..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Dünyayý isteyen bilime sarýlsýn, ahireti isteyen bilime sarýlsýn; hem dünyayý hem ahireti isteyen yine bilime sarýlsýn" -Hz. Muhammed
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




3 Mart 2021
Ýnsan Nasýl Ortaya Çýkmýþtý? 3  
Bayram Kaya
Bir miktar buðday ile bir kundura, farklý bir üretim; farklý bir tüketim ve farklý bir kullanýmdýlar. Fark veren her þey kendi aralarýnda FARK POTANSÝYELLÝ durumdular. Aralarýnda FARK GERÝLÝM olan çekimin akýþýydýlar. Ýþte üreten ve iradi olan ÝLAHLAR; gruplar arasýndaki bu fark potansiyelin çekimine uygun “temas etmenin ve ittifak yapmanýn” kararlarýný da alan ÝRADEYDÝLER.


:EDF:
Ýnsaný ortaya çýkaracak olan süreç, üreten iliþki nedeniyleydi. Üreten iliþki, hemcinsleri üreten karar alan kapasiteleriyle ilah yapacaktý. Hem de üreten süreç hemcins ilahlarý doðaya boyun eðmekten kurtaracak olmakla, ilahlarýn doða tarafýndan güdülmesinden çýkýþa bir eylem alaný açmaktý.

Ýkinci olaraktan da üreten iliþki süreci ilahlar eliyle irade kullanma olacaktý. Bu irade etnik totem güç içindeki gruplarýn, totem izolasyonda çýkýþlarýna vize olacaktý.

Ýnsaný ortaya çýkaracak ileri süreçlerin üçüncüsü de bu vizeden kaynaklýydý. Grubun üreten iliþki gücü grubun totemi mana anlayýþýna karþý irade kullanma yeteneði olmuþtu. Bu yetenek gruplar arasý temas etmeyi ve gruplar arasý ürün takasý yapacak olan ittifaklarý baþlatmýþtý.

Dördüncü olarak üreten iliþkiler esaslý grubun irade kullanmalarý sonucunda grubun aldýðý kararlar nedeniyle yapýlan ittifaklar totem kültürlerin sentezini verecekti. Ýttifaklar totem mesleklerin bileþimini verecekti. Beþinci olarak ittifaký yapanlar karar alýcý hemcins ilahlardý. Ýlahlar üreten grup tüzelini olan iradeydi.

Altýncý olarak üreten iliþki nedenli ittifakýn içinde ÝLAH dediðimiz hemcinslerin, yani ilahlarýn MELEZÝ vardý. Ýlahlar derin bir totem kültürler çatýþmasý ortaya koyan ittifakýn aiti olan bu melezlerine ÝNSAN dediler. Ýlahlar her bir grup tüzelini ile irade olan bu ilahlar görünüþlerindeki kendi melezlerine “insan” adýný verenlerdi.

Ýçte üreten iliþkilerle, dýþta ittifak edecek olan kararlarý almanýn kotardýðý temas eden yapý uygarlýðý doðuracaktý. Ýlahlar ittifaký çok köklü totem kültür senteziydi. Ýlahlar ittifaký çok köklü totem meslekler senteziydi. Ýlahlar ittifaký bu sentezlerin çok köklü düþünce mantýðý olmakla; melez insanýyla bir çok parça bileþeniyle uygarlýk denen yeni bir tutumdu.

Ýþte insan ilk elde bu uygarlýðýn içinde gelecekti. Ýnsan kendisini ortaya çýkaran birçok parça çýkýþ yanýyla entegre bir totem kültürler ürünüydü. Ýnsan ittifaký kültürlerin sentezi içinde geliyordu. Diðer yanýyla insan, ilahlarýn meleziydiler. Birçok üreten ilah meslekleri donanýmlý uygarlýðýn kapasite taþýyýcýsýydýlar.

Totem yapý içinde üreten iliþki, üretim yapma iþi ve karar alama iþi kolektifti. Ýlah kolektif grubun sýfatý olmakla tekildi. Ýlah, ayný grup içindeki kiþilerin sýfatý olmakla da çoðuldu.

Ýrade kullanan ilahi nitelik, ilahlarýn tasarým gücünü, yalýtýmlý totem gruplarýn dýþý olan dýþ dünya dediðimiz gruplar arasý alandaki giriþmelerle, gruplar arasý ittifaký gerilimler interlandýna çevirmiþti.

Totem yalýtýmý içinde olan bir grubun, kendi grubu dýþýna en az durumla hemen hiç temasý yoktu. Totem alana ait kolektif nedenli nicel birikimler, üreten iliþkileri ortaya koymuþtu. Üreten iliþkiler de o totem grubu kendi grubunun dýþýndaki üretim yapan gruplarý temas eder hale getirmiþti.

Teorik olarak her bir grup kendi baþlangýç koþullarýndaki kaynak kýsýtlýlýðýna baðlý nüfusu içinde “farklý kullaným ve farklý tüketim deðeri olan bir ürün” üretiyordu. Gruplar farklý ürün; farklý, kullaným, farklý tüketim takasý olan bu FARK POTANSÝYEL çekim olucu tamlamalarla gerilecek bu gerilimle birbirini çekip itecektiler.

Bir miktar buðday ile bir kundura, farklý bir üretim; farklý bir tüketim ve farklý bir kullanýmdýlar. Fark veren her þey kendi aralarýnda FARK POTANSÝYELLÝ durumdular. Aralarýnda FARK GERÝLÝM olan çekimin akýþýydýlar. Ýþte üreten ve iradi olan ÝLAHLAR; gruplar arasýndaki bu fark potansiyelin çekimine uygun “temas etmenin ve ittifak yapmanýn” kararlarýný da alan ÝRADEYDÝLER.

Demek ki karar alan, temas eden, ittifak yapan, ürün takasý ortaya koyan, birbiri için üretmenin yükümlersen kararýný almanýn olup biten nicel durumlarýna raðmen hemcinslerden, ilah ortaya çýkmýþtý. Ama hala insaný ortaya çýkamamýþtý.

Ýlahlarda kültürel ve meslekler sentezli mantýðýn içine doðan bir olaðanlýkla, bu olaðanlýðý kullanýyor olma süreci eksikti. Ve ilahlarda birbirine karþýt ilahlarýn melezi olma sentezi eksikti. Bu bileþenlerle birlikte insan, ittifaklarýn göbeðinde gelecekti.

Simiyen gruptan dallanýp çatallanan yol ayrýmý üzerinde oluþan tarihseli durumun özeti olan hemcinsler; totemdi yalýtým içinde üreten karar alan ilahlara dönüþmüþtü. Oysa insan bileþen ittifaký düzlemin tarihsel özeti olan kavþakla düðüm noktasýydý.

Totemi hemcins türler “kendi fark biyolojileri dýþýnda” bir de ikinci durumla “yalýtýmlý bir alanýn kolektif saðlanandý ve kolektif üretim yapacak olmanýn fark potansiyelini” ortaya koymuþlardý. Bu özellik elbette ki bir yol ayrýmý olacaktý.

Ýkinci potansiyel özellik, yol ayrýmýnýn yeteneði olacaktý. Ve ikinci potansiyel kendi kendisine nesnel ilkelerle iþleyen yol ayrýmýnýn seçme ayýklama disiplinini olacaktý.

Totemi mana içinde çýkmak yeni ve çok dirençli bir sürtünmeydi. Sürtünmeyi üreten ilahi irade kararlarý aþacaktý. Üreten iliþkiyle ilahi irade kullanýmý içine geçiþ; bir geçiþ ritüelini de simge ediyordu.

Totemi mana anlayýþlý hemcinslerden kendi kararlarýný kendisi alabilen ilahi mana anlayýþýna geçiþ; bu çatýþmayý aþmak için bir geçiþ ritüeli öngörüyordu. Geçiþ ritüeli bu yol ayrýmýnýn ürünüydü. Hemcinsler üretim yapmanýn fark potansiyeli nedenle, totemdi mana iliþkisine karþý, karar alýcý geçiþ ritüeli üzerinde “ilah oldular”.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Ölçü 4
Ölçü 2
Kendisini Kopyalama 1
Ölçü 1
Hemcinslerin Tarihi 6
Hemcinslerin Tarihi 4
Hemcinslerin Tarihi 11
Hemcinslerin Tarihi 14
Kolektif Alan 24
Totemi Dil 24/ý

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Asuman [Þiir]
Ayrýlýk Nedir? [Þiir]
Bülbülü Öldürmek [Þiir]
Ne Devletsun Ne Devletlu [Þiir]
Yol Yolcudan Habersiz [Þiir]
Bildin mi? [Þiir]
Köle 3 [Þiir]
Köle 2 [Þiir]
Bildin mi? III [Þiir]
Hata Yapmak [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Emekli eðitimci. 1950 Mucur / Kýrþehir doðumlu.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.