..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ýnsan özgür doðar, ama her yaný zincire vurulmuþtur. -Rouesseau
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




28 Nisan 2018
Müruru Zaman 17  
Bayram Kaya
Olgu ve olaylardaki deneyden gelen pekin bilgiler; sosyo yaþamsa toplumsa yaþanýþlar evrimi aslýna sadakatle öznel aktarýmlarla saklanan bilgiler anlatýmý oluyorlarsa; bunlar müruru zamana iliþkin diyalektikti bilgiler içerir. Bunlar baðýntýlý bilgi gücünüze baðlý anlama ve anlatýmlara az çok kanýt oluþu ele verirler.


:FIA:
Ön ittifaklarý anlatan tarihin diline göre aþaðý yerde oturan Sümerler iki bölge arasý kesim alnýnýn içine "yerden kalkýp" geliyorlardý. Ki, gökten gelecek olanlarla buluþa bilesinlerdi. Akadlar ve Kaldeliler de, yukarý yer olan gökten inip; kesim alanýnýn içine Sümerler dediðimiz yerdekilerle buluþmak için “yere” geliyorlardý.

Kesim alaný günümüzdeki bölgesel ihtilaflarýn silahtan arýndýrýlmýþ olan yerleri gibi yerlerdi. Totem gruplarýn da kendi bölgeleri arasýnda “eylemden arýndýrýlmýþ olan güvenli yerleri vardý”. Ýþte buralar “eylemden arýndýrýlmýþ bölgeler arasý güvenli kesim yerleriydi”.

Erken dönemdeki ön ittifaklarýn temsilcilerinin her biri kendi iskânlarý dýþýndaki; iskân bölgelerine bitiþik kesim alanýndaki buluþma yeri olan kesim alanlý merkeze doðruydu. Yani anlatým dili ifadesi içten dýþa doðruydu. Ýskân merkeziden dýþa doðru yönelme olan anlamý ifade eder olacaktý. Yani yapýlacak eylemleri iskân mahalli olan gökten, yere doðru olmakla; gökten yere inme olacaktý. Diðerlerinin iskân mahalli de yer olmakla hareketleri yerden göðe doðru olup; yerdekiler göðe çýkacaklardý.

Bu durumda Akad dilinde Sümerler yerdekilerdi. Sümer dilinde de Akadlar göktekilerdi. Buluþma noktasý olan kesim yerinin aþaðýsý yer; yukarýsý da göktü. Buluþma noktasýna göre yerdekiler aþaðý yerden kalkýp, buluþma yeri olan kesim alanýna geleceklerdi. Kaldeli ve Akatlýlar; Elamlýlar, Guttiler vs. de buluþma merkezli kesim alaný tapýnaða göre; yukarý yer gökten inip kesim alaný olan buluþma merkezine gelecektiler.

Erken dönemdeki ön ittifaklarý anlatan tarihin dili, dýþtan; buluþma merkezine doðru olan her bir yerleri tanýmlamakla yer ve gök anlatým dili olacaktýlar. Dýþtan buluþma merkezine göre Sümerler ve Sinear bölgesi aþaðý topraklar olmakla "YER" diye tarif olunuyordu. Bu zaman dilimi içindeki dilde "Yer" buluþma merkezinin aþaðýsý olan topraklar ya da coðrafyaydý.

Yine erken dönemdeki ön ittifaklarý anlatan tarihin dili; dýþtan buluþma merkezine doðru geliþi anlatan buluþma merkezinin yukarý topraklarýna da "GÖK" diyordu. Yani ön ittifaklý tarihin dilinde gök yukarý yer topraklarý olan coðrafyaydý. Baþka da hiç bir anlam ifade etmiyordular.

Oysa oligarþi dönemine gelindiðinde tanýmlar iskân merkezden dýþa doðru; doðu, batý, güney, kuzey diyen yön tanýmlarýyla yapýlýyordu. Gök ve yer tanýmlarýnýn eski anlamlarý tedavülden kalkmýþtý. Gök ve yer sözcükleri anlamca bambaþka bir hüviyete bürünmüþtü.

Eski söylemle buluþma merkezi olan kesim yerine doðru olan tanýmlamalarýn yerini, þimdi Akad sahipli egemenlik iskânýný belirten merkez almýþtý. Akad sahipli egemenlik birçok El topluluðu olmakla oligarþi egemenliðiydi. Oligarþi egemenliðinin baþý olan mana anlayýþý da El Sargon’du.

Bu merkezin kendisinin El Sargon olan bir sahipliði vardý. Bu merkezi, çoban Akadlar yönetiyordular. Diðer El Sargon olan oligarþiyi de tarýmcý kâfirler denen Sümerli sahip, El Sargon yönetiyordu. Þimdiki tanýmlar bu "egemence sahipliði olan merkezlerden dýþa doðru kendi tanýmlarýný" yapýlacaktýlar. El zaten, “kiþi ben merkezli irade sahipliði olan söylem olmakla her þeyi kendi sahipliðini belirten iskân merkezine göre açýklayacaktý.

Yani oligarþi dili merkezden dýþa doðru anlama ve anlatýmýn dili olmuþtu. Ön ittifaklý erken dönemin dili de dýþtan yani buluþma merkezinden iskân edilen mahalle göre anlam ve anlatým dili olmakla ön ittifaklýlarýn dili hem El diliyle hem de oligarþi diliyle ister istemez çeliþecekti. Oysa þimdiki anlama ve anlatýmlar "yöneten sahipli merkezden dýþa" doðruydu.

Yöneten sahipli merkezden dýþa doðru tanýmlamada Akad, Sümer; zaten kendileri yönetimin merkezi ve tanýmlamanýn dili olmuþtu. Kendisi anlama, anlatma dili olan mana; buluþma merkezine göre olan anlama-anlatma diliyle, çeliþip ortadan kalkacaktýlar.

Gemiciler “ufukta kara göründü” derken “kara” sözü açýktýr ki eskiden beri renk olarak, kötü gün olarak kullanýlan bir anlam deðildi. “Ufukta toprak göründü, suya göre ayak basacaðýnýz yer göründü” anlamýna buna “kara” diyorlardý. Kendilerine “Karabaþlar” denen Sümerlere “karabaþlar” denmesi Sümerlilerin “karada” oturuyor olmalarýndan olsa gerek.

Oligarþin dönem içinde bu anlamýyla Gök yerin ve aþaðý yer olan "kara" sözcüðünün hiç bir anlamý kalmamýþtý. Þimdi gök ve yer tanýmý Akad ve Sümer merkezli anlatýmla dýþa doðru söylenen bir anlam olacaktý. Gök Sümer ve Akada göre bunlarýn dýþýnda olan bulutlu, yýldýzlý baþucu olan semanýn adýydý.

Yer de üzerinde yaþanan Arz, yeryüzü. Büyük toprak arazi coðrafyasý olmakla aþaðý-yukarý söylemi olan tanýmý olmaktan çýkmýþtý. Yer Dünya olmakla, oligarþi merkezleri olan âlemi tarif etti. Oligarþi merkezleri pek çok olmakla, her bir oligarþi merkezleri Dünyayý parçalý hale getirir. Her bir parça yere de âlem denir. Erken dönemli tarihinin aktarým dili içindeki yer gök haliyle oligarþi dilindeki yer gök olan anlamýyla kavranmakla, yanýlgý ortaya koyuyordu. Müruru zaman eski kullanýmlý yer ve gök sözünü, deðiþen yeni anlamý karþýsýnda geleceðe doðru þifreli kýlýyordu.

Erken dönemli tarihin yer gök kavramla olan özgün mana dili; El’in ve oligarþi yapýlarýn kendi kavramla olan dil ile anlaþýlýnca; gök ve yerdeki anlamýn eski içeriðinden eser kalmýyordu. Adeta tam da içinde kodlarý olan þifreye dönüþüyordu. Kimse þifrelemiyordu. Þifrelenme doðal süreç içinde, kendilikten ve kendi kendisine geliþip dönüþme olan kaderin bir cilvesi nedenle oynana oyundu.

Erken dönemdeki ittifaka göre ikizleþen ittifaký yapýlar içinde, her bir totem meslekli grup sýrayla yönetimin baþý oldular. Buluþma yerinden dýþa doðru tanýmlý on ittifaklý tarihi dile göre bazen yer merkezli Eridu ittifaký yönetiyordu. Bu yerin kolektif egemenliðiydi.

Altý ay ya da bir yýl sonra da gökten yere inenler, ya da gökten gelenler olan Asur, Babil, Akad ön ittifaký yönetiyordu. Bu da "göðün kolektif egemenliðiydi"

Ön ittifaklý tarihin inþa ve ihsas dili olan anlatýmlardaki; gök-yer; göðün egemenliði-yerin egemenliði veya gökten gelen hüküm-yerden çýkan hüküm gibi hafýza aktarýmlý söylemler; oligarþi dilende hiç bir þey ifade etmez þifre ya da kodlama diline dönmüþtü.

Gökten gelen egemenlik ya da hüküm de oligarþi El dili içindeki sema olan; yýldýzlý yücelik olan gökten gelen yüce hüküm ve yüce egemenliðin anlatýmýna dönüþmüþtü. Oligarþi kültürüyle baþka türlüsünü anlamakta olasý deðildi.

Gizli öðreti denen geçmiþin bilgisini taþýyýp aktaranlar bunu El manalý oligarþi içinde geçim yolu veya geçim kapýsý yapmakla lümpenleþen geçmiþi bilicilerdi. Okültizmilerdi. Þamandý ya da kâhinler veya büyücüler dýþýnda bilen, açýklayan yoktu.

Erken dönemin yerden çýkan hüküm ya da yerlerden gelen egemenlik söylemi de þimdiki El ve oligarþi dili içindeki anlamýyla kötü demek olan erken dönemdeki "kara-yer" söylemi oligarþi dilinde kara yazý, þeytani yazý olacaktý.

Bu þifrelerin deþifresi þöyleydi. Erken dönemin yukarý topraklarýný söyleme sözcüðü olan gök; zaten oligarþi üniterliðine katýlan Akadlarýn yurdu olan göktü. Ama bu gök El ve oligarþi içinde sahipliði olan ben merkezli tanýmýndan ötürü "gök" ben merkezli tanýma göre "benin baþýnýn üzerindeki yücelik olan bulutlu yýldýzlý semanýn adýydý".

Yer ve gök kavramýnýn aktarýla gelen bir tarihi ihsas ve ihdas mesajlý bilgi ve bilinci vardý. Ýþte gök ve yer kavramý bu tür mesajlar hafýzaya aktarýlmalarý gereði dinlerin içine de girdiler Girdi girmesine de mesajlarý oligarþi dilindeki gök ve yer tanýmýna göre olmakla anlaþýlmýyordu.

Oligarþi içinde filizlenen dinlerin gök ve yerden anladýklarý bu oligarþi diliydi. Oligarþin anlatým dili içinde bulutlu yýldýzlý gök olunca Akatlýlarýn yeri olan yurt söylemi de oligarþi dilinde yýldýzýn yerine yemin eden anlama ve anlatým olmuþtu.

Ýþte oligarþini halk folkloru olan dil ve kültürün içindeki ant içerek söylenen sözler geçmiþ aktarýmý kutsayan sözler olmakla þimdinin dili içinde anlaþýlmaz olan anlatým ve aktarýmlarý; kendi geçmiþ tarih hafýzasýný, bu kutsal folklor dili içindeki anlaþýlmaz olmasýyla açýk (deþifre) ediyordu.

Olgu ve olaylardaki deneyden gelen pekin bilgiler; sosyo yaþamsa toplumsa yaþanýþlar evrimi aslýna sadakatle öznel aktarýmlarla saklanan bilgiler anlatýmý oluyorlarsa; bunlar müruru zamana iliþkin diyalektikti bilgiler içerir. Bunlar baðýntýlý bilgi gücünüze baðlý anlama ve anlatýmlara az çok kanýt oluþu ele verirler.

Yasal oluþlar deneyden gelen bilgi olmakla, deney ve gözlemden gelen bilgiler yasalarla açýklandýkça kanýtlý ve pekin bilgi olurlar. Gerçeðe olabildikçe yaklaþan bilgi olurlar. Bu nedenle bu yasal oluþlarla özne gerçekliði olan hakikatin; anlaðýmýza bilginiz oranýnda kanýt bilgi olmasý olasýdýr.

Müruru zaman bilinci sizin derin derin düþüncelerden yorulmanýzýn önüne geçmekle sizin kestirim yapma þuuru içinde olmanýz da bir bilme bulma olucu mantýk içinde; düþünsel bir kararlý duruma geçmeniz olur.

Müruru zamaný anlayan, müruru zamanýn kodlarýný çözen dil bilinciniz yoksa yaþamýnýz olan durumlar ve ilgi alanýnýz olan her þey karanlýðýný süren öznel yansýmalý fulü bir aydýnlýðý içinde kalýrlar. Müruru zaman bilinci kendinize, çevrenize, sosyo toplumunuza yabancýlaþmadan kaynaklý esaretinizin önüne geçecektir.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.