.
Oteki maddeleri herkeþ okusun, iþine gelen iþine geleni alsýn, iþine gelmiyen almasýn, ona ben garýþmam.
Bah benim caným gardaþým sakýn demiyesin ki bu gendini bilmez adam her maddeme garþý çýhýyo, etiraz ediyo, cevap yetiþdiriyo dersin amma, benim derdim annamýya çalýþmak. Mesela mý, gýstýk gýstýk, hadi olduðu gadar gýsdýk, soona.
Bu ekonomi denen meret hani yavuz bi iti zincirinen baðlan ya, ayný öyle biþey, sen zincirledikce o daha azgýnlaþýr, daha saldýrganlaþýr, daha yavuz bi it olur. Bunu bilmez daalsin, koyden bilirik...
Eyleyse biz herþeyden kesdik diyek, meselað manava az gidince koylü az üretir, haydi þu ayakgabýynan idare edek derik, atölye gapanýr, az araba sürüp az benzin yahak derik, devletin en önemli vergi gaynaðý azalýr, haydi sinema, tiyatro neyise, Hülya hanýma televizyondan bakarýk da, televizyon vb gibi aletleri az alýnca kanallar gapanýr, hadi diyek ki gapansýn, zaten çoðu iþi gücü býrakmýþ izdivaç vs diyerek avrat pazarlýyo, hani sokak diliynen desek pezevenklik yapýyo, hadi ondan vazgeçdik amma þu handy denilen cep telefonlarýndan az gonuþun, gýsýntýlý gonuþun kýsýntýsýndan da da vazgeç. O zaman derdimizi, sýkýntýmýzý kime ve nasýl annatýrýk.
Bunnarý çoðaltmak mümkün, bu gadarý bile bana þunu gosderiyo ki çok gýsýntý grizi atlatmak yerine tam tersine derinleþdirir, piyasayý daraltýr.
Bazarýn arz – talep dengesini bozar... gýsacasý griz derinleþir.
Neden? Çünkü týpký bir zincir gibi herþey birbirine baðlý. Bi yerden gýsýntý ný otekini gýsarsýn, o zaman ekonomi gýsýr bi döngüye girer ve gendi etrafýnda dönen akrebin gendini zehirlemesi gibi... buhrana girer ve baþgasýna bile sohmadan (iðnesini) gendine sohar, ölür ve çoh öldürücü olur.
Sevgili gardaþ bana gýzýp þöyle diyon, lan noorek o zaman, elimizde var da harcamýyokmu... sen de haklýsýn gardaþ, yok ki harcanmýyor demektir, olsa caným gurban elbetde.
Benim demem o daal, harcýyalým harcamýyalým daal, keþke olsa da... diyok .
Benim demem iþde tam o ki; niye yok?
Niye birilerine var da bize yok.
La grizden bi gün önce o gadar para varýdý, hatda basýncý o gadar sýkýþmýþ dý ki haydi þöyle bi dolaþýyým diye çýhmýþ, memleket memleket dolaþýyo, gettiði yerlerde hemi havayý, hemi piyasalarý ýsýtýyo, borsanýn derecesini yükseltiyo, birilerinin ceplerini, gasalarýný þiþiriyodu.
Bi haber geldi, paranýn anayurdu denilen yerde, gasalardan birinde bi çatlama oldu para ahmýya baþladý ve griz patladý.
La bu paralar neriye ahdý, yoksa küresel ýsýnmadan dolayý yandý kül mü oldu, nooldu...
La, bi çocuk fýrýndan ekmek çalýncý altý ay hapis yatýyo da, bu gadar parayý cukka edenler nooldu...
Efendim menecerler, ceo lar, spekülatörler hata yapmýþ, suçluymuþ diyollar, la o zaman gaç denesi kodeste...
Vaah vah bazýlarýnýn iþine son verilmiþ, iþsiz galmýþlarýmýþ, ulan dürzüler,peki o zaman bu kenelere niye milyonlarca dolar tazminat ödüyonuz.
Hepimiz ayný kayýkdaymýþsýk, lan öyleyse kayýðýn küreklerini niye ben çekiyom.
Ýþde, senin eksik yazdýðýný söylediðim gýrhbirinci madde bu.
Biz iþçiler, emekciler, koylüler bu maddenin gereklerini yerine getirip sormazsak, daha çoook grizler görürük, hatta heç çýkamah...
Bak gulahlarýma bazý sesler geliyo, homurdanmalar artýk sokaða, alanlara çýkmýya baþladý.
Bah Gýzýlay’daki, Garaköy’deki, Berlin Alexander Platz’daki sesi duyuyon mu. Homurdanýyollar la valla, grizin sebebi ve sorumlusu biz daalik diye.
Bah gine biber gazý sýkdýlar daalmi, sýhsýnlar, sýhsýnlar, bi gün o gazlar...
Dalgýnlýðýndan ya da unutganlýðýndan olacah, yazmadýðýn gýrkbirinci maddeyi de ben ekleyim;
Ýsdersen ginede gýrhýncý madde diyek, hani senin maddelerden birini çýkartdýydýk ya, onun yerine goyup ginede gýrhýncý madde diyek, ama bu maddeyi hiç unutmuyak ve gözden uzak dutmuyak.
Madde 40- Krizin Sorumlusu Kapitalizmdir. Yükünüde onlara çekmeli.
Bu da ancak örgütlenerek ve mücadele ederek kazanýlýr.

Haydi, þimdilik hoþcagal benim Üsüyün gardaþým, bu satýrlarý ohurken grizsiz dakikalar dileðiynen, tüm ev horantasýna benden selam söyle, senin de yanahlarýndan gardaþca, dostca operim...