Hiçbir kýþ sonsuza dek sürmüyor, hiçbir ilkbahar uðramadan geçmiyor. -Hal Borland |
|
||||||||||
|
Alanýn yönü, kâh kolektif üreten iliþki içinde olmanýn yönü ile sosyal saðlatmayý ve üretim iliþkisini ortaya koyucu, sosyal duygudaþlýðýn alan yönüne göreydi. Kâh özel mülkiyetçi yapý içindeki mülk sahiplerinin mülk hakký nedeniyle paylaþtýran olmalarý, yöneten olmalarý nedeni ile oluþan “bu öznel ve keyfi olan alanýn yönü, kolektif iliþkiler modülasyonu üzerinde sistemi enfekte etmeye ve sömürü yapmaya” uygundu. Ýstismarcý nedenle, istismar edilmelerinin bilincine varan üreten kolektifi güç, zaman zaman sömüren alan yönüne göre zýt bir yön direnç akýþýný veren sömüren irade akýþýna göre ters yönde çatýþmacý bir akýmý da oluþturuyordu. Bu dirence emek ya da üretimden gelen gücün, sahipliði ortaya koyan güçle mahsuplaþmasý denecekti. Yeni dil sömürü iliþkili çatýþmacý dildi. Alan yönü kâh insan gibi bir anlayýþla, sosyal mantýða göredir. Egemen anlayýþlar alan yönünü belirleyen öznel akýþlý, alan yönü olmakla; akýþa direnç deðil, kolaylýk gösteriyordu. Kolaylýkla akýþ yapan süreç alan yönündeydi. Bu belirlenim þimdi kolektif yön deðildi. Sahipliðin iradesi olmakla sömüren bir alan yönüydü. Sömüren sistem de kolektif oluþa göre üretiyordu. Fakat ürettirmeden sonra kolektif paylaþým yaptýrmýyordu. Sömüren mülk sahipliðine göre pay eden iradeyle paylaþtýrýyordu. Kolektif ligin yeri efendinin amacýyla yer deðiþmiþti. Sahiplik efendinin amacý ve iradesine göre paylaþmaydý Kolektif lige þiddetle karþý koyan sömüren öznel alan yönüydü. Kâh dinler gibi özünde köleci mantýðý gözeten rejimiyle (düzeniyle) kontrolcü bir imge anlayýþýna göre mana anlayýþlý bir gelenekti. Kâh demokrasi gibi sýnýf mücadelesi içinde doðan türlü belirimleriyle ikinci bir kes insanlýðý var etmenin yeni imgesine göre oluþtu. Ýlk insan üretim hareketi içinde biyo kültürel üreten kimlikler senteziyle insan olmuþtu. Üreten totem meslekli iliþkiler içinde bir grup kendi etnik yapýsýný aþarak, eski totem manasýna zýt durumla “karþý grubu kendisinden saymýþ. Karþý grubu totem kardeþleri gibi saymýþ Karþý grubu totem kardeþleri gibi temas edilebilir görmesi ile kendi eþiti saymýþtý. Ýnsan olma buydu. Oysa ön ittifakýn insaný kiþisi takdirle mal mülk sahipliði içinde maldan mülkten yoksun kalýcý iradesiz oluþun köleliði ile insanlýðýný yitirmiþ; kul olmuþtu. Efendiler soylu ve asildi bunlar aciz ve aþaðýlýk ayak takýmýydý. Yeni alan içinin yeni alan yönü anlayýþý böylesi bir öznel ve efendi köle iliþkili mana anlayýþýydý. Efendisi ayak takýmýna insan demiyordu. Ýnsaný unutturuyor “kulum” diyordu. “Kullarým nasýl?” diyordu. Mal-mülk ve irade sahibi olamama takdirleri nedenle, efendi kullarý kendisi gibi kendisinin benzeri ve tarihsel süreçli eþiti de saymýyordu. Bu hafýzayla acizliðe kulum diyordu. Mal mülk sahipliði oluþ ve malý mülkü olamama üzerinde ayrýþma yepyeni, yapay bir baský ve basýnçtý. Bu tarihi mücadelenin ortaya koyup biçimleyeceði sýnýf mücadelesiydi. Geçmiþteki üreten kolektif sahipliðin üzerindeki temel yasa belirleyenle olan kolektif miraslý hak ilkelerle yeni þartlarda yeni durumun efendi köle karþýtlýk mücadelesi olan demokrasi adýyla yeniden insan olmanýn doðrulma mücadelesiydi. Yeni insan yeni koþullar içinde köleliðinden kurtulan insandý. Köleliði ve efendiliði yani her þeyin anasý olan sömürüyü yok eden insandý. Ýþte yeni insanýn bu yeni tutumu kimi kes kendi özel ve özgün þartlarýndan kaynaklý demokrasi mantýðýydý. Köleci zihniyetle kaybedip, demokratik anlayýþlý mücadeleler üzerinde adým adým inþa ve sözleþmeydi. Bu mücadeleci kazanýmlara göre ezilen emek sahiplerinin hiç deðilse çýkabildiði kadarla kendi kolektif emek hakkýna sahip çýkmakla; bu sahipliðin insan ola mantýðýydý. Köleci yapý içindeki kul veya yeni mücadelesi içindeki kulluða karþý hayýr diyen insan, özde neye karþý demokrasi mücadelesi verdiðinin ve neye karþý demokrasi anlayýþ birliði yaptýðý sýnýf mücadeleli bir bilinci oluþmadýkça; herkesin kendi dini, herkesin kendi demokrasisi vardý! Belli bir zaman zemin düzlemi içindeki anlayýþýn senkronunu temel alan (baz alan, referans alan) geliþmeler üzerinde niceleyiþler vermek doðru ve olmasý gerekendir. Belli bir zaman ve zemin iþleyiþi içinde olmayan niceleyiþleri, o zaman zemin düzlemi içine sokan niceleyiþler demokrasi olmadýðý gibi olmasý gereken de deðildi. Günümüz parlamenter sistemi içinde yasalarý halkýn seçtiði temsilciler yapýyor gibiyse de en hayati yasalar egemen sýnýfça dikte edilip kullarýn ruhu duymadan, temsilcilerin iradesiyle çýkarlar. Yönetmekle, yasalarý uygulamakla yükümlü biri yönetmen yönetme uygulamasý yaptýðý süre zarfýnda “benim demokratik hakým ya da demokratik görüþüm de bu” diye uygulama yapamaz. Ama maalesef böyle diyen bir yönetici alkýþlanmaktadýr. Seçme demokratik adýmlarla demokratik yönden oluyordu! Ama yönetme iþi salt bir seçilme muktedirliði deðildi. Kolektif akýlla, mal mülk sahiplerine göre deðil yeni sorunlarda kolektif güce göre inisiyatifle yönetmeydi. Yöneten aynaya baktýðý anda kendisini görmeyecekti. Kolektif üreten, kolektif emek gücünün, kolektif kiþi emekli üreten kolektif güce göre olacak kolektife belirlenmeleri görecekti. Yöneten sürecin demokratik özünü bilmediðinizden bu; zamaný ve zemini içindeki düzlem hareketiyle olacak düzlem niceleyiþleri ortaya koyan kontrolcü eylem ve düþünceyi oluþamamaktý.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |