“Arka da býrakýlan, uzak günlerin silik gölgeleri. Uzak çok uzaklarda zor duyulan bir fýsýltý sanki. Kulaklarýný ne kadar dört açsan da yok artýk duyamazsýn, hatýrlanan hayatýnýn belki de en güzel resimlerdir, onlar.”


O benim çocukluk hatýralarýmýn en zenginidir, diyebilirim. Hatýrladýðým o asýk yüzüyle, bütün korkuma raðmen onun yakýnýnda olmak ya da sevecen, takdir dolu bir söz duymak beni nasýl gururlandýrýrdý. Þimdi þu satýrlarý yazarken bile kahverengi boyalý ahþap kapýsýný kapatýrken çýkarttýðý sesi duyar gibiyim. Kýrmýzý tuðlalý evinin duvarlarý sokaðýmýzýn temel direði idi sanki. Öldükten sonra hemen satýldý evi, uzun yýllar sonra gittiðimde evin de yýkýlmýþ olduðunu gördüm. Ýçimde duyduðum acýyý ve duyduðum sýkýntý çok tarifsizi. Bunun büyük bir haksýzlýk olduðunu hissettim.

Korktuðum kiþilerin baþýnda gelse de zengin kiþiliðini þimdi fark ettikçe, hala ona karþý büyük bir merak duyuyorum. Ýlkokulu okuduðum o ilk yýllarýmda mahallemizin yaþlýlarýndandý. Onu hep bir Pazar alýþveriþinin ardýnda mavi tonlarýnda ki kýyafetiyle hatýrlarým sokaðýmýzda. O zamanlara has, pazar çantasý ile yaþýna raðmen dimdik yürüyüþü ile tanýdýðým en saðlam duruþuyla hatýrlarým. Herkesin selam vermekten korktuðu kiþiydi.

Bense Onu unutmaktan korktum. Annemin ona verdiði vefa sözünü hep çok ciddiye aldým. Onunla birlikte çocukluðumun ilk günlerini geçirdiðim kasabanýn ne kadar güzel ve özel olduðunu anlýyorum. Yaþadýklarý hayata ve sahip olduklarýna gösterdikleri itinayla geçip giderlerken bu dünyadan çoðu þeye hakkýný vererek gitti onlar.

Çocukken hýþmýna uðramaktan çok korktuðum halde önüne geçilemeyen o çocuk içgüdüsüyle yaptýðým yaramazlýklar sonucu onun gazabýna uðradýðým çok olmuþtu. Evi üç katlý bir evdi. Giriþ katýnda ki mutfakla bitiþik olan bir odasý vardý. O zamanlar evlerde bulunan bir divaný vardý camýn önünde. Onun oturduðu köþe hep aynýydý ve gece gündüz perdesi onun dýþarýyý görebileceði biçimde açýk dururdu. Sokaktan geçen hiç kafasýný çevirip korkusundan o tarafa bakamazdý. Biz uyuduktan sonra, annemi yanýna çaðýrýrdý geç vakte kadar oturur sohbet ederlerdi. Anneme sýk sýk hala sorarým.”neler konuþurdunuz, neler anlatýrdý” diye. Ama bilinenden çok , bilinmeyeni çok yinede.

Onun perdeyi bir çatal iðnele tutturup dýþarýyý görecek biçimde oturmasýyla ilgili bir hatýra anlatýr annem. Zamanýn da mahallemizde bulunan bir hükümet binasýnda bulunan bir görevli, gelip geçtikçe cama bakar. Bir iki derken bizim Beyaza Teyzenin caný sýkýlýr. Bir sabah görevli gene çapkýnca cama bakar ve iþine geçer. Biraz sonra Beyaza Teyze giyinir kuþanýr. O zamanlar yanýnda çalýþan bir ayaðý aksayarak yürüyen hizmetçisini de alýr ve her gün camlarýna bakan kiþiyi ziyarete giderler. Hükümet binasýna gidince geçen þahsý çaðýrtýr. Onlarý gören çapkýn bey, gözlerine inanamaz hemen yanlarýna gelerek onlarý odasýna çaðýrýr. “bir dakika “der, bizimki. “beni tanýdýn mý” diye sorar. Bey, çok memnun “evet” der, gülümseyerek. “ þimdi iyi bak” der. Bir elini beline bir elini havaya kaldýrýr olduðu yer de dört döner. Bir taraf dan da “ bak bak” diye söylenir beye. Sonra ayný þeyi hizmetçisine yaptýrýr. Sonra devam eder “ baktýðýn o evde ben ve þu gördüðün hizmetçi oturuyor bizi iyice gördün, bir daha kafaný o cama çevirme “ der. Çekip gider, beyin halini anlatmaya gerek yok. Bir daha o sokakta görünmez.
Hatýrladýðým kadarý ile sert olmasýna raðmen yumuþak bir yüreði olduðunu da az çok sezebiliyordum. Çocukluk günlerimin hatýrladýðým en renkli hatýralarý, seyrettiðimiz sinemalardýr. Anneannemin kavurduðu kabak çekirdeklerini düðümlediði poþetle getirip tane tane verdiði, açýlýp kapanan sinema sandalyelerindeki keyfimiz ne güzeldi. Sinema artistlerinin gazetelerden kesilip defterlere yapýþtýrýlýp, þiirler yazýldýðý zamanlardý. Ablam defterini görebilmek için neler yapardým. Oda sürekli beni yanýndan kovardý. O yokken gizli gizli o defterleri karýþtýrýrdým.

“ Bazý þeyleri anlatýrken sanki masal gibi geliyor. Masal tadýnda yaþadýðýmýz özel duygular dünyaya bakýþ açýmýzý deðiþtirip farklý tatlar keþfetmemizi saðlýyor.”

Yeni gelen filmleri afiþlerinden ziyade, elinde huni þeklindeki bir megafonla sokak sokak gezerek anons yapan birisi vardý. Bazý filmlere birkaç gün önceden bilet alýrdýk. Orhan Gence- bay’ýn “bir teselli ver” filmini hiç unutamam. Annem paramýzýn olmadýðýný ve asla götüremeyeceðini söyledi. Ablamla boynumuz bükük otururken kapý çaldý ve Beyaza Teyzemiz sinemaya götüreceðini söyledi. Tabii sevincimiz büyük ama, sinemada yer olmadýðý da söyleniyor. Lakin kimin haddine bizim teyzeye, hayýr diyebilmek. Beni birisinin yanýna sýkýþtýrdýlar. Annemle ablama da yer bulundu. Beyaza Teyze’ye de fazladan bir sandalye verildi. Yazlýk sinemadayýz, karþýlýklý iki sýra halindeki sandalyelerin ortasýna oturdu. Sinema hiç býkmadan seyrettiðimiz biri fakir, biri zengin iki gencin aþk hikâyesi. Filmin sonuna doðru zengin kýz fakir genci terk ediyor. Bu arada bizimki zaten çoktan sigarasýný yakmýþ, eþarbý çýkarýp omzuna atmýþ. Ve bildiði bütün küfürleri gönderiyor. Ama kimsenin umurunda deðil herkes filme dalmýþ gitmiþ, benden baþka kýpýrdayan olmadýðý için ayný zamanda korkudan gözüm hep onda. Herkes için özel bir filmdi. Hatta bizimki hýncýný alamadý çýkardýðý gibi fýrlattý ayakkabýsýný. Filim bittikten sonra, toparlanýp ayný ciddiyetle çýktý sinemadan.

“Siz uzaksanýz olsanýz bile sizinle yaþanan ve içimizde yeþeren bütün duygular hala bizde”
Mahallemiz kadýnlarý, akþam olunca bir evin merdivenlerine oturur koyu sohbetlere dalarlardý. Beyaza Teyze her zaman onlara katýlmazdý. Çok nadir katýldýðý zamanlarýn birinde benim yaptýðým bir gürültüye çok kýzmýþ hatta hýzýný alamamýþ bulduðu uzun bir sopayla peþime düþmüþtü. Hemen köþeye ulaþýp kahvelerin olduðu caddeye çýktým. Köþeye kadar gelebildi alabildiðince baðýrýyordu. Arkadan herkes kahkahayý patlattý. Çünkü onun üzerinde o zamanýn çiçekli gecelik kumaþlarýndan bir gecelik vardý. Sokak lambalarý o kadar kuvvetli olmadýðý için hafif ýþýkta o kýyafetiyle oturabiliyordu.
Ama bana kýzýnca kendini attý orta yere. Saklandýðým yerden biraz sonra korkuyla mahalleye döndüm. Önce köþeye saklanýp ortalýðý þöyle göz attým. Bizimki beni koþturduðu, uzun sopayla yolun ortasýna dikilmiþ beni bekliyor, bir taraftan da benim gelinin boyu bu kadar var mý diye ortalýða soruyordu. Köþe baþýnda biraz durduktan sonra beni çaðýrdý. Artýk o gece bir daha yerimden kýpýrdayamadým.

Onu hemen karþýsýn da Medine ablamýz vardý. Onun ev iþlerini yapardý. O yaþýyor. Medine abla onun iþlerini yapardý. Onun bir de oðlu vardý. Medine ablayý eþi terk etmiþ baþka birisiyle evlenmiþti. Babasý ara sýra oðlunu görmeye gelirdi. O eþini sevmekten vazgeçmemiþti. Onu oturduðu mahalleye gider, özellikle akþamlarý onun evini seyrederdi. Oðlu büyüdü. Onu bir oda içinde büyüttü. Zeki bir çocuktu. Büyün yokluða raðmen biraz da babasýnýn yardýmýyla okudu ve öðretmen oldu. Yine öðretmen bir kýz la evlendi. Anneannemden duyduðum kadarý ile onun da bir oðlu olmuþ. Þimdi de gelin onu eve istemiyormuþ. O kendi evinde, ama her akþam yatmadan gidip oðlunun evine bir bakýp gelirmiþ. Kimse si yoktu. “O ki sevdiklerini, hep bir sokaðýn köþesinden seyretti.”
. Her ev içinde yaþayanlarý ile bütünleþmiþ kiþilik oluþturmuþtu sanki. Sahibi bilinmeyen çirkin taþ yapýlarýn yerinde Beyaza teyzenin evi, Mürvet Hanýmýn, evi. Postacý Mehmet’in evi vardý bir zamanlar. Kapý önlerinde gölge yapan asma yapraklarý, pencerelerinde yýlbaþýný haber veren çiçekleri vardý.