Can Þimþek: Zafer Þenocak, Alman Terbiyesi, 1. Baský, Ýstanbul Þubat 2007, Roman, 168 s. , Alef Yayýnevi

Zafer Þenocak, 1961 yýlýnda Ankara´da doðmuþtur. 1970’ten beri Almanya’da
yaþamaktadýr. Sadece Almanya’da deðil, Avrupa’da da tanýnmýþ bir yazardýr. Pek çok eseri Fransýzca, Ýngilizce, Ýtalyanca ve Türkçeye çevrildi. Düzenli olarak Frankfurter Allgemeine Zeitung (F.A.Z.), Die Welt, Tageszeitung (taz) gibi gazetelere yazýlar yazmakta, çeþitli Alman radyo ve televizyonlarýnda söyleþiler yapmaktadýr. Þiirleri ve hikâyeleri çeþitli Batý dillerinin yaný sýra Arapça, Ýbranice ve Japoncaya da çevrilmiþtir. (Ýç kapak yazýsý)

Romaný, insan iliþkilerini anlatan bir düzyazý türü olarak tanýmlayabiliriz. Ýnsanýn yaþadýðý serüvenler, iç dünyasýndaki hesaplaþmalar; insanýn insanla, mekanla ve doðayla olan iliþkileri, yaþadýðý ortamýn özellikleri ve de toplumsal olaylar bir romanda iþlenebilecek konular arasýndadýr. Romanda ayrýca, kiþiler ve çevre ayrýntýlý olarak tanýtýlýr.
(http://epigraf.fisek.com.tr/index.php?num=861)

Zafer Þenocak “Alman Terbiyesi” adlý yapýtýný, romanýn yukarýda deðinilen karakteristik özellikleri çerçevesinde kaleme almýþtýr. Ýstanbul ve Berlin arasýnda geçen bu tarihi romanýnda yazar, Türk-Alman kimlik çatýþmasý yaþayan bir karakterin (Salih´in) baþýndan geçenleri, baþka bir deyiþle hatýralarýný yazýya dökmesinden bahsediyor. Romanda okuyucu, baþkahraman Salih´in sýk sýk yaþayacaðý kimlik çatýþmasýna, bu aþamada kendisiyle yüzleþmesine ve de Türkiye´ye mi yoksa Almanya´ya mý ait olduðu konusundaki kararsýzlýðýna tanýk olacaktýr. (Arka kapak yazýsý) Okuyucunun ilk bakýþta dikkatini çekecek olan noktalardan biri de, romanda Enver Paþa, Talat Paþa, von Papen, Hitler gibi tarihte yaþamýþ ve belleklerde iz býrakmýþ ünlü kiþiliklerden sýkça bahsedilmiþ olmasýdýr. Romanda ayrýca, James Bond filmlerinden tanýdýðýmýz güzel ve gizemli casus kadýnlarla yaþanan aþklardan, sýr perdelerinden tutun da, gerçek aþktan ve de yer yer cinsellikten bahsedilmektedir.
     
Þenocak´ýn bu yapýtý toplam olarak altý bölümden oluþmaktadýr. Her bölüm kendi içinde alt bölümlere ayrýlmýþtýr. Birinci bölümde yazar, romanýn baþkahramaný Salih'in, Prusya ordusunda subay oluþundan, daha sonra da Ýstanbul'a dönüþünden ve orada baþýndan geçenlerden bahsetmektedir. Baþkahramanýmýz Salih, o sýralarda altmýþlý yaþlardadýr ve de yeni bir savaþ (II. Dünya Savaþý) her an çýktý çýkacak gibidir. Kapýda savaþ çanlarý çalarken, o yine de hatýralarýyla meþguldur. Ýkinci, üçüncü, dördüncü ve beþinci bölümlerde kahramanýmýz ýsrarlý biçimde hatýralarýný yazýya dökmeye devam eder. Arada bir küçük molalar vererek, eski eþyalarýný karýþtýrýr ve aralarýndan seçtiklerini beyninin süzgecinden geçirerek yazýya döker. (S. 152: “Sonra bir üst çekmeceyi açýp orta boy bir zarf çýkardý.”) Özellikle dördüncü bölümde, Almanlarýn Yahudilere yönelik aðýr eleþtirilerinden bahsedilmektedir. (S. 127: “…Bu kavram saðlam bir bünyeyi bozmak, hasta etmek, bütün saf ýrklarý piçleþtirmek için Yahudiler tarafýndan icat edilmiþtir.”) Altýncý ve son bölümde ise Salih´in, kýsa da olsa çocukluðundan küçük bir kesit anlatýlýr. (S. 164: “Çocukluðunu ve gençlik yýllarýný geçirdiði þirin Balkan þehri…”) Artýk Ýstanbul onun için varýlacak, daha doðrusu demir atýlacak tek ve son limandýr.

Zafer Þenocak'ýn romaný “Alman Terbiyesi”, tarihsel sahneyi iyi sunan bir kurguyla oluþturulmuþtur. Kitap ayný zamanda, okuyucuyu sürükleyen birtakým unsurlarý da içinde barýndýrýyor. Okuyucu bazen, kendinden bir þeylerin romanda varolduðu hissine kapýlarak, kendini bir anda romanýn içinde bulabiliyor. Bu da, kitabý okumayý zevkli hale getiriyor. Yazar ayrýca, yapýtýnda gayet anlaþýlýr bir dil kullanmýþtýr. Kitapta anlatýlanlarý daha iyi kavrayabilmek için okuyucunun az da olsa I. ve II. Dünya Savaþlarý zamanýndaki Türkiye-Almanya iliþkilerine ait bir ön bilgiye sahip olmasý, sahip deðilse bile edinmesi tavsiye edilir.