..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
"Ýþimden büyük tat aldýðýmý söylemeliyim." -John Steinbeck
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




18 Aralýk 2019
Ýttfaklardan Ne Anlamalýyýz 1  
Bayram Kaya
Ýttifaký giriþmeyi baþlatacak olan gruplarý birbirine yaklaþtýrýcýsý olan her bir süre durumlar, birbiri ile alakasýz olan alakalýlardý. Üreten iliþkileri, yaklaþtýran bir hareketti. Ama üreten bir iliþki, kendisini yaklaþtýran iliþki için ortaya konmamýþtý. Yamyamlýk ta hem yaklaþtýran bir iliþki hem kaçýndýran, kaçýnýlan bir iliþkiydi. Bir tilkinin açlýðý tilkiye vereceðiniz yiyecek tekrarlarý ile giderek tilki ile sizin dostluðunuza dönüþür. Açlýk, açlýða yönelim hareketi, tilkinin kürkünü size teslim edeceði hem zaafý hem sizinle dostluðuydu. Açlýk nedendi. Ve açlýk bir yansýma baðýntýsý oluþla; zaaftý, dostluktu.


:EHD:
1
Hemcinslerimiz dünyaya gelirken ekip dikmeyi bilerek, bir meslek icra ederek yeryüzüne gelmediler. Hayat, çevredeki etki tepki iliþkileri içinde gýdým gýdým oluþmuþ bir süreci intikaldi.

Hayatý öngören tutum alýþlar milyarlarca, milyonlarca yýl içinde adým adým biriken kod tekrarlý deney sel tutumlarýný saklayan depo eden bir kodlamaydý (genetikti).

Milyarlarca, milyonlarca yýl öncesinin çevre giriþeni içermeleri içinde, daha düne kadar üreten iliþki yoktu. Çevrede olmayan hayatýn kendisi içinde de yoktu.

Bu nedenle üreten iliþki genetik yapý içinde yoktu. Üreten iliþki kolektif birim zamanlý kolektif bir artýk zaman iliþkisi içinde ortaya kondu.

Üretim iliþkisi kolektif yapý içinde kolektif geçiþeni bir yetenekti. Üreten iliþki, asla kiþisi bir yetenek deðildi. Kiþisi bir yetenek içinde olsa bile (!) kolektif süreçler ortaya konmadan bu yetenek ortaya çýkamýyordu.

Kýsacasý üreten iliþki baþlangýç hayatýnýn içinde yoktu. Bu nedenle üre-ten iliþki genetik kodlu yetenek deðildi. Üreten iliþki kolektif kodlu kolek-tif etkili yansýma ile kiþisi yeteneðin becerisi durumuna dönüþmüþtü.

Üretim iliþkisi de yine hayatýn kendisi ile kolektif çevre giriþmesi içinde yansýyacaktý. Ancak bu yansýmanýn belirticisi, belirleyeni hayatýn ken-disi deðildi. Kolektif güçtü.

Kolektif genetik kodun ilki iþ bölüþümü, yardýmlaþma, dayanýþmaysa, paylaþma saðlatmasýysa, ikincisi birincisinin üzerine üreten bir kolektif üretim iliþkisiydi.

Kolektif üretim iliþkisinin kodlarýný taþýyan hayat türüne ÝNSAN diyor-duk. Ýnsan üretim iliþkisini ittifaký üretim hareketine çevirmenin yine ko-lektif bir genetik kod ürünüydü.

Kolektif devinme, süreci üreten iliþkisine götürecek olan yansýmalarý veren yaþamsallarý eyleme koydurucu bir olanak zemindi. Zemin dü-þünmelere vakit oluþturucu ortam ile eylemi düþünmeye; düþünmeyi de eyleme götürüyordu.

Kolektif zemin eylemi düþünceye, düþünceyi de eyleme götüren oyun; sýnama yanýlma, taklit gibi amaçlý amaçsýz süreçlere vakit ayýrmaydý. Amaçlý amaçsýz süreçlere ayrýlan vakte siz kolektif düþünüþle, kolektif yetenekle hemhal oluyordunuz.

Kuþkusuz ki kiþilere indüklenen kolektif ortak akýl ve kolektif yetenek te kiþisi ihtiyaca göre kiþisi Özgüç üzerine bir modülasyondu. Kiþisi öz gücü harekete geçirecek olan da kolektif birim zaman içinde, kolektif artýk zamaný veren kolektif devinmeydi (hareketti).

Meslekli yaþam, çevre içindeki etki tepkiye iliþkin süre gelen kolektif güç üzerinde parçalý durum iliþkilerini olduktan çok sonra, ortaya çýka-caktý.

Doðal yaþamýn kendisi içinde süre gelen etki tepki türü yaþam koþulla-rýnýn içinde meslekler veya üreten iliþki, hiç yoktu.

Doðadaki elma, hayat için bir arz- talep deðildi. Aksine elma hayatýn kendisiydi Aksine elma bir hayattý. Ve elma hayatýn taþýyýcý tohumu ve tohum besleðiydi. Elma ne bizim içindi ne de bizim için deðildi.
2
Meslekler yaþamý (meslekli yaþam) ne arzdý ne talepti. Mesleki yaþam arz ve talep koþuluyla deðil üreten kolektif kapasite nedenle vardý. Ha-yatta elma da tek düze olamazdý.

Aþaðýdaki örnek alýntý, hayatýn tek düze olamayacaðýna iliþkin hayatýn veya bir olgu ve bir olayýn kendi üzerine kendi fren etkisi olmasýna gü-zel bir modeldir.

[E. coli türü bakteri gibi bazý türler, uygun ortam þartlarý altýnda 20 daki-kada 1 defa ürerler! Bu, inanýlmaz bir çoðalma hýzýdýr. Bu durumdan yola çýkarak yapýlacak çok basit bir hesap, bize ilginç bir gerçeði verir

Eðer ki E. coli bakterileri bu þekilde sürekli üreselerdi ve bu herhangi bir sebeple engellenmeseydi, tek bir bakteriyle baþlayan üreme zinciri so-nunda, sadece 36 saat içerisinde Dünya'nýn bütün yüzeyini 30 santi-metre kalýnlýðýnda bakteri tabakasý kaplardý!

40 saat içerisinde, kafamýza kadar bakteriye gömülmüþ olurduk. Eðer uzayý yaþanabilir vakum alan addedersek ve birkaç gün içerisinde göz-lenebilir Evren'in tamamý bakteriler ile dolardý (E. Aðacý)].

Bu çoðalma bile baþlý baþýna nimet rýzk olgusuna ters bir gerçekliktir. Buradan çýkaracaðýmýz sonuçlardan birisi þu olabilir mi? Bakteri yaþa-mý sonuçta bir enerji çevrim entegrasyonudur. Boðazýmýza kadar bak-teriye bulaþan bir çevrede bakteriler ya birbirini yiyecekti.

Ya da her yeri kendileri doldurmuþ olmakla bakteriler için baþka bes-lenme olanaðý (kritik durumu, zorunlu bir kritik eþik olanaðý) olamaya-caðý nedenle bakteriler boyumuza kadar beslenip çoðalamaz olacaktý. Yani bakteriler kendi yaþamlarýndan ötürü kendi üzerine kendi etkileri olan fren iliþkisi içinde eylemlerini kritik eþik sýnýrla sonlandýrýrlar.

Ýþte tam da bu nedenle elmada yer yüzünü tek düze oluþla kaplaya-mazdý. Hayat ta, organik ve inorganikler de tam bu nedenle türlü türlü olmak zorundaydý.

Bizim için türlü türlü edilmiþ bir nimet yoktu. Hayat ve inorganikler türlü türlü enerji akýþýyla olmak zorundaydý.

Demir sülfür bileþimli inorganik için demir sülfür oluþ sonuç olan bir du-rumsa da kükürt bakterisi için demir sülfür bir baþlangýcý, bir besin ve bir neden durum olmayý temsil eden yeni bir varoluþ biçimiydi.

Aksi durumda çeþit çeþit olamamak hayat olmanýn, var olmanýn neden sel oluþuna ters bir durum olurdu. Kaldý ki elma klima tik koþullara, ra-kýma, toprak türüne baðlý bir çevre etkisiyle kendi üzerine kendi etkisi olan bir kýsýtlanmadýr da.

Son bir belirtmeyle hayatýn ve inorganiklerin neden çeþitli olmak zo-runda olduklarýna dair basit bir deðinme yapmýþ olayým.

Demir atom altý parçacýklar bileþimli bir proton ve nötron ile elektron en-tegrasyonlu enerji valans bant düzey iliþkinleridir. Bir yýldýzýn içi yakýtý-nýn tümünü demire çevirmeden belli bir kritik eþikten sonra demir sen-tezlemeyi durdurur.

Ýþte demir sentezini durduran bu zorunlu süreçten sonra demirden sonraki elektro valanslý enerji düzenli yeni maddeler oluþur.

Demek ki üreten iliþki; kolektif yapýlý sürecin belli bir kritik deðeri olmakla o iliþkilerin o haliyle sürdürülemez olacaðý gerçeðidir. Geliþme kendi üzerine kendisini katlamak yeni referans deðeri oluþmak zorundadýr.

Arz talep gibi bir doða yasasý dinamiði yoktur. Arz talep sömürme özne-leþesinin sömürme yasasýdýr. Ýlk bakýþta üretim iliþkisi; yeme, beslen-me, ihtiyacý nedenle var gibi durursa da bu bakýþ düzgün, düzenli, doð-ru bir söylemse de gerçek böyle deðildir.
3
Yeme ihtiyacýmýz bize üretim yapmanýn düþünce duyumunu verse de üretim yapma eylemini veremezdi. Ve yeme ihtiyacýmýz üretimi de baþ-latamazdý.

Var oluþ bir evrenin baþka bir evrene dönüþtüðü bigbeng aþamasýnda þiddetli bir enerji akýþlý boþalmayý ortaya koymuþtu.

Bizdeki evrene göre tekillik olan bu aþama birden patlayan enerji do-lumla boþalmaya dönüþmüþtü. Patlamanýn kendisi, varsa sesi, þok dalgasý, geniþlemesi, çekme itme, ýþýma vs. birer enerjiydi. Bu çeþitlilik akan enerjiye dirençti, bir darlýk, bir zorluk gösteriyordu.

Enerjinin kýsa devre olup birden boþalmak gibi bir özdeki özelliði vardýr. Ortaya konan bu bir tek ile birçok olan bu yollar üzerindeki dirençler nedeniyle enerji kýsa devre oluþa göre yine de yeterince çabuklukta akamýyordu.

Kýsa devre sürecine göre üzerindeki hýzlý ve þiddetli akýþlara izin ver-meyen o düzlemin içi kendi kritik eþik deðerli zamanlarý olmakla, yeni bir kritik deðerler manzumesiydi. Doygunluk eþik deðeriydi.

Bigbeng enerjisi de kýsa deve akýþý gibi akmak isteyip akamamakla an-cak kendisini dallandýrýp budaklandýrýp, çatallandýrýp kýrýklý fraktalleri üzerindeki tekrarlarla yeni olgu olay süreçlerine dönüþüyordu.

Ýþte elma da elmayý yiyen ayý da bu giriþmelerin özel ve genel baðýntý kuralý içinde insan gibi sömüren köleci öðretili hayatýn çarpýtmalarý ne-denle arz, talep, nimet algýsýna dönüþüyordu.

Yeme beslenme hayatýn; enerji çevriminin, bir gerçeðidir. Üreten iliþkiyi baþlatan süreç, eðer yeme süreci olsaydý, milyonlarca yýllýk tekil veya biriken daðýlan grup devriyeleri ve sürü hareketleri bu süreci baþlatýrdý.

Ýçinde olunan çok uzun dönemlerde yapýlan yeme ihtiyacý nedenle çoktan grup içi üretim iliþkisi baþlatýlmýþ olurdu.

Üretim iliþkisinin temeli yeme ihtiyacýysa da ve yine üretim iliþkisinin temelinde yeme ihtiyacý yönelimi var ise de üretim iliþkisi yeme ihtiya-cýndan ötürü ortaya konabilmiþ deðildi. Üreten iliþki kolektif kapasite nedenle totem yapýlar içinde, totem dönem sonlarýna doðru baþlaya-caktý.

Elbette ki üretim iliþkisini baþlatan grup ta diðer gruplar da hayat denen genetik içinde belli yaþam saðlamalarýyla belirlenmiþti.

Hayatý taþýyan unsurlar, ortak orijinle ortak referanslarda kodlanmýþ olmanýn dallanma, çatallanma, fraktalleri veren türleþmelerdi. Genetik determine oluþtu.

Bu ortak özellikli belirlenim içindeki belirlenimler, duruma göre beliren koþullarla çekim ya da itme yasasýydý. Cinsellik, av yapma, savunma süreci benzer iliþkileri bir araya getirme çekimi yapar.

Düzenli hareketler içinde olmayýp rast gele bir araya gelip av yapan birlikler, avdan pay alýrken ortak özelliðe göre riayet eden düþünmeyi öne çýkarmak yerine, bencilliði öne çýkarýyordular.

Rast gele bir araya gelen birlikler, avda kendi baþýna yararlanýcý, avý kapýp kaçýcý saldýrgan tutumlar, ortaya koyuyordular. Ýþte temel eksiklik olan da ortaya konmasý gereken mesele de buydu.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.