..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Aþýk olmayan âdem / Benzer yemiþsiz aðaca. -Yunus Emre
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




30 Haziran 2017
Tarihi Kulluk Sözleþmesi 9  
Bayram Kaya
Ama umulup beklenen vaadi kiþi salt kendileri üzerine doðacak bir vaat olmasýna kalpten inanan kiþi de Nemruttu. Çünkü Nemrutlar açýktan “benim olan benim, senin olan senin” derken kalplerinde olan çeliþki ile samimi deðildiler. Kalplerinde senin olan da benim diyorlardý. Bu nedenle El mana anlayýþý hep baðýþ lütuf, ele, geçirme, istimlak etme, ihale, komisyon, hediye, rüþvet alma rant edinme, kira saðlama gibi ihsanlar üzerine kayraydý. Ama niyet, akýbetle ayný olmayacaktý.


:GFF:

Ýttifaký süreç grup üzerindeki ittifaký inþayý, giderek kolektif limitet anonim lige çevirmiþti. Gruplar ittifak içine kuramsal olukla bir tek olan kendi grup hünerli, grup emekleri olan grup mesleði bir tek totem mesleðiyle geldiler. Ýlk totem meslekli inþa grup emeðini ve grup üreten iliþkisini zorunlu kýlýp inþanýn temeline koyuyordu. Geçmiþi deðiþme dönüþme baðýntýlarý içinde geleceðin þimdisi eylemiþti.

Ýnþanýn temeli zorunlu totem grup meslekli, gruplar emeði üzerine sentezle üreten iliþkiydi. Bu geri baðlaným yasasýydý. Ýlerdeki süreçlerde olan her hangi bir eðrilik bu geri baðlaným yasasý olan emek ve sentezine göre düzeltilecekti. Finansmancý, giriþimci diye bir doðrultma referansý yoktu. Açlýk dürtüsü size ürettiriyor, Emek gücünüz de üretiminize finansman oluyordu. Anonim oluþ ittifaklar içindedir. Grup emekleri birbirine karþýlýklý denklik olmasýyla inþacý bir entegrasyondu.

Demek ki inþanýn ittifaklý olan ikinci aþamasý içinde her bir grup tüzeli olukla tekil bir kiþiydi. Bu tekil görünüm içinde grup emeði bir kiþi emeði gibi görülüyordu. Karþý grupla tüzeli olanlar emeði de yine kiþi emeðine denk bir emek gibi deðerlenirdi. Kiþiler (gruplar) farklý kullaným deðeri üretmenin ittifak baðýntýsýydý. Yani grup önce saðlatma yapmanýn, sonra üretmenin baðýntýsýydý. Ýttifaklar ise gruplar üzerinde farklý kullaným deðeri üretmenin sentez baðýntýsýdýrlar.

Ýnþanýn temelinde herkese göre olur saðlatma en önde gelir. Þu halde ittifaklar farklý üretim hareketinin sentezi de olsa ittifakýn içine saðlatma yapmasý esastý. Gruplarýn kendi totem meslekli üreten iliþki ürünlerini, diðer totem meslekli gruplarýn farklý kullaným deðerli üreten iliþki ürünlerine karþý denk olmasý da geri baðlaným yasasýnýn inþasýydý.

Ýttifaklar grup hünerli, grup emeðine dayanan süreci, kiþiler üzerine yansýttý. Geliþen teknik ve grup basýncý bunu böyle kýldý. Söz gelimi bir kiþi kendi totem mesleðini a’dan Z’ye bilmekle kalmadý. Karþý totem mesleklerle olan berberliði içinde boþ kaldýðýnda balýk tutmaya. Gerektiðinde koyun gütmeyi ve koyun beslemeyi de öðrendi. Böylece bir kiþi birkaç mesleði yapar olmanýn donanýmýyla ittihaz oldu.

Sadece grup mesleði içinde grup mesleðini ya da kendi baþýna kendi grup mesleðini yapan kiþilere on parmaðýnda on marifet olan kiþiler dendi. Grup, ittifak içinde balýk tutmasýna karþýlýk mýsýr alýyordu. Oysa on parmaðýnda on marifet olan kiþi diðer bir marifetiyle kestiði saçýn karþýlýðý olan emek, sadece mýsýr üreten kiþide yoktu.

Bir mesleði bilmenin genel olduðu durum içinde kiþilerin on parmaðýnda on marifetle olmasý genel olan durum içinde böylesi bir tikel durumlarý da ortaya çýkardý. Elbet kiþinin yaptýðý on parmaklý on marifet te 24 saatle sýnýrlýydý. Böyle olunca on parmaðý on hünerli kiþi yaptýklarýna karþýlýk olacak alacaðý karþý emek ürünleri de, sýnýrlý olmak zorundaydý. Bu durumla kiþi kendi emek gücünün verimli oluþunu ya da finansman ve sömürü olacak kendi emek gücünün artý ürün vermesini keþfediþiydi. El düþüncesi oluþana kadar bu on parmaðýnda on marifetlilik masum duracaktý.

El düþüncesi de gökten zembille inmeyecekti Aksine El düþüncesini de bu tarz tekil, tikel olukla tek tük belirmeler ortaya koyacaktý. Ama ana inþa olan geri baðlaným yasasýnýn da unutulmamasý þartýyla. Þimdilik karmaþýk olmayan on parmakta on becerili oluþun emek karþýlýðý; yine farklý kullaným deðeri olan bir baþka emeðe denk olmasýnýn görülüp henüz kullanýlamamasýydý.

Ýþte ittifak içinde gruplarýn, gruplar arasý emeði ortaklaþmasý süreci ittifakýn genellik gösteren durumuydu. Ortak bir anonim durumdu. Ortak anonim durum mantýðý on parmaðýnda on hüner olmayý hem deðerlendiremiyordu hem de on parmaðýnda on hüner olmak ittifaký genellik içinde birkaç ve birçok özel durumdu.

On parmakta on iþle oluk ittifak içinde henüz tümeli olan bir durum deðildi. Kendi içinde on parmaðýnda on iþ oluþun özel durumu olan bu yansýma, El manalý anlayýþa geçmede temel yansýma olacaktý. El düþüncesine geçen diðer birçok baðýntý gibi ikinci bir baðýntý yansýmasýnýn aþamasýydý bu.

Kiþisi muktedirle oluþ, genel sahiplik içinde özel sahipliðe geçiþte böylesi on parmaðýnda on iþ oluþun katkýsýdýr. El olmak için kiþinin on parmaðýnda on marifet olmasý yeterli deðildi. El olacak kiþi kiþideki bu on parmakta on marifeti görmekle buna ortam yansýmasý yaptýrmasý, sürece hakim olmasý için yeterliydi. Bu görüþ El düþüncesine sapýlmasýna neden olacaktý. Ama bu sapma El manalý düþünceye geçiþteki kýrýlmalarýný da gözden kaçýracaklardý. Gözden kaçýrdýðý bir emeðin karþýlýðýnýn yine bir emek olmasýydý.

Nasýl ittifak içinde grup benim hakkým olaný bana ver diyorsa, Kiþi donanýmlý kiþi hünerli emeklerin kiþi mesleðine dönüþmesi esnasýnda kiþi de kendi emeði olan hakkýný isteyecekti. El manalý anlayýþ içinde benim hakkým denen þey mal mülk hakký oluþla mal sahiplerine geçti. Kiþi “benim olaný bana ver” denmesini rýzk olarak öðrenip bildiði için unuttu.

Kiþi ittifak içinde ittifak bizim diyordu. Ve kiþi bizim olanýn içinde benim olaný ver diyordu. Ama köleci ittifak içinde bizim olan yoktu. Kendisinin olanlar takdir, nasip, rýzk olma öðreti ve hüllesine dönüþtü. Bu dönüþme içinde her þey El’indi. Böylece bizim olan bizim olmadýðý için El karþýsýndaki kiþi, kendi emeðine “benim olaný bana ver” diyemedi.

Bu müthiþ bir enfeksiyondu. El’in benim dediði karþýsýnda kiþi kendi çalýþmasýna bile benim diyemiyordu. Buna da öznel bir bahane kýlýf bulmuþtu. Çünkü diyordu “El dilemeseydi ben çalýþamazdým “ demekle boyun eðilen tevekülün baský ve basýncý büyülü bir illüzyondu. Ýllizyon uyuþukluðu, kiþilern üzerine oturmuþtu. Hem de enkebit gibi. Bu tarz bakýþla emeðe rýzk denmesi de, kiþinin kul olmasý da, sürecin kiþilerine yakýþýrdý.

Bu tür büyülü illüzyonun baský ve basýncý altýnda; sürecin doðrultmasý yapýlamazdý. Bir geri baðlaným yasasý olan farklý kullanýmlý emek deðeri üreten emektir demeyi unutacaktý. Kiþiler emeklerin denkliði üzerinde kendi sahipliðini ortaya koyma bilincini; rýzk, nasip ve El’in dilemesi gibi abuklukla deðiþmiþti. El’in dilemesi öðretili çaresizlik kiþiyi ezmekle kiþi geçmiþ bilincini unutacaktý. Herkesler emeði nedenle “benim olaný bana ver “ demesini unutacaktýlar. Unutmak bir yana herkes El’e, “benim olan da senin” diyordu. Köleci inþa böylesine kuþatan ipnotize eden inþaydý.

Tarihin gruplar üzerinde anonim kýldýðý süreci þimdi El, kiþiler üzerine bir nasip ya da rýzk saçýlýmý yapmakla; süreci önce komandit ve sonra da limitet sahipliðe çevirecekti. Bu süreç El sahipliðiydi. “Senin olan da benim olan da senin denen süreçti. El kendi kiþisel sahipliðini; kiþisi olaný anonim ortaklýk sürecinden ayýrdý. El, anonim olan süreci; bu tür kiþi sahipli, özel sahipliðe dönüþmesinin içindeki mantýðý sosyal dil söylemi içinde þöyle söyledi.

Ön ittifaklý anonim süreci öznel düþünce olgularýna bölmenin düþünce fýrtýnasý içinde olan aðýzlar, bugünkü deneyimimle Ali diyordu. Kalpler de Muaviye diyordu. El mantýðýna geçiþte bu tarz gizli gündemli ikili niyetler ortaya konuyordu.

Yani kolektif olan üzerinde, “ benim olan da, bizim olan da senin” diyen öðreti içindeki mantýk ifsadý vardý. Bu mantýk ifsadýna göre benim ve bizim olan kolektif mal, mülk sahipliði El’indi. Anonim olaný El’e biz vermekle anonim olana El, güya El koymuþ oldu. Bu nedenle anonim olaný ferað etmekle El’e devredileni söylemlerle el konacak olan sahiplik iktisabýna özel mülk olan diye söyleniyordu.

Özel mal mülk sahipliði, zorunlu inþanýn üzerine; ortaklýðýn olan zenginlik kaynaklarýný gönüllü ferag etme iþiydi. Bu nedenle El de ferað edileni rýzk, nasip oluþla, lütuf, ihsan oluþla geri kiþilere verecekti. Ön ittifak içindeki düþünce fýrtýnasý içinde bu öznel düþünceleri öðrenmiþlerdi. Þimdi düþüncede olaný eyleme koyuyorlardý.

Ýþin tuhafý El’e ferað edilen mal mülkle saçýlacak olan nasibin ya da bu vaadin muhatabýný, kiþiler; hep kendileri sanmakla kendilerini þanslý olacak olan düþünüyorlardý. Süreçte böylesi bir kendi kendisine bahis tutuþmanýn ikiyüzlülüðü vardý tarihi kulluk sözleþmesinde.

Benim olan da ve bizim olan da senin deyip kiþiler bahisi ortaya koyuyordu. Ortaya konan bahisin nasip olukla saçýlacak olmasýnýn muhatabýnýn da yine kendisinin olacaðýna kendisi gibi emin olmanýn kendi kendisine bahisiydi bu kulluk sözleþmesi.

Devlet kuþunun kendi kafasýna konacaðý yanýlmasýna pey sürmeydi bu tarihi kulluk sözleþmesi. Lütfu kereme uðrayacak olmanýn; kandýrýlabileceðini düþünmeden kandýrmaya hükmetmenin cazibesiydi bu tarihi kulluk sözleþmesi. Öznel düþünce süreci içinde olacak olan bu yanýlma ve yanýltma içindeki kiþiler “benim olan da bizim olan da senin” demenin dili içinde olmakla Ýbrahim’diler, Ali’ydiler. Bizim olanda benim olan da senin diyen ferað kavramý vaat ve umudun þans olmasýný yaratmak için ortaya konmuþtu.

Ama umulup beklenen vaadi kiþi salt kendileri üzerine doðacak bir vaat olmasýna kalpten inanan kiþi de Nemruttu. Çünkü Nemrutlar açýktan “benim olan benim, senin olan senin” derken kalplerinde olan çeliþki ile samimi deðildiler. Kalplerinde senin olan da benim diyorlardý. Bu nedenle El mana anlayýþý hep baðýþ lütuf, ele, geçirme, istimlak etme, ihale, komisyon, hediye, rüþvet alma rant edinme, kira saðlama gibi ihsanlar üzerine kayraydý. Ama niyet, akýbetle ayný olmayacaktý.

Ön ittifaklar içindeki köleci mana düþünceli tartýþmalarýn içinde olanalar, kendilerini ortamýn aðýrbaþlý, iyi huylu, güzel bir niyetini taþýmanýn Ýbrahim’i olukla kendilerini ortama ihale ediyordular. Güzel niyet olmasa da konu tartýþmacýsý olan herkes; güzel niyet olan ne ise; bu güzel durumun öznesi olmayý hep kendisi olmakla anlýyordu. Bu da nemrutluktu ki niyetle akibeti ayný yapmayacaktý.

Kalpten pazarlýklý Muaviye gibi olan bu tür mantýðýn eylem birliðiyle, El mantýklý köleci sisteme geçildi. Sonra güzel beklentisi oluþan Akýbet, niyet edilen gibi olmayacaktý. Niyet neydi, akýbet ne? Dedirttire bir þaþkýnlýðýný ortaya koyacaktý. Eylem birliði eylem ayrýlýðýna dönüþtü. Ama olsundu. Bir kez El olan sisteme girdikten sonra, Muaviye için tavþan karþý yamaca geçmiþ oluyordu. Yeni olukla anlaþýlýr olan durum buydu.

Kolektif güç bilincinin içinde, gruplar ve kiþiler deney ile yeniden ve yeniden üretmeyi öðrenendiler. Köleci süreç içinde de “sen dilemezsen biz çalýþamazdýk” mana anlayýþlý teslimiyeti süreç öðrenildi. Þimdi El karþýsýndaki kiþi El’e teslim olanýn ilkiydi. El sürecinin içindeki kiþi, geleceðini öðrenilmiþ çaresizlik olmakla inþa etmeyi ortaya koyuþun da bir süreciydi.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Anlamak Gerek 26
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.