..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Bilmek kadar kuþku duymaktan da zevk alýyorum. -Dante
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




25 Eylül 2017
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 2  
Bayram Kaya
Ayný þekilde Hamlet'i yazan da; Hamlet'i yazan beyin yetenek olduðu için; hamlet yazmayý düþündüðü için; Hamlet'i yazmamýþtýr. Kiþi, Hamlet yazmayý hazýr eden kolektif bir yapý içine doðmakla hamlet yazacak ortamla tanýþýp, karþýlaþmakla ve toplumun da bir kýsým kiþilerini o yöne eðilimli yapmasýyla o kiþi Hamlet’i yazmýþtýr.


:GGA:
Siz bile kolektif bir miras olmadan Hamlet yazamazsýnýz. Hamlet'i yazmaya için siz de; mutlak hazýr bir ön envanter; yani kolektif mirasýn olmasý gerekir. Þunlarýn olmasý da gerekir. Düþüncelerinizin ses ve yazý iletilmesi olan tutumlarýnýz da mutlaka; "kolektif tanýmlý öznel anlama olmasý gerekir. Hamlet’i yazma kolektif lige dönüþen süreçler olukla; sizin "kolektif bir öznel anlayýþlý bilinç birliðimizin" olmasý gerekir. Yazdýðýnýz konu kolektif. Yazýlaný iletme ve iletme araçlarý da kolektiftir.

Bunlar o kolektif ligin kendi referans noktasýdýr. Kendi kolektif liginin kendi geri baðlaným yasasýdýr. Demek ki söz ve yazý dili o kolektif ligin geri baðlanýmla referans ya da dayanak noktasýdýr. Yani "Taþ" diye seslendiðiniz de ben de (kolektif yapýyý oluþanlar da) ayný þeyi anlamalýlar. Ayný þeyi anlamakta ayný þartlarýn içinde olmaktýr. Ayný þeyi anlamýyorsak sizin "hamlet" yazmanýzýn da bir anlamý kalmaz. Ve dahi sizin Hamlet'i yazmanýz da geçmiþ ve kolektif background üzerinedir (geri baðlaným yasalý ön envanterler üzerindedir). Hamlet’i, hamlet yapan ve yazaný yazar yapan süreçler de; bilinç te; süreç araçlarý da geri baðlaným olan kolektif oluþtur.

Sizin Hamlet’i kolektif mirasla, kolektif tanýmlý geri baðlanýmlar üzerinde seslenip, yazmanýz gerekir. Yani siz kendi düþüncenizi, diðer öznelerin anlamalarý için siz de söylem ve yazýlarýnýzý; eylemlerinizi kolektifin kullandýðý biçimde kalýp düþüncelerle; kolektif tanýmlý söz ve hece cümlesi haline getiren modülasyonlarýyla olma içinde birisi, olmanýz gerekir.

Yani siz kolektif tanýmlý sözcük anlamlarý üzerinde düþünce üreten, kolektif sözcük anlamlarýyla düþünce ortaya koyan biri olmak zorundasýnýz. Bu da geri baðlaným yasasýdýr. Bu düþünceleri, ortak tanýmlý (kolektif tanýmlý) sözler halinde konuþmakla, yazmakla, eylemleþmekle iletime yapmak zorundasýnýz. Gerisi, sizle; kolektif olanýn ya da kolektif olanla sizin diyalektik (eytiþimse) olmanýzdýr. Bu nedenle biz, kolektif öðrenir; kolektif anlatýrýz. Kolektifle okur-yazarýz. Kolektife okutur yazdýrýrýz.

Sözlerimizi "harf" denen "kolektif tanýmlý; kolektif bulgulara" dökmek zorundayýz. Papirüs üzerine, taþ tabletler üzerine yazarýz bunlar da kolektifin ürünüdürler. Biz, her gün dünyayý yeniden keþfetmemek için kolektif miras olaný öðreniriz. Yani bizler her kiþinin doðum ve ölümüyle yeniden ve yeniden taþ tabletleri, papirüs kâðýtlarýný kalemi, mürekkebi alfabeyi vs. her seferinde ilk kez bulmaya uðraþmayýz.

Bu nedenle biz Hamlet’i yazarken kolektifin ortaya koyduðu çeliþkin yapý içinde aðacý kâðýt yapan, kâðýdý kitap halinde basan matbaayý bulan kolektif akýl üzerine olmakla hazýr zemindeyizdir. Bu hazýr süreci yeni durumlarla biz ileri götürürüz. Ýleri götürdüklerimizle biz de, ilerideki kiþileri kolektif yapacaðýz. Yani tekil iken bile duygu olarak, düþünce olarak, kapasite, yetenek olarak, eylemseli olukla ve kullanýlan bilgi araç gereçle kolektifizdir. Zaman da kolektiftir; akýþ ta. Bunlarýn terennüm edilen yaþanmasýndaki algý ve duygularýn tüketilmesi de özeldir, özneldir.

Ve "Hamlet’i" yazma sürecini siz deðil, kolektif ortaya koyacaktýr. Toplumcu kolektif yapý, baþlangýç koþullarýndan beri artý emeði ile size iki olanak kazandýrmaktadýr. Bunlardan biri grup (sektör) içinde sizi de ayný þeyi ürettirir olmanýn eylemi içinde kýlmamakla size kundura gibi hamlet yazma gibi farklý kullanýmlý eylem içinde olmanýzý ortaya çýkarýr. Toplum bir deðil, bir çok sektördür.

Siz Hamlet’i yazarken o sektörler sizin buðdayýnýzý, saðlýðýnýzý üretip; güvenliðinizi ortaya kor. Hamlet’i yazma sýrasýnda buðdayý, saðlýðý, güvenliði olmayan kiþi; Hamlet yazamaz. Kolektif yapý sizler üzerinde farklý bir ürettirme yapmanýn organizeler sürekliliðini ortaya koyar.

Ýkinci olukla kolektifin ürettiði araçla çalýþma teknikleriyle (otomasyonlarla) "kolektif olan toplumun artýk emek gücü" ile kolektif yapý sizler için giderek artan bir boþ zaman ortaya koyar. Böylece yeni buluþlar için araþtýrma geliþtirmeye zaman ayýrýrsýnýz. Hayati olmasa da sanata ve diðer yaþamsa hazlý olan süreçler ile yaþamýnýzý lüks kýlan, akla hayale gelmez hokkabazlýk gibi kullaným deðerini size ürettirir.

Ortaya konacak olan Hamlet’in yazýldýðý sýra süresince kolektif güç size çalýþýr. Siz kolektif bilinçle Hamlet’e çalýþýn diye. Hamlet’in yazýlma süreci boyunca siz deðil de, sizin yerinize; siz Hamlet’i yazabilesiniz diye; sanatý ortaya koyabilesiniz diye kolektif güç yediðiniz ekmeðinizin buðdayý için tarlayý sürüp eker. Onu un haline getirip yoðurup; çalý-çýrpý toplayýp; ateþ yakar. Ateþte hamuru piþirir. Piþirdiðini ekmek olukla hamlet yazarken önünüze koyar.

Yine siz Hamlet’i yazarken bu sýrada oluþan baþýnýzýn, diþinizin, karnýnýzýn aðrýlarý için elinizin altýnda bulunan kolektif birikimli ilacý kullanýrsýnýz. Hamlet’i yazmanýz sýrasýnda kolektif sizi olasý bir aslan ya da yamyam veya darp, gasp, cinayet gibi tehditleri önlediði gibi kaygý içinde olmanýzý da önler. Kaygý içindeki adam deðil hamlet yazmak üretemez karýn bile doyuramaz.

Kýsaca güvenlik kaygýlarýnýzý gideren kolektif yaþam olmazsa siz; "bak ben Hamlet’i" yazdým. Haydi, sen de "Hamlet" yaz da görelim?" diyene karþý sizin de; “kolektif olmasa sen de nah Hamlet’i ortaya koyardýn" diyen bir sivri zekânýz olmayacaktý! Elbette bu zorunlulukla böyle olacaktý. Hamlet’i yazan da android telefonu ortaya koyamayacaktý. Android telefonu üreten sektörde buðday üretemeyecek buðday üreten de bunlarý yapamayacaktý.

Çiftçi android telefonu yapamýyorsa bu çiftçinin android telefonu yapmaða yetersiz ya da yeteneksiz oluþundan deðildir. Aksine kolektif süreçte siz çiftçiliðe göre düþünce ve eylemlerle eðilimli edildiðiniz için çiftçiliði de türlü türlü en iyi þekil yapmanýn mesai harcamasýyla, çiftçi gibi düþünmeye baþlarsýnýz.

Çoban olmadan, koyun sürünüz olmadan; koyunun güvenliðini saðlama; koyunu semirtme düþünceniz olmadan; elinizde süt olmadan çoban gibi düþünemezsiniz. Çiftçi gibi düþünüldüðü için çiftçi olunmaz. Þundandýr ki atalarýmýz milyonlarca yýl çiftçilik yapamamýþtý. Bu söyleme göre atalarýmýz baþtan beri çiftçi gibi düþünüyor olmakla baþtan beri çiftçi olmalarý gerekirdi. Eðer çoban gibi düþünüldüðü için çoban olunsaydý atalarýmýz þunun þurasýnda 12 000 yýldýr deðil de milyonlarca yýldýr çoban olurlardý deðil mi?

Eþ deyiþle Shakespeare (Þekspir); ortada olmayan Hamlet gibi düþündüðü için Hamlet’i yazmamýþtýr. Kolektif süreç, Hamlet’i düþündürür sosyo toplum çeliþkilerini ortaya koyduðu için ve kolektif süreç Þekspir’e Hamlet yazma olanaðý tanýmýþ olur. Ortada toplum ve kolektif oluþ yoksa Hamlet yazýlamaz. Þekspir bu koþullarda hamlet gibi düþünüp, Hamlet’i yazmýþtýr. Hamlet yazmayý çiftçide bekleyemez olacaðýnýza göre, Þekspir’den de çiftçilik beklemeyin.

Gözümüzde, düþünmesini; kulaðýmýz da görmesini beklemeyin. Ama kulak hücresinden istenirse önce baðýmsýzlaþan hücreyle; sonrada baðýmsýzlaþan bu yeni hücrelerle göz tipi yeni bir baðýntýyla ortaya koyup, bu hücrelerde de görme yetisi rahatlýkla ortaya konabilir. Eðer Hamlet’çe düþünüldüðü için hamlet yazýlsaydý Þekspir’den önce onlarca yüz binlerce yýl önceden beri Hamlet’ler olurdu deðil mi?

Çoban gibi düþünemezsiniz. Çoban kiþi, kolektif oluþla týpký göz hücrelerin de olan özel baðýntýlý durum kýlýnýr. Çoban düþünce eylem ve yapa bilirlik olukla tüm enerji ve dikkatini çobanlýða yönlendirir. Kiþi günlük çalýþmalarýný çobanlýk ya da çiftçilikle ilgili çalýþmalarý nedenle kendisini sýnýrlar.

Çünkü çobanlýkla her tür farklý kullanýmýný karþýlayacaðýndan, kararlý (istikrarlý) durum içinde olur. Genellikle hamlet yazma gibi baþka tür enerji harcama eðilimine pek pek merak sarmaz. Yani kolektif süreç te çiftçiliðe; bilgisayar programlama süreçlerini akýtmayýp sadece çiftçilik süreçlerini akýttýðýndan ötürü, çiftçilik az da olsa diðer þeylere yönelimli olmaya karþý barajlýdýr. Çok kiþi barajý aþmaya enerji harcamaktansa çiftçilik ile istikrarlý olur. Bu kendi içinde kapalý oluþtan ötürü çiftçi android üretemez.

Ayni þekilde bir android üreten kiþi de, týpký ayný hücrelerin gözde görme ile kalp içinde kan pompalama; beyinde de düþünce üretir olarak korteksle; özelleþirler. Kendi aralarýnda göze, kalbe, beyne göre organize oluþ baðýntýsý olmalarý nedenle yapabilecekleri her bir diðer iþi, bu baðýntý nedenle yapamazlar. Çiftçi hamlet yazamýyor da; Hamlet yazan uzay mekiði mi programlýyor?

Göz; "kalbe haydi sende benim gibi gör bakalým" demediði gibi beyin de göze; "haydi sen de benim gibi aritmetik yap, düþün yargýla, senin görme dediðini anlamlý hale getir bakalým" demez. Böylesi söylem gerçeði karartan sömürü dilidir. Þu da var ki çiftçi, çiftçi gibi düþündüðü için çiftçi olmamýþtýr.

Aksine çiftçi kolektif yapý içinde "çiftçi olmakla özel baðýntýlý sözleþme kýlýnmasýyla; çiftçi olur. Çiftçi olduðu için de; çiftçi gibi eker, biçer, düþünür ve çevresini çiftçi gibi etkiler. Aksi halde çiftçi olmakla, çiftçi gibi düþünemeseydi, buðday üretemezdi. Çiftçiliðin alan eðilimi size, kolaylýkla hamlet yazma þansý tanýmaz. Hamlet yazma alaný da, hamlet yazana; kolay kolay android yapma þansý tanýmaz.

Ayný þekilde Hamlet'i yazan da; Hamlet'i yazan beyin yetenek olduðu için; hamlet yazmayý düþündüðü için; Hamlet'i yazmamýþtýr. Kiþi, Hamlet yazmayý hazýr eden kolektif bir yapý içine doðmakla hamlet yazacak ortamla tanýþýp, karþýlaþmakla ve toplumun da bir kýsým kiþilerini o yöne eðilimli yapmasýyla o kiþi Hamlet’i yazmýþtýr.

Eþ deyiþle hamlet yazýlan kolektif ortamla karþýlaþmayan kiþi, Þekspir de olsa "Hamlet" yazamazdý. Abdi Aðalarý olmayan bir ön ittifak içinde, Ýnce Mehmet yazmak; Ýnce Mehmet gibi düþünmek olanaksýzdýr.

Abdi Aðalarýn ortaya çýktýðý; kolektif oluþun üzerine Abdi Aða kýlýfýnýn çekildiði köleci sisteme geçince de; Abdi Aða gibi sömürücü bir zalime karþý duran "Ýnce Memed" gibi düþünmemek te olanaksýzdý. Bu alana eðim ettirilen kiþilerin hepsi Ýnce Memed’i yazamazsa da "Onuncu köyü" yazar, Zübüðü yazar vs. Sadece Hamlet’i yazmakla Hamlet’i abartmakla da süreç anlaþýlmaz olur. Bu da sürüp giden sömürü düzenini karartmak olur.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.