..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
En büyük mutluluk ve en büyük sýkýntý anlarýnda sanatçýya gereksinme duyarýz. -Goethe
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




12 Ocak 2020
Anlamak Gerek 64  
Bayram Kaya
Köleci sistemle birlikte, kolektif etki içinde basit olmayan ve sistemin paydaþlýðýný kökten sarsan bir yer deðiþtirmeler yapýldý. Kolektif etkiyi veren kiþilerdi. Kiþi, kolektif etki deðildi. Kiþiler baðdaþla olan durumun içindeki bir kiþi, ancak bir kolektif etkiydi.


:HCH:
64
Köleci sistemle birlikte, kolektif etki içinde basit olmayan ve sistemin paydaþlýðýný kökten sarsan bir yer deðiþtirmeler yapýldý. Kolektif etkiyi veren kiþilerdi. Kiþi, kolektif etki deðildi. Kiþiler baðdaþla olan durumun içindeki bir kiþi, ancak bir kolektif etkiydi.

Yazýlarýmý okuyanlar tersine süreçleri artýk iyi bilir. Kolektif etkiyi ortaya koyabilmek için kiþileri bir araya getiriyordunuz. Bunun en basit örneði doðuran doðurtan birlikteliði olan iþ bölüþümüdür. Bu basit hal ile bile kiþi kolektif etki ile kolektif yarar ve kolektif bir yararlanma ortay koyu-yordu.

Kolektifi aþamada ortada bir ÝÞ BÝRLIÐI; ORTADA BÝR KOLEKTÝF ET-KÝ vardýr. Þimdi de ortada olan kolektif etki içinde bir araya getirdiðiniz kiþiyi, yer ve zaman durumuna göre tek tek kolektif etki içinde çekecek-tiniz.

Oyun buydu. Sarsýcý olan buydu. Tüm kötülükleri ahlaksýzlýklarý adalet-siz oluþu ortaya koyan buydu. Kiþiyi kolektif etki içinde çekmekti. Kolek-tif etkinin olmadýðý zamanlar içinde, kiþiyi kolektif etki içinde çekemez-diniz. Aklýnýza bile gelmezdi. Böyle bir gerçekleþme olanaksýzdý.

Ama þimdi ortam içinde kolektif etki vardý. Kiþiyi kolektif etki içinde çekme iþi, bir olanaktý. Kiþiyi kolektif olanak içinde çekme iþi, çeken için olumlu, iyi. Çekilen için olumsuz ve kötüydü. Siz þimdi de kolektif etki içindeki kiþiyi kolektif oluþtan çekecektiniz. Kiþiyi kolektif etkiden yoksun kýlacaktýnýz

Pekiyi de bu nasýl olacaktý? Kolektif etkiyi veren neydi? Kolektif etkiyi veren bileþik zaman iþ bölüþmeli organizasyon veya iþ bölüþmeli da-yanýþma ile kolektif emek ve kolektif emek nesnesi; kolektif depo ener-jiydi.

Kolektif depo enerjiyi, kolektif mülkü ve kolektif araç gereçleri kiþisi mülk ve kiþisi araç sahipliði yaptýðýnýz zaman; gerisi çorap söküðü gibi gelecekti. Ne gelecekti? El gelecekti. El in mülk sahipliði gelecekti. El in mülkünü dilediði gibi dilediði kiþiye verme süreci gelecekti. El iradesi gelecekti. El iradesi her þeyin üzerinde olacaktý.

Yoksulluðunuza ve yoksunluðunuza göre vaat gelecekti. Vaadin yerine gelmesi için de sizin taat, itaat, biat ve ibadet içinde olmanýz çorap sö-küðü gibi gelecekti. Niçin taat biat ibadet ve itaat vardý?

Kolektif etki nedenle kolektif olan her þeyden yararlanma direnciniz, kiþisi sahiplerin sizi mahrum kýlmasýna karþý bir dirençti. Kiþilerdeki bu direnç önce kiþileri ikna etmekle kýrýlacaktý. En güzel ikna da yoksulluða ve yoksunluða yani mahrum kýlýnanlarý, mahrum kýldýklarýnýza vaat et-mekti.

Kolektif etki, kolektif hak ve kolektif meþruiyetten kaynaklý direnç, mah-rumiyetler üzerinde vaatlere dönüþüyordu. Vaat de taat edene, ibadet edene, itaat edene biat edip tevekkül içinde boyun eðip; teslim olanla-raydý. Ýkna olup buna iman edenlereydi.

Ayrýca ikna edildiðiniz durum içinde, ikna durumunun sürekli olmasý için vaat; taat, itaat, biat ve ibadetle sizi hep kontrol altýnda tutacaktý. Ýman tahtasý olan taat, taat, biat, ibadet hem haklý kolektif etkili direncinizi ký-racaktý. Hem de devamlý üzerinizde sallanan bir Demokles’in kýlýcý ola-caktý.

Þimdi yeniden hatýrlayalým. El ile biz kolektif etki kat sayýsýný veren or-tak paydaþlý üreten iliþkili kolektif etkiyi bilmiyorduk. Kolektif birim za-maný bilmiyorduk. Kolektif artýk zamaný bilmiyorduk. Kolektif gücü bilmi-yorduk. Kolektif ortak aklý bilmiyorduk. Kolektif depo enerjiyi bilmiyor-duk.

Dahasý kolektif bilinç, kolektif imaj, kolektif tasarým, kolektif biliþ buluþ gibi bu türden referans deðerleri hiç bilmiyorduk. Ya neyi biliyorduk? Bildiðimiz tek þey: mülk El ‘indi. El de mülkünü istediði gibi dilediðine verirdi. Bu tarz uydurma ve illüzyon içinde olduðumuz bilenlerle, gerçek referans deðeri olan bilgi süreçlerini geçiþtiriyorduk.

Geçiþtirilmesi yapýlan her gerçek referans deðerinin içinde ve çevre-sinde oluþan niþ alanlarýný da gerçeðin yerine konan uyduruklarla dol-durup uydurmalara ya da illüzyonlara göre olan efsanelerle, inançlarla ve benzetili baþlanýþ hikâyeleriyle dolduruyorduk. Bu tür kör doldurma-lar nedeniyle aklý iþleten, saðlýklý çýkarýmlar yapan ve saðlýklý düþünce-ler üreten kiþiler olmanýn çok uzaðýnda kalmaktayýz.

Hemcinsler kolektif bir sosyal zamaný ortaya koymuþlardý. Kolektif sos-yal zaman ile oluþan boþluk bað oyuklarýnýn içi de paydaþlý, iþ bölüþ-meli, dayanýþmacý, organizeni, depo enerjili, dahasý kolektif süre du-rumlu yüküm ile dolduruluyordu. Kolektif sosyal zaman demek; kolektif birim zaman demekti. Yine kolektif bir artýk zaman demekti. Kolektif güçtü. Kolektif bir ortak akýldý. Kolektif bir eylemsel ilikti. Kiþisel düþün-cenin kontur özüydü. Tüm bu parça baðýntýlý süre durumlar kolektif etki-li verilerden geliyordu.

Böylece hemcinsler kolektifi birim zaman içinde ve artýk bir kolektif süre durum içinde, yine kolektif ortak akýl sayesinde; tek baþlarýna ortaya koymalarý olasý olmayan durumlarý, ortaya koymuþtular. Ve yine böyle-ce hemcinsler, kolektif etki içinde kendilerine kolektif paydaþlý, kolektif birim zamanlý, iþ bölüþmeni tavýrdan kaynaklý bir "hareket alanýný" aç-mýþtýlar.

Totemi hemcinsler kolektif yapý içindeki bu yeni tür hareket alanýyla ufak ama büyük bir deðiþtirici dönüþtürücü etki ile KOLEKTÝF ÖZNE olmayý ortaya koymuþlardý. Bu dönüþtürücünün sonuçlarý çok büyük ve öngörülemeyen bir yansýmaya neden olacaktý. Bu yansýma sosyal mantýk içinde gruba aitlik bilinciydi. Yardýmlaþan, eylemsel gerçeklik içinde kolektif ilikti.

Kolektif etki ekseninde oluþan oyuk hareketleri içine yavru bakýmý, ya-rýn güvencesi olan kolektif garanti de yüküm edilmiþti. Ama Dünyanýn en iyi anasý, Dünyanýn en iyi babasý olma gibi edimsel bir duygu baðý bu alan içinde yoktu. Kiþisi mülk sahipli köleci eksenin boþluk devimleri içinde Dünyanýn en iyi anasý olma, Dünyanýn en iyi babasý olma edim-seli kiþiler üzerine yük edilmekle en iyi ana, en iyi baba kavramý kolektif olmasý gereken kolektif yükü kiþiler üzerinde sürekli kýlan teþviktir.

Doða içinde kendilikten bir doðal seyir içinde yaþanýrken bir yavruya bile bakamayan kimi ilgili hemcinslerin bu zorluðu, kolektif birim zaman-lý alan içinde baðdaþýk oyuk hareketlerine baðlý deðiþtirici, dönüþtürü-cülerle bu zorluklar kolektif özneli çevrim hareketleri içine bileþen, bað-daþan kýlýndý.

Kiþisi zorluklar kolektif öznellik içinde þimdi güvenlik tedbirleri alýnmýþ, yavru bakýmý yapýlmýþ, beslenmesi ortaya konmuþ çözümleriyle bað-daþýcýlardý.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.