O gün çok sýcaktý. Bunalýyordum. Evin içi daha da boðucu sýcaktý. Nemliydi hava. Hastalýk kokuyordu hep burnuma. Limon kolonyasý kokusunu hastalýkla özdeþleþtirmiþtim. Kullanmak istemiyordum o kolonyayý ama mecburdum. Annem hastaydý. Bunalýyordu. Sürekli ölümden konuþmak istiyordu benimle. Ben de bunalýyordum…

Kendimi dýþarý atmam da fayda etmedi. Alevler içinde kaldým sanki bir anda. Havanýn nemi nefes almamý zorlaþtýrýyordu. Allerjik nezlem azmýþtý. Týkanýyordum. Her zaman cývýl cývýl olan deniz kýyýsý sessizleþmiþti. Garip bir sessizlik. Sanýrým herkes de benim gibi havanýn o olaðandýþý sýcaklýðý ve nemiyle suspuþ olmuþtu…

Belki biraz açýlýrým diye denize girdim. Biraz açýkta beyaz bir sürü gibi dolaþan denizanalarý keyfimi kaçýrdý. Hemen çýktým denizden. En iyisi eve gidip biraz kitap okumaktý. Yakýnda oturan dayýmlara da gidebilirdim. Dairesinin bütün fayanslarýný yenilemiþ, epeyce de borca girmiþti. Görmem için beni sürekli çaðýrýp duruyordu. Bense zevk almýyordum öyle þeylerden, üstelik keyfim de yoktu…

Mutsuzlukla ancak kitap okuyarak baþa çýkabiliyordum. Annem çok hastaydý. Kalça kemiði kýrýlmýþtý. Yataða mahkûmdu o yaz. Ölmek istiyordu. Benden zehir hapý bulmamý istiyordu. Kendini öldürmek istiyordu annem. Týpký yaþamöyküsünü okumakta olduðum Amerikalý þair ve yazar Sylvia Plath gibi. Çok baþarýlý bir edebiyat öðrencisiyken beklenmedik bir þekilde bunalýma giren ve okuyup yazamadýðý için kendini öldürmek isteyen Sylvia Plath:

“Sýrça fanusun içinde ölü bir bebek gibi týkanýp kalmýþ biri için dünyanýn kendisi kötü bir düþtür” diye yazan Sylvia Plath…

Annem de kendini yataða zincirlenmiþ gibi hissediyor, týkanýyor, nefes alamýyordu. Kitabý sesli okuyarak onu oyalamayý denedim:

“Yumuyorum gözlerimi, yýkýlýp ölüyor dünya
Yeniden doðuyor açýnca gözlerimi
(Kafamýn içinde yarattým seni galiba.)”

‘Yýkýlmak,ölmek’ gibi sözcükler bir an için annemin dikkatini çekti. Sonunda onunla ölümden konuþacak birini bulmuþ gibiydi. Bir süre oyalandý böylece. Annem biraz rahatladýkça ben de kendimi daha rahat hissediyordum. O gece Sylvia Plath’ýn dizeleriyle iyi geceler diledim ona:

“Yýldýzlar dansediyor mavilerle, kýrmýzýlarla,
Dört nala geliyor keyfince karanlýk
Yumuyorum gözlerimi, yýkýlýp ölüyor dünya.”

O boðucu Aðustos gecesi sabaha karþý saat üçte gerçekten de ‘yýkýlýp öldü dünya’. Þiddetli bir sarsýntýyla uyandým. Yatak odamýn duvarlarý zangýr zangýr titriyordu. Sonra bir patlama duydum. Dýþarýda göz gözü görmüyordu. Yoðun bir duman. Sis basmýþ sandým. “Deprem oldu” dedi annem yattýðý yerden sakin sakin. “Sen hemen dýþarý çýk, beni merak etme, hiç korkmuyorum ölümden” dedi…

O 1999 yazýnda Yalova’daydýk. Annem o gece çok bekledi depremle ölebilmeyi ama fay bizim evin altýnda kýrýlmadý bir türlü. Oysa çok yakýnýmýzda pek çok ev yerle bir oldu. Dayýmýn evi temelden eðrildi. Yeni döþettiði, daha borcunu bile ödeyemediði bütün fayanslar kýrýldý. Dairesi kullanýlmaz hale geldi. Çevredeki yazlýk evlerde oturan diðer yakýnlarým da o gece canlarýný zor kurtarmýþlar. Annemse ölmeyi çok istediði halde ölemedi bir türlü o gece…

Þimdi 17 Aðustos 2005. Yine bir yýldönümü:

“Tanrý düþüyor gökten, sönüyor cehennem ateþleri
Çekip gidiyor melekler de, þeytanýn adamlarý da
Yumuyorum gözlerimi, yýkýlýp ölüyor dünya”

Sylvia Plath altý ay süren ruhsal bunalýmýndan on yýl sonra otuz yaþýndayken ‘o sýrça fanusun yeniden boðucu çarpýtmalarýyla üzerine inivermesiyle’ hayatýna son verdi, 1963 Þubat’ýnda. Annemse Mart 2004’de eceliyle öldü…


Ayten Suvak