..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Bu kitap çok gerekli bir açýðý dolduruyor. -Moses Hadas
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




19 Aralýk 2019
Ýttifaklardan Ne Anlamalýyýz 2  
Bayram Kaya
Zýt durumlu, birbirine dönüþlü bu esaslar içinde ýsý hareketi mekanik harekete, kimyasal harekete, bazal ve biyolojik harekete vs. dönüþüyordu. Yani bizim dýþýmýzda bize nimet olmasa da bizsiz de bu dönüþmeler zaten vardý.


:EDD:
4
Yani av yapmanýn çekim birlikteliði gibi avdan da yararlanmanýn çekim ve paydaþ birlikteliðini ortaya koyup entegrasyonda süreklilik ortaya koymaktý. Bunu ortaya koyacak akýlcý evrim ve sosyal evrim için önün-de alýnmasý gereken daha milyonlarca yýl vardý

Bir meslek grubu, kendi ürettiði nesne ile kendi grup yaþamýný saðlý-yorsa, ayný ortak özellikli ölçü çýkarýmý içinde olursak üreten grup üret-meyen diðer gruplarýnda yaþamýný saðlýyor olacaktý. Biz de bir an bu mantýk ile sürece bakalým.

Þimdiden geri baktýðýmýzda üreten bir grup buðdayýný verecek, diðer gruptan da buðdayýna karþý o gruptan da kundurayý alacaktý. Yani ver gülüm. Al gülümdü.

Mantýk bunu gerektiriyordu. Karþýlýða karþýlýk verecekti. Heyhat gruplar arasý iliþki bu tek düze oluþ içine baþlayamadý.

Çünkü yapýlar birbirini dýþlayan, birbirini avlayýp yiyen totem gruplardý. Bizim deyimimizle bunlar hemcins benzerlikle kardeþtiler. Bu kardeþlik söylemi bizim izafemizdir. Bunlar düþman olan hemcins kardeþlerdi.

Bu tarz yamyamlýk iliþkili belirgin koþullar içinde, ver gülüm al gülüm tarzý bu yol ve bu yöntem; bir yol aracý olarak bilinir uygulanabilir bir öznel anlayýþ deðildi.

Konuya ortak özellik yöntemi içinde bakalým. Veya ayný yaþamsal belir-lenim koþullarý içinde olmanýn mantýðý ile bakalým. Ver gülüm al gülüm diyen düz (biçimsel) mantýða göre bakalým. Bu üç mantýða göre baktý-ðýmýzda grup meslekleri, gruplarý birbirine yaklaþtýrýcý mesleklerdi.

Oysa gerçeklik düz mantýktaki gibi deðildi. Üreten grup, totem mesleði nedenle belki ver gülüm al gülüm deme olanaðý içindeydi.

Üreten iliþkinin ver gülüm al gülüm deme muktedirliði tomurcuðun çi-çeðe oraný gibi patladý patlayacak bir belirmeydi. Süreç ver gülüm al gülüm demeyi yaþama geçirmenin kýl payý denli çok yakýndaydý.

Size, ancak sizi avlamak için yaklaþan bir gruba karþý edinilmiþ tepkile-riniz vardý. Bu tepki sel savunmayla siz ya karþý saldýrý içinde ya da kaçma endiþesi içindeydiniz. Bu tür koþullu davranýþ içinde iken tam bir akli selimle düþünülemiyordu. Kaygý aklý bastýrýyordu.

Yamyam gruba siz, yabani bir köpek eniðine ekmek uzatýr gibi bir üre-tim nesnesini uzatamýyordunuz. Depo hafýza içinde düþmana ekmek uzatmak gibi olmayan koþullarla olmayan koþullarýn bu tür yol haritasý yoktu.

Kýsaca söylersek çevrede bu türden üreten meslekler esaslý olanak bir yaklaþtýrýcý tutumlar vardý. Ama iþlevsen deðildi.

