"Bana ev hikayesinden söz açmayýn. Artýk benim oraya gideceðim yok!" Fuzuli, Leyla ile Mecnun |
|
||||||||||
|
Kendi dýþýnýzdaki sürekliliðe, hali hazýrda devam edene, devam ettirene göre insan gibi týrtýl gibi tekil kiþi, birey olmakla hayatý sürekli kýlan, hayatý devam ettiren süreç vardý. Siz, kesikli sürekli olmuþ bireyin ölmüþü ile sürece verdiði katkýyý deðil de kendinizdeki birikmiþ olan evrimsel geliþmiþliðe göre onlara hayattan deðil diyordunuz. Þimdi bu söylemlerin anlaþýlmasý biliyorum ki yine çok zorlaþacak. Konuyu anlama baðlamýnda özümledikçe bunlar peynir ekmek yer gibi anlama ve anlatýmdýrlar. Eski düþünme mantýðýný bir yana býrakacak olursanýz, kendimizi tanýmamakla eþitleyen sað duyu aldatmasýný bir yana býrakacaksýnýz. Ýnsan, sað duyu bilinci ile uçmaz. Bir þeyi üst düþümlü baðýntý iliþkin ligi içinde görece düþüneceksiniz. Bizler genel hayat içinde sýnýrlý sonlu bireyler olmakla, öncesi ve sonrasý olan ve sürekliliði veren kesikli durumlara, iliþkisinden kopartýlmýþ parça ya da bireysel durumlara hayat deðildi dersek; bu çok yanlýþtýr. Süreklilik içinde sonlu olanýn, inþacý olmakla inþa içinde devam eden entegre imaj kodlarýnýn, bugünümüzü ortaya çýkardýðýný göremeyiz. Önce olan gelip geçicilik þimdiki hal içinde henüz sonrasý ile de tamam olmamýþtýr. Yani kibir olan þimdimiz de geleceði ile sürekli oluþu ile henüz oluþmadý. Böyle olduðu için önce olanýn sonrasý yani sizin gelecekle kontrolünüz de olasý deðil. Bu mantýða göre önce olanýn sonra olaný kapsamasý de olasý deðildir. Bu kibirli mantýk mantýk nereden geliyordu? Dinlerin insana eþrefi mahluk demesinden ileri gelen yanýlsamaydý. Dinler içinde oluþtuklarý koþullardaki insana ve üreten kolekif ortak akýllý yeteneklerine bakarak bunu söylüyordu. Oysa hemcinsimizin üreten kolektif akýllý yetenekten önce birbirini yediði yamyamlýk döneminde, birbiri yemeyen aslanlar yanýnda nasýl bir eþrefi mahluktu? Bunu cevabý düþünülmelidir. Yani görece durumlarla baþ ve son içindeydiniz. Baþý ve sonu olmayan süreklilik içinde kiþiler sadece yaþadýðý süreyle ve kendi yaþantýsý ile hayatýn tanýðý ve gözlemcisidir. Hayat sürekliliði içnde kiþi adeta hayatýn bir anýnýn gözlemcisi olur. Üst düþümün birbirlerine çökertildiði evrende hayatýn ve geleceðin sizde kiþi imajlý kolektif imajlarý olmak dýþýnda üst düþümler ne geçmiþ ne gelecek durumla kiþinin kendi ile ayný anda beliremezler. Önce ile sonra, genel sürekliliðin içinde görece niceli anlardýr. Önce ve sonra görece niceli olmak dýþýnda, bunun ikisinin ayný anda niceli durum baðýntýsý kiþinin sürekliliðini oluþamazlar. Neden? Üstdüþümle (üst üste durumla-süper pozisyonla) kiþiye çökertilmiþ durumlar manzumesiyiz de ondan. Örneðin; kiþinin yaþ ömrü içinde yüz yýl geçmeden, kiþinin ömrü içinde geçmeyen yüz yýl; kiþinin þimdisi ile ayný anda bulunamazlar. Ama siz saymaya baþladýðýnýz an, sizin 1,2,3,4 dediðiniz an boyunca bir süre geçmiþ olur. Bu durumda sayý saymanýz boyunca gecen anýn sizin dýþýnýzdaki nedenlerden ötürü, elbette geçmiþ ile sonrasý an ile baðýl olarak bir aradadýrlar. Siz bir dediðinizde dört yüz kiþi ölmüþ, beþ yüz kiþi doðmuþ ta olabilir. Fakat bunlar sizin dýþýnýzdaki sürekliliðin nicel durumudurlar. Hep derim, biz hayatýn içinde de olsak; hayat hep bizim dýþýmýzdadýr. Bu genel görelilik kuralýdýr. Bu doðum ve ölümler de sizinle oldurulan bir dediðiniz süre durumun, faili deðildirler. Çünkü sizin bir dediðiniz anda sizinle oldurulan an zaman içinde, sizden ne rahme düþen olur, ne rahme düþecek kadar zaman oluþmuþ olur. Ki rahme düþen bile 48 ila 78 saat sonra rahimle ancak buluþur. Ancak genel hayatýn genel sürekliliði içinde genel göreli durumla siz bir dediðiniz anda milyarlarca hayatýn temsilcisi olan hayatlardan ve bireylerden yüz binlerce rahme düþen, rahimle buluþan, rahme düþecek kadar zaman bulan fiil ve failler olacaktýr. Þimdi siz bu ilhaký gerçekleþtiren bir anlýk görece hayatýn içinde misiniz? dýþýnda mýsýnýz? Yani "ilhak olarak baz alýnan bu bir anlýk hayatla siz, hayatta mýsýnýz? yoksa sizin dýþýnýzda olan hayatýn sürekliliði içinde misiniz? Yine siz 1,2,3,4 diye saydýðýnýz an, genel sürekliliðin içinde rahme düþmüþ ile dokuz ay on gününü tamamlamamýþ olacak bir doðum aný olacaktýr. Yine sizin bir diye saydýðýnýz an içinde göz ardý ettiðiniz genel sürekliliðin baský ve basýncýndan ötürü ne 500 tane doðumlar olmuþ olur. Ne de tam o anda tam 60 yaþýný doldurmuþ olmakla ölen 400 kiþiden biri, sizin bir dediðiniz süre içinde 60 yýl yaþamýþ, olmakla ölecektiler! Yine siz salt kendi hayatýnýzý hayat saymanýz yanýlsamasýndan ötürü, sizinle oldurulan; bir denen süre durum içinde bir dediðiniz anda, doðum ve ölümler birbirini kontrol eden; birlikte beliren; birbirini destekleyen; kaynak kýtlýðý gibi nedenle birbirini frenleyen süreklilikle, her zaman olan süreçler deðildirler öyle mi? Tüm bunlar sizin dýþýnýzdaki sürekliliðin eseri olmakla, demek ki bunlar hayat olmamakla sizin bir dediðiniz an'a iliþkisiz denk gelirler öyle mi? Siz, hayatýn kolektif ligi içindesiniz. Hayatýn kesikli sürekli olan milyonlarca kolektif süreçleri, bu olmuþ bitmiþ yaþanmýþ haliyle de sizin, sizinle oldurulan zamanýn içine sýðmýþ olurlar. Göremeyip te aradýðýmýz mucize bu. Bu öz cümleye "kolektif birimli zaman" dediðimizi hatýrlarsak bu da bizim dýþýmýzdaki kolektif yansýmalarýn sizle oldurulan zamanýn içindeki beliriþiydi. üst düþümlü milyonlarca kolektif eylemler, sizdeki an ile imaja çöktürülür.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |