Barýþý bulacaðýz. Melekleri duyacaðýz, göðün elmaslarla parladýðýný göreceðiz. -Çehov |
|
||||||||||
|
Sosyal yapýlar doðada avcý toplayýcý olmakla saðlatan iliþkilerle inþa olmuþtu. Toplumlar üretim yapmanýn saðlatan iliþkileriyle inþa olmuþtu. Üreten iliþkiler ittifaký, bu iki zorunlu nedenle sosyo toplumsa yapýlardý. Sosyal yapýlarýn tarih bilinci, kutsal totemi hafýzaydý. Toplumlarýn tarih bilinci üreten iliþkileriyle, ittifaký hafýzaydý. Köleci sistem sosyo toplumsa yapýlý alanýn tarih bilinci ve tarih hafýzasý yerine El mana anlayýþlý El iman bilincini koydular. Böylece bencil ben ile bencil benin dýþtan saðlama yapan iliþkisi arasýna önce sosyal iliþkiler sonra üreten toplumsal iliþkiler ve bunlardan kopuk bir El mana anlayýþlý iliþkiler sokulmuþtu. Böylece kiþi bu inþalar içinde daha rafine sosyo özgecil ve daha rafine üreten iliþkilerinden oluþan bir duyuþla özgecil anlama iliþkilerinden oluþan zaman ve mekân aralýðýna sahipti. Tarihi hafýza bunlarla tarih bilincini oluþturacaktý. Sosyal saðlayýþla totemi anlama, totemi mana iliþkisiydi. Üreten iliþkiler içindeki ilahi anlayýþ, ilahi mana anlamasýydý. Her iki mana anlayýþý, inþacý imleyen olmak yanýnda sürecin kolektif sahipliði üzerinde sürece akýþ yaptýrmanýn süreçle birlikte sürece paralel ve sürecin devamlýlýðý yönünde oluþan öznel anlayýþlardý. Oysa El anlayýþý bir noktada tarihi bir tarih bilinci ve tarih hafýzasý olan sosyo toplumsa bilincin kromozom deðiþmesine uðramýþtý. Sosyo toplumsa dokulu kromozom deðiþmesi, sosyal yapýlarda El mana anlayýþlý deðiþmeydi. Toplum sal yapýlarda paylaþtýran ve kiþisel sahipliði ortaya koyan somutluktu. Paylaþtýrma kolektif oluþ dýþýnda kiþisel oluþ üzerinde nasiple, rýzkla açýklanan bir kiþi sahipliðine dönüþmüþtü. Halbuki kolektif sahiplik kiþisi oluþu, kiþisel sahipliði ve kiþiyi yer yer ön plâna çýkarmayý her zaman her durumla ön görür. Ama kiþisi sahiplik her zaman her yerde zorunlu olan zorunlu iþleyen kolektif oluþu ne ön görür ne de öne çýkarýr. Her þeyin üzerine çýkarýlmýþ, salýnýmý çok büyütülmüþ adeta kiþilerin ve üreten iliþkilerin bu kiþisel sahipli salýnýmý büyütmek için var olduðu tasarlanmýþtý. Bu tasarlanma içinde kiþiselleþmiþ El sahipliði; bölge ya da yurt veya üreten saðlayýþtý alan baðýntýsý içindeki savunmacý kolektif oluþtan, kolektif emek gücünden yararlanýr. Kolektif emek gücü (gayri safi milli hasýla) üzerinde zorunlu olmakla kolektif yararý oluþturan kolektif güce “vergi der”. Ve kiþi sahipli köleci düzen bu kolektif yararý ortaya koyan süreci vergi kýlmakla yeni bir ihalece yararlanma üzerinde; kimlerine ait olan kiþisi sahiplik refahýný kesikli sürekli kýlarlar. Böylece El mana anlayýþlý imleyen; kolektif oluþtan, kolektif güçten, kolektif yarardan, kolektif bilinçten ve üreten iliþkilerle üretim hareketi üzerinde ittifak eden kolektif tarihi hafýzadan kopar. El silinen tarih hafýzasý yerine öykülenen sanal bir hafýza olur. Böylece özne nesnellik yerine özne sanal. Özne soyut, özne hayal ve özne sömüren bir mana gücü, her þeyin yerine geçer. Tarihsel olarak bu güç bir hiyerarþi oluþla yöneten oligarþiye ve aile saltanatýna dönüþür. Bu yönetimin paylaþtýran mana anlayýþý çok geliþmiþ ve karmaþýk olmuþ El mantýðýdýr. Artýk tarihi de tarihi bilinci de tarihi hafýzayý da bu yapay tasým sal hayal gücü ortaya koyar. Daha doðrusu El dipten dibe; alttan alta iþleyen kolektif özne nesnel tarihi somutluðun üzerini örtmekle; olup bitene benim iradem, benim takdirim; benim sahipliðim ve kaderlere de benim yaratmam der. El mana anlayýþý her þeyi baðýntýsýndan koparmakla anlaþýlmaz kýldýðý kolektif hafýzalý tarihi süreci El’in; kendi keyfine göre söylediði bir hayali baðýntýlara dönüþtürür. Baðlantýsýzlýklara dönüþtürdüðü tarihi hafýzanýn anlaþýlmazlýðý içinde bulunan kiþiler anlaþýlmazlýðýn tedirgin edici korku ve tehdidi karþýsýnda þanslarýna razý olup; þanslarýný vaat üzerindeki El’e teslimiyetin bilinç anlamasýna dönüþürler. Tarihi kolektif hafýza ne yapýp ne ortaya koymuþsa; bu söylemler El’in söylemesine göre hikâye ve anlatým ediliyordu. Bir kolektif güç öküzü tarým iþinde kullanmýþsa; El öküzü ekip dikmemiz için yaratmýþtý. Bir kolektif güç buðday ziraatýný ortaya koymuþsa, El buðdayý bizim yememiz için bir nimet olarak bize vermiþti. Bir çoban grup koyun yününü eðirip dokumuþsa, El bunu üþümeyelim diye bize bir lütuf olarak yaratmýþtý, vs. Yalýtým bir yapý içindeki her biri bir gruba ait totem meslekler de El’in size öðrettiði El meslekleri olur. Görüyorsunuz ki El’in öðrettim dediði; El’in nimet olarak verdim dediði , El’in Lütfettim dediði, El’in sizin için yarattým dediði bu söylemleriyle El; bizim kendi bilinç altýmýza hep “kendi kiþi sahipliðini sufle” etmektedir. Yani temel olan ve önce olan; inþacý olan kolektif meþruiyete karþý EL, kolektif meþruiyeti silmek için kiþisi sahipliðin, ön yargýlarýný ve kiþisi sahipliðin meþruiyet iliðini hep bize aþýlamaktadýr. Veya kolektif sahipliðe karþý El, kiþisi sahipliði bize telkin etmekte. Yahut ta kiþisi sahipliðin irade gücü ile bizi koþullandýrmaktadýr. Siz de ister istemez kolektif güçteki, kolektif sahipliði El’e doðru kayan eksen üzerinde göçtürmekle sahiplik gücünü El’e atfetmeye baþlarsýnýz. Böylece üretim hareketi üzerindeki ittifaký kolektif sahipli öznel insanlýðýnýza karþý oluþan yabancýlaþma süratle hýzlanýr. Üretilen her þeyi kolektif üretim iliþkisi içinde olan küçük gruplar, üretimden gelen bu sahipliðini kendi dýþýndaki gruplarýn; gruplar arasý üretim hareketi üzerinde ittifaký sahiplik yapmýþtý. El bu ittifaký sahipliðin yerine geçen irade ve enfeksiyon oluyordu. Yönetim artýk totem ya da tabu söylemesi deðildi. Gruplarýn kendi üretim iliþkisi olan, grup üretim gücünden gelen ilahi iradeydi. Ýttifakýn üretim gücü bir grubun üretim gücü deðildi. Yani zorunlu olarak bir grubun irade gücü deðildi. Üreten gruplar arasý sentezce üreten gücün iradesiydi. Ýttifaký gücü ortaklaþan ilahi iradenin söylemlerini ant içmeydi. Artýk üreten grup gücü, entegre tümel totem gücü olmayýp; gruplar sadece ittifak entegrasyonlu tümler oluþun bir parçasý kadar olan bir üretim, bir pay ve bir iradeydiler. Ýttifaklar; tümleþik iradeli, tümler üretim gücü olan ilahýn iradesiydi. Üretim hareketini yöneten sentez özne güç (ilahi güç); sistemin aðýrlýk merkeziydi. Gruplar her biri kendi içinde, üreten iliþki ile bir irade ve üreten bir sahiplik iliþkisi olmakla ilahi sentezdi. Ýlahtaki bu güç üreten bir grup gücü olmamakla yani tümselen gruplar gücü bileþkesi olmakla muazzamdý. Tümleyken üretim hareketini oluþan güçle oluþan sahipti irade yöneten kült merkezli kolektif devlet sahipliðiydi. Kült merkezli kolektifin ilahi devlet yapýsý ilkin; kült merkezinin merkez çevresini oluþan üreten alaný bire bir yüz yüze iliþki etmenin baðýntýsýydý. Yüz yüze iliþkili eken alan içindeki üreten hareketlerini; duyma, gezip görme gibi bizatihi temasa konu giriþmeli eylemlerle yönetirdi. Ýkinci aþamada yüz yüze yönetilir olmak yanýnda merkez eksende giderek gözden ve gönülden uzaklaþan ama merkez kaç çekim gücü ile merkeze doðru çekilen süredurum yapýlar ortaya çýkmýþtý. Bunlarýn her biri yeni düðüm noktalarýydý. Yani eksen merkezi ile çevresi içinde tümselen gruplarýn merkezden çevreye doðru karmaþýklaþmakla artan iç hacimli itmeleri nedenle sosyo toplumsa yüzey gerilimi oluþmaktadýr. Açýkçasý toplumun üreten iç hacimli büyümesi ile toplumun bir önceki hacme göre olan eski yöneten iliþkileri arasýndaki yüzey gerilimi (yöneten sýnýrlama gerilimi) farký çeliþmektedir. Daha açýðý karmaþýklaþan hacim üç boyutlu, üç kat artarken; yüzey gerilimi olan alan iki boyutlu alan iki kat artýyordu. Hacmin genleþmesine dayanamayan yüzey alan gerilimi parçalanýyordu. Parçalarýn her biri yapý öðe ekseni merkezle ekseni merkezin sýnýrý arasýna giren yeni zaman mekân boyutuydu. Yani yeni zaman mekân boyutuyla merkezden uzaklaþmaydý. Bunlar merkezin uzaklaþan çevresi içindeki düðüm yapýlardý. Merkezin alan süpürmeli alan sürükleme devinmeli sentez kuvvetine sýký sýký baðýlýydý. Bu baðýmlýlýktý yapý öðeler içte kýsmen baðýmsýz iþleyen; ama bu iþleyiþ merkez öz güce göre olmak zorunda olan ilk eyalet tipi ikizleþen ilahi yönetimlerdi. Ýþte süreç zaman mekân süreçli salýnýmlarýný oluþan ikinci zamana kadar yönetim benzer þekilde sürdü gitti.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |