YÖRESEL KELÝMELER
A

avkýrý: Uygun olmayan.
ayrýksa: Alýþýlagelmiþ duruma ters olan, deðiþik.
Agubat: Avukat
Avla: Bahçelerin , tarlalarýn etrafýna çekilen korunak.
Afýr: Hayvan yemi konulan uzun,çukur yem kabý.
Apdeslik: Eski tip lavabo.
Ameden: Aniden.
Artýmýk: Artan yiyecek, artýk.
Afacafa: Zar-zor
Alager:Yarý olgun meyve.
Acýk: Azcýk.
Anný gabaðýna: Alnýn ortasýna.
Annaç: Karþý cephe
Allah emri: Deprem
Aþþap: Ahþap
Atýk: Artýk, þimdiden sonra
Allahýsmalladýk: Alasmarladýk

B

Badýlcan: Domates
Bahallý: Pahalý
Baynýmak: Saðlýklý bir duruma gelmek. Ya da maddi yönden iyiye gitmek.
Basdun:Baston
Betdelek: Münasebetsiz.
Bolpazarý: Bolu’nun pazarý olduðu gün: Pazartesi
Býldýr: Geçen sene.
Býdýrdaþmak: Konuþmak.
Bicik: Bir tane
Büllemek: Üzerini örtmek.
Badaþamamak: Birisiyle anlaþamamak, geçinememek.
Bem: Benim
Bezi: Bazý.
Buruþ: Hoþaf yapmak için kurutulmuþ erik.
Beserek: Saf, anlayýþý kýt olan kiþi.
Böttürmek: Bir þeyi ateþte közlemek.
Böðemek: Akan suyun önünü germek, bent yapmak.
Bayrý: Bari.
Birezden: Biraz sonra.
Bi ta: Bir daha
Böne: Böyle
Bölet:Havuz
Buva: Baba
Bolbazarý: Bolu’nun pazarý olan Pazartesi günü.

C

Cýllamak: Tiz sesle baðýrmak.
Cýrmalamak: Týrmýklamak.
Cebelleþmek: Birisi ile inatlaþmak, onunla uðraþmak.
Ceyran :Elektrik
Curuk: Hindi
Cocor: Hindi
Cingan : Çingene
Cýmbýldak: Hafifmeþrep
Cüme: Cuma
Cacur: Fermuar
Ciciklemek: Küflenmek
Cazý: cadý
Cýdavý: Arsýz
Curu: Sulu.Ýçinde suyu fazla olan.( Curu hamur yoðurdum.)
Conguldatmak: Ýçinde sulu bir þey olan kabý, sallamak.Sývý maddenin çalkalanmasýna sebep olmak.
Cibertmek: Ýyice dövmek.
Curutmak: Koyu bir maddeyi sulandýrmak.(Süzme yoðurdu curuttum.)
Cuvap: Cevap.


Ç

Çükündür: Þeker pancarý
Çon: Kalça
Çýnýr: 1-Sýnýr.2 –Karda açýlan yol.
Çelertme: Yaramaz, uykusuz, huysuz bebek.
Çalmak: Sürmek(Ekmeðe yað çaldým.)
Çekiþmek: Azarlamak.
Çemkirmek: Baðýrýp çaðýrmak.
Çiðmýzrak:Tamamen, hepsi.(Aðaç çiðmýzrak çiçek açmýþ.)
Çemek: Geveze.Büyüklere karþýlýk veren.
Çezmek: Çözmek
Çiritmek: Çömelmek
Çampýldatmak: Sulu bir þeyi sallamak.( Bardaðý çampýldatýnca, su döküldü.)
Çýrpýþtýrmak: Dövmek.
Çýkatdýramamak: Kim olduðunu hatýrlayamamak, tanýyamamak.

D

Datlýmcak: Tatlýmsý
Dargamak: Daðýnýklýðý toplamakdüzeltmek.
Dinelmek: Dikilmek.
Dömbelek: Darbuka
Dombay: Manda
Dokdur: Doktor
Demden: Demin, biraz önce.
Dýngýldak: Konulduðu yerde düzgün, dengede durmayan.(Bu masa dýngýldak.)
Dýðdý: Týð iþindeki her bir zincire verilen ad.
Debildemek: Kýmýldamak.
Diþ: Örgü örmekte kullanýlan þiþ.
Dürü: Düðün hediyesine verilen ad.
Deniþik: Deðiþik
Dizlik:Uzun paçalý iç giysisi.
Di’ha: Ýþte
Döbellenmek:Yuvarlanmak.
Döblecik: Üzerinde yalnýz iç çamaþýrý bulunan kiþinin görüntüsü.
Dirgez: Diri.(Kumaþ için kullanýlýr.)
Dutlaþtýrmak: Birinin eline herhangi bir þeyi alelacele vermek.
Duravarmak: Yorulmak.
Doru: Doðru
Domatiz: Domates
Dobalan: Lop yumurta
Dolav:Dolap

E

E’ce: Ýyice
Emme:Ama
Ediraf:Etraf
Ertiþmek: Birisiyle sürekli uðraþmak, musallat olmak.
Esik: Eksik
Ezelde: Tevekkeli
Eþi: Ekþi
Eþimek: Surat asmak.
Elpiþtirme:Yaramaz ve bilmiþ kýz çocuklarý için kullanýlýr.
Ekceyvice: Eni konu, iyice
Eyellim: Eðer ki
Evitlemek: Ayýklamak.
Eplemguç: Tahteravalli
Ettiyarar: Ýhtiyar.
Ettiyallamak: Ýhtiyarlamak.
Evzalý: Nazlý.Kahrý zor çekilen kiþi.
Emeyara: Ýstenildiði kadar iyi olmayan.
Emiþik: Süt kardeþ.
Ebrik: Yumuþak.(Genelde börek için kullanýlýr.)
Ellek: Sözünde durmayan, dönek.
Enim þenim: Enikonu
Enatdar:Anahtar

F

Fýydýrmak: Fýrlatmak
Fýzlaþmak: Soðuktan ellerin ayaklarýn donmasý.
Fýzlý: Hýzlý
Faslý: Kesilen böreðin her bir parçasýna verilen ad.
Faþdýrdamak: Kýzýp, sinirlendiðini davranýþlarýyla belli etmek.
Fike: Musluk

G

Gada: Kadar
Garý: Kadýn
Galla: Kadýnlar.
Galan: Artýk, þimdiden sonra.(Bu iþi býraktým galan.Çalýþmayacaðým.)
Gafa Kâadý: Nüfus kâðýdý.Gayfe:Kahve.
Gý: Kadýnlara, kýzlara yönelik hitap þekli. Kýz. ”Al gý! Þunu mutfaða götür.)
Gýr: Gurbet.(Bizim çocuklarýn hepsi gýrda.)
Gýþ:Kar.(Bu yýl pek gýþ yaðdý.)
Gabahet: Kabahat
Gýygaþýk: Aralýk kalmýþ, tam kapanmamýþ.( Bebeðin gözleri gýygaþýk.Þimdi uyuyacak.)
Gýymatlý: Kýymetli
Gan yokarý: Karný yukarý gelecek þekilde, sýrt üstü yatar vaziyetine verilen ad.
Gicirgen: Isýrgan otu
Gakýlý: Aðzýna kadar dolu.
Gaðþamak: Vidalý, menteþeli bir eþyanýn zamanla gevþemesi.
Gödermek: Soðuktan eli ayaðý buz kesmek.
Gondurmak: Üstünden ölçmek, tahmin etmek.
Ganzýmak: Dik duran bir þeyin,geriye yatmasý.
Gatýn gatýn: Kat kat, tekrar tekrar.
Gýnamsýk: Sinameki.
Gegemek: 1-Çentik 2- Týðýn ucundaki çýkýntýya verilen ad.
Guytak: Çukur, rüzgâra kapalý yer.
Gapcýk: Kabuk
Güccük: Küçük
Gülüþ çýðrýþ: Güle oynaya, neþeli.
Girenlemek: Havanýn sertleþmesi.
Gýmcýklamak:Yerinde duramamak.Bir sýkýntýsýný, bir acelesini belli etmek.
Gýrcýnmak: Bir sýkýntýný bir rahatsýzlýðý, çeþitli davranýþlarýyla belli etmek.(Hastayýn deye gýrcýnýp duru.)
Gamildetmek: Aðýr bir eþyanýn, onu kaldýran kiþiyi zorlamasý.
Gaþým : Kardeþim
Gýzýnmak: Ateþte veya sobada ýsýnmak.
Ganýrtma: Lâf anlamayan.Sözden ve olaylardan pek etkilenmeyen.
Ger’den geri:Uzaktan uzaða.
Garece: Ne az, ne çok.Kararýnda.
Gaypancak: Kaygan olan.
Gakmak: Kalkmak
Gonþu: Komþu
Goygamak: Kaldýrmak, yerine koymak.
Goyvermek: Býrakmak, salývermek.
Gorava: Kýzýlcýktan yapýlan konsantre.
Gozurdamak:Diklenmek.Bir konuda bilmiþlik taslamak.(Hadi ordan! Gozurdayýp durma.)
Gözel: Güzel
Göynümüþ: Çok fazla olgunlaþmýþ meyve için kullanýlýr.(Bu armut göynümüþ.)
Göðercin: Güvercin

