Bir ipekböceðinin kozasýndan çýktýktan sonra, tekrar geri dönmesinin imkansýzlýðý kurcalýyordu kafasýný. Annesinin ellerini ustalýkla kullanýp yenidoðan bir bebeði okþayýp gýdýklamasý gibi kaþýnýyordu düþünürken beyni. Çok hoþ bir duyguydu bu. Halbuki ona düþünmenin iyi bir þey olmadýðýný empoze etmiþlerdi. Okulda, mahallede, evinde, televizyonda, radyoda... her yerde bu tür motivasyonlar salmýþlardý üstüne. Sokaklarý ýslatan saðanaklardan, pencere içlerine kaçan yaðmur kaçaklarýna benzetiyordu bunu. Konvansiyonel saldýrýlar gibi belli hedefleri vuruyordu ve bu hedefler tüm toplumun elini ayaðýný baðlýyordu.

Bir yandan da hayat devam ediyordu her þeye raðmen. Sýkýcý dersler, 3 yýl önce ki geceli gündüzlü çalýþmalarýn boþa gittiðinin göstergeleriydi. Neyse ki sarýlabileceði kitaplarý vardý. O gün Uygarlýk Tarihi dersinin meþhur hocasý, bu adam bu okul için fazla dedirttiren hocasý, birtakým kitaplarýn adlarýný ve yayýnevlerini vermiþti. John Berger'den Umberto Eco'ya; Jean-Paul Sartre'dan Niccolo Machiavelli'ye kadar onlarca yazarýn kitabýný not etmiþti, balta girmemiþ ormanlar gibi hiç bozulmamýþ defterine. Ders bitiminde yapacak bir þeyi olmamasý canýný sýkýyordu. Elindeki listeye baktý, cebindeki tüm parayý masanýn üstüne döküp, saydý. Biraz düþündü ve demli çayýndan son bir yudum aldý. Masadaki liralarýn bir kýsmýný ayýrýp sol cebine koydu. Kalan kýsmýn içinden çay parasýný masaya býrakýp, arta kalanýyla en yakýndaki otobüs duraðýna gitti ve iki öðrenci bileti satýn aldý. Ýçi taþ doluymuþ gibi yüklü çantasýný yokladý ve pasosunu buldu.

Alýþkýn olmadýðý, boþ bir otobüse binip, o çok sevdiði, ama bir türlü fýrsatýný bulup da oturamadýðý tekli köþe koltuklarýndan birine yerleþti. Yolu çok uzun deðildi, üç durak sonra inecekti; ama olsundu, birkaç dakikalýk da olsa bu keyfe deðerdi. Yenikapý'ya giden otobüsün Elmadað duraðýna ulaþmasýyla yerinden kalkýp, kapýya durdu ve inmek için düðmeye bastý. Hay aksi, unutmuþtu, Tarlabaþý'ndan önceki durak kaldýrýlmýþtý ve meydanýn oldukça aþaðýsýnda inmek durumunda kalmýþtý. Kendi kendine "önemseme" telkinlerinde bulunduysa da bu iþe caný sýkýlmýþtý. Yolun karþýsýna geçmek için uzun bir süre bekledi ve sonunda iki taksi ve bir siyah þahinin önüne atýlarak yolu yarýlamayý baþardý. Yolu ikiye ayýran demir engelleri, üstünden atlamak yoluyla, aþarak geçti ve cep telefonlarýna duyarlý yeþil otobüsün duraða yanaþmasýný fýrsat bilerek bu zorlu barikatý aþtý. Tarlabaþý'ndan Ýstiklal Caddesi'ne doðru sallana sallana yürüdü ve AFA Kitabevi'ne girdi.

Çantasýna sýkýþtýrdýðý defterini açýp, not aldýðý sayfayý kopardý ve yaklaþan görevliye uzattý:
"Bu listedeki kitaplarý istiyorum" dedi ve ekledi "Hepsini almayacaðým, içinden seçeceðim ama önce görmek istiyorum" dedi.
Kitapçýyla birlikte bütün kitaplarý tek tek araþtýrarak listedekilerden 6 adetini buldular. Bu duruma önce üzüldü; ancak sonra seçmekte daha az zorlanacaðýný düþünerek kendini rahatlattý. Bir köþeye çekilip teker teker inceledi, fiyatlarýna baktý. Kafasýnda bölmeler, toplamalar, çýkarmalar yaptý ve dördünü almaya karar verdi. Kasanýn durduðu tezgaha yöneldi ve elindeki kitaplarý býraktý.

"Sözcükler, Jean-Paul Sartre 4 milyon 800 bin, Görme Biçimleri John Berger 4 milyon, Medya Denetimi, Noam Chomsky 2 milyon 250 bin, Sanatçýnýn Bir Genç Adam Olarak Portresi, James Joyce 8 milyon 300 bin; toplam 19 milyon 350 bin. Öðrenci indirimini de eklersek... yuvarlayalým 15 milyon 500 bin lira."
Sol cebindeki parayý çýkarttý ve tezgaha býraktý, para tam yetmiþti. Sevindi. Kitaplarý bir poþete koymakla uðraþan kasiyere teþekkür edip kitabevinden ayrýldý. Otobüs duraðýna doðru yürüdü. Bu sefer þanslý deðildi ve ayakta kaldý. Bir saat süren yolculukta yolu izleyerek, düþündü...

Bir dakikalýk uðraþ sonucunda kapýnýn kilidini açmayý baþardý, montunu çýkarýp askýya astý. Ayakkabýlarýný, yerine yerleþtirdi. Evde kimse yoktu. Odasýna gidip kapýyý içeriden kilitledi. Ailesi neden kapýyý kilitlediðine bir anlam veremiyordu. Amerikan dizilerindeki çocuk ve genç kahramanlarýn etkisinde kaldýðýný düþünüyorlardý. 19 yaþýna gelen çocuklarýný hiç tanýyamamýþlardý.

Kitaplarý poþetinden çýkarýp, çalýþma masasýna dizdi. Kapaklarýný inceledi. Onlarý okþadý. Sonra diðer kitaplarýný görüp yaptýðýndan utandý. "Alýndýlar" diye düþündü.
Bu kez de "Önce hangisini okuyacaðým" diye düþündü. Ýnsanlarýn garip huylarý vardýr. Kimisi kitaplarýný baþkalarýyla paylaþmayý sevmez, kitap fetiþistidir, kimisi de yüzlerce kitap alýr ama birçoðunu okumaz. Kahramanýmýzýn da böyle deðiþik bir huyu var.

Daha önceleri yaptýðý gibi, önce ince kitaplardan baþlamayý uygun gördü. Böylesini seviyordu. Düþünüyordu ki, eðer kalýn kitaptan baþlarsa, diðer kitaplara ulaþmasý uzun zaman alacaktý. Sabýrsýzdý, bekleyemezdi. Noam Chomsky'nin Medya Denetimi kitabýný bir kenara ayýrdý. Diðerlerini, incitmeden, eski kitaplarla kaynaþabilmeleri için yüzlerce kitabýn arasýna koydu. Kitaplarýn birbirlerini benimsemesi için bu gerekliydi.

"Asya felsefesi aydýnlanmayý öðretir. Saðduyu ve içtenlik ise, ayartýcý mesajlar, monologlar, satýþ taktikleri, tuzaklar ve bilgi kýrýntýsý taþýmayan aþýrý sansasyonel haberlerin saldýrýsýna her gün maruz kaldýðýmýz koþullarda bize mücadele yürütebileceðimiz saðlam bir zemin sunar."* diye yazýyordu "Immediast Bildirgesi" baþlýðýnýn altýnda.

Gökyüzü inledi o an, þiddetli bir ses duyuldu ve bardaktan boþanýrcasýna bir yaðmur tüm sokaklarý temizledi. Pencereyi açtý, yaðmur kaçaklarýný bekledi. Evet, iþte evin içine giriyorlardý. Ýzledi. Bugün bütün benliðini saran, kafasýný kaþýndýran düþüncelerini hatýrladý ve kitaba döndü pencereyi açýk býrakarak.

"Her birimiz kitle iletiþim araçlarýnýn geniþ bir saldýrýsýna maruz kalmanýn insanlarý bir duygusuzluk ve bulantý içinde nasýl donuklaþtýrdýðýný görebiliriz. Her kamusal alandan baskýcý bir monolog duyularýmýza sýzar ve dikkatimizi altüst eder."*

Kapýnýn sesini duydu. Odasýnýn kilidini açýp oturma odasýna girdi. Küçük kardeþiydi gelen ve çantasýný bir köþeye atýp, televizyonun karþýsýna kurulmuþ meþrubat için kutup ayýlarýný seyrediyordu. Odasýna dönüp kapýyý tekrar kilitledi ve okumaya devam etti.

"Kendi hükümetimizi, kendi devletimizi ve iletiþim medyamýzý -yaþamlarýn gerçekliðine tuttuðumuz ayna- denetleyemediðimiz sürece, her birimizi arzulanýr, seçkin ve doðru yapmayý vaat eden ürünler çöplüðüne atýlmýþ komik aynalarca çarpýtýlan suretlerimizi görmek zorunda kalmaya devam edeceðiz. Her köþede saldýrý altýndayýz."

Üþümüþtü, yaðmur kaçaklarý soðutmuþtu odasýný. Radyo Marti'yi düþündü, Panama'yý düþündü, ikiz kulelere yapýlan saldýrýyý ve sonrasýný düþündü... Televizyon seyreden kardeþinin yok edildiðini düþündü. Pencereyi kapattý, kapýsýný açtý. Kitaplarý arasýndan Richard Bach'ýn Martý'sýný seçip oturma odasýna yürüdü.
"Sen hiç kitap okudun mu?" diye sordu kardeþine.
"Hayýr" cevabýný aldý.
"Okumak ister misin?"
"Evet, ama annem senin kitaplarýna dokunmamam gerektiðini söyledi"
"Gel" dedi. Odasýna yöneldi.
Kardeþine elindeki kitabý verdi.
Bir teþekkür aldý karþýlýðýnda. Bugüne kadar aldýðý teþekkürlerin en içteni en güzeliydi.
Çocuk kitabý alýp oturma odasýna girdi, televizyonu kapattý. Babasýnýn her akþam gazete okuduðu koltuða oturup, onun gibi, -babasýnýn- gözlüklerini taktý. Ayaklarýný koltuðun karþýsýndaki sehpaya uzatýp, kitabýn kapaðýný kaldýrdý.

*"Medya Denetimi-Immediast Bildirgesi" Noam Chomsky, Tümzamanlar Yayýncýlýk, 2. Baský, Ýstanbul, Ekim 1995
*"Yaðmur Kaçaðý" sözcüðü Atilla Ýlhan'dan alýnmýþtýr; ancak bambaþka bir anlamda kullanýlmýþtýr.