Üreten meslek sahibi grubun elindeki yaklaþtýran bu olanaðý (kurbaný), grup bilmese dahi bu olanak üreten grubumuzu dýþtaki yamyam grup-lara yaklaþtýrýcý bir potansiyel durum içinde tutmaktadýr

Üreten grup bu olanak içindeyse de karþý yamyam grubun bunu bil-mesi zordu. Çünkü doðadaki görüngü içinde bir grup avlanýrken karþý gruba avdan pay uzatmýyordu. Hafýzada böyle bir kayýt tekrarlarý (geri beslemesi) yoktu.

Yani üreten grubumuz, elindeki totem ürünle kendisini diðer gruplara karþý yaklaþtýrýcý bir süre durumlarla belirtemiyordu. Üreten iliþki þimdilik alakasýz alakalýydý.

Bir taraf üreten iliþki nedenle karþý tarafa yaklaþýma açýkken bir taraf kapalýydý. Üreten iliþki üreten grup nazarýnda henüz kendilerini dýþtaki gruba yaklaþtýrýcý deðildi. Bu potansiyel doðum, henüz üreten grubun farkýnda olduðu bir öznellik deðildi.
5
Eðer bir olanak durum ile olanak durumun öznel düþüncesi yaklaþtýrýcý olamýyorsa; baskýn yiyen, üreten grubun baðý bahçesi, tarlasý, koyunu, ineði talancýlar tarafýndan yaðmalanmýyor muydu?

Yani bir grup uhdesinde üretilen ürünün, talan edilme olanaðý hep var-dý. Bu talan nedenle üreten grup saldýrýya uðrayan gruptu. Ne var ki koyunu, bahçesi talan olan grup bu talan nedenle canýný kurtarýyordu.

Yani ver gülünü kurtar canýný oluyordu. Bu rastlaþma hep karþýlaþýlan durumdu. Yaðmalanma nedenle üreten grup ta bu tür deneyimleri ya-þamýþ olmuyor muydu?

Ýþte bu rastlaþmalar içinde akýl edilecek olan çýkarýmlar; kaostan doðan güzellikti. Ýþte bunlar (üreten iliþki ile canýný kurtarma deneyimi) birbiri ile alakasýz olan alakalýlardý.


Ýttifaký giriþme içinde gruplarýný birbirine yaklaþtýrýcýsý olan her bir grup süre durumlarý birbiri ile alakasýz olan alakalýlardý. Aslýnda farklý olan üreten iliþkiler gruplarý birbirine yaklaþtýran bir hareketti.


Üreten grup karþýsýnda yaðma yapan grup, yaðma eylemi sonrasýnda üreten grubun canýna dokunmuyorsa üreten grup nazarýnda üreten grubu yamyamlara; yamyamlarý da üreten gruba yaklaþtýran bir hare-ketti.

Ama üreten bir iliþki de kendisini yamyamlara yaklaþtýran iliþki için orta-ya konmamýþtý. Yamyamlýk ta hem yaklaþtýran bir iliþki hem kaçýndýran, kaçýnýlan bir iliþkiydi.

Bir tilkinin açlýðý nedenle tilkiye vereceðiniz yiyecek tekrarlarý giderek tilkiyle sizin aranýzda bir dostluða dönüþür.

Tilkideki açlýk ve tilkideki açlýða yönelim hareketi, tilkinin kürkünü size teslim edeceði hem bir zaafý hem de sizinle dostluðuydu. Açlýk ne-dendi. Ve açlýk bir yansýma baðýntýsý oluþla; birçok zaaftý, birçok yakýn-laþma ve dostluktu.

Açlýk, ne tilkinin sizinle dost olmasý için vardý. Ne de tilkinin size av olma istismarý için vardý. Bunlar alakasýz ama kendi dýþýnda zorunlu yansý-malar veren bir bað iliþkisiyle vardýlar. Ýþte doða da insan da alakasýz alakalýlarýn entegrasyonlarýný yapabiliyordu.

Üretim iliþkisi sizi yamyamlara, yamyamlarý da size yaklaþtýran onlarca tekrarlar sonunda bambaþka duygularla yansýyan bir bað iliþkisi enteg-rasyonlarýna dönüþmüþtü.