H

Habar: Haber
Hýþdamamak: Hiç oralý olmamak, aldýrmamak.
Hýþdýnmamak: Hiç oralý olmamak, aldýrmamak.
Hiyonklamak: Ýki veya daha fazla kiþinin, aralarýnda gereksiz yer ve zamanda konuþmasý.
Hýra: Küçük
Hayat: Evlerde giriþ katýndaki ayakkabý çýkarýlan yer.
Hinci: Þimdi.
Havayelli: Avare
Hayallamak: Þüphelenmek.
Haydýrdamak: Avare avare gezmek.
Hengâme: Ana baba günü.
Hesaret: Hastalýktan ya da çok çalýþmaktan bitkin düþmek.
Heva: Hava
Heva yere:Boþoboþuna
Hýcacýk:Ufacýk.
Hýrkýldaþmak: Aðýz dalaþý yapmak.
Hýlhýþ: Karýn doyurmayan, abur cubur yiyecek.
Huysutmak: Bir davranýþtan, bir yiyecekten nefret etmeye neden olacak bir duruma düþmek.
Hevla: Helva
Handendir:Ne zamandýr.(Handendir hastayýn.)

I

Iccak: Sýcak
Ih: Soðuða, rüzgâra kapalý yer
Irahat: Rahat
Iramazan: Ramazan
Irýlmak: Kadýnýn hamileyken, çocuðunu kaybetmesi.
Irmak: Çamaþýrhane
Ildýrýþýk: Çok aydýnlýk.

Ý

Ýmmana: Çok
Ýnce ibaret: Ýyice.(Doktor, ince ibaret muayene etti.)
Ýrkmek: Biriktirmek.
Ýsan: Ýnsan
Ýpildemek: Hafif hafif kýpýrdamak.(Perde rüzgârdan ipildiyor.)
Ýslah: Adeta
Ýnkipda: Ýptida, ilk önce.
Ýlkipda: Ýptida, ilk önce
Ýlmek: Deðmek, temas etmek.
Ýlâzým: Lâzým
Ýlimon: Limon
Ýþlim güþlüm: Enikonu
Ýkrahsýnmak: Tiksinmek.
Ýrezil: Rezil

K

Kaþýk sapý: Mudurnu’nun yöresel yemeði.Hamuriþi bir yemek türü.
Kelem: Lâhana
Karakabuk: Kestane
Kaykýla kalmak: Ölmek, soðuyup buz gibi olmak.
Kösülmek: Yorulmak.
Kürtün yýðmak: Karlý bir havada, rüzgârýn karý, bir taraf yýðmasý.
Kezlemek: Birisini pusuya düþürmek için fýrsat kollamak.
Korkagelmek: Birden bire korkmak.
Kehat: Kâðýt
Kerezimek: Günden güne saðlýðýn bozulmasý.( Bu aðaç da iyice kerezidi.)


L


Löbürdemek: Söylenmek
Laylon: Naylon
Liylaki: Leylak
Laðap: Lâkap
Löbet: Nöbet

M

Müceddet: Yeni
Menemme: Galiba
Mani: Her zaman, sürekli
Murabba: Salça
Mahya: Panayýr
Masarýf: Masraf
Mor badýlcan: Patlýcan
Mýsmýllamak: Sözle veya dayakla birini cezalandýrmak.
Mýncýklamak: Yumuþak bir þeyi parmaklar arasýnda sýkmak.
Merdemen: Merdiven
Mezellik: Mezarlýk
Makat: Sedir veya divan örtüsü
Mayiþ: Maaþ
Metiro: Metre
Mehel olsun: Oh olsun!
Malhazýr: Kapaklý bakýr tabak.
Müstembel: Kullanýlmýþ, yeni olmayan.
Makseten: Mahsuscuktan
Mýymýy: Mýzmýz,aðýr kanlý.
Manâcý: Her þeye bir kusur bulan.
Mahna bulmak: Ayýplamak
Mozak: Çam kozalaðý
Meh: Almaktan emir.
Mubal: Vebal

N

Nemelhacatýn: Nene lâzým, nene gerek?
Nankýsý: Hangisi?
Nahak yere: Haksýz yere, boþu boþuna
Naþýrfa: Maþrapa
Nom hayýr: Hayýrsýz
Ne man: Ne kadar da...
Nara?: Ne gezer, nerde!
Narasýn?: Ne gezer, nerde!
Nosbatar: Sevimsiz, suratsýz.
Nuçun: Niçin
Nipacan: Ne yapacaksýn?
Nepacan?: Ne yapacaksýn?
Nipbatsýnýz: Ne yapýyorsunuz.
N(M)üzümsuz: Lüzümsuz

O

Olakalmak: Biriyle uðraþmak, musallat olmak.
Oyasa: Uyuþuk, eli aðýr
Ordan kere: Ondan sonra...
Olduk gada: Yasak savacak kadar, yarým yamalak
Oyurgalamak: Teðellemek
Okumak: Davet etmek.
Osamak: Aldanmak, yanýlmak.
Otobos: Otobüs
Olduk gada: Oldu diyecek kadar.Adet olacak kadar.

Ö

Öset: O saat, hemen, derhal
Öþertmek :Abartmak
Örüklemek: Aðzýna kadar doldurmak.
Örüzger: Rüzgâr
Öne: Öyle

P

Padadiz: Patates
Pavkýrmak: Sinirli sinirli baðýrmak.
Pavlika: Fabrika.
Piskevit: Bisküvi
Pösteki: Hayvan postu
Pekemek: Bir þeyin aðzýný kapatmak.
Peþkir: Ucu saçaklý havlu
Penayir: Panayýr
Periz: Perhiz
Panga: Banka
Pantul: Pantolon
Pazý:Hamur yumaðý
Pala: Kumaþ parçasý
Parý: Biraz
Pallamak: Odunu baltayla parçalamak.
Pýsmak:1-Sinmek, gizlenmek.2-Hacmin azalmasý.
Pýyýrtdak: Derhal ,hemen.( Çarþýya pýyýrtdak gittim, geldim.)
Pýska: Kapuska
Piyazlamak: Dolduruþa getirmek.
Parýldamak: Tirtemek

R

Rico etmek:Yaka silkmek.Nefret etmek.
Radýyo: Radyo
Ravak: Çok koyu þerbet
Rabbini sormak: Kin beslediðini birine, dersini vermek, intikam almak.
Rahmet:Yaðmur

S

Sehet: Saat
Süren süren: Akýn akýn
Sentil savuþ: Yalpalaya yalpalaya
Sýndý: Makas
Seyitmek: Koþmak.
Sacicak: Sac ayaðý
Sürgüç: Bulaþýk bezi
Sarkmak: Özenmek, heves etmek
Salak: Aðaçtan yapýlmýþ uzun sýrýk.
Salýk: Saðlýk
Soðuklamak: Üþütmek
Susa: Þose
Sýpýtmak: Fýrlatmak
Sýyýrývermek: Baþýboþ býrakmak
Sýyýttýrmak: Bir uçtan girip, öbür uçtan çýkmak, gezmek.
Saysýnmamak: Saygý göstermemek
Sýkýlamak:1-Birini konuþturmak için sýkýþtýrmak.
Selpeþ: Serbest
Sünge: Ekmek fýrýnýnýn külünü, kömürünü temizlemekte kullanýlan, ucunda bez takýlý sopa.
Söyündürmek: Söndürmek.
Sormak: Emmek

Þ

Þaklamak: Ýkiye bölmek.
Þinci: Þimdi
Þinciye gada: Þimdiye kadar
Þipdek: Hemen anýnda etki etmek.(Ýlâç içince aðrýlarým þipdek kesildi.)
Þöne: Þöyle

T
Ta: Daha (Ta çok beklesin o gelecek diye.)
Tentene: Dantel
Töskürmek: Birini yýldýrmak, geri çekilmesini saðlamak.
Taranmak: Yýkanmak
Tüylü tombak: Þeftali
Talike: Tehlike
Tosturdamak: Tafra etmek.
Tulu: Dolu(yaðýþ).
Tasýmlamak: Kafadan ölçmek, biçmek.
Tavsýmak: Bir þeyin þiddetinin azalmasý
Týknacýk: Küçücük ama kullanýþlý ev.
Temek: Ahýr penceresi
Týðteber: Tamamen, hepsi
Tosba: Kaplumbaða
Taklaþtýrmak: Araþtýrmak, soruþturmak
Tedik: Çabuk
Tehne: Tenha
Tehnelmek: Tenhalaþmak
Töbusun: Tövbe olsun
Takanak: Takýntý
Tokaç: Elde çamaþýr yýkarken kullanýlan, fýrýn küreðine benzer âlet.(Çamaþýrlarý tokaçlamazsan kiri akmaz.)
Töbeler hakku uçun: Andolsun ki.(Böyle yaptýðýný bir daha görürsem, töbele hakký uçun darýlýrým sana.)

U

Ufecik: Ufak
Uçun: Ýçin ( Sizin uçun yaptým bu yemekleri.)
Unca: O kadar(Unca söyledim yapma diye ama, dinletemedim.)
Uþak: Çocuklara hitap þekli.(Uþak! Çabuk buraya gelin.)
Uvvaþýk: Uyuþuk

Ü

Ürya: Rüya
Ünnemek: Baðýrmak
Ürgendere: Üvendere

V

Vakýt: Vakit
Vire: Habire, durmadan.
Velesbit: Bisiklet

Y

Yuka: Ýnce
Yere beraber: Alçak gönüllü
Yüzü yerde: Alçak gönüllü
Yaah: Hayýr, olmaz.
Yaslahaç: Hamur açýlan tahta
Yanýz: Bir þeyin kenarý
Yarsýmak: Özenmek
Yýldýrdak: Hafif meþrep
Yence: Hafif
Yeren: Arkadaþ
Yetirik: Þýmarýk, sonradan görme.
Yetirememek: Kullandýðý, harcadýðý bir þeyi ayarlayamamak.(Maaþýmý yetiremeyon.)
Yalabýk: Kaygan
Yekselemek: Birini küçük görmek.Onu sindirmeye çalýþmak.
Yapýþak: Aþýrý titiz, sinameki
Yalapþap: Yarým yamalak, acele yapýlan iþ.
Yavýldamak: Oyalanmak, çok yavaþ hareket etmek.
Yýrçalmýþ: Arsýz, söz dinlemeyen, yüzsüz.
Yo: Kez, defa
Yosa:Yoksa

Z

Zýrýncýmak: Ýnat etmek, üstelemek, askýntý olmak
Zibillik: Çöplük
Zoba: Soba
Zerhoþ: Sarhoþ
Zatý: Zaten
Zipci: Söðüt dalýndan yapýlan düdük
Zartlak: Palavracý
Zýngýldatmak: Kýmýldatmak.Sallamak.(Masayý zýngýldatma.)
Zinhar: Asla, kat’iyen
Zurnata: Zurna, klarnet
Zurnatacý: Zurna veya klarnet çalan kiþiye verilen ad.