Bu tür yaklaþtýran iliþki tekrarlarý da diðer yamyamlarýn da üreten iliþki-leri nedenle temasçý yaklaþýmlarla giriþme içine almýþtý. Temas eden giriþme takasa neden olmakla, bu gibi alakasýz alakalý iliþkilerden inþa süreçleri ortaya konmuþtu.

Ýttifaka giden yol süreci önce canýný kurtarmaya karþýlýk fidye, rüþvet sadaka, kurban gibi þimdiki anlamlarýna rücu eden yaklaþýmlar nedenle temas eden yapýlarla böylesine alakasýz alakalýlarla, baþlayacaktý.

Ýlk ittifaklarýn ilahý vardý. Ýlk ittifaklar ilahi ittifaklardý. Ýlahlar yakýn temaslý ittifaklarýn kararýný aldýktan sonra, süreç gruplar arasý sosyal ve beden temaslarýna dönüþecekti.

Bu giriþme üreten kültürler sentezli bilmeden uygarlýk ortaya koymanýn temasýydý. Bedeni temaslarda melezler olmuþtu. Ýlah her bir grup ilahýn görüntü benzeri olan bu melezlere insan demiþti.
6
Ýlahlar iþ gören, üreten iliþki sahibi paydaþlý grup hemcinslerdi. Ýnsan deðillerdi. Ýnsanýn biyolojik totem grup atalarýydý. Ýnsanlara iþ görmeye, insanlara yasalarý öðretmeye, insanlara iþ öðretmeye devam ediyor-lardý. Ýlahlar, insaný kendilerine mirasçý kýlmýþlardý.

Ýlahlar insaný sömürmüyordu. Ýnsaný aþaðýlamýyordu. Ýnsaný hizmetine koþturmuyordu. Rýzk takdiri gibi bir söylemi bilmiyordu. Aksine ilahlar kendi arasýnda çoðalma yasaðý nedenle tükenecek olan saf ilah soy karþýsýnda insana özenle yaklaþýyordu. Adata insaný pamuklara sara-rak büyütüyordu. Ýlahlar insanlara ilahlarla-ilahlar arasýndaki ittifaký ve ittifak yasasýný, üretim yapmayý öðretiyordu.

Ýlahlar insana halefim, halifem diyordu. Ýnsaný, kendilerinden sonraki yönetimi ve görülecek iþleri devir alacak olan varis ve halife olarak söy-lüyordular. Ýnsanlar saf totem grup içi iliþkilerden doðmayýp, totem gruplar arasý iliþkilerden doðan melezler olduklarý için insana; insaný kendi suretimizde üfürdük, diyordu.

Ýlahi ittifaklar sonrasýndaki her bir ittifaklar El ittifaklarýydý. Mal mülk sa-hipliðini öne alan ittifaklardý. Mülk sahipliði iradesi karþýsýnda üreten, iþ gören insaný ve insan olma itibarýný, yerle bir etmiþti. Ýnsana artýk insan denmiyordu. Köle, kul deniyordu. Ýnsanlýðý köleliðe davet ediyordu.

El insana; kulum, kölem, diye hitap ediyordu. Mülk sahibi efendiydi. Ýrade sahibi olan El di. Mülkten ve iradeden yoksun acizlere, geçinmek için çalýþan acizlere kul köle deniyordu. Ýlah insanlara birlikte çalýþmaya devam ediyordu. El insanlarý kendisine; taate, itaate, biate, ibadete, teslim olmaya, hizmet etmeye çaðýrýyordu. Ýki ittifakýn dili bile deðiþikti.

Ön ittifaklar üreten iliþki tabanlý ittifaklarýn entegrasyondu. Ýlahi ittifaklar Totem dönem içinde bir grubun diðer grubu dýþlamasý vardý. Ýlahi ittifaklar bu geleneði yýktýlar. Ýlahlar gruplar arasý düþmanlýðý insan kardeþliðine çevirdiler. Ön ittifaklar farklý iki ilahi grup gücünün entegrasyonuydular. Ýlahi ittifaklar sektör hareketi içinde sekans hareketi olan takaslarý, ortaya koymuþtular.